Hałas to dźwiękdźwięk dźwięk o nadmiernym natężeniu, który odbierany jest przez organizm jako uciążliwy oraz wywołujący uczucie dyskomfortu. Główne źródła hałasu, na które narażony jest człowiek, związane są z postępem cywilizacyjnym niosącym za sobą wzrost uprzemysłowienia (hałas przemysłowy) oraz rozwój transportu (hałas komunikacyjny). Dodatkowym źródłem hałasu są także duże imprezy kulturalne (koncerty muzyczne), wydarzenia sportowe oraz miejsca grupowej rekreacji (dyskoteki, puby). Nadmierna ekspozycja organizmu na hałas ma niekorzystny wpływ nie tylko na narząd słuchu, ale także na funkcjonowanie licznych narządów wewnętrznych. Godnym uwagi jest fakt, że dźwięki o częstotliwościach, które nie są słyszalne dla człowieka (infradźwiękiinfradźwięki infradźwięki i ultradźwiękiultradźwięki ultradźwięki), również wywierają niekorzystny wpływ na jego organizm.

Indeks górny Dźwięki wykorzystane w prezentacji: bbc.co.uk, licencja: tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl. Indeks górny koniec^{Dźwięki wykorzystane w prezentacji: bbc.co.uk, licencja: tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl.}

R1dFZf4WsmbRD1

Ilustracja przedstawia część ucha wewnętrznego. Przedstawia spiralną część połączoną z częścią owalną. Do owalnej dochodzą trzy półokrągłe przewody.

Uszkodzenie słuchu będące wynikiem działania dźwięku o dużym natężeniu określane jest jako uraz akustycznyuraz słuchowyuraz akustyczny. Jeśli do upośledzenia słuchu doszło w wyniku krótkotrwałego oddziaływania hałasu o wysokim natężeniu (powyżej 130 dB), mówi się o urazie ostrym. W tym przypadku uszkodzeniu ulegają komórki zmysłowe narządu spiralnego (Cortiego)narząd spiralny (Cortiego)narządu spiralnego (Cortiego), który zlokalizowany jest w uchu wewnętrznym. Ponadto fale dźwiękowe o szczególnie wysokiej amplitudzie mogą prowadzić do uszkodzenia błony bębenkowej, przyczyniając się również do pogorszenia lub utraty słuchu. Zazwyczaj przyczynami ostrego urazu akustycznego jest wybuch petardy lub wystrzał z broni palnej. Natomiast za przewlekły uraz akustyczny odpowiedzialne jest długotrwałe narażenie na umiarkowany hałas (około 80‑85 dBdecybel dB). Co ciekawe, wielkość ubytku słuchu zależy od wielu czynników, w tym od poziomu natężenia hałasu, czasu ekspozycji, częstotliwości dźwięku, rodzaju hałasu (przerywany, ciągły, impulsowy) oraz indywidualnych cech wrodzonych, takich jak chociażby stan ukrwienia i natlenienia narządu słuchu.

Negatywne działanie hałasu nie ogranicza się tylko do narządu słuchu, ale obejmuje także inne skutki zdrowotne. Dźwięki o dużym natężeniu wpływają niekorzystnie na funkcjonowanie niemalże wszystkich układów.

R1605wnXfYr3u

Zdjęcie przedstawia kolorowe słuchawki nauszne. Znajdują się na sklepowej półce.

Dodatkowo w przypadku kobiet narażonych w czasie ciąży na hałas odnotowano niską masę urodzeniową potomstwa, a u osób przebywających w środowisku o natężeniu dźwięku powyżej 110 dB zaobserwowano pogorszenie wzroku, które przejawiało się ograniczeniem pola widzenia, osłabieniem widzenia nocnego oraz zmniejszeniem percepcji barw (w szczególności barwy czerwonej).

Narażenie dzieci do okresu dojrzewania na hałas, poza ryzykiem uszkodzenia słuchu, może nieść także trwałe, negatywne skutki dla ich neurorozwoju. W przyszłości może to skutkować pogorszeniem koncentracji i zdolności intelektualnych, nadpobudliwością oraz wieloma reakcjami organizmu pochodzącymi z różnych układów.

Słownik