Z jakich źródeł możemy pozyskać dane do bazy?

Bazy danych tworzy się, aby pomóc ich użytkownikom w gromadzeniu i przetwarzaniu informacji. W jaki sposób dane są wprowadzane do bazy danych? Właściciel sklepu internetowego wprowadza do bazy dane o produktach, natomiast klienci – rejestrując się przez stronę internetową sklepu – przekazują swoje dane niezbędne do zawarcia transakcji oraz dostarczenia zakupionych artykułów pod wskazany adres.

Dane możemy gromadzić również za pośrednictwem różnego rodzaju systemów pomiarowych. Np. stacja meteorologiczna jest wyposażona w odpowiednie oprogramowanie umożliwiające zapisywanie zarejestrowanych parametrów pogodowych o ustalonych godzinach.

Innym sposobem jest pozyskiwanie danych z już istniejących zbiorów danych, wśród których możemy wyróżnić tzw. otwarte daneotwarte daneotwarte dane. Dane takie udostępniają niektóre instytucje publiczne lub niezależne instytucje pozarządowe, np. Bank Światowy, Światowa Organizacja Zdrowia, UNICEF, a w Polsce m.in. Główny Urząd Statystyczny, rządowy serwis dane.gov.pl czy Otwarte Dane Miasta Wrocław.

Import danych z plików tekstowych

Często wykorzystywanym źródłem służącym do zasilenia bazy danych są pliki tekstowe. Mogą nimi być zarówno tradycyjne pliki tekstowe z rozszerzeniem .txt, jak i inne, wśród których na uwagę zasługują pliki w formacie CSVCSVCSV.

Pliki te charakteryzują się określoną strukturą:

• poszczególne wiersze danych, zwane rekordamirekordrekordami, są oddzielone od siebie znakiem końca liniiznak końca liniiznakiem końca linii,

• wartości pólpole rekordupól w obrębie pojedynczego rekordu są zazwyczaj rozdzielone przecinkiem (zgodnie z nazwą formatu), rzadziej w roli separatora pól występuje średnik lub tabulator,

• pierwszy wiersz może zawierać tzw. atrybutyatrybutatrybuty, czyli nazwy pól rekordów.

Oto zawartość pliku CSV pobranego z portalu Otwarte Dane Wrocław:

R1JY76geTq9CS

Zrzut ekranu przedstawia zawartość pliku CSV.
Pierwszy wiersz zawiera nagłówi: _id, Czas_Rejestracji, Liczba_Wolnych_miejsc, Liczba_Poj_Wjezdzajacych, Liczba_Poj_Wyjezdzajacych, Nazwa.
Wszystkie te nagłówki oddzielone są przecinkami.
Poniżej znajduje się pięć wierszy z danymi.
Dane te ustawione są w odpowiedniej kolejności względem nagłówków.
Wszystkie pozycje z danymi rozdzielone są przecinkami.

Dane te stanowią fragment bieżącego odczytu z urządzeń rejestrujących zapełnienie parkingów w określonych lokalizacjach. Pierwszy wiersz zawiera nazwy pól rekordów.

Wykorzystując przedstawione dane, można zaprojektować np. użyteczną aplikację dla kierowców poszukujących wolnych miejsc parkingowych w popularnych lokalizacjach we Wrocławiu.

Zanim jednak dane będą mogły być przetwarzane, powinny zostać zaimportowane do systemu zarządzania bazą danych. Film prezentuje, w jaki sposób można przeprowadzić operację pobierania danych zewnętrznych zapisanych w pliku CSV w programie Microsoft Access:

RcShF665vMd8k

Film nawiązujący do treści materiału: Import danych z pliku CSV w programie Microsoft Access.

Film nawiązujący do treści materiału: Import danych z pliku CSV w programie Microsoft Access.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RcShF665vMd8k

Film nawiązujący do treści materiału: Import danych z pliku CSV w programie Microsoft Access.

Zwróć uwagę na typy źródeł, z których można importować dane do bazy Microsoft Access. Mogą to być dane pochodzące z plików Excel, HTML, XML lub tekstowych:

RdEYiwNxmixxu

Zrzut ekranu przedstawia import danych w programie Microsoft Access.
Zaznaczona jest opcja: Z pliku.
Po prawej stronie znajduje się lista dostępnych opcji: Excel, Dokument HTML, Plik XML, Plik tekstowy.

Dane mogą pochodzić również z plików bazy danych Access, SQL Server, platformy Azure lub dBase:

R2sGVCNHNzqHC

Zrzut ekranu przedstawia import danych w programie Microsoft Access.
Zaznaczona jest opcja: Z bazy danych.
Po prawej stronie znajduje się lista dostępnych opcji: Access, Z programu SQL Server, Z bazy danych platformy Azure, Plik programu dBase.

Jest także możliwość pozyskania danych z usług online, takich jak lista programu SharePoint, lub z tzw. usług danych:

RYkG970L6EuiB

Zrzut ekranu przedstawia import danych w programie Microsoft Access.
Zaznaczona jest opcja: Z usług online.
Po prawej stronie znajduje się lista dostępnych opcji: Lista programu SharePoint, Usługi danych.

Pozostałe opcje w Microsoft Access to tzw. inne źródła, czyli baza danych ODBC oraz folder programu Outlook:

R1NUo9hJdjMW8

Zrzut ekranu przedstawia import danych w programie Microsoft Access.
Zaznaczona jest opcja: Z innych źródeł.
Po prawej stronie znajduje się lista dostępnych opcji: Baza danych ODBC, Folder programu Outlook.

Import danych z pliku CSV jest również możliwy w programie LibreOffice Base:

Zwróć uwagę na typy źródeł, z których można importować dane do bazy LibreOffice Base:

RoNffrR2BIbY1

Zrzut ekranu przedstawia listę typów źródeł, z których można importować dane do bazy LibreOffice Base.
Na samej górze zrzutu znajduje się zaznaczona opcja: Połącz z istniejącą bazą danych.
Po kliknięciu na Plik Firebird ze strzałka po prawej stronie, pojawiła się lista z dostępnymi typami źródeł: JDBC, Oracle JDBC, Książka adresowa programu Thunderbird, ADO, Microsoft Access. Microsoft Access 2007, Arkusz kalkulacyjny, dBASE, Plik Thunderbird, Tekst, MySQL, ODBC, PostgreSQL, Dokument programu Writer.

Pobrane przedstawionym sposobem dane zewnętrzne w programie Microsoft Access są gotowe do edycji i wykonywania na nich operacji. Natomiast jeśli chodzi o przykład w LibreOffice Base, to zaimportowane dane będą dostępne wyłącznie do odczytu, a żeby można było je również edytować, wystarczy zastosować przejście z programem Calc, tak jak na załączonym filmie:

Podczas importu danych są tworzone tzw. klucze, czyli posiadające unikalną wartość w obrębie danej kolumny pola, dzięki którym każdy rekord zostanie jednoznacznie zidentyfikowany. Taki klucz jest wybierany spośród istniejących pól lub jest tworzone nowe pole, np. o nazwie „ID” (sposób oznaczenia klucza w widoku projektu tabeli w LibreOffice Base):

R1TFTAx1QFtEj

Zrzut ekranu przedstawia projekt tabeli.
W projekcie znajduje się tabela o nagłówkach: Nazwa pola oraz Typ pola.
W kolumnie Nazwa pola wypisano sześć nazw, a w kolumnie typ pola odpowiadające im typy.
W pierwszej komórce kolumny nazwa pola znajduje się wartość ID.
Przy komórce tej znajduje się ikona klucza, na która wskazuje zielona strzałka

W programie Microsoft Access klucz podstawowy jest oznaczony następująco:

RCvXEWHcz7Scr

Zrzut ekranu przedstawia projekt tabeli.
W projekcie znajduje się tabela o nagłówkach: Nazwa pola oraz Typ pola.
W kolumnie Nazwa pola wypisano cztery nazwy, a w kolumnie typ pola odpowiadające im typy.
W pierwszej komórce kolumny nazwa pola znajduje się wartość id.
Przy komórce tej znajduje się ikona klucza, na która wskazuje zielona strzałka

Sortowanie danych w bazie

Kiedy dane zostaną zaimportowane, jedną z podstawowych operacji, jaką możemy na nich wykonać, jest sortowanie.

Przykład prezentuje efekt posortowania malejąco danych w kolumnie Liczba_Wolnych_Miejsc, dzięki czemu możemy w łatwy sposób uzyskać informację, który parking oferuje (lub oferował) największą liczbę wolnych miejsc o określonej godzinie:

R1NcqM5kZDiUh

Zrzut ekranu przedstawia program Microsoft Access.
Znajduje się w niej tabela o nazwie Zapelnienie‑parkingow‑wroclaw.
Tabela ta posiada kolumny o nagłówkach: _id, Liczba_Wolnych_Miejsc, Liczba_Poj_Wjezdzajacych, Liczba_Pok_Wyjezdzajacych, Nazwa.
Pod Nagłówkami znajdują się odpowiednie dane.
Na zrzucie ekranu znajdują się dodatkowo dwie zielone strzałki.
Pierwsza wskazuje na narzędzie: Malejąco z sekcji: Sortowanie i filtrowanie.
Druga strzałka wskazuje na ikonę sortowania przy nagłówku kolumny: Liczba_wolnych_Miejsc.
Po kliknięciu w ikonę pojawiła się lista z dwoma opcjami: Sortuj od najmniejszych do największych oraz opcja: Sortuj od największych do najmniejszych.

A oto efekt analogicznego sortowania w programie LibreOffice base:

R2Y8CcWC892CT

Zrzut ekranu przedstawia program LibreOffice Base.
Znajduje się na nim tabela z kolumnami o nagłówkach: ID, Czas_Rejestracji, Liczba_Wolnych_Miejsc, Liczba_Poj_Wjezdzajacych, Liczba_Poj_Wyjezdzajacych, Nazwa.
Poniżej nagłówków znajdują się odpowiednie dane.
Na zrzucie ekranu znajduje się zielona strzałka wskazująca na ikonę sortowania (Ikona z literą Z i A oraz strzałką skierowaną w dół).
Zielonym prostokątem została zaznaczona kolumna: Liczba_Wolnych_Miejsc z posortowanymi malejąco wartościami.

Filtrowanie danych w bazie

Oprócz sortowania przydatną funkcją ułatwiającą wstępną selekcję danych jest filtrowanie.

Przykład prezentuje efekt zastosowania filtru w kolumnie Liczba_Wolnych_Miejsc, dzięki któremu możemy w łatwy sposób uzyskać informację na temat parkingów oferujących więcej niż 50 wolnych miejsc:

RlmMGlhc8IK6o

Zrzut ekranu przedstawia przykład użycia filtru w Bazie danych.
Na zrzucie ekranu znajduje się tabela z kolumnami o nagłówkach: _id, Czas_Rejestracji, Liczba_Wolnych_Miejsc, Liczba_Poj_Wjezdzajacych, Liczba_Poj_Wyjezdzajacych, Nazwa.
Pod nagłówkami znajdują się odpowiednie dane.
Po kliknięciu ikony sortowania kolumny: Liczba_Wolnych_Miejsc wyświetlała się lista rozwijana.
W liście rozwijanej zaznaczono opcję: Filtry liczb po czym z kolejnego okna wybrano opcję: Większe niż.
Po prawej stronie od listy znajduje się okno dialogowe: Filtr niestandardowy.
Znajduje się w nim pole: Liczba_Wolnych_Miejsc jest większe niż lub równe, gdzie w pisano wartość: 50.
Okno to Zawiera takie przyciski jak: OK oraz anuluj.

Sortowanie i filtrowanie to funkcje znane ci zapewne z arkusza kalkulacyjnego. Bardziej zaawansowane operacje bazodanowe poznasz przy okazji realizacji tematów dotyczących tzw. kwerend.

Słownik