Po co nam narzędzia?

W projektach informatycznych uczestniczy zazwyczaj wiele osób. Coraz więcej z nich pracuje zdalnie, czasem mieszkają w innych miastach, a nawet na różnych kontynentach. Każda z nich musi mieć jednak dostęp do istotnych informacji, dokumentów, kodu. Czasem członkowie zespołu potrzebują szybko podzielić się wiedzą, a nawet ze sobą porozmawiać. W takich przypadkach z pomocą przychodzi technologia.

Specjalistyczne aplikacje pomagające usprawnić pracę zespołową można podzielić na kategorie w zależności od ich przeznaczenia.

Systemy kontroli wersji/repozytoria kodu

Są to miejsca, w których przechowuje się kod wraz z całą historią jego zmian. Narzędzia takie umożliwiają pisanie kodu wielu programistom równocześnie; pozwalają też przywrócić jedną z zapisanych wcześniej wersji. Najpopularniejszym z takich systemów jest Git. Z kolei do utrzymywania kodu w chmurzechmura obliczeniowachmurze służą platformy hostingowehostinghostingowe, takie jak wymieniony przez menedżera w przykładzie ze wstępu GitHub czy BitBucket.

Okno GitHuba wygląda następująco:

RgpYmA5qB5v6k

Zrzut ekranu z GitHub. Na górze strony mamy następujące zakładki: Code, Issues, Pull requests, Actions, Projects, Wiki, Security, Insights, Settings. Otwarta jest zakładka Code. Poniżej znajduje się komunikat: „No destriptions, website, or topics provided. Poniżej na niebiesko znajduje się napis: „Manage topics”. Poniżej znajduje się pasek z komunikatami: 29 commits, 2 branches, 0 packages, 0 releases. Poniżej znajdują się następujące przyciski. Z lewej strony: Branch: devel - jest to lista wyboru oraz New pull request. Po prawej: Create new file, Upload files, Find file i zielona lista wyboru Clone or download. Poniżej znajduje się komunikat: This branch is 5 commits ahead, 1 commit behind master. Poniżej znajduje się lista „ZoetropeZoey koniec” z folderami oraz informacjami, co zawierają i kiedy zostały utworzone. Zaznaczony jest folder o nazwie „02_kolekcje” zawierający Szyfr Cezara utworzony 11 miesięcy temu.

Kod nie jest przechowywany w jednym pliku, ale w folderach, co umożliwia utrzymanie porządku i szybsze znalezienie odpowiedniego fragmentu. Wersje całego projektu przechowywane są w tzw. „branchach”, czyli gałęziach – dzięki temu można jednocześnie utrzymywać wersję testową (zwaną deweloperską, stąd napis „devel” na zrzucie ekranu) oraz produkcyjną, czyli tę, która wychodzi na światło dzienne. Większe zmiany najpierw testuje się „na devie”.

Wiele czynności można zautomatyzować za pomocą dostępnej w GitHubie opcji Workflow. Przykładowo, możemy z niej skorzystać, jeśli chcemy, aby kod był regularnie poddawany testom.

Repozytoria dokumentacji i aplikacje do wspólnej pracy nad dokumentami

Każdy projekt musi mieć dokumentację, w której szczegółowo określa się cechy przyszłego produktu, sposób wdrożenia poszczególnych funkcjonalności i wytyczne, którymi ma się kierować programista.

Dokumentacja to w praktyce obszerne pliki tekstowe, które zawierają bardzo szczegółowe opisy. Często przygotowuje się ją wraz z klientem. W miarę rozwoju projektu wiele rzeczy będzie ustalanych na bieżąco, dlatego dokumentację często się uaktualnia. Pliki można przechowywać online, np. na Dysku Google.

Czasem kilka osób musi edytować ten sam dokument równocześnie. Przykładowo – opracowano plan testów i każdy z testerów ma wykonać część prac, ale nie powinni oni się dublować. Z pomocą przychodzą narzędzia pozwalające na współdzielenie dokumentów i śledzenie zmian w czasie rzeczywistym. Służą do tego np. Dokumenty Google czy Spreadsheets lub MS SharePoint.

RRPLydhohtMVD

Zrzut ekranu z otwartym oknem. Na pasku głównym mamy tytuł „Dokumenty Google”. W prawym górnym rogu znajduje się awatar w postaci niebieskiego koła z wpisaną literą P. Koło ma czerwoną krawędź. Obok znajduje się ikonka błyskawicy, czatu oraz niebieski przycisk „Udostępnij”. Poza tym wygląd dokumentu przypomina Word. Na stronie w dokumencie zapisany jest tekst: „Tak wygląda okno Dokumentu Google. Dwa awatary w prawym górnym rogu oznaczają, że na pliku pracują równocześnie dwie osoby”.

Jak widać, osoba mająca zielony awatar umieściła kursor w środku pierwszego słowa, a osoba z fioletowym awatarem – w środku ostatniego. Wszystkie zmiany na bieżąco są zapisywane w chmurze. Osoby, którym udostępniono odsyłacz do pliku, nie muszą mieć konta Google.

Oprogramowanie do zarządzania projektami

Narzędzia tego typu pozwalają tworzyć zadania (zwane potocznie taskamitasktaskami), oznaczać pracowników, którzy mają je wykonać oraz rozliczać ich z czasu pracy i jej efektów. Dzięki takim programom każdy wie, czym ma się zająć w najbliższym czasie. Najczęściej wykorzystuje się program Jira, ale istnieją także inne – np. YouTrack czy Asana.

Nadrzędną kategorią w narzędziu Jira jest projekt, do którego przypisywane są taski, czyli zadania, jakie należy wykonać, by skończyć kolejne etapy projektu. Tak wygląda tablica projektu w Jira:

RMdIY2548gG21

Zrzut ekranu otwartego okna. W lewym górnym rogu zapisana jest ścieżka: „Projekty / tekstowy projekt / Tablica TP”. Poniżej po lewo „Backlog”, po prawo przycisk Share. Poniżej od lewej pole wyszukiwania, awatary, napisy: „Tylko moje zgłoszenia”, „Ostatnio zaktualizowane”. Poniżej od lewej: pionowy napis „WERSJE EPIKI” , Nagłówek „Tablica Sprint 1 2 zgłosz.”. Poniżej podpis: „Pierwsza wersja strony głównej i modułu „Wydarzeń””, poniżej daty. Po prawo trzy pola z kolorami: szarym, niebieski i zielony, lista wyboru (wybrano „Planuj sprint”). Poniżej lista: 1. Strona główna (na prawym marginesie skreślone: TP‑1 i pionowa strzałka do góry), 2. Moduł wydarzeń (na prawym marginesie: TP‑3 i pionowa strzałka do góry). Poniżej nagłówek „Backlog 3 zgłosz.”. Lista: 1. Nagłówek (na prawym marginesie: TP‑2 i pionowa strzałka do góry), 2. Moduł aktualności (na prawym marginesie: TP‑4 i pionowa strzałka do góry), 3. Moduł „Blog” (na prawym marginesie: TP‑8 i pionowa strzałka do góry). Poniżej „+ Utwórz zgłoszenie”.

Cała praca jest wykonywana w dwutygodniowych cyklach, zwanych Sprintami, a dla każdego Sprintu jest zakładana jego osobna tablica:

R2W4CwWPhGYbY

Zrzut ekranu otwartego okna. W lewym górnym rogu zapisana jest ścieżka: „Projekty / tekstowy projekt / Tablica TP”. Poniżej nagłówek po lewo „Tabela Sprint 1”, po prawo komunikaty: „Pozostaje 10 dni”, „Ukończ spirit”, ikona udostępniania. Poniżej podpis: „Pierwsza wersja strony głównej i modułu „Wydarzeń””. Poniżej od lewej: pasek wyszukiwania, awatary, nagłówki: „Tylko moje zgłoszenia”, „Ostatnio zaktualizowane”. Poniżej układ kafelków składający się z nagłówków i prostokątnych pól, do których przypisane są wydarzenia. Nagłówki: „DO ZROBIENIA”, „W TOKU”, „GOTOWE”. Pod nagłówkami znajduje się wiersz z napisem: „TP-3 DO ZROOBIENIA 3 podzad. Moduł wydarzeń”. Poniżej znajdują się pola z przypisanymi wydarzeniami. 2 wydarzenia są w polu „DO ZROBIENIA” i jedno „W TOKU”. Poniżej znajduje się wiersz z napisem „Inne zgłoszenia 1 zgłoszenie”. Poniżej znajdują się trzy prostokątne pola, dwa pierwsze puste, w trzeci napis: „Strona główna”.

Task TP‑1 został już wykonany, dlatego jest przekreślony.

Trello to aplikacja łącząca funkcje repozytorium i narzędzia do zarządzania projektami. Umożliwia ona stworzenie dla projektu tablicy, w której znajdują się listy z kartami. W kartach można umieszczać dowolne informacje, oznaczać użytkowników oraz tworzyć listy rzeczy do zrobienia:

RSPMRNrgRACQr

Zrzut ekranu otwartego okna. W lewym górnym rogu ikonka menu, strony głównej, napis „Tablice, pole wyszukiwania, pośrodku napis z logo „Trello”, w prawym górnym rogu znajdują się ikony: plus, informacja, dzwoneczek, awatar. Poniżej od lewej napis „Testowa tablica”, ikona gwiazdki, pole „Prywatne”, pole z ikoną kłódki „Prywatna”, awatar, pole „Zaproś”. Poniżej trzy prostokątne pola obok siebie, do których przypisane są zadania. Pierwsze od lewej: nagłówek „do zrobienia”, dalej lista zadań, a pod nimi napis: „+Dodaj kolejną kartę”, drugie pole, nagłówek „w trakcie pracy”, dalej lista zadań, a pod nimi napis: „+Dodaj kolejną kartę”, trzecie pole, nagłówek „zrobione”, dalej lista zadań, a pod nimi napis: „+Dodaj kolejną kartę”. Po prawo pole z napisem „+Dodaj kolejną listę”.

Karty można łatwo przenosić między listami korzystając z mechanizmu przeciągnij‑i-upuść.

Oto karta z wyznaczonym terminem i listą zadań:

R3TpovLdwTsE3

Zrzut ekranu otwartego okna. W lewym górnym rogu nagłówek „testy modułu „Wydarzenia”, po prawo „x”. Poniżej napis „na liście zrobione”. Poniżej napis „TERMIN” i podany jest termin z polem do odhaczenia. Poniżej nagłówek „Opis” z polem do wprowadzenia dodatkowych informacji. Poniżej nagłówek „Lista zadań” z przyciskiem „usuń” i z paskiem pokazującym, ile procent pracy wykonano, a poniżej lista zadań z polami do odhaczenia. Pod listą znajduje się pole do wpisywania „Dodaj element”, pod nim przyciski „Dodaj” oraz „X’ oraz „@” i ikona emotikonek. Poniżej nagłówek „Aktywność” i obok przycisk „Pokaż Szczegóły”. Poniżej awatar i obok pasek do wpisania komentarza. W lewej części strony znajduje się lista menu. Od góry nagłówek „Dodaj karty”: Członkowie, Etykiety, Lista zadań, Termin, Załącznik, Okładka. Następny nagłówek „Dodatki” Uzyskaj więcej dodatków. Kolejny nagłówek „Działania”: Przenieś, Kopiuj, Utwórz szablon, Obserwuj, Zarchiwizuj, Udostępnij.

Komunikatory

RhsbFsw5iB0RO

Zrzut z ekranu telefonu. W pierwszym wierszu znajduje się pole wyszukiwania, poniżej nagłówek „All Threads, poniżej kategoria UNREADS, poniżej lista: #brainstorming tu jest z prawej ikonka z cyfrą 1, #events, #media-and-pr. Kategoria STARRED, poniżej lista: #desing-work, poniżej zielone kółko i nazwisko: Caroline McCarthy, kategoria CHANNELS, z prawej ikona plus w okręgu, poniżej lista: #accounting-costs, #business-ops, #culture, #design-crit, #marketing, poniżej pośrodku ekranu znajdują się trzy kropki przewijania.

Czasem najłatwiej „złapać kogoś” na czacie. Takim rozbudowanym czatem jest aplikacja Slack. Dla każdego projektu można stworzyć osobny kanał. Tak wygląda lista kanałów na ekranie telefonu:

Nieprzeczytane wątki są zaznaczone pogrubieniem, aby łatwo było je odnaleźć. Przykładowa rozmowa wygląda następująco:

RIRvcOoVKKH0r

Zrzut ekranu, na którym widnieje konwersacja ze slack. Pod nią znajduje się pole, w którym można wpisać własną wiadomość.

Jak widać, można także dzielić się dokumentami i ustawiać powiadomienia. Na bieżąco można również zobaczyć, kto jest dostępny.

Minusem Slacka jest to, że w gąszczu wpisów trudno odnaleźć ważne informacje, a wersja darmowa usuwa po pewnym czasie część historii. Dlatego istotne sprawy lepiej przekazywać w inny sposób.

Narzędzia do prowadzenia spotkań online

Kiedy wszystkie sposoby komunikacji zawiodą, trzeba „się zdzwonić”. Internet oferuje wiele aplikacji do komunikacji zdalnej, niektóre z nich nie wymagają nawet założenia konta. Często korzysta się z aplikacji Whereby lub Zoom; w dużych firmach używa się zazwyczaj MS Teams.

Jeśli chcesz przeprowadzić spotkanie za pomocą Zoom czy Whereby, musisz się zarejestrować. Następnie możesz utworzyć wirtualny pokój do konwersacji. Program poda ci jego adres – wystarczy, że przekażesz go pozostałym uczestnikom, a dołączą do ciebie w oknie przeglądarki, bez konieczności tworzenia nowego konta.

Dodatkowo uczestnicy mogą w czasie rzeczywistym pokazywać zawartość swoich ekranów, a w okienku czatu wymieniać się odsyłaczami internetowymi.

Słownik