Ilustracja jest tłem tematu lekcji. Przedstawia Florencję z lotu ptaka. Na pierwszym planie ukazana jest dzwonnica Giotta stojąca przy katedrze Santa Maria del Fiore. Architektura jest zagęszczona, budynki kryją czerwone dachy. Na tle ilustracji zamieszczony jest czarny pasek z tekstem: Przestrzeń na płaszczyźnie cz. III. Perspektywa zbieżna.
Ilustracja jest tłem tematu lekcji. Przedstawia Florencję z lotu ptaka. Na pierwszym planie ukazana jest dzwonnica Giotta stojąca przy katedrze Santa Maria del Fiore. Architektura jest zagęszczona, budynki kryją czerwone dachy. Na tle ilustracji zamieszczony jest czarny pasek z tekstem: Przestrzeń na płaszczyźnie cz. III. Perspektywa zbieżna.
Przestrzeń na płaszczyźnie cz. III. Perspektywa zbieżna
Ważne daty
1420 – Filippo Brunelleschi prezentuje płytki perspektywiczne tłumaczące optyczne odkrycie związane z zasadami perspektywy zbieżnej,
1425 – powstaje dzieło Masaccia Trójca Święta, uważane za obraz, w którym po raz pierwszy zastosowano perspektywę zbieżną.
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela:
RPoD2RQC0jCpJ
Scenariusz zajęć do pobrania
Scenariusz zajęć do pobrania
I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:
4) charakteryzuje i rozróżnia sposoby uzyskania iluzji przestrzeni w kompozycjach płaskich; rozpoznaje rodzaje perspektyw (w tym m.in.: rzędowa, kulisowa, aksonometryczna, barwna, powietrzna, zbieżna); rozpoznaje i świadomie stosuje światłocień, jako sposób uzyskania iluzji przestrzeni; podejmuje działania kreatywne z wyobraźni i z natury, skoncentrowane wokół problematyki iluzji przestrzeni;
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:
5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów.
Nauczysz się
rozpoznać i nazwać perspektywę zbieżną, w tym perspektywę żabią i perspektywę z lotu ptaka;
wskazywać dzieła sztuki wykorzystujące perspektywę zbieżną;
samodzielnie wykreślać na fotografii linie wyznaczające punkt zbiegu.
Perspektywa zbieżna
E‑materiał stanowi kontynuację dwóch poprzednich części:
Przestrzeń na płaszczyźnie. Cz. I. Perspektywa pasowa i topograficzna
Przestrzeń na płaszczyźnie. Cz. II. Linia horyzontu, perspektywa hieratyczna, perspektywa przez krycie, linie kierunkowe i aksonometria
Istnieje wiele metod oddawania stosunków przestrzennych na dwuwymiarowej płaszczyźnie.
Jednym z najbardziej znanych i powszechnie stosowanych sposobów sugerowania przestrzeni na płaszczyźnie jest odkryta w renesansie perspektywaPerspektywaperspektywa zbieżna. W literaturze możesz spotkać się też z innymi określeniami tej perspektywy: perspektywa linearna, racjonalna, geometryczna.
Podstawy naukowe wykreślania perspektywy zbieżnej po raz pierwszy sformułował Filippo Brunelleschi. Odwołując się do zasad optyki, w 1420 roku zaprezentował płytki perspektywiczne. Na jednej z nich namalował baptysterium San Giovanni we Florencji, następnie obraz przedziurawił pośrodku, na linii horyzontu, w miejscu odpowiadającym punktowi obserwacyjnemu. Stojąc za obrazem i patrząc przez wycięty otwór na lustro umieszczone przed płótnem, obserwator mógł skonfrontować to, co było namalowane na obrazie z jego rzeczywistym widokiem. Ponieważ perspektywa ta wyraźnie odnosi się do widzenia jednoocznego, dlatego teoretycy sztuki często odwołują się do metafory łucznika, który, aby trafić do celu, zamyka jedno oko.
Przyjrzyj się zamieszczonej niżej ilustracji, przedstawiającej sposób użycia płytki perspektywicznej. Po kliknięciu w interaktywny punkt zobaczysz współczesny widok baptysterium San Giovanni we Florencji.
RVJd8tWZZ5shp1
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-biały rysunek, na którym stoi mężczyzna trzymający przed twarzą dwie płytki. Na jednej z nich jest namalowane baptysterium San Giovanni we Florencji. W centralnej części jest dziurka. Druga to lustro. Na rysunku wykreślone są przerywane linie, wyjaśniające zasadę działania płytki perspektywicznej oraz strzałka, oznaczająca kierunek patrzenia przez otwór w płytce. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1:
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-biały rysunek, na którym stoi mężczyzna trzymający przed twarzą dwie płytki. Na jednej z nich jest namalowane baptysterium San Giovanni we Florencji. W centralnej części jest dziurka. Druga to lustro. Na rysunku wykreślone są przerywane linie, wyjaśniające zasadę działania płytki perspektywicznej oraz strzałka, oznaczająca kierunek patrzenia przez otwór w płytce. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1:
Istotą perspektywy zbieżnej jest to, że przedmioty przedstawiane na obrazie powinny zmniejszać się w miarę oddalania od widza, a wszystkie linie prostopadłe do płaszczyzny obrazu, zbiegać w jednym punkcie. W ten sposób płaska powierzchnia obrazu sugeruje głębię, mającą wiele cech wspólnych ze sposobem, w jaki ludzie faktycznie postrzegają przestrzeń i umieszczone w niej obiekty.
Przyjrzyj się ilustracji, na której widać linie wyznaczające punkt zbiegu.
R1C01mi5slrqL
Ilustracja przedstawia grafikę ukazującą punkt zbiegu. Znajdują się na niej tory kolejowe ukazane w perspektywie - zwężają się w miarę oddalania. Po obu stronach torów, w równych odległościach od siebie stoją słupy elektryczne, których wielkość zmniejsza się w miarę oddalania. Pomiędzy torami a słupami jest wolna przestrzeń. W miejscu zetknięcia się tych elementów został zaznaczony punkt, przez który przechodzi pozioma linia oznaczająca horyzont. Na rysunku zostały wyrysowane również przerywane linie, przebiegające wzdłuż dolnej i górnej krawędzi słupów ku horyzontowi. Linie zbiegają się na horyzoncie w jednym punkcie.
Źródło: UMK.
Przyjrzyj się poniższemu zdjęciu i zastanów się, gdzie jest punkt zbiegu. Po kliknięciu fotografii zobaczysz linie go wyznaczające.
R1S6t7I8acmuS
Ilustracja interaktywna przedstawiająca wnętrze holu pałacowego. Na końcu korytarza znajduje się ściana z otwartymi drzwiami, przez które przechodzi postać. Po jej brzegach ustawiono dwa pilastry. W oknach po lewej stronie zamieszczone zostały kolumienki. Prawa ściana dekorowana jest kasetonami z obrazami. Kasetony dekorują także biały sufit oraz trzy ozdobne żyrandole. Podłoga wyłożona jest płytami granitowymi. Na zdjęciu umieszczony jest interaktywny punkt, zawierający ilustrację tego samego wnętrza z wykreślonymi niebieskimi liniami, określającymi zastosowanie perspektywy centralnej. Linie biegną wzdłuż ścian i okien, zbiegając się w drzwiach.
Ilustracja interaktywna przedstawiająca wnętrze holu pałacowego. Na końcu korytarza znajduje się ściana z otwartymi drzwiami, przez które przechodzi postać. Po jej brzegach ustawiono dwa pilastry. W oknach po lewej stronie zamieszczone zostały kolumienki. Prawa ściana dekorowana jest kasetonami z obrazami. Kasetony dekorują także biały sufit oraz trzy ozdobne żyrandole. Podłoga wyłożona jest płytami granitowymi. Na zdjęciu umieszczony jest interaktywny punkt, zawierający ilustrację tego samego wnętrza z wykreślonymi niebieskimi liniami, określającymi zastosowanie perspektywy centralnej. Linie biegną wzdłuż ścian i okien, zbiegając się w drzwiach.
1
1.
Zapoznaj się z przykładem dzieła, w którym zastosowano zasadę perspektywy zbieżnej. Klikając reprodukcję, zobaczysz, jak zasadę tę zastosował Leonardo da Vinci w Ostatniej wieczerzy.
R1ZxzmwpqN1CO
Ilustracja interaktywna przedstawia malowidło Leonarda da Vinci „Ostatnia wieczerza”. Scena przedstawia Jezusa i dwunastu apostołów, znajdujących się za stołem, przykrytym białym obrusem, na którym leżą małe bochenki chleba oraz naczynia. Jezus siedzi pośrodku, ubrany jest w czerwoną i błękitną szatę. Dłonie ma położone na stół. Apostołowie pogrupowani są po trzy osoby. Prowadzą między sobą rozmowę, gestykulując. W ścianach bocznych wnętrza znajdują się wnęki, a w ścianie z tyłu, trzy podłużne okna. Sufit zdobiony jest kasetonami. Na ilustracji jest umieszczony interaktywny punkt z tym samym dziełem, na którym zostały wykreślone niebieskie linie, ujawniające zastosowanie w obrazie perspektywy centralnej. Przebiegają one wzdłuż okien, kasetonów i głów postaci, zbiegając się w jednym punkcie - na głowie Chrystusa.
Ilustracja interaktywna przedstawia malowidło Leonarda da Vinci „Ostatnia wieczerza”. Scena przedstawia Jezusa i dwunastu apostołów, znajdujących się za stołem, przykrytym białym obrusem, na którym leżą małe bochenki chleba oraz naczynia. Jezus siedzi pośrodku, ubrany jest w czerwoną i błękitną szatę. Dłonie ma położone na stół. Apostołowie pogrupowani są po trzy osoby. Prowadzą między sobą rozmowę, gestykulując. W ścianach bocznych wnętrza znajdują się wnęki, a w ścianie z tyłu, trzy podłużne okna. Sufit zdobiony jest kasetonami. Na ilustracji jest umieszczony interaktywny punkt z tym samym dziełem, na którym zostały wykreślone niebieskie linie, ujawniające zastosowanie w obrazie perspektywy centralnej. Przebiegają one wzdłuż okien, kasetonów i głów postaci, zbiegając się w jednym punkcie - na głowie Chrystusa.
1
1.
classicmobile
Ćwiczenie 1
RPAGmgHYuzS1Y1
Wyjaśnij, dlaczego w dziele Leonarda da Vinci „Ostatnia wieczerza” można mówić o zastosowaniu perspektywy centralnej.
Wyjaśnij, dlaczego w dziele Leonarda da Vinci „Ostatnia wieczerza” można mówić o zastosowaniu perspektywy centralnej.
Źródło: UMK.
static
Ćwiczenie 1
Wybierz dzieła, w których zastosowano perspektywę zbieżną. Kliknij na wybrane reprodukcje.
Rko9RyDoYECwO1
Pierwsza ilustracja przedstawia obraz pt. „Droga do Middelharnis”. Ukazuje ona polną drogę do miasta. Wzdłuż niej rosną wysokie, cienkie drzewa. Obraz przedstawia wiejski krajobraz, którego centralną częścią jest droga z rosnącymi po bokach wysokimi drzewami. Niebo zajmuje przeważającą część obrazu; sfera ziemska zajmuje mniej więcej 1/4 kompozycji. Niebo jest częściowo przysłonięte kłębiastymi chmurami. Na horyzoncie widać wiejskie zabudowania, skupione wokół kościoła, którego wysoka wieża góruje ponad krytymi czerwoną dachówką domami. Prawa odnoga drogi prowadzi do gospodarstwa, w którym znajduje się duży dom i dwie rozmawiające osoby. Na pierwszym planie po prawej stronie widoczna jest kobieta, zbierająca winogrona. Ponadto pośrodku głównej drogi, obok odnogi, widoczny jest spacerujący mężczyzna z psem. Druga ilustracja przedstawia dzieło „Ludzie nad błękitnym jeziorem”. Kolorowy abstrakcyjny obraz ukazuje dziecko, kobietę i mężczyznę na spacerze. Są na pierwszym planie. Postacie nie mają szczegółów. Mężczyzna ma brązowy kapelusz i marynarkę, spodnie, których jedna nogawka jest brązowa, a druga fioletowa. Kobieta jest w jasnej sukni i granatowym żakiecie. Pochyla się lekko nad dziewczynką w berecie. Obok nich rosną dwa drzewa. Trzecia ilustracja przedstawia dzieło „Zaślubiny Marii z Józefem”. Obraz podzielony jest wyraźnie na dwie części, górną i dolną. W dolnej znajduje się scena zaślubin. Pośrodku stoi kapłan, po lewej kobieta i jej orszak składający się z pięciu kobiet o delikatnych rysach twarzy i pełnych wdzięku pozach. Po prawej stoi mężczyzna z gałęzią pokrytą kwiatami i czterej mężczyźni. Na obrazie jest dwanaście postaci. Postać młodzieńca w prawym rogu obrazu, przełamującego gałązkę, jest częstym motywem w ikonografii zaślubin. W górnej połowie obrazu widoczny jest budynek w stylu tempietta Bramantego. Budynek jest okrągły z filarami w dolnej kondygnacji i oknami w górnej. Widać również spacerujących ludzi i spokojny pejzaż w tle. Czwarta ilustracja przedstawia obraz Michała Rygielskiego pt. „Droga IV”. Jest to rysunek czarno-biały ukazujący jezdnię. Po obu stronach jezdni widać pociągnięte od dołu do góry cienkie biało-czarne kreski, które tworzą tak jakby ścianę. Piąta ilustracja przedstawia impresjonistyczne dzieło Paula Cézanna „Widok na Domaine Saint-Joseph”. Obraz ukazuje krajobraz gór pokrytych drzewami i roślinnością. W centralnej części na wzgórzu znajduje się rezydencja. Budynki są jasne i widać kilka okien. W tle jasne niebo.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
A
C
D
classicmobile
Ćwiczenie 2
RQP2Wdj0wLScT1
Do definicji dobierz właściwy termin. Definicja 1. rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest wysoko, Terminy do wyboru: A. perspektywa z lotu ptaka; B. perspektywa żabia; C. perspektywa zbieżna. Definicja 2. układ linii na obrazie wyznacza punkt zbiegu najczęściej na środku obrazu; daje złudzenie głębi i przestrzeni, Terminy do wyboru: A. perspektywa z lotu ptaka; B. perspektywa żabia; C. perspektywa zbieżna. Definicja 3. rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest nisko. Terminy do wyboru: A. perspektywa z lotu ptaka; B. perspektywa żabia; C. perspektywa zbieżna.
Do definicji dobierz właściwy termin. Definicja 1. rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest wysoko, Terminy do wyboru: A. perspektywa z lotu ptaka; B. perspektywa żabia; C. perspektywa zbieżna. Definicja 2. układ linii na obrazie wyznacza punkt zbiegu najczęściej na środku obrazu; daje złudzenie głębi i przestrzeni, Terminy do wyboru: A. perspektywa z lotu ptaka; B. perspektywa żabia; C. perspektywa zbieżna. Definicja 3. rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest nisko. Terminy do wyboru: A. perspektywa z lotu ptaka; B. perspektywa żabia; C. perspektywa zbieżna.
Połącz pojęcie z jego definicją
rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest nisko, układ linii na obrazie wyznacza punkt zbiegu najczęściej na środku obrazu; daje złudzenie głębi i przestrzeni., rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest wysoko
perspektywa żabia
perspektywa z lotu ptaka
perspektywa zbieżna
Źródło: online-skills.
static
Ćwiczenie 2
Połącz pojęcie z jego definicją
A - perspektywa z lotu ptaka B - perspektywa żabia C - perspektywa zbieżna
1 - rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest wysoko 2 - układ linii na obrazie wyznacza punkt zbiegu najczęściej na środku obrazu; daje złudzenie głębi i przestrzeni. 3 - rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest nisko
A‑1,C‑2,B‑3
Zobacz także
Inna wersja zadania
RJg4G2lnPs6awm9b2e25efc7ced8f1_00000000000041
Ćwiczenie 3
Polecenie do zadania brzmi: Połącz pojęcie z jego definicją. Poniżej polecenia jedno pod drugim są wymienione definicje i umieszczone do wyboru trzy odpowiedzi w postaci list rozwijalnych. Należy wybrać prawidłową odpowiedź. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Polecenie do zadania brzmi: Połącz pojęcie z jego definicją. Poniżej polecenia jedno pod drugim są wymienione definicje i umieszczone do wyboru trzy odpowiedzi w postaci list rozwijalnych. Należy wybrać prawidłową odpowiedź. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Połącz pojęcie z jego definicją
rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest nisko, układ linii na obrazie wyznacza punkt zbiegu najczęściej na środku obrazu; daje złudzenie głębi i przestrzeni., układ linii na obrazie wyznacza punkt zbiegu najczęściej na środku obrazu; daje złudzenie głębi i przestrzeni., rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest wysoko, rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest wysoko, rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest nisko
perspektywa żabia - ............................................................................................................................................................................................................................................
perspektywa z lotu ptaka - ............................................................................................................................................................................................................................................
perspektywa zbieżna - ............................................................................................................................................................................................................................................
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 4
R1W6qkys9QKkD
Odpowiedz na pytanie. Które ujęcie perspektywy należy wykorzystać, aby wykonać fotografię, na której będą widoczne dachy?
Odpowiedz na pytanie. Które ujęcie perspektywy należy wykorzystać, aby wykonać fotografię, na której będą widoczne dachy?
P‑047‑Z3
Źródło: online skills.
static
Ćwiczenie 4
Wskaż zdjęcie w którym zastosowano perspektywę z lotu ptaka.
Ry8v9Ob62Mgjr1
Pierwsze zdjęcie przedstawia drogę kończącą się na horyzoncie w jednym punkcie. Po obu stronach rosną drzewo. Panuje zimowa sceneria, jest noc i po lewej stronie widać światło z latarni. Drugie zdjęcie pokazuje widok miasta z lotu ptaka. W centralnej części jest wieża ratusza, a dookoła widać zabudowania. Na horyzoncie błękitne niebieskie niebo z białymi chmurami. Trzecie zdjęcie ukazuje wieżę Eiffla sfotografowaną od dołu. W tle niebieskie niebo.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
B
classicmobile
Ćwiczenie 5
R11mgCqZSxZkc1
Odpowiedz na pytanie. Kto zaprezentował po raz pierwszy płytki perspektywiczne? Możliwe odpowiedzi: 1. Leonardo da Vinci, 2. Filippo Brunelleschi, 3. Meindert Hobbem.
Kto zaprezentował po raz pierwszy płytki perspektywiczne?
Leonardo da Vinci
Filippo Brunelleschi
Meindert Hobbem
Źródło: online skills.
static
Ćwiczenie 5
Kto zaprezentował po raz pierwszy płytki perspektywiczne ?
A - Leonardo da Vinci B - Filippo Brunelleschi C - Meindert Hobbem
B
classicmobile
Ćwiczenie 6
R3gUy7JcPMmVP1
Wyjaśnij, kiedy można mówić o obecności perspektywy żabiej.
Wyjaśnij, kiedy można mówić o obecności perspektywy żabiej.
Źródło: online skills.
static
Ćwiczenie 6
Wskaż zdjęcie w którym zastosowano perspektywę żabią.
R1DxFp8kXPzJO1
Pierwsze zdjęcie przedstawia drogę kończącą się na horyzoncie w jednym punkcie. Po obu stronach rosną drzewo. Panuje zimowa sceneria, jest noc i po lewej stronie widać światło z latarni. Drugie zdjęcie pokazuje widok miasta z lotu ptaka. W centralnej części jest wieża ratusza, a dookoła widać zabudowania. Trzecie zdjęcie ukazuje wieżę Eiffla, sfotografowaną od dołu. W tle niebieskie niebo.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
C
Współcześnie wskazuje się również na perspektywę zbieżną z inaczej umiejscowionym punktem zbiegu. Przykładem jest, tzw. perspektywa żabiaPerspektywa żabiaperspektywa żabia, w której obserwator kieruje wzrok do góry, dlatego punkt zbiegu znajduje się wyżej niż w klasycznej perspektywie zbieżnej, oraz tzw. perspektywa z lotu ptakaPerspektywa z lotu ptakaperspektywa z lotu ptaka, w której obserwator kieruje wzrok w dół, stąd punkt zbiegu znajduje się niżej.
Przyjrzyj się zamieszczonej fotografii Florencji z widoczną Dzwonnicą Giotta, stojącą przy katedrze Santa Maria del Fiore i baptysterium San Giovanni (fragment budowli po lewej). To współczesny widok miejsca, w którym swoje eksperymenty z płytkami perspektywicznymi przeprowadził w XV w. Filippo Brunelleschi.
R13XLF4jf7Enk1
Ilustracja przedstawia dzwonnicę Giotta na placu we Florencji. Jest to wieża o kwadratowej podstawie z graniastymi wzmocnieniami w narożnikach. Elewacje zostały obłożone kolorowymi płytami marmuru o kolorze białym i różowym. Wieża posiada potrójne okno w najwyższej kondygnacji oraz dwie pary podwójnych okien w kondygnacjach niższych. Wszystkie okna są zakończone łukami ostrymi. Przed dzwonnicą znajduje się plac, przy którym ustawione są budowle. Za budynkami po lewej widoczny jest fragment kopuły i elewacji kościoła Santa Maria del Fiore. W tle rozciąga się niebieskie niebo.
Źródło: online-skills.
Poniżej zaprezentowano widok Dzwonnicy Giotta w dwóch różnych ujęciach – w perspektywie żabiej i z lotu ptaka. Po kliknięciu fotografii możesz zobaczyć linie wyznaczające punkt zbiegu.
m9b2e25efc7ced8f1_0000000000004
m9b2e25efc7ced8f1_0000000000004
Połącz pojęcie z jego definicją
Pytania: perspektywa żabia - ................ perspektywa z lotu ptaka - ................ perspektywa zbieżna - ................
Odpowiedzi: A - rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest wysoko B - układ linii na obrazie wyznacza punkt zbiegu najczęściej na środku obrazu; daje złudzenie głębi i przestrzeni. C - rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest nisko
Rozwiązanie: 1‑C 2‑A 3‑B
R12UHbcOUHRdi1
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię dzwonnicy Giotta ujętą od dołu. Jest to wieża o kwadratowej podstawie z graniastymi wzmocnieniami w narożnikach. Elewacje zostały obłożone kolorowymi płytami marmuru, o kolorze białym i różowym. Od połowy wieży widać trzy kondygnacje strzelistych okien. W tle niebieskie niebo. W prawym, dolnym rogu, na niebieskim kwadratowym tle znajduje się litera „i” . Odwrócona ilustracja przedstawia tę samą fotografię z naniesionymi czerwonymi liniami, poprowadzonymi wzdłuż krawędzi dzwonnicy. Linie łączą się u góry, w punkcie poza fotografią.
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię dzwonnicy Giotta ujętą od dołu. Jest to wieża o kwadratowej podstawie z graniastymi wzmocnieniami w narożnikach. Elewacje zostały obłożone kolorowymi płytami marmuru, o kolorze białym i różowym. Od połowy wieży widać trzy kondygnacje strzelistych okien. W tle niebieskie niebo. W prawym, dolnym rogu, na niebieskim kwadratowym tle znajduje się litera „i” . Odwrócona ilustracja przedstawia tę samą fotografię z naniesionymi czerwonymi liniami, poprowadzonymi wzdłuż krawędzi dzwonnicy. Linie łączą się u góry, w punkcie poza fotografią.
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię dzwonnicy Giotta. Zdjęcie zrobione jest z lotu ptaka. Przedstawiona jest wieża o kwadratowej podstawie z graniastymi wzmocnieniami w narożnikach. Elewacje zostały obłożone kolorowymi płytami marmuru o kolorze białym i różowym. W tle widać panoramę miasta z dużą ilością czerwonych dachów. W prawym, dolnym rogu, na niebieskim kwadratowym tle znajduje się litera "i". Odwrócona ilustracja przedstawia tę samą fotografię z naniesionymi pomarańczowymi liniami, poprowadzonymi wzdłuż krawędzi dzwonnicy. Linie łączą się u dołu, poza fotografią.
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię dzwonnicy Giotta. Zdjęcie zrobione jest z lotu ptaka. Przedstawiona jest wieża o kwadratowej podstawie z graniastymi wzmocnieniami w narożnikach. Elewacje zostały obłożone kolorowymi płytami marmuru o kolorze białym i różowym. W tle widać panoramę miasta z dużą ilością czerwonych dachów. W prawym, dolnym rogu, na niebieskim kwadratowym tle znajduje się litera "i". Odwrócona ilustracja przedstawia tę samą fotografię z naniesionymi pomarańczowymi liniami, poprowadzonymi wzdłuż krawędzi dzwonnicy. Linie łączą się u dołu, poza fotografią.
Pobierz ilustracje, niezbędne do wykonania zadania, klikając na przyciski „Pobierz załącznik”, a następnie wydrukuj je. Na wydruku wykreśl mazakiem linie wyznaczające punkt zbiegu.
R1TfOiPK9ks4d1
Ilustracja przedstawia ulicę miasta. Jest to prosta jezdnia z widocznymi dwoma torami tramwajowymi. Przy drodze stoją auta. Po obu stronach są wielopiętrowe kamienice o róznych kolorach elewacji. Nad jezdnią rozciąga się trakcja elektryczna dla tramwajów. W tle widać wieżowiec i jasne niebo.
Ulica miasta, flickr.com, CC BY-ND 2.0
R1Stgk6ttuVOk1
Ilustracja przedstawia tor kolejowy. Prowadzi, aż po horyzont, gdzie widać drzewa pokryte śniegiem. Prowadzi on przez łąkę i las. Pora roku przedstawiona na zdjęciu to zima. Niebo pokryte jest jasnymi białymi chmurami.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY NC ND 2.0.
R1PZ4ijrc6M7x1
Opowiedz, czego dowiedziałeś się o sposobach ujęcia w zaprezentowanych powyżej fotografiach dzwonnicy Giotta? Co pomogło określić, jaki rodzaj perspektywy został w nich zastosowany?
Opowiedz, czego dowiedziałeś się o sposobach ujęcia w zaprezentowanych powyżej fotografiach dzwonnicy Giotta? Co pomogło określić, jaki rodzaj perspektywy został w nich zastosowany?
Źródło: online skills.
RL1MFlrvz43RN1
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.
Źródło: online skills.
classicmobile
Ćwiczenie 7
RdGT6adykRTIs1
Odpowiedz na pytanie. Przy jakiej katedrze swoje eksperymenty prowadził Filippo Brunelleschi? Możliwe odpowiedzi: 1. Notre‑Dame, 2. Santa Maria del Fiore, 2. Sagrada Família.
Przy jakiej katedrze swoje eksperymenty prowadził Filippo Brunelleschi.
Notre-Dame
Santa Maria del Fiore
Sagrada Família
Źródło: online skills.
static
Ćwiczenie 7
Przy jakiej katedrze swoje eksperymenty prowadził Filippo Brunelleschi.
A - Notre‑Dame B - Santa Maria del Fiore C - Sagrada Família
B
classicmobile
Ćwiczenie 8
R152H0BANv8di1
Odpowiedz na pytanie. W jakim mieście włoskim znajduje się słynny fresk Leonarda da Vinci "Ostatnia wieczerza"? Możliwe odpowiedzi: 1. w Rzymie, 2. we Florencji, 3. w Mediolanie, 4. w Sienie.
Odpowiedz na pytanie. W jakim mieście włoskim znajduje się słynny fresk Leonarda da Vinci "Ostatnia wieczerza"? Możliwe odpowiedzi: 1. w Rzymie, 2. we Florencji, 3. w Mediolanie, 4. w Sienie.
Źródło: online skills.
static
Ćwiczenie 8
Uzupełnij metryczkę poniższego dzieła.
RCs6vBjxlK0Mo1
Fresk przedstawia moment, w którym Jezus ogłasza, iż jeden z apostołów go zdradzi. W przestrzennej sali znajduje się wielki stół, za którym zasiada trzynaście postaci, zwróconych twarzami w stronę odbiorcy. Jezus siedzi na środku odziany w czerwoną i błękitną szatę. Jest to wieczerza, a na stole przykrytym białym obrusem stoją naczynia i bochenki chleba. Jezus ma rozłożone ręce, które wskazują na chleb. Pozostali żywo ze sobą rozmawiają. Apostołowie są podzieleni na cztery grupy po trzech. Ściany i sklepienie mają blade odcienie. Na końcu pomieszczenia znajdują się trzy okna.
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
Pytania: Autor: ................ (imię i nazwisko) Tytuł: ................ Lata powstania: ................
Odpowiedzi: A - Leonardo da Vinci B - Ostatnia wieczerza C - 1495‑1498
1‑A 2‑B 3‑C
Perspektywa zbieżna w animacji 3D
Obejrzyj film, do którego animację 3D stworzył Maciej Rudzin. Film jest artystyczną interpretacją sposobów tworzenia iluzji przestrzeni na płaszczyźnie. Zobaczysz perspektywę zbieżną, a także inne sposoby stosowane przez artystów, które samodzielnie lub przy wykorzystaniu perspektywy zbieżnej niwelowały dwuwymiarowość obrazu, takie jak: perspektywa powietrzna, skróty perspektywiczne, czarny kontur, perspektywa barwna, przezroczystość, wyrazistość faktury. Ich omówienie znajduje się w E‑materiale Przestrzeń na płaszczyźnie. Cz. IV. Doskonalenie iluzji przestrzeni.
Film Michała Rudzina pt. Iluzja przestrzeni - cz. II
RWc9npnp9vjpk
Na białym tle ukazuje się napis „Iluzja przestrzeni - cz. II”. Pojawiają się zielone kule, ustawione w rozsypce na środku ekranu, jedna za drugą. Pod kulami znajdują się cienie. Lektor mówi: „Kule, światłocień, wgniecione kule, rozmycie konturu, sfumato”. Obraz rozmywa się, kontury kul zanikają jak w sfumato, czyli dochodzi do zatarcia granic między przedmiotem a tłem. Tło obniża się, tworząc linie horyzontu. Większe kule zakrywają mniejsze, oraz te znajdujące się z tyłu. Obraz jaśnieje, aż do zupełnej bieli. Lektor mówi: „Linia horyzontu, krycie figurą, duże, małe, bliżej, dalej, gradient!” Pojawiają się pomarańczowe półkule na pomarańczowym tle. Wyróżniające się z niego półcieniem. Obraz oddala się i przesuwa do ujęcia z góry. Lektor mówi: „Linia horyzontu, widok z lotu ptaka. Światłocień, mocno wgniecione kule, ciepło.” W oddali półkule są mniejsze, a powierzchnia pod nimi ciemniejsza, zgodnie z zasadami perspektywy malarskiej. Lektor mówi: „perspektywa barwna, perspektywa malarska, gradient, linie kierunkowe w oddali.” Widok na obracającą się kratkę z kołami, która stopniowo oddala się. Lektor mówi: „Koło, kratka, kratka i kółka. Kartka papieru, w kratkę i w kółka.” Po obrocie kartki wzdłuż własnej osi, w miejscu kółek pojawiają się kulki, wyglądające jak bąble. Lektor mówi: „Niee, bąble.” Ukazana jest pionowa linia, z której powstaje okrąg. Jego środek przesuwa się, tworząc po obręczy kontur. Lektor mówi: „Linia, owal, okrąg. Czarny kontur, przestrzeń”. Na szarym tle ukazuje się kwadrat oraz linie zbiegające się do środka, na podstawie których zostały wykreślone prostopadłościany w ujęciu perspektywicznym. Punkt zbiegu przesuwa się wzdłuż wytyczonej horyzontalnej linii, ukazują się cztery prostopadłościany. Horyzont przesuwa się ku górze, tworząc ujęcie brył w perspektywie żabiej. Lektor mówi: „Kwadrat! Nie, perspektywa zbieżna, sześciany, linie kierunkowe, punkt zbiegu, linia horyzontu, linia horyzontu góry, perspektywa żabia”. Pośrodku koło, na które od lewej do prawej strony najeżdża szary prostokąt. Lektor mówi: „Koło. Aaa, krycie koła figurą.” Po zmianie odbicia prostokąta dowiadujemy się, że jest to szklana kula. Lektor mówi: „Niee, szklana kula.” Cała powierzchnia ekranu pokryta regularnie rozłożonymi kółkami. Od prawego dolnego rogu w swobodny sposób przesuwa się żółta plama, która odbija się od krawędzi. Lektor mówi: „Gra, gra!” Gdy żółta plama trafia na środek ekranu, tworzy się z niej koło, które się powiększa, aż do zakrycia całego ekranu. Lektor mówi: „Taak, gra światła i cienia.” Tłem animacji jest muzyka elektroniczna z powtarzającymi się pojedynczymi dźwiękami, o delikatnej fakturze.
Na białym tle ukazuje się napis „Iluzja przestrzeni - cz. II”. Pojawiają się zielone kule, ustawione w rozsypce na środku ekranu, jedna za drugą. Pod kulami znajdują się cienie. Lektor mówi: „Kule, światłocień, wgniecione kule, rozmycie konturu, sfumato”. Obraz rozmywa się, kontury kul zanikają jak w sfumato, czyli dochodzi do zatarcia granic między przedmiotem a tłem. Tło obniża się, tworząc linie horyzontu. Większe kule zakrywają mniejsze, oraz te znajdujące się z tyłu. Obraz jaśnieje, aż do zupełnej bieli. Lektor mówi: „Linia horyzontu, krycie figurą, duże, małe, bliżej, dalej, gradient!” Pojawiają się pomarańczowe półkule na pomarańczowym tle. Wyróżniające się z niego półcieniem. Obraz oddala się i przesuwa do ujęcia z góry. Lektor mówi: „Linia horyzontu, widok z lotu ptaka. Światłocień, mocno wgniecione kule, ciepło.” W oddali półkule są mniejsze, a powierzchnia pod nimi ciemniejsza, zgodnie z zasadami perspektywy malarskiej. Lektor mówi: „perspektywa barwna, perspektywa malarska, gradient, linie kierunkowe w oddali.” Widok na obracającą się kratkę z kołami, która stopniowo oddala się. Lektor mówi: „Koło, kratka, kratka i kółka. Kartka papieru, w kratkę i w kółka.” Po obrocie kartki wzdłuż własnej osi, w miejscu kółek pojawiają się kulki, wyglądające jak bąble. Lektor mówi: „Niee, bąble.” Ukazana jest pionowa linia, z której powstaje okrąg. Jego środek przesuwa się, tworząc po obręczy kontur. Lektor mówi: „Linia, owal, okrąg. Czarny kontur, przestrzeń”. Na szarym tle ukazuje się kwadrat oraz linie zbiegające się do środka, na podstawie których zostały wykreślone prostopadłościany w ujęciu perspektywicznym. Punkt zbiegu przesuwa się wzdłuż wytyczonej horyzontalnej linii, ukazują się cztery prostopadłościany. Horyzont przesuwa się ku górze, tworząc ujęcie brył w perspektywie żabiej. Lektor mówi: „Kwadrat! Nie, perspektywa zbieżna, sześciany, linie kierunkowe, punkt zbiegu, linia horyzontu, linia horyzontu góry, perspektywa żabia”. Pośrodku koło, na które od lewej do prawej strony najeżdża szary prostokąt. Lektor mówi: „Koło. Aaa, krycie koła figurą.” Po zmianie odbicia prostokąta dowiadujemy się, że jest to szklana kula. Lektor mówi: „Niee, szklana kula.” Cała powierzchnia ekranu pokryta regularnie rozłożonymi kółkami. Od prawego dolnego rogu w swobodny sposób przesuwa się żółta plama, która odbija się od krawędzi. Lektor mówi: „Gra, gra!” Gdy żółta plama trafia na środek ekranu, tworzy się z niej koło, które się powiększa, aż do zakrycia całego ekranu. Lektor mówi: „Taak, gra światła i cienia.” Tłem animacji jest muzyka elektroniczna z powtarzającymi się pojedynczymi dźwiękami, o delikatnej fakturze.
Na białym tle ukazuje się napis „Iluzja przestrzeni - cz. II”. Pojawiają się zielone kule, ustawione w rozsypce na środku ekranu, jedna za drugą. Pod kulami znajdują się cienie. Lektor mówi: „Kule, światłocień, wgniecione kule, rozmycie konturu, sfumato”. Obraz rozmywa się, kontury kul zanikają jak w sfumato, czyli dochodzi do zatarcia granic między przedmiotem a tłem. Tło obniża się, tworząc linie horyzontu. Większe kule zakrywają mniejsze, oraz te znajdujące się z tyłu. Obraz jaśnieje, aż do zupełnej bieli. Lektor mówi: „Linia horyzontu, krycie figurą, duże, małe, bliżej, dalej, gradient!” Pojawiają się pomarańczowe półkule na pomarańczowym tle. Wyróżniające się z niego półcieniem. Obraz oddala się i przesuwa do ujęcia z góry. Lektor mówi: „Linia horyzontu, widok z lotu ptaka. Światłocień, mocno wgniecione kule, ciepło.” W oddali półkule są mniejsze, a powierzchnia pod nimi ciemniejsza, zgodnie z zasadami perspektywy malarskiej. Lektor mówi: „perspektywa barwna, perspektywa malarska, gradient, linie kierunkowe w oddali.” Widok na obracającą się kratkę z kołami, która stopniowo oddala się. Lektor mówi: „Koło, kratka, kratka i kółka. Kartka papieru, w kratkę i w kółka.” Po obrocie kartki wzdłuż własnej osi, w miejscu kółek pojawiają się kulki, wyglądające jak bąble. Lektor mówi: „Niee, bąble.” Ukazana jest pionowa linia, z której powstaje okrąg. Jego środek przesuwa się, tworząc po obręczy kontur. Lektor mówi: „Linia, owal, okrąg. Czarny kontur, przestrzeń”. Na szarym tle ukazuje się kwadrat oraz linie zbiegające się do środka, na podstawie których zostały wykreślone prostopadłościany w ujęciu perspektywicznym. Punkt zbiegu przesuwa się wzdłuż wytyczonej horyzontalnej linii, ukazują się cztery prostopadłościany. Horyzont przesuwa się ku górze, tworząc ujęcie brył w perspektywie żabiej. Lektor mówi: „Kwadrat! Nie, perspektywa zbieżna, sześciany, linie kierunkowe, punkt zbiegu, linia horyzontu, linia horyzontu góry, perspektywa żabia”. Pośrodku koło, na które od lewej do prawej strony najeżdża szary prostokąt. Lektor mówi: „Koło. Aaa, krycie koła figurą.” Po zmianie odbicia prostokąta dowiadujemy się, że jest to szklana kula. Lektor mówi: „Niee, szklana kula.” Cała powierzchnia ekranu pokryta regularnie rozłożonymi kółkami. Od prawego dolnego rogu w swobodny sposób przesuwa się żółta plama, która odbija się od krawędzi. Lektor mówi: „Gra, gra!” Gdy żółta plama trafia na środek ekranu, tworzy się z niej koło, które się powiększa, aż do zakrycia całego ekranu. Lektor mówi: „Taak, gra światła i cienia.” Tłem animacji jest muzyka elektroniczna z powtarzającymi się pojedynczymi dźwiękami, o delikatnej fakturze.
m9b2e25efc7ced8f1_0000000000005
m9b2e25efc7ced8f1_0000000000005
Film Michała Rudzina pt. Iluzja przestrzeni - cz. II
Słownik pojęć
Perspektywa
Perspektywa
określenie, stosowane w sztukach wizualnych, które odnosi się do sposobów przedstawiania iluzji przestrzeni na dwuwymiarowej płaszczyźnie.
Perspektywa żabia
Perspektywa żabia
rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest nisko.
Perspektywa z lotu ptaka
Perspektywa z lotu ptaka
rodzaj perspektywy zbieżnej, w której punkt widzenia położony jest wysoko.
Słownik pojęć został opracowany na podstawie:
encyklopedia.pwn.pl
Galeria dzieł sztuki
R1M37LvNS6URW1
Ilustracja przedstawia malowidło Leonarda da Vinci „Ostatnia wieczerza”. Scena przedstawia Jezusa i dwunastu apostołów, znajdujących się za stołem, przykrytym białym obrusem, na którym leżą małe bochenki chleba oraz naczynia. Jezus siedzi pośrodku, ubrany jest w czerwoną i błękitną szatę. Dłonie ma położone na stół. Apostołowie pogrupowani są po trzy osoby. Prowadzą między sobą rozmowę, gestykulując. W ścianach bocznych wnętrza znajdują się wnęki, a w ścianie z tyłu trzy podłużne okna. Sufit zdobiony jest kasetonami.
Źródło: online skills.
R1Oj2L7Djwl4b1
Ilustracja przedstawia obraz Meinderta Hobbemy pt.: „Droga do Middelharnis”. Ukazuje ona polną drogę do miasta. Wzdłuż niej rosną wysokie, cienkie drzewa. Obraz przedstawia wiejski krajobraz, którego centralną częścią jest droga z rosnącymi po bokach, wysokimi drzewami. Niebo zajmuje przeważającą część obrazu; sfera ziemska zajmuje mniej więcej 1/4 kompozycji. Niebo jest częściowo przysłonięte kłębiastymi chmurami. Na horyzoncie widać wiejskie zabudowania, skupione wokół kościoła, którego wysoka wieża góruje ponad krytymi czerwoną dachówką domami. Prawa odnoga drogi prowadzi do gospodarstwa, w którym znajduje się duży dom i dwie rozmawiające osoby. Na pierwszym planie po prawej stronie widoczna jest kobieta, zbierająca winogrona. Ponadto pośrodku głównej drogi, obok odnogi, widoczny jest spacerujący mężczyzna z psem.
Źródło: online skills, licencja: CC0.
RPOysJSkg7Lfw1
Ilustracja przedstawia dzieło Augusta Macka, „Ludzie nad błękitnym jeziorem”. Kolorowy, abstrakcyjny obraz ukazuje dziecko, kobietę i mężczyznę na spacerze. Są na pierwszym planie. Postacie nie mają szczegółów. Mężczyzna ma brązowy kapelusz i marynarkę, spodnie, których jedna nogawka jest brązowa, a druga fioletowa. Kobieta jest w jasnej sukni i granatowym żakiecie. Pochyla się lekko nad dziewczynką w berecie. Obok nich rosną dwa drzewa.
Źródło: online skills, licencja: CC0.
RXmZDvyrLRpNX1
Ilustracja przedstawia dzieło Rafaela Santi „Zaślubiny Marii z Józefem”. Obraz podzielony jest wyraźnie na dwie części, górną i dolną. W dolnej znajduje się scena zaślubin. Pośrodku stoi kapłan, po lewej kobieta i jej orszak, składający się z pięciu kobiet o delikatnych rysach twarzy i pełnych wdzięku pozach. Po prawej stoi mężczyzna z gałęzią pokrytą kwiatami i czterej mężczyźni. Na obrazie jest dwanaście postaci. Postać młodzieńca w prawym rogu obrazu, przełamującego gałązkę, jest częstym motywem w ikonografii zaślubin. W górnej połowie obrazu widoczny jest budynek w stylu tempietta Bramantego. Budynek jest okrągły z filarami - w dolnej kondygnacji i oknami - w górnej. Widać również spacerujących ludzi i spokojny pejzaż w tle.
Źródło: online skills, licencja: CC0.
R1IdIBlO2Xi4E1
Ilustracja przedstawia linoryt Michała Rygielskiego „Droga IV”. Ukazuje czarną jezdnię z białą, grubą, przerywaną linią pośrodku oraz cienkimi, przerywanymi liniami na poboczach. Po bobach zamieszczone są pionowe, pochylone w różnych kierunkach, wąskie linie - prawe pochylone są w lewo, a lewe w prawo.
Źródło: UMK.
RmUKIBktGk5Ke1
Ilustracja przedstawia dzieło Paula Cézanne'a „Widok posiadłości świętego Józefa”. Obraz ukazuje krajobraz górski z gęstymi lasami. Pośród drzew znajdują się zabudowania. Za nimi rozciągają się pasma gór. Niebo jest pogodne, namalowane w odcieniach błękitu, żółcienia i jasnego fioletu.
Źródło: online skills.
Bibliografia
M. Ferrón, Perspektywa, Klub dla Ciebie Bauer‑Weltbild Media, Warszawa 2006.
K. Bartel, Perspektywa malarska. T.1, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1960.
Perspektywa malarska T.2 pod red. F. Otto, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958.