Przestroga

Skorzystaj z różnych źródeł informacji.

Przykłady tekstów literackich, w których bohaterem jest wilk:

• Charles Perrault [czyt. szarl pero] Czerwony Kapturek,

• Jennifer Greenway [czyt. dżenifer grinłej] Trzy małe świnki,

• Ignacy Krasicki Lis i wilk,

• Kwiatki Świętego Franciszka,

• Rudyard Kipling [czyt. rudjard kipling] Księga dżungli,

• Michelle Paver [czyt. miszel pejwer]Wilczy brat,

• James Oliver Curwood [czyt. dżejms oliwer kerłud] Bari, syn Szarej Wilczycy,

• Jack London [czyt. dżek londyn] Biały Kieł,

• Farley Mowat [czyt. farli mołet] Nie taki straszny wilk.

Przykłady filmów, w których bohaterem jest wilk:

• Wilk, lew i ja – reż. Gilles de Maistre [czyt. żil de mestr],

• Piotruś i wilk – reż. Suzie Templeton [czyt. suzi templeton],

• Wilk i Zając reż. – Wiaczesław Kotionoczkin [czyt. wieczesław kotonoczkin],

• Tańczący z wilkami – reż. Kevin Costner; [czyt. kewin kostner],

• Godzina wilka – reż. Ingmar Bergman; [czyt. ingmar bergman].

Zwróć uwagę na to, że cechy mogą być pozytywne i negatywne.

W literaturze wilk najczęściej jest bohaterem negatywnym, złym, zagrażającym innym. Kojarzony jest z siłą i niezależnością. Wilki są inteligentnymi drapieżnikami. Nie tylko zwierzęta, ale też ludzie odczuwają przed nimi lęk. Żyją w stadach,
w czasie polowania potrafią ze sobą współpracować. Wycie wilków wywołuje
u ludzi niepokój.

Zwróć uwagę na to:

• ile było wilków,

• co odpowiedziały na pytanie jagnięcia,

• czy jakąkolwiek zbrodnię można usprawiedliwić.

Sytuacja przedstawiona w bajce Ignacego Krasickiego Jagnię i wilcy:

• Wilki miały dwukrotną przewagę nad jagnięciem.

• Trzema przyczynami mordu, które wskazały wilki, było to, że jagnię jest smaczne, słabe i samo w lesie.

• Żadna z przyczyn wskazanych przez wilki nie usprawiedliwia zbrodni.

Zwróć uwagę na to, że cechy, które uosabiają wilki są przeciwstawione tym, które uosabia jagnię.

Wilki w bajce Ignacego Krasickiego Jagnię i wilcy są uosobieniem okrucieństwa, przemocy, lekceważą innych i dominują jako silniejsi. Jagnię symbolizuje niewinność, słabość, bezbronność, łagodność oraz naiwność.

Zastanów się, czy jagnię powinno być samo w lesie, czy prawo chroni słabszych oraz jak zachowują się silniejsi wobec słabszych, dążąc do celu.

Bajka Ignacego Krasickiego Jagnię i wilcy uczy nas:

• Kto dąży do jakiegoś celu, zawsze znajdzie usprawiedliwienie dla sposobu jego osiągnięcia.

• Jagnię, dziecko pozbawione opieki narażone jest na niebezpieczeństwo.

• Naiwnością jest sądzić, że obroni je prawo.

• Silny może zawsze znaleźć usprawiedliwienie dla skrzywdzenia słabszego.

Morał jest to krótka, pouczająca treść występująca w bajkach na początku bądź na końcu utworów.

Morał płynący z bajki Ignacego Krasickiego Jagnię i wilcy: Gdy ma się nad kimś przewagę oraz chce się osiągnąć swój cel, znajduje się usprawiedliwienie dla złego postępowania.

Zastanów się, czy łatwiej jest zapamiętać krótkie teksty, czy długie.

Autor wybrał formę krótkiej, wierszowanej bajki, ponieważ łatwiej jest ją i zrozumieć zapamiętać niż długie opowiadanie. Nie sprawia też trudności przekazanie takiej bajki innym ku przestrodze.

Pamiętaj, dialog to rozmowa przynajmniej dwóch osób, a puenta jest krótkim podsumowaniem utworu bądź innej wypowiedzi.

Formy wypowiedzi występujące w utworze Ignacego Krasickiego Jagnię i wilcy:

• opis sytuacji: 'Dwóch wilków jedno w lesie nadybali jagnię';

• dialog:
  [...] rzekło 'Jakim prawem?'
  'Smacznyś, słaby i w lesie!';

• usprawiedliwienie czynu: 'Smacznyś, słaby i w lesie!';

• puenta: 'Smacznyś, słaby i w lesie!' – Zjedli niezabawem.

Pamiętaj o właściwej pisowni i o zachowaniu poprawności ortograficznej.

Nazwy młodych zwierząt zakończone na literę -ę:

• kot – kocię; liczba mnoga – kocięta,

• pies – szczenię; liczba mnoga – szczenięta,

• krowa – cielę; liczba mnoga – cielęta,

• koza – koźlę; liczba mnoga – koźlęta,

• kura – kurczę; liczba mnoga – kurczęta,

• świnia – prosię; liczba mnoga – prosięta.

Przypadki w języku polskim:

• Mianownik – kto? co?

• Dopełniacz – kogo? czego?

• Celownik – komu? czemu?

• Biernik – kogo? co?

• Narzędnik – z kim? z czym?

• Miejscownik – o kim? o czym?

• Wołacz – o!

Odmiana rzeczownika jagnię:

• M. liczba pojedyncza – jagnię; liczba mnoga – jagnięta;

• D. liczba pojedyncza – jagnięcia; liczba mnoga – jagniąt;

• C. liczba pojedyncza – jagnięciu; liczba mnoga – jagniętom;

• B. liczba pojedyncza – jagnię; liczba mnoga – jagnięta;

• N. liczba pojedyncza – jagnięciem; liczba mnoga – jagniętami;

• Ms. liczba pojedyncza – jagnięciu; liczba mnoga – jagniętach;

• W. liczba pojedyncza – jagnię; liczba mnoga – jagnięta.