Plik arkusza kalkulacyjnego do pobrania

Przykładowy zbiór danych

Twoi rodzice prowadzą sklep z wypożyczalnią gier wideo. Wszystkie dane dotyczące posiadanego zbioru gier na bieżąco pomagasz im umieszczać w arkuszu kalkulacyjnym. Zawartych jest w nim 120 wierszy z tytułami gier i informacjami dotyczącymi danej gry – gatunkiem, platformą, szczegółową ceną za wypożyczenie, informacją o wypożyczeniu oraz danymi wypożyczającego. Grafika przedstawia część danych znajdujących się w arkuszu.

Do wypożyczalni przychodzi klient i chce otrzymać informacje na temat gier, które są w ofercie. Aby to zrobić, wykorzystamy możliwości arkusza kalkulacyjnego. Użyjemy operacji sortowaniasortowanie danychsortowania i filtrowaniafiltrowanie danychfiltrowania.

Filtrowanie danych

Microsoft Excel

1. Zaznaczamy cały zakres, który chcemy poddać operacji filtrowania lub jego pojedynczą komórkę.

2. Przechodzimy do zakładki Narzędzia główne.

3. W zakładce wybieramy pole Sortuj i filtruj.

4. Z rozwiniętej listy wybieramy opcję Filtruj.

R1PRVEl5E4B8g

Zrzut ekranu z arkusza Excel. Z paska opcji wybrano Sortuj i filtruj, gdzie w rozwiniętym menu zaznaczono Filtruj.

Wykonanie tych czynności sprawiło, że zbiór danych jest teraz możliwy do przefiltrowania. Świadczą też o tym przyciski ze strzałkami znajdujące się przy nagłówkach kolumn.

Gdy naciśniemy jeden z przycisków, pokażą się opcje filtrowania.

RLJ2MCpCHhXGJ

Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment arkusza Excel. Na górze pasek z trzema polami: w pierwszym zwartość to H16; w drugim trzy ikonki - x, haczyk i funkcja; trzecie pole jest puste. Nad danymi w arkuszu znajduje się lista opcji dotycząca sortowania i filtrowania. Na liście dostępne pozycje: Sortuj od A do Z, Sortuj od Z do A, Sortuj według kolorów, Filtry tekstu. Pod listą pole wyszukiwania a dalej obszar z listą zawierającą gatunki gier. Pod listą przyciski OK oraz Anuluj. Wybrano OK.

Na grafice przedstawione zostały opcje filtrowania według gatunku. W tym przypadku są to wszystkie możliwe gatunki gier. Zaznaczenie danego gatunku świadczy o tym, że został on uwzględniony w filtrowaniu.

Jeśli chcemy przefiltrować zbiór gier, którymi dysponuje wypożyczalnia, według gatunków: „SPORTOWA” i „AKCJI”, należy w opcjach filtrowania zaznaczyć wyłącznie te dwa rodzaje gier.

RNqYH3ziWJHkU

Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment arkusza Excel. Nad danymi w arkuszu znajduje się lista dotycząca sortowania i filtrowania. Na liście dostępne pozycje: Sortuj od A do Z, Sortuj od Z do A, Sortuj według kolorów, Filtry tekstu. Pod listą pole wyszukiwania a dalej obszar z listą zawierającą gatunki gier. Spośród gatunków gier zaznaczono AKCJI oraz SPORTOWA. Pod listą przyciski OK oraz Anuluj. Wybrano OK.

Po zatwierdzeniu przyciskiem OK ukaże się przefiltrowana lista. Będzie ona zawierała wyłącznie gry z gatunków: AKCJI i SPORTOWA.

LibreOffice Calc

1. Zaznaczamy cały zakres, który chcemy poddać operacji filtrowania lub jego pojedynczą komórkę.

2. Z menu głównego wybieramy Dane.

3. Z rozwiniętej listy wybieramy opcję Autofiltr.

R1b0gZWqNnVlG

Ilustracja przedstawia menu główne LibreOffice Calc. Z menu wybrano Dane, a w Danych wybrano Autofiltr Ctrl+Shifr+L. W arkuszu programu na niebiesko zaznaczono komórki z nazwami kolumn.

Wykonanie tych czynności sprawiło, że zbiór danych jest teraz możliwy do przefiltrowania. Świadczą też o tym przyciski ze strzałkami znajdujące się przy nagłówkach kolumn.

Gdy naciśniemy jeden z przycisków, pokażą się opcje filtrowania.

R1WvpA31TmbKF

Ilustracja przedstawia opcje filtrowania. Dotyczy gatunku gry. Z listy gatunków na niebiesko podświetlono: Akcji.

Na grafice przedstawione zostały opcje filtrowania według gatunku. W tym przypadku są to wszystkie możliwe gatunki gier. Zaznaczenie danego gatunku świadczy o tym, że został on uwzględniony w filtrowaniu.

Jeśli chcemy przefiltrować zbiór gier, którymi dysponuje wypożyczalnia, według gatunków: „SPORTOWA” i „AKCJI”, należy w opcjach filtrowania zaznaczyć wyłącznie te dwa rodzaje gier.

RKMEOKhPxEuSQ

Ilustracja przedstawia opcje filtrowania. Dotyczy gatunku gry. Z listy gatunków na niebiesko podświetlono: Sportowa.

Po zatwierdzeniu przyciskiem OK ukaże się przefiltrowana lista. Będzie ona zawierała wyłącznie gry z gatunków: AKCJI i SPORTOWA.

Więcej opcji filtrowania

Uzyskany zbiór danych możemy przefiltrować ponownie. Załóżmy, że z danego zbioru gier potrzebujemy jeszcze wybrać wyłącznie te gry, których cena oscyluje między 150 a 200 zł.

Microsoft Excel

Aby sformułować taki filtr, należy kliknąć strzałkę przy nagłówku tabeli CENA WYPOŻYCZENIA. Ponownie ukaże nam się okno z opcjami filtrowania. Wybieramy Filtry liczb. Wyświetlona lista zawiera różne ustawienia filtrowania liczb. Ponieważ nas interesuje znalezienie wartości z przedziału <150, 200>, wybieramy opcję Między....

R1DGkbON7HXqE

Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment arkusza Excel. Nad danymi w arkuszu znajduje się lista opcji dotycząca sortowania i filtrowania. Spośród dostępnych poleceń wybrano Filtry liczb, a następnie Między… Pod opcją Filtry liczb znajduję się pole wyszukiwania. Dalej lista zawierająca liczby związane z kolumną CENA WYPOŻYCZENIA. Pod listą przyciski OK oraz Anuluj.

Następnie w wyświetlonym oknie określamy warunki, według których chcemy przefiltrować dane.

RTaPQQSokj2fb

Ilustracja przedstawiająca okno dialogowe Autofiltr niestandardowy. Na górze tekst: Pokaż wiersze, w których. Pod nim dwa pola obok siebie. W pierwszym polu wybrano Jest większe niż lub równe, a w drugim wpisano 150. Poniżej radialne pola wyboru: I oraz LUB. Wybrano pierwsza opcję. Dalej Kolejne dwa pola obok siebie. W pierwszym polu wybrano Jest mniejsze niż lub równe, a w drugim wpisano 200. Pod spodem wskazówki: Symbol ? zastępuje dowolny znak; Symbol * zastępuje dowolny ciąg znaków. Na dole okna przyciski OK oraz Anuluj.

Oto zbiór danych wyświetlony po zatwierdzeniu powyższego filtru:

RNOaG8s9X2bJj

Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment arkusza Excel. W kolumnach A, B, C, D, E, F wprowadzono dane dotyczące wypożyczalni gier po filtrowaniu. W arkuszu kolejno dodano opisy: w komórce A1 NAZWA, w komórce B1 GATUNEK, w komórce C1 PLATFORMA, w komórce D1 CENA WYPOŻYCZENIA, w komórce E1 CZY WYPOŻYCZONE?, w komórce F1 WYPOŻYCZAJĄCY. Kolumna z numerami wierszy zawiera przefiltrowane numery. W kolumnie A wpisano nazwy gier. W kolumnie B wpisano gatunki. W kolumnie C wpisano rodzaje platform - PC lub KONSOLA. W kolumnie D wpisano ceny wypożyczenia. W kolumnie E określono, czy gra jest wypożyczona - TAK lub NIE. W kolumnie F wpisano imiona i nazwiska w tych komórkach, w których są wypożyczone gry.

LibreOffice Calc

Aby sformułować taki filtr, należy kliknąć strzałkę przy dowolnym nagłówku tabeli. Ponownie ukaże nam się okno z opcjami filtrowania. Wybieramy Filtr standardowy.

RMf5qrfv0TD7o

Ilustracja przedstawia okno dotyczące ceny wypożyczenia. Zaznaczono w nim Filtr standardowy, a poniżej z listy wybrano liczbę 11.

Wyświetlone okno zawiera różne ustawienia filtrowania danych. Aby znaleźć wartości z przedziału <150, 200> dla gier z gatunku akcji i sportowe, wybieramy opcję ustawiamy kryteria filtrowania jak na ilustracji poniżej:

RdzCc3nyZW4Ki

Ilustracja przedstawia okno związane z Filtrem standardowym. W Kryteriach filtrowania są pola dotyczące Operatora, Nazwy pola, Warunku, Wartości. W polach pod Operatorem jest kolejno zapis: I, I, I, LUB, I, I, I. Pod Nazwą pola naprzemiennie: Gatunek, Cena wypożyczenia. W poziomie pola można odczytać następująco: Nazwa pola: gatunek, Warunek =, Wartość: Akcji, czerwony krzyżyk. Nazwa pola: Cena wypożyczenia, Warunek >=, Wartość 150, czerwony krzyżyk. Nazwa pola: Gatunek, Warunek =, Wartość: Akcji, czerwony krzyżyk. Nazwa pola: Cena wypożyczenia, Warunek: <=, Wartość: 200, czerwony krzyżyk. Nazwa pola: Gatunek, Warunek: =, Wartość: Sportowa, czerwony krzyżyk. Nazwa pola: Cena wypożyczenia, Warunek: >=, Wartość 150, czerwony krzyżyk. Nazwa pola: gatunek, Warunek =, Wartość: Sportowa, czerwony krzyżyk. Nazwa pola: Cena wypożyczenia, Warunek: <=, Wartość: 200, czerwony krzyżyk. Na dole okna zastosowano przycisk OK.

Oto zbiór danych wyświetlony po zatwierdzeniu powyższego filtru:

Usuwanie filtrów

Microsoft Excel

Co zrobić, aby przywrócić tabelę do stanu przed filtrowaniem?

1. Zaznaczamy cały zakres, który poddany został operacji filtrowania lub jego pojedynczą komórkę.

2. Przechodzimy do zakładki Narzędzia główne.

3. W zakładce wybieramy pole Sortuj i filtruj.

4. Z rozwiniętej listy wybieramy opcję Wyczyść.

ReAFMB1FxsxHS

Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment aplikacji Excel. Z paska opcji wybrano Sortuj i filtruj, a następnie z rozwiniętej listy Wyczyść

LibreOffice Calc

1. Zaznaczamy cały zakres, który poddany został operacji filtrowania lub jego pojedynczą komórkę.

2. Z menu głównego wybieramy Dane.

3. Z rozwiniętej listy wybieramy opcję Więcej filtrów....

4. Wybieramy opcję Resetuj filtr.

RwgGoVIhf6YRT

Ilustracja przedstawia menu główne, z którego wybrano Dane, a z rozwiniętej listy opcję: Więcej filtrów. Z kolejnej rozwiniętej listy wybrano: Resetuj filtr. W tle jest arkusz z danymi dotyczącymi wypożyczania gier. Jest on niebieski.

Sortowanie

Przejdźmy teraz do omówienia drugiej z operacji – sortowania.

Sytuacją, w której operacja sortowania danych okazałaby się niezwykle pomocna, może być zdarzenie, w którym do wypożyczalni rodziców przychodzi klient i prosi o udzielenie informacji na temat najtańszych gier, jakie są w ofercie.

Microsoft Excel

Co zrobić, by zastosować operację sortowania?

1. Zaznaczamy nagłówek kolumny, według którego chcemy posortować dany zbiór.

2. Przechodzimy do zakładki Narzędzia główne.

3. W zakładce wybieramy pole Sortuj i filtruj.

4. Z rozwiniętej listy wybieramy opcję Sortuj od A do Z.

RcWoRIe4m9CrM

Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment aplikacji Excel. Z paska opcji wybrano Sortuj i filtruj, a następnie z rozwiniętej listy Sortuj od A do Z.

Jest też sposób alternatywny.

1. Zaznaczamy cały zakres danych lub jego pojedynczą komórkę.

2. Przechodzimy do zakładki Narzędzia główne.

3. W zakładce wybieramy pole Sortuj i filtruj.

4. Z rozwiniętej listy wybieramy opcję Sortowanie niestandardowe.

Pojawi się okno Sortowanie, w którym możemy wybrać kolumnę, według której będziemy sortować, oraz kolejność sortowania.

RDdEqMLnSciGk

Ilustracja przedstawiająca okno dialogowe Sortowanie. Na górze oka przyciski: Dodaj poziom, Usuń poziom, Kopiuj poziom, strzałki w górę i w dół oraz Opcje… Pod przyciskami obszar zawierający tabelę. Kolumny tabeli opisano kolejno: Kolumna, Sortowanie, Kolejność. W kolumnie Kolumna pole Sortuj według, gdzie wybrano CENA WYPOŻYCZENIA. W kolumnie Sortowanie w polu wybrano Wartości komórek. W kolumnie Kolejność w polu wybrano Od najmniejszych do największych. Na dole okna przyciski OK oraz Anuluj.

Bez względu na to, który ze sposobów wybierzemy, zbiór danych zaktualizuje się i teraz wiersze znajdujące się na samej górze będą zawierać informacje o grach, których cena jest najniższa.

RbASI7BCGmXMW

Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment arkusza Excel. W kolumnach A, B, C, D, E, F wprowadzono dane dotyczące wypożyczalni gier po sortowaniu. W arkuszu kolejno dodano opisy: w komórce A1 NAZWA, w komórce B1 GATUNEK, w komórce C1 PLATFORMA, w komórce D1 CENA WYPOŻYCZENIA, w komórce E1 CZY WYPOŻYCZONE?, w komórce F1 WYPOŻYCZAJĄCY. W kolumnie A w komórkach od A2 do A35 wpisano nazwy gier. W kolumnie B w komórkach od B2 do B35 wpisano gatunki gier. W kolumnie C w komórkach od C2 do C35 wpisano rodzaje platform - PC lub KONSOLA. W kolumnie D w komórkach od D2 do D35 wpisano ceny wypożyczeń od najmniejszej do największej. W kolumnie E w komórkach od E2 do E35 określono, czy gra jest wypożyczona - TAK lub NIE. W kolumnie F w komórkach od F2 do F35 wpisano imiona i nazwiska w tych komórkach, w których są wypożyczone gry.

LibreOffice Calc

Co zrobić, by zastosować operację sortowania?

1. Zaznaczamy nagłówek kolumny, według którego chcemy posortować dany zbiór.

2. Z głównego menu wybieramy Dane.

3. Z rozwiniętej listy wybieramy opcję Sortuj rosnąco.

Jest też sposób alternatywny.

1. Zaznaczamy cały zakres danych lub jego pojedynczą komórkę.

2. Z menu głównego wybieramy Dane.

3. Z rozwiniętej listy wybieramy opcję Sortuj...

Pojawi się okno Sortowanie, w którym możemy wybrać kolumnę, według której będziemy sortować, oraz kolejność sortowania.

RbxdkFJHYMuEs

Ilustracja przedstawia okno dotyczące Sortowania. W opcji Kryteria sortowania jest Klucz sortowania 1, z listy wybrano: Cena wypożyczenia, a następnie zaznaczono: Rosnąco. W Kluczu sortowania 2 z listy wybrano: niezdefiniowane. Zaznaczono: Rosnąco. Klucz sortowania 3 jest nieaktywny. Na dole okna wybrano przycisk OK.

Bez względu na to, który ze sposobów wybierzemy, zbiór danych zaktualizuje się i teraz wiersze znajdujące się na samej górze będą zawierać informacje o grach, których cena jest najniższa.

Sortowanie niestandardowe

Microsoft Excel

Warto jednak poświęcić jeszcze chwilę uwagi drugiemu ze sposobów. W pokazanym oknie dialogowym Sortowanie zwróćmy uwagę na opcję Dodaj poziom. Za jej pomocą możemy zlecić kolejne sortowanie. Przykładowo możemy najpierw posortować według ceny wypożyczenia, a następnie alfabetycznie według nazwy gatunku.

R5uOgrTi1lRla

Ilustracja przedstawiająca okno dialogowe Sortowanie. Na górze okna przyciski: Dodaj poziom, Usuń poziom, Kopiuj poziom, strzałki w górę i w dół oraz Opcje… Pod przyciskami obszar zawierający tabelę. Kolumny tabeli opisano kolejno: Kolumna, Sortowanie, Kolejność. W tabeli dwa wiersze. Pierwszy wiersz dotyczy sortowania według kolumny CENY WYPOŻYCZEŃ poprzez wartości komórek w kolejności Od najmniejszych do największych. Drugi wiersz dotyczy sortowania według kolumny GATUNEK poprzez wartości komórek w kolejności od A do Z. Na dole okna przyciski OK oraz Anuluj.

Zastosowanie powyższych reguł sortowania spowoduje, że w przypadku, gdy wystąpią dwie gry o takiej samej cenie wypożyczenia, to najpierw w zbiorze zostanie pokazana ta, której nazwa gatunku zaczyna się na literę, która w alfabecie występuje wcześniej niż litera, na którą rozpoczyna się nazwa gatunku drugiej gry.

Oto posortowany zbiór gier (zwróćmy uwagę na wiersze od 7 do 9, występuje w nich opisana sytuacja):

R1JgaUN7gQmRc

Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment arkusza Excel. W kolumnach A, B, C, D, E, F wprowadzono dane dotyczące wypożyczalni gier po sortowaniu. W arkuszu kolejno dodano opisy: w komórce A1 NAZWA, w komórce B1 GATUNEK, w komórce C1 PLATFORMA, w komórce D1 CENA WYPOŻYCZENIA, w komórce E1 CZY WYPOŻYCZONE?, w komórce F1 WYPOŻYCZAJĄCY. W kolumnie A w komórkach od A2 do A36 wpisano nazwy gier. W kolumnie B w komórkach od B2 do B36 wpisano gatunki gier. W kolumnie C w komórkach od C2 do C36 wpisano rodzaje platform - PC lub KONSOLA. W kolumnie D w komórkach od D2 do D36 wpisano ceny wypożyczeń od najmniejszej do największej. W kolumnie E w komórkach od E2 do E36 określono, czy gra jest wypożyczona - TAK lub NIE. W kolumnie F w komórkach od F2 do F36 wpisano imiona i nazwiska w tych komórkach, w których są wypożyczone gry. W wierszach od 7 do 9 są trzy gry, których cena wypożyczenia wynosi 22. W komórkach gry wpisano w kolejności od 7 do 9: Gra 36, Gra 86, Gra 46. Gra 36 Gatunek: Akcji, Platforma: PC, Gra 86 Gatunek: Akcji, Platforma: Konsola, Gra 46 Gatunek: Symulacyjna, Platforma: Konsola.

LibreOffice Calc

Warto jednak poświęcić jeszcze chwilę uwagi drugiemu ze sposobów. W pokazanym oknie dialogowym Sortowanie zwróćmy uwagę na opcję Klucz sortowania 2. Za pomocą dodatkowego klucza możemy zlecić kolejne sortowanie. Przykładowo możemy najpierw posortować według ceny wypożyczenia, a następnie alfabetycznie według nazwy gatunku.

RyHJcdVBezh3f

Ilustracja przedstawia okno dotyczące Sortowania. W opcji Kryteria sortowania jest Klucz sortowania 1, z listy wybrano: Cena wypożyczenia, a następnie zaznaczono: Rosnąco. W Kluczu sortowania 2 z listy wybrano: Gatunek. Zaznaczono: Rosnąco. Klucz sortowania 3 wybrano: niezdefiniowane. Wybrano: Rosnąco. Na dole okna wybrano przycisk OK.

Zastosowanie powyższych reguł sortowania spowoduje, że w przypadku, gdy wystąpią dwie gry o takiej samej cenie wypożyczenia, to najpierw w zbiorze zostanie pokazana ta, której nazwa gatunku zaczyna się na literę, która w alfabecie występuje wcześniej niż litera, na którą rozpoczyna się nazwa gatunku drugiej gry.

Oto posortowany zbiór gier (zwróćmy uwagę na wiersze od 7 do 9, występuje w nich opisana sytuacja):

Słownik