Przeczytaj
Stan obecny
Energetyka jądrowa pokrywa obecnie około 26% zapotrzebowania na energię elektryczną w państwach Unii Europejskiej (por. temat Czy w Polsce warto inwestować w atom?). Siłownie atomowe funkcjonują w 30 państwach na całym świecie, z czego ponad ⅓ wszystkich krajów należy do Unii Europejskiej (ryc. 1). W największym stopniu zapotrzebowanie na energię elektryczną energetyka jądrowa pokrywa we Francji (ok. 70% krajowego zapotrzebowania), najmniej - w Holandii (ok. 4%).
![Na mapie Europy zaznaczono elektrownie jądrowe w Unii Europejskiej produkujące ciepło jądrowe w jednostkach ktoe - kilotona oleju ekwiwalentnego. Do krajów produkujących ciepło jądrowe należą: Finlandia 5444 ktoe, Szwecja 16 727 ktoe, Czechy 7449 ktoe, Słowacja 3760 ktoe, Węgry 4006 ktoe, Rumunia 2877 ktoe, Bułgaria 4168 ktoe, Słowenia 1365 ktoe, Hiszpania 14 479 ktoe, Francja - największy producent ciepła jądrowego - 107 629 ktoe, Belgia 7451 ktoe, Holandia 812 ktoe, Wielka Brytania 14 061 ktoe, Niemcy 19 571 ktoe. Do krajów unijnych nieprodukujących ciepła jądrowego należą: Polska, Litwa, Łotwa, Estonia, Grecja, Portugalia, Włochy, Irlandia, Dania, Austria, Chorwacja.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RPnQxNJlgD6Ee/1645189798/2NhsLPsjvbTD6HFxRMfQr6z6k028ClMl.png)
- 1. zestaw danych:
- Miasto: Belgia
- 2012 r.: 42722
- 2013 r.: 41356
- 2014 r.: 48157
- 2015 r.: 47595
- 2016 r.: 47944
- 2017 r.: 26103
- 2018 r.: 28597
- 2. zestaw danych:
- Miasto: Bułgaria
- 2012 r.: 14655
- 2013 r.: 17261
- 2014 r.: 18176
- 2015 r.: 18653
- 2016 r.: 15249
- 2017 r.: 15383
- 2018 r.: 16125
- 3. zestaw danych:
- Miasto: Czechy
- 2012 r.: 12585
- 2013 r.: 12300
- 2014 r.: 13590
- 2015 r.: 24728
- 2016 r.: 27998
- 2017 r.: 26841
- 2018 r.: 29921
- 4. zestaw danych:
- Miasto: Niemcy
- 2012 r.: 151372
- 2013 r.: 152187
- 2014 r.: 169606
- 2015 r.: 163055
- 2016 r.: 140556
- 2017 r.: 91786
- 2018 r.: 79005
- 5. zestaw danych:
- Miasto: Hiszpania
- 2012 r.: 54288
- 2013 r.: 55455
- 2014 r.: 62206
- 2015 r.: 57539
- 2016 r.: 61990
- 2017 r.: 57196
- 2018 r.: 55766
- 6. zestaw danych:
- Miasto: Francja
- 2012 r.: 314081
- 2013 r.: 377231
- 2014 r.: 415162
- 2015 r.: 451529
- 2016 r.: 428521
- 2017 r.: 437428
- 2018 r.: 412942
- 7. zestaw danych:
- Miasto: Litwa
- 2012 r.: 17033
- 2013 r.: 11822
- 2014 r.: 8419
- 2015 r.: 10337
- 2016 r.: 0
- 2017 r.: 0
- 2018 r.: 0
- 8. zestaw danych:
- Miasto: Węgry
- 2012 r.: 13731
- 2013 r.: 14026
- 2014 r.: 14180
- 2015 r.: 13834
- 2016 r.: 15761
- 2017 r.: 15834
- 2018 r.: 15733
- 9. zestaw danych:
- Miasto: Holandia
- 2012 r.: 3502
- 2013 r.: 4018
- 2014 r.: 3926
- 2015 r.: 3997
- 2016 r.: 3969
- 2017 r.: 4077
- 2018 r.: 3515
- 10. zestaw danych:
- Miasto: Rumunia
- 2012 r.: 0
- 2013 r.: 0
- 2014 r.: 5456
- 2015 r.: 5555
- 2016 r.: 11623
- 2017 r.: 11640
- 2018 r.: 11377
- 11. zestaw danych:
- Miasto: Słowenia
- 2012 r.: 4662
- 2013 r.: 4779
- 2014 r.: 4761
- 2015 r.: 5884
- 2016 r.: 5657
- 2017 r.: 5648
- 2018 r.: 5776
- 12. zestaw danych:
- Miasto: Słowacja
- 2012 r.: 12036
- 2013 r.: 11437
- 2014 r.: 16494
- 2015 r.: 17727
- 2016 r.: 14574
- 2017 r.: 15146
- 2018 r.: 14843
- 13. zestaw danych:
- Miasto: Finlandia
- 2012 r.: 19216
- 2013 r.: 19213
- 2014 r.: 22479
- 2015 r.: 23271
- 2016 r.: 22800
- 2017 r.: 23245
- 2018 r.: 22793
- 14. zestaw danych:
- Miasto: Szwecja
- 2012 r.: 68185
- 2013 r.: 69935
- 2014 r.: 57316
- 2015 r.: 72377
- 2016 r.: 57828
- 2017 r.: 56348
- 2018 r.: 68549
- 15. zestaw danych:
- Miasto: Wielka Brytania
- 2012 r.: 61308
- 2013 r.: 85298
- 2014 r.: 85063
- 2015 r.: 81618
- 2016 r.: 62140
- 2017 r.: 70345
- 2018 r.: 65064
Energetyka jądrowa jest obecnie ważnym niskoemisyjnym źródłem energiiniskoemisyjnym źródłem energii. Obok OZEOZE i gazu istotnie może wpłynąć na osiągnięcia celów, jakie w zakresie energetyki stawia sobie Unia Europejska, a które wiążą się z redukcją emisji dwutlenku węgla do atmosfery (do roku 2030 zakładana jest redukcja emisji o 40% w stosunku do roku 1990). Istotny wkład w europejski system energetyczny przypisuje się energetyce jądrowej zwłaszcza poprzez:
– niższe emisje COIndeks dolny 2,2,
– ograniczenie zależność od importu przez dywersyfikacjędywersyfikację źródeł energii,
– zapewnienie stabilnej produkcji energii elektrycznej, jaka może być wykorzystana na rynku wewnętrznym i tworzyć stabilną podstawę systemu energetycznego, w którym możliwe jest stopniowe wprowadzanie energii ze źródeł odnawialnych.
W 2015 roku Parlament Europejski uchwalił rezolucję wzywającą Komisję Europejską do stworzenia warunków do budowy nowych elektrowni jądrowych w UE. Tymczasem nie wszystkie państwa podchodzą z takim samym entuzjazmem do inwestowania w budowę reaktorów jądrowych. Przykładem są Szwecja i Niemcy – państwa o stosunkowo długiej historii inwestowania w energetykę atomową, które w roku w 2011 roku radykalnie zmieniły politykę energetyczną, ogłaszając zamknięcie wszystkich elektrowni jądrowych do 2022 roku.
- 1. zestaw danych:
- Państwo: Francja
- Liczba reaktorów: 58
- 2. zestaw danych:
- Państwo: Wielka Brytania
- Liczba reaktorów: 15
- 3. zestaw danych:
- Państwo: Szwecja
- Liczba reaktorów: 8
- 4. zestaw danych:
- Państwo: Hiszpania
- Liczba reaktorów: 7
- 5. zestaw danych:
- Państwo: Belgia
- Liczba reaktorów: 7
- 6. zestaw danych:
- Państwo: Niemcy
- Liczba reaktorów: 7
- 7. zestaw danych:
- Państwo: Czechy
- Liczba reaktorów: 6
- 8. zestaw danych:
- Państwo: Słowacja
- Liczba reaktorów: 4
- 9. zestaw danych:
- Państwo: Węgry
- Liczba reaktorów: 4
- 10. zestaw danych:
- Państwo: Finlandia
- Liczba reaktorów: 4
- 11. zestaw danych:
- Państwo: Rumunia
- Liczba reaktorów: 2
- 12. zestaw danych:
- Państwo: Bułgaria
- Liczba reaktorów: 2
- 13. zestaw danych:
- Państwo: Holandia
- Liczba reaktorów: 1
- 14. zestaw danych:
- Państwo: Słowenia
- Liczba reaktorów: 1
- 1. zestaw danych:
- Państwo: Francja
- Liczba reaktorów w budowie: 2
- 2. zestaw danych:
- Państwo: Wielka Brytania
- Liczba reaktorów w budowie: 1
- 3. zestaw danych:
- Państwo: Finlandia
- Liczba reaktorów w budowie: 1
Niemiecka reakcja na awarię w Fukushimie
Atomausstieg, czyli odejście od energetyki atomowej do 2022 roku, to reakcja rządu niemieckiego na awarię elektrowni jądrowej w Fukushimie, która wywołana została trzęsieniem ziemi i falą tsunami w Japonii w roku 2011. I chociaż w wyniku awarii nie zmarła ani jedna osoba (dwa przypadki śmiertelne były wynikiem tsunami, a trzeci spowodowany został zawałem serca) to społeczeństwo Niemiec rozpoczęło liczne demonstracje przeciwko kontynuowaniu polityki energetycznej opartej na paliwie jądrowym. Niemcy wielokrotnie wcześniej okazywali swoje niezadowolenie i sprzeciw wobec rozwijania tego sposobu pozyskiwania energii, a dojście do władzy w 1998 roku ugrupowań opowiadających się przeciw budowie nowych siłowni jądrowych dodatkowo przyspieszyło nasilenie się takich tendencji. I chociaż rok wcześniej uchwalono wydłużenie pracy elektrowni jądrowych do 2034 roku, to jednak rząd Angeli Merkel (która z wykształcenia jest fizykiem jądrowym) zmienił tę decyzję. W jakie źródła energii zamierzają inwestować Niemcy? W długofalowej polityce energetycznej założeniem jest produkcja energii elektrycznej pochodzącej w 100% z OZE (podobny cel do roku 2040 założyła sobie Szwecja). Jednocześnie rekompensowanie strat powodowanych zamykaniem elektrowni jądrowych wiąże się (przynajmniej tymczasowo) ze wzmożonym spalaniem węgla.
![Wykres przedstawia produkcję energii elektrycznej pochodzącej z energetyki jądrowej w latach 2000-2015 w państwach UE (% produkowanej energii elektrycznej w państwie). Krzywe na wykresie dotyczą 14 państw. Holandia około 4%. Rumunia 10%, wzrost w roku 2009 do 20%, spadek do 0 w 2015 roku. Wielka Brytania około 20%. Czechy - wzrost w 2003 roku z 20% do 30%, w roku 2015 około 37%. Hiszpania spadek z prawie 30% w 2000 roku do 20% w 2015 roku. Finlandia poziom z 2000 roku około 32% i porównywalny w2015 roku. Pomiędzy nimi są niewielkie wahania. Niemcy spadek z 30% w 2000 roku do 14% w 2015 roku. Szwecja dosyć stabilnie, około 30%. Słowenia - przez lata wahania pomiędzy 35 a 39%, 2015 rok 32%. Węgry od 40% w 2000 roku do 52% w 2015 roku. Bułgaria od 45% w 2000 roku spadek do 0 w 2015 roku. Szwecja od 40% w 2000 roku, przez wzrost do 50% w 2004 roku, po spadek do 35% w 2015 roku. Słowacja od 54% w 2000 roku do 57% w 2015 roku. Belgia od 58% w 2000 roku spadek do 37% w 2015 roku. Francja dosyć stabilny utrzymujący się na wysokim poziomie około 78-80%.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RxpTAYca59U96/1645189810/uPR4pMFWICSSo9Ne1iNsBUHhiqWJlMlP.png)
Jak awaria w Fukushimie wpłynęła na na poglądy i sposób pozyskiwania energii elektrycznej z elektrowni jądrowych w państwach UE?
Francja
Powodem rozwijania energetyki jądrowej we Francji był kryzys naftowy na początku lat 70. ubiegłego wieku. Zaangażowanie w rozwój technologii jądrowych we Francji widoczne jest w realizacji pełnego jądrowego cyklu paliwowego. Oznacza to, że poza produkcją energii jądrowej, Francja specjalizuje się także w górnictwie i przetwórstwie uranu (Francja wydobywa uran w kopalniach w Nigrze, ryc. 4), budowie i eksploatacji elektrowni czy też w ponownym wykorzystaniu wypalonego paliwa uranowego. Szacuje się, że ponad 15% energii elektrycznej we Francji pochodzi z recyklingu. Obecnie około 75% produkowanej energii elektrycznej to energia jądrowa, do 2025 roku udział ten ma zostać zmniejszony do 50% i być utrzymywany na tym poziomie.
![Mapa świata przedstawia rozmieszczenie zasobów uranu o koszcie wydobycia niższym niż 130 dolarów za kilogramów uranu. Ogółem 5 902 900 ton uranu. Do krajów wydobywających uran należą: Kanada 493 900 ton uranu, 8% światowych zasobów; USA 207 400 ton uranu, 4% światowych zasobów; Brazylia 276 100 ton uranu, 5% światowych zasobów; Niger 276 100 ton uranu, 7% światowych zasobów; Namibia 276 100 ton uranu, 6% światowych zasobów; RPA 668 100 ton uranu, 6% światowych zasobów; Botswana 66 800 ton uranu, 1% światowych zasobów; Tanzania 50 100 ton uranu, 1% światowych zasobów; Ukraina 117 700 ton uranu, 2% światowych zasobów; Uzbekistan 91 300 ton uranu, 2% światowych zasobów; Kazachstan 679 300 ton uranu, 12% światowych zasobów; Rosja 505 900 ton uranu, 9% światowych zasobów; Mongolia 141 500 ton uranu, 2% światowych zasobów; Chiny 199 100 ton uranu, 3% światowych zasobów; Australia 199100 ton uranu, 29% światowych zasobów.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1Yg1sT1CBiYF/1645189818/20tOKEwtuzBcUyu3Sx5jUVIrW6hZh0qw.png)
Które państwa na świecie charakteryzują się największymi udokumentowanymi zasobami uranu?
Słownik
różnicowanie źródeł energii wykorzystywanych do produkcji energii elektrycznej w państwie, aby zapewnić maksymalny zysk i bezpieczeństwo w stałości dostaw energii
źródła, które wprowadzają produkty spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych do atmosfery ze źródeł emisji (emiterów) znajdujących się na wysokości nie większej niż 40 m
odnawialne źródła energii