bg‑azure

Analizza la filastrocca e osserva come si chiamano i giorni della settimana. Fai attenzione anche alle curiosità.

Przeanalizuj rymowankę, zwracając uwagę na nazwy dni tygodnia. Zwróć uwagę również na związane z nimi ciekawostki.

R1Z5nqjVJbXRN
I giorni della settimana
Dni tygodnia
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY 3.0.
Simona Vezzuto I giorni della settimana
RZpKnYTxJiW88
Nagranie przedstawia wierszyk opisujący dni tygodnia.

LunedìlunedìLunedì per disegnaredisegnaredisegnare

soleil sole (m)sole cieloil cielo (m)cielo e grande il mareil mare (m)mare,

martedìmartedìmartedì io so contarecontarecontare

fino afino afino a trenta so arrivarearrivarearrivare,

mercoledìmercoledìmercoledì c’è l’alfabetol'alfabeto (m)alfabeto

io sono molto lietolietolieto,

giovedìgiovedìgiovedì inglesel'inglese (m)inglese ok

pink, red, blue and grey,

venerdìvenerdìvenerdì saràsaràsarà fantasticafantasticofantastica

la lezione di ginnastica,

sabatosabatosabato poipoipoi c’è religionela religione (f)religione

seguiròseguiròseguirò con attenzionel'attenzioneattenzione

e la domenicadomenicadomenica per finirefinirefinire

ridereridereridere, giocaregiocaregiocare e sì... DormiredormireDormire!

1 Źródło: Simona Vezzuto, I giorni della settimana, licencja: CC BY-SA 3.0.

Dni tygodnia

lunedìponiedziałek

martedìwtorek

mercoledìśroda

giovedìczwartek

venerdìpiątek

sabatosobota

domenicaniedziela

RjMOQIAABkssx
I nomi dei giorni della settimana
Nazwy dni tygodnia
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY 3.0.
Ricorda!
  • Nazwy dni tygodnia zapisujemy małą literą.

  • Wszystkie dni tygodnia, oprócz soboty i niedzieli, są nieodmienne, tzn. mają taką samą formę w liczbie pojedynczej i mnogiej.
    Na przykład:

    il lunedìi lunedì
    il mercoledìi mercoledì
    Ale:
    il sabatoi sabati
    la domenicale domeniche

  • Nazw dni tygodnia używamy zazwyczaj bez rodzajnika.
    Na przykład:

    Giovedì vado al cinema. - W (ten) czwartek idę do kina.
    Mercoledì prossimo non andiamo a scuola. - W przyszłą środę nie idziemy do szkoły.

  • Gdy mamy na myśli czynność powtarzającą się zawsze w tym samym dniu tygodnia (na przykład w każdy piątek, w soboty itd.), przed nazwą dnia tygodnia w liczbie pojedynczej dodajemy rodzajnik określony.
    Na przykład:

    Il venerdì vado in palestra. - W piątki chodzę na siłownię.
    La domenica incontro gli amici. - W każdą niedzielę spotykam przyjaciół.

Pory dnia

Ricorda!

Gdy chcemy powiedzieć, o jakiej porze dnia coś robimy, możemy użyć przyimka di, na przykład:

  • di mattinarano

  • di pomeriggiopo południu

  • di serawieczorem

  • di nottew nocy

Odmiana czasownika modalnego dovere (musieć)

Czasownik dovere (musieć) w czasie teraźniejszym (indicativo presente) odmienia się nieregularnie.

Spójrz na poniższą tabelkę:

Rh9DYgaq6covQ
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY 3.0.

Persona

singolare

persona

plurale

io

devo

noi

dobbiamo

tu

devi

voi

dovete

lui, lei, Lei

deve

loro, Loro

devono

Czasownik dovere jest czasownikiem modalnym. Oznacza to że, w większości przypadków, bezpośrednio po nim występuje inny czasownik w bezokoliczniku.

Spójrz na poniższe przykłady:

RN2R8yJR91HoY
Ilustracja interaktywna przedstawia dwie dziewczęta stojące na tle tablicy szkolnej. Na tablicy tablica zapisane jest tekstem i wzorami matematycznymi. Obok nich znajdują się dymki z tekstem i numery po kliknięciu w które pojawia się plik audio i zapisane tłumaczenie tekstu z dymka:
  1. Oggi dopo le lezioni devo andare dal dentista. E tu, che cosa devi fare? Dzisiaj po lekcjach muszę iść do dentysty. A ty, co musisz robić?
  2. Io dopo le lezioni devo andare in biblioteca. Devo studiare molto per il test di matematica. Ja po lekcjach muszę iść do biblioteki. Muszę się dużo uczyć na test z matematyki.
Dopo le lezioni
Po lekcjach
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, grafika: Pexels.com, licencja: CC BY 3.0.
R6lV7Q6ye44aY
Ilustracja interaktywna przedstawia uczniów siedzących w ławkach w szkole. Wpatrzeni są w nauczycielkę, która siedzi tyłem do kadru. Obok nich znajdują się dymki z tekstem i numerem. Po kliknięciu w numer pojawia się plik audio i tłumaczenie na polski tekstów z dymków:
  1. Professoressa, dobbiamo fare tutti gli esercizi oggi? Pani profesor, czy musimy zrobić wszystkie ćwiczenia dzisiaj?
  2. Sì, ragazzi, dovete fare tutto oggi, avete abbastanza tempo. Tak, musicie zrobić wszystko dzisiaj, macie wystarczająco dużo czasu.
In classe
W klasie
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, grafika: Pixabay.com, licencja: CC BY 3.0.
Esercizio 1

Analizza la filastrocca e metti le parole nella casella giusta.

Zapoznaj się z rymowanką i przenieś słówka w odpowiednie miejsce w tabeli.

RrJV3CzOHzqFr
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1Etcp1E2Nqui
Il piano della settimana
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
Esercizio 2

Scegli la risposta giusta.

Wybierz prawidłową odpowiedź.

Lunedì in polacco significa:

Lunedì po polsku oznacza:

R7wWRvxDDrR3J
Możliwe odpowiedzi: 1. dzień księżyca, 2. dzień lunatyka, 3. luneta
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Il patrono di questo giorno è il dio della guerra.

Patronuje temu dniu bóg wojny.

RxL0mw3y2audi
Il patrono di questo giorno è il dio della guerra. Patronuje temu dniu bóg wojny. Możliwe odpowiedzi: 1. sabato, 2. mercoledì, 3. martedì
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Il patrono di questo giorno è il più importante degli dei romani.

Patronuje temu dniu najważniejszy z bogów rzymskich.

R1EvDNSKLOR2y
Il patrono di questo giorno è il più importante degli dei romani. Patronuje temu dniu najważniejszy z bogów rzymskich. Możliwe odpowiedzi: 1. domenica, 2. giovedì, 3. venerdì
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Qual è il giorno della dea dell’amore?

Który dzień jest dniem bogini miłości?

R1QiajQbCv17h
Qual è il giorno della dea dell’amore? Który dzień jest dniem bogini miłości? Możliwe odpowiedzi: 1. venerdì, 2. martedì, 3. sabato
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
R81ph0MgbeYJ9
Appunti: (Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Dizionario

f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski

l'alfabeto (m)
l'alfabeto (m)
Rp1OlgsY0hgXu1
Nagranie dźwiękowe

alfabet

Rd3h7gWE2bDcE1
Nagranie dźwiękowe
arrivare
arrivare
Rvpq9KQKcvwlW1
Nagranie dźwiękowe

przychodzić, przyjeżdżać

RrXPH5MYygZxx1
Nagranie dźwiękowe
l'attenzione
l'attenzione
R6oeclm8XJv9d1
Nagranie dźwiękowe

uwaga

R1LkmsPy3LRyE1
Nagranie dźwiękowe
il cielo (m)
il cielo (m)
RfMMjICSvhd1i1
Nagranie dźwiękowe

niebo

ROxGSMk4xgGCk1
Nagranie dźwiękowe
contare
contare
R1Wqewgx452Cn1
Nagranie dźwiękowe

liczyć

R1KX3ppgLgPEQ1
Nagranie dźwiękowe
disegnare
disegnare
RKLpjMrcgfMY91
Nagranie dźwiękowe

rysować

R1YCAtE5b2RII1
Nagranie dźwiękowe
domenica
domenica
R167y3dD0kXv51
Nagranie dźwiękowe

niedziela

R1IllzaCGLFoh1
Nagranie dźwiękowe

ciekawostka: słowo to oznacza dzień pański; kiedyś był to dzień boga Słońca

dormire
dormire
RlT47sjYsgJMb1
Nagranie dźwiękowe

spać

RviA66NOuGYcF1
Nagranie dźwiękowe
fantastico
fantastico
RVJjbhGiDxjZb1
Nagranie dźwiękowe

fantastyczny

RNNLd3k1zkvzA1
Nagranie dźwiękowe
finire
finire
R13DAXN03JghI1
Nagranie dźwiękowe

kończyć

Rvv8qRTXvFBZd1
Nagranie dźwiękowe
fino a
fino a
R11IPLhSpwFdh1
Nagranie dźwiękowe

aż do

R1cLAmNy1joAC1
Nagranie dźwiękowe
giocare
giocare
R1Bd89gwgHdaj1
Nagranie dźwiękowe

bawić się

RnQniNGbTL4VV1
Nagranie dźwiękowe
giovedì
giovedì
R7kdKrS75kg5e1
Nagranie dźwiękowe

czwartek

R1NhEfZLuoZjy1
Nagranie dźwiękowe

ciekawostka: z łaciny słowo to pochodzi od imienia najważniejszego z bogów rzymskich – Jowisza, boga nieba, burzy i deszczu

R1dgsmEZnE49K
Dio del cielo, della tempesta e della pioggia - Giove
Bóg nieba, burzy i deszczu - Jowisz
Źródło: grafika: Wikipedia.org, Kamea rzymska przedstawiająca Jowisza, domena publiczna.
l'inglese (m)
l'inglese (m)
R1J0Uwne1F3XJ1
Nagranie dźwiękowe

język angielski

R17pLircj7w4R1
Nagranie dźwiękowe
lieto
lieto
R1BUPQOTGBL7X1
Nagranie dźwiękowe

szczęśliwy, radosny

R1KwYknaL5JmJ1
Nagranie dźwiękowe
lunedì
lunedì
RjwOMoRoNHK851
Nagranie dźwiękowe

poniedziałek

R1NNarZ22hQI61
Nagranie dźwiękowe

ciekawostka: z łaciny słowo to oznacza dzień księżyca i pochodzi od bogini księżyca – Luny

R1QhxYWZuZ5MY
Dea della Luna - Luna
Bogini Księżyca - Luna
Źródło: Marie-Lan Nguyen www.wikipedia.org, Popiersie Luny (Selene), marmurowy relief na sarkofagu z III w., termy Dioklecjana, Rzym, domena publiczna.
il mare (m)
il mare (m)
R4bdUHXA8nmeo1
Nagranie dźwiękowe

morze

R1dlQYmjwzugE1
Nagranie dźwiękowe
martedì
martedì
R1LBv5oE6TavB1
Nagranie dźwiękowe

wtorek

Rzp9Ea7koWMdS1
Nagranie dźwiękowe

ciekawostka: z łaciny słowo to pochodzi od imienia boga wojny – Marsa

RQ1ySnP3LTz73
Dio della guerra - Marte
Bóg wojny - Mars
Źródło: www.wikipedia.org, Ares, rzymska kopia rzeźby greckiej wykonanej przez Alkamenesa w V w. p.n.e., domena publiczna.
mercoledì
mercoledì
RwAw4nVxnv07T1
Nagranie dźwiękowe

środa

R1UlKaLth9bFW1
Nagranie dźwiękowe

ciekawostka: z łaciny słowo to pochodzi od imienia boga handlu, kupców i złodziei – Merkurego

RTdSjdXiPurtm
Dio del commercio, dei mercanti e dei ladri - Mercurio
Bóg handlu, kupców i złodziei - Merkury
Źródło: www.wikipedia.org, Merkury (w centrum) na malowidle z Pompejów, domena publiczna.
poi
poi
Rvfa9DoAwGQsY1
Nagranie dźwiękowe

później

R1b8Aela0QWuS1
Nagranie dźwiękowe
la religione (f)
la religione (f)
RJDHOghwKEVVq1
Nagranie dźwiękowe

religia

RRVkVtQiHxj4Q1
Nagranie dźwiękowe
ridere
ridere
RImJIyJJxrGLY1
Nagranie dźwiękowe

śmiać się

RwdSf3b2ruHVi1
Nagranie dźwiękowe
sabato
sabato
RkUFelR2GOT5V1
Nagranie dźwiękowe

sobota

Rl9h1aVQrMKDG1
Nagranie dźwiękowe

ciekawostka: z hebrajskiego słowo „shabbat” oznacza „dzień odpoczynku”; kiedyś był to dzień boga Saturna, opiekuna rolnictwa, zasiewów i czasu

R3GnceVRUuMqc
Dio dell'agricoltura, della semina e del tempo - Saturno
Bóg rolnictwa, zasiewów i czasu - Saturn
Źródło: www.wikipedia.org, domena publiczna.
il sole (m)
il sole (m)
RtOekHdVwYAmw1
Nagranie dźwiękowe

słońce

RerZzGvJ1ajDP1
Nagranie dźwiękowe
venerdì
venerdì
RqJfmLsMT0g331
Nagranie dźwiękowe

piątek

ReNvqUE9Fh9GW1
Nagranie dźwiękowe

ciekawostka: z łaciny słowo to pochodzi od imienia Wenery, rzymskiej bogini miłości

RiWt7ZH1foy6t
Dea dell'amore - Venere
Bogini miłości - Wenera
Źródło: www.wikipedia.org, Narodziny Wenus, fresk z Pompejów, I wiek, domena publiczna.
sarà
seguirò