Przeczytaj/posłuchaj
Puoi dire come si chiama la regione descritta nel testo?
Czy możesz powiedzieć, jak się nazywa region opisany w tekście?

Un’isola-regioneQuesta regioneregione si trova al SudSud d’Italia. Non fa partefa parte della Penisola AppenninicaPenisola Appenninica. È una grande isolaisola. È vicinavicina al continentecontinente e circondatacircondata da alcuni mari. L’isola è caratteristicacaratteristica per il suo climaclima caldo e gli abitantiabitanti molto amichevoliamichevoli. Il suo capoluogocapoluogo è Palermo. In questa regione ci sono anche altre città famosefamose, come Messina, Siracusa, Agrigento, Ragusa, Taormina. Alcune tra queste città hanno una lunga storia e hanno monumenti antichiantichi. Uno dei simbolisimboli dell’isola è il vulcanoil vulcano Etna. L’Etna è sempre attivoattivo e pericolosopericoloso. SoprattuttoSoprattutto in estate molti turisti vengono in questa regione. Visitano le città e i monumenti, vanno all’Etna e si riposanosi riposano al mare. Sai come si chiama questa bellissima regione e isola italiana?
Źródło: Artur Gałkowski, Un’isola-regione, [na podstawie:] https://www.lonelyplanetitalia.it/articoli/mare-e-spiagge/sicilia-vs-sardegna-in-quale-isola-italiana-fuggire [dostęp 10.06.2023], licencja: CC BY 3.0.
Segna se le informazioni sono vere o false.
Wskaż, które z podanych informacji są prawdziwe, a które fałszywe.
Prawda, Falso
Fałsz. Il clima di questa regione non è caldo.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz. L’isola è piccola.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz. Le sue città sono antiche.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz. Taormina è un vulcano.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz. Palermo è il capoluogo di questa regione.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz. I turisti possono riposarsi al mare.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz. L’isola-regione si chiama Sardegna.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz
Regiony włoskie
Włochy dzielą się na trzy zasadnicze części geograficzne, tj. Północ (il Nord), Centrum (il Centro) i Południe (il Sud). W każdej z części wyróżnia się kilka regionów.
Najbardziej charakterystyczne dla Północy są Piemont (il Piemonte), Lombardia (la Lombardia), Veneto (il Veneto).
W części centralnej: Toskania (la Toscana), Umbria (l’Umbria), Lacjum (il Lazio).
Na Południu: Kampania (la Campania), Apulia (la Puglia), Kalabria (la Calabria).
Do Południa zalicza się także dwie duże wyspy i jednocześnie regiony, tj. Sycylię (la Sicilia) i Sardynię (la Sardegna).
Każdy region ma swoją stolicę, np. stolicą Lombardii jest Mediolan (Milano), Wenecji Euganejskiej - Wenecja (Venezia), Kampanii - Neapol (Napoli), Sycylii - Palermo (Palermo).
Wszystkie nazwy regionów oraz ich stolic wraz z polskimi odpowiednikami możesz znaleźć w poniższej tabeli. Kolorem oznaczone zostały te regiony i ich stolice, które pojawią się w części z ćwiczeniami. Dlatego właśnie ich nazwy spróbuj zapamiętać w pierwszej kolejności.

Il nome della regione | Polski odpowiednik nazwy regionu | Il nome del capoluogo della regione | Polski odpowiednik nazwy stolicy regionu |
|---|---|---|---|
la Valle d’Aosta | Dolina Aosty | Aosta | Aosta |
il Piemonte | Piemont | Torino | Turyn |
la Lombardia | Lombardia | Milano | Mediolan |
il Trentino‑Alto Adige | Trydent Górna Adyga | Trento | Trydent |
il Friuli‑Venezia Giulia | Friuli Wenecja Julijska | Trieste | Triest |
il Veneto | Wenecja Euganejska | Venezia | Wenecja |
la Liguria | Liguria | Genova | Genua |
la Toscana | Toskania | Firenze | Florencja |
l’Emilia‑Romagna | Emilia‑Romania | Bologna | Bolonia |
le Marche | Marche | Ancona | Ankona |
l’Umbria | Umbria | Perugia | Perugia |
il Lazio | Lacjum | Roma | Rzym |
l’Abruzzo | Abruzja | L’Aquila | L’Aquila |
il Molise | Molise | Campobasso | Campobasso |
la Campania | Kampania | Napoli | Neapol |
la Puglia | Apulia | Bari | Bari |
la Basilicata | Bazylikata | Potenza | Potenza |
la Calabria | Kalabria | Catanzaro | Catanzaro |
la Sicilia | Sycylia | Palermo | Palermo |
la Sardegna | Sardynia | Cagliari | Cagliari |
Zauważ, że większość nazw regionów włoskich jest rodzaju żeńskiego. Pozostałe są rodzaju męskiego. Używamy z nimi rodzajnika określonego.
Chcąc powiedzieć ‘w Toskanii’, ‘w Kalabrii’ itd. używamy prostego przyimka „in” + nazwa regionu bez rodzajnika, tak jak in Italia, in Polonia, a zatem in Toscana, in Calabria.
W przypadku nazw regionów w r.m. jest nieco trudniej. Można wówczas użyć przyimka złożonego, np. nel Piemonte, nel Molise, nel Lazio, ale dopuszcza się także prosty przyimek „in”: in Friuli, in Lazio, in Piemonte.
Kierunki geograficzne
Poznane wcześniej kierunki il Nord (Północ), il Sud (Południe) należy uzupełnić o l’Est (Wschód) i l’Ovest (Zachód).
Poniżej przedstawiono ich użycie z przyimkami:
al Nord – na północy
al Sud – na południu
all’Est – na wschodzie
all’Ovest – na zachodzie
Dizionario
f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski, pl = plurale - liczba mnoga
mieszkaniec, mieszkanka
przyjazny
starożytny
aktywny
najważniejsze miasto w regionie, jego „stolica”
charakterystyczny
otoczony przez
klimat
kontynent
słynny
być częścią
wyspa
Półwysep Apeniński
niebezpieczny
region
odpoczywać
symbol
przede wszystkim
południe
bliski czegoś
wulkan