Rodzaje partycypacji politycznej

Mianem partycypacji politycznej określamy uczestnictwo w życiu politycznym wyrażające się dobrowolną aktywnością jednostki albo grup społecznych, zmierzające do wywierania wpływu na wybór rządzących i efekty działań politycznych.

Istnieją trzy formy partycypacji politycznej:

RiCuz9FUcJEWk

Zdjęcie przedstawia duży budynek. Przed budynkiem znajduje się brama. Zawieszona jest na niej tablica z napisem: Obwodowa Komisja Wyborcza numer 77 w Poznaniu.

Zgromadzenia

Sprawy dotyczące organizacji zgromadzeń reguluje Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach.

Czym jest zgromadzenie

Zgodnie z polskim prawem zakazane jest uczestniczenie w zgromadzeniach osób mających przy sobie broń, materiały wybuchowe, wyroby pirotechniczne albo inne niebezpieczne materiały lub narzędzia.

Kiedy należy uzyskać zgodę na organizację zgromadzenia?

Prawo do manifestowania jest zapisane w Konstytucji RPRPRP, a władza nie może tego prawa racjonować poprzez wyrażanie zgody lub jej brak. Wystarczy, że obywatele złożą pisemne zawiadomienie o chęci zorganizowania manifestacji, informując organ gminy lub centrum kryzysowe o swoich zamiarach. W przypadku zgromadzeń spontanicznych nie jest to potrzebne. Jedynie zgromadzenia cykliczne wymagają uzyskania zgody wojewody na ich organizację.

Podmioty uprawnione do organizacji zgromadzeń

Organizatorami zgromadzeń mogą być zarówno osoby fizyczne mające pełną zdolność do czynności prawnych, jak i osoby prawne.

Rodzaje zgromadzeń

Przepisy Ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach przewidują trzy rodzaje zgromadzeń:

• zgromadzenia tzw. zwykłe (nie ingerujące w ruch drogowy i ingerujące w ruch drogowy);

• zgromadzenia spontaniczne (odbywające się w związku z zaistniałym nagłym i niemożliwym do wcześniejszego przewidzenia wydarzeniem związanym ze sferą publiczną, którego odbycie w innym terminie byłoby niecelowe lub mało istotne z punktu widzenia debaty publicznej);

• zgromadzenia cykliczne (zgodnie z art. 26a ust. 1 Ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach organizowane za zgodą wojewody).

Jakie są obowiązki organizatorów zgromadzeń?

Zgromadzenia zwykłe, które nie będą zakłócały ruchu drogowego, należy zgłosić organowi gminy, a te, które będą go zakłócały – centrum zarządzania kryzysowego. Zgromadzenia spontaniczne nie wymagają zgłoszenia, a zgromadzenia cykliczne wymagają zgody wojewody na ich organizację. Obowiązki organizatorów dotyczące przebiegu zgromadzenia w znacznej mierze odnoszą się do przewodniczącego zgromadzenia. Może nim być organizator albo inna osoba. Przewodniczący powinien posiadać identyfikator albo inaczej wyróżniać się spośród uczestników manifestacji, aby zarówno uczestnicy zgromadzenia, jak i służby porządkowe oraz policja nie miały wątpliwości co do roli, którą pełni.

Przyczyny zakazania zgromadzeń

W określonych sytuacjach można zakazać zgromadzeń. Dotyczy to sytuacji:

• kiedy zgromadzenie nie jest pokojowe;

• gdy różne zgromadzenia zostały zaplanowane w tym samym miejscu i czasie i nie da się pogodzić ich równoległego przeprowadzenia;

• kiedy występuje kolizja zgromadzenia zwykłego ze zgromadzeniem cyklicznym (pierwszeństwo mają zgromadzenia cykliczne).

Kiedy można rozwiązać zgromadzenie?

Trwające zgromadzenie może być rozwiązane w następujący sposób:

R1UNLBMecIY90

Zdjęcie przedstawia miejską ulicę. Na pierwszym planie znajduje się kilkuosobowa grupa mężczyzn w bluzach z kapturami na głowach. Na drugim planie widać stojący w poprzek ulicy kordon policji w kaskach i z tarczami.

Petycje

Sprawy dotyczące petycji reguluje Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach.

Postępowanie dotyczące petycji nie może zostać wszczęte z urzędu, ale jedynie poprzez złożenie petycji przez osobę fizyczną (również cudzoziemca), prawną, jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną albo grupę tych podmiotów. Petycję można złożyć w interesie publicznym, własnym albo podmiotu trzeciego, przy czym w tym przypadku potrzebna jest jego zgoda. Petycję można złożyć do organu władzy publicznej, a także do organizacji lub instytucji społecznej w związku z wykonywanymi przez nią zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej.

Przedmiotem petycji może być m.in. żądanie:

• zmiany przepisów prawa;

• podjęcia rozstrzygnięcia lub innego działania w sprawie dotyczącej podmiotu wnoszącego petycję, życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, mieszczących się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji.

Petycję można wnieść zarówno w formie pisemnej, jak też elektronicznej. Nie można jedynie wnieść jej ustnie. Możliwe jest złożenie petycji tylko przez jedną osobę, która się pod nią podpisała. Wszystkie informacje dotyczące petycji są jawne, a organ, do którego jest adresowana, zamieszcza na swojej stronie internetowej informacje o niej i jej skan. Petycja powinna być rozpatrzona bezzwłocznie, nie później niż w terminie trzech miesięcy od daty złożenia (termin podstawowy). Organ, do którego petycja została skierowana, informuje składającego o sposobie jej rozpatrzenia w formie pisemnej albo elektronicznej. Jednocześnie sposób rozpatrzenia petycji nie podlega zaskarżeniu.

R1KllhOHJEPCP

Zdjęcie przedstawia fragment słupa ogłoszeniowego stojącego na ulicy. Zawieszona jest na niej kartka z napisem: Gorzów Wielkopolski to nie Wąchock tramwaje są potrzebne petycja sklep Pirania.

Znaczenie korzystania z prawa zgromadzeń i petycji dla prawidłowego funkcjonowania demokracji

Dla prawidłowego funkcjonowania demokracji nieodzownym elementem jest możliwość korzystania przez obywateli z praw i wolności politycznych, w tym organizowania zgromadzeń oraz składania petycji. Jedne i drugie cieszą się znaczną popularnością wśród polskich obywateli.

Wolność zgromadzeń, o której mowa w art. 57 Konstytucji RP jest fundamentem demokracji i daje każdemu, nie tylko obywatelom danego kraju, prawo swobodnego wyrażania swoich poglądów w zakresie spraw związanych z działaniami państwa lub funkcjonowaniem konkretnej wspólnoty, a także każdego innego zagadnienia. Wolność ta pozwala każdemu inicjować działania, które umożliwią jemu i wszystkim zainteresowanym wyrażenie opinii w ważnych dla nich sprawach. Nie przekłada się ona wprawdzie bezpośrednio na konkretne decyzje władz państwowych, ale jest elementem oddziaływania na nie. Tworzy mechanizm, który pozwala publicznie zaprezentować akceptację albo jej brak dla sposobu sprawowania władzy i poszanowania demokratycznych zasad.

Prawo składania petycji każdemu gwarantuje przede wszystkim polska ustawa zasadniczaustawa zasadniczaustawa zasadnicza. Czyni to w art. 63. Prawo do złożenia petycji to jedno z najstarszych praw gwarantowanych w państwach demokratycznych. Jest ono uznawane za jedną z najbardziej powszechnych i najłatwiej dostępnych form dochodzenia przez jednostki i grupy osób praw i obrony interesów własnych, cudzych oraz interesu ogólnego. Instytucja petycji jest przewidziana także w prawie Unii Europejskiej. Prawo petycji należy do praw politycznych, ponieważ petycje składane są do organów władzy publicznej w interesie publicznym, a w przypadku, kiedy są składane do innych podmiotów, powinny mieć związek ze zleconymi im zadaniami z zakresu administracji publicznej.

R84KnYvZimNNL

Zdjęcie przedstawia stół, na którym leżą kartki papieru. Nad stołem znajdują się dłonie mężczyzny. Mężczyzna trzyma w dłoniach długopis, pisze coś na leżących kartkach.

Słownik