Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu automatyk i technik automatyk3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu automatyk i technik automatyk

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

1. Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie automatyk 731107 i technik automatyk 311909. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – celów kształcenia: montowanie układów automatyki przemysłowej.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia

ELM.01.3. Montaż układów automatyki przemysłowej:

Uczeń:

1. rozróżnia elementy i urządzenia automatyki przemysłowej na podstawie wyglądu i oznaczeń
3. określa funkcje i zastosowanie elementów i urządzeń automatyki przemysłowej
6. dobiera kable i przewody elektryczne, pneumatyczne i hydrauliczne do wykonania instalacji
8. wykonuje połączenia elementów i urządzeń automatyki przemysłowej

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

2. Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Zasób „Zasady wykonywania instalacji hydrauliki siłowej”D180lWc8Y„Zasady wykonywania instalacji hydrauliki siłowej” to film edukacyjny, który prezentuje obsługę i zastosowanie sprzętu wykorzystywanego do montażu hydraulicznych układów automatyki przemysłowej. Zasób „Elementy układów hydrauliki siłowej”D125WTyBv„Elementy układów hydrauliki siłowej” to wizualizacja 3D przedstawiająca elementy hydrauliczne instalacji automatyki przemysłowej tj. siłowniki i napędy hydrauliczne, układy elektrohydrauliczne, połączenia, rozdzielacze, pompy i agregaty hydrauliczne, reduktory, amortyzatory hydrauliczne z wykorzystaniem rysunku aksonometrycznego (3D). Zasób „Instalacje i elementy układów hydrauliki siłowej”D22lDQ0W5„Instalacje i elementy układów hydrauliki siłowej” to animacja 3D przedstawiająca elementy hydrauliczne instalacji automatyki przemysłowej tj. przewody, zawory, siłowniki i napędy hydrauliczne, układy elektrohydrauliczne, połączenia, rozdzielacze, pompy i agregaty hydrauliczne, reduktory, amortyzatory hydrauliczne z wykorzystaniem rysunku aksonometrycznego (3D). Zasób „Elementy instalacji hydrauliki siłowej”DIwZKtcV6„Elementy instalacji hydrauliki siłowej” to galeria zdjęć zawierająca pojedyncze narzędzia, elementy: przewody, zawory, siłowniki i napędy hydrauliczne, układy elektrohydrauliczne, połączenia, rozdzielacze, pompy i agregaty hydrauliczne, reduktory.

Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDiXjsMBOFInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić poziom opanowania wiedzy i umiejętności. Można je potraktować jako pracę domową – utrwali to wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień i przygotuje do pytań na pisemnym egzaminie zawodowym.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuD17Fn6pVxSłownik pojęć dla e‑materiału objaśnia specjalistyczne słownictwo używane w e‑materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaDsyjmnkZYPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięD82OZx4WhPrzewodnik dla uczącego się wskazuje i instruuje, w jaki sposób wykorzystać e‑materiał do samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDmYvUvORQNetografia i bibliografia to wykaz źródeł, na bazie których został opracowany e‑materiał i z których można korzystać, przygotowując się do egzaminu zawodowego.

• Instrukcja użytkowaniaDsaSMgn4tInstrukcja użytkowania wyjaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu automatyk i technik automatyk

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną, wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie podstawowych informacji z dziedziny elektroniki.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Film edukacyjny „Zasady wykonywania instalacji hydrauliki siłowej”

Praca w grupach

Zajęcia rozpoczynają się od rozmowy kierowanej, której celem jest weryfikacja, czy uczniowie obejrzeli materiał filmowy, oraz usystematyzowanie zdobytej wiedzy. Nauczyciel podczas rozmowy może zadawać uczniom pytania pomocnicze.

Następnie uczniowie prezentują przygotowane przez siebie instrukcje, omawiają je na forum klasy. Po prezentacji klasa może opracować wspólnie jedną najbardziej przydatną i przejrzystą instrukcję.

Wizualizacja 3D „Elementy układów hydrauliki siłowej”

Praca indywidualna

Uczniowie pracują indywidualnie. Każdy uczeń przygotowuje sześć pytań quizowych na podstawie treści zawartych w wizualizacji. Następnie uczniowie łączą się w pary i wybierają spośród swoich 12 propozycji sześć najlepszych pytań. W dalszej kolejności łączą się w czwórki, ósemki itd., aż cała klasa wybierze sześć najlepszych pytań metodą kuli śniegowej. Uczniowie, których pytania zostały wybrane, otrzymują pozytywne oceny za aktywność.

Animacja 3D „Instalacje i elementy układów hydrauliki siłowej”

Praca indywidualna i w grupach

Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią multimedium i zapisują minimum pięć pytań dotyczących jego treści. Mogą one odnosić się do poszczególnych elementów hydraulicznych instalacji automatyki przemysłowej tj. przewody, zawory, siłowniki i napędy hydrauliczne, układy elektrohydrauliczne, połączenia, rozdzielacze, pompy i agregaty hydrauliczne, reduktory, amortyzatory hydrauliczne z wykorzystaniem rysunku aksonometryczneg itd. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie uczniowie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają sobie wzajemnie pytania sformułowane podczas pracy z animacją i odpowiadają na nie.

Uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami, które pytania były dla nich trudne, na które nie udało im się odpowiedzieć. Zespół klasowy wspólnie formułuje na nie odpowiedzi.

Galeria zdjęć „Elementy instalacji hydrauliki siłowej”

Praca w parach

Uczniowie, pracując w parach, analizują przykładowe elementy i urządzenia hydrauliki siłowej. Starają się także zapamiętać wszystkie nadzędzia, które będą potrzebne do pracy. Następnie wybrane pary omawiają elementy składowe wraz z potrzebnymi narzędziami na forum klasy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują przekazywane informacje i w razie potrzeby uzupełniają je.

Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia. Prawidłowe rozwiązanie może być zaprezentowane przez nauczyciela lub ucznia, na przykład na tablicy interaktywnej. Nauczyciel udziela komentarza do prezentowanego rozwiązania. W przypadku niewłaściwej odpowiedzi naprowadza ucznia pytaniami na właściwy tor myślenia.

Praca uczniów przed zajęciam

Praca indywidualna

Przed planowanymi zajęciami uczniowie zapoznają się z filmem instruktażowym w e‑materiale: Instalacje hydrauliki siłowej. Ich zadaniem jest opracowanie instrukcji obsługi i zastosowania sprzętu wykorzystywanego do montażu hydraulicznych układów automatyki przemysłowej. Uczniowie przynoszą opracowane przez siebie instrukcje na zajęcia.

Praca uczniów poza zajęciami

Film edukacyjny „Zasady wykonywania instalacji hydrauliki siłowej”

Praca indywidualna

Uczniowie na podstawie multimedium wykonują notatki metodą sketchnotingu. Mogą one dotyczyć całego materiału lub poszczególnych fragmentów. Następnie umieszczają efekty swojej pracy na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej w formie zdjęć lub w formacie PDF. Notatki można wyświetlić na tablicy multimedialnej i wykorzystać na zajęciach jako podsumowanie omawianego materiału.

Wizualizacja 3D „Elementy układów hydrauliki siłowej”

Praca w parach

Po zapoznaniu się z informacjami z wizuacji, pary wybierają po jednym modelu instalacji i przygotowują ich charakterystykę metodą sketchnotingu (prezentowanie informacji w formie wizualnej, z użyciem rysunków, schematów, szkiców, symboli). Następnie zapisują je w formacie pdf lub jpg i udostępniają pozostałym uczniom na platformie ZPE. Notatki mogą służyć jako pomoc w przygotowaniu się do lekcji powtórkowej.

Animacja 3D „Instalacje i elementy układów hydrauliki siłowej”

Praca w parach i grupach

Lekcja odwrócona. Przed zajęciami uczniowie dobierają się w pary. Zadaniem każdej z nich jest zapoznanie się ze wszystkimi informacjami zawartymi w multimedium oraz przygotowanie trzech pytań wraz z odpowiedziami.

Na początku zajęć pary przekazują listę pytań i odpowiedzi nauczycielowi, a odrębne kartki z pytaniami wrzucają do urny. Pytania są weryfikowane pod kątem powtórzeń. Uczniowie wspólnie ustalają reguły gry, np.:

• obowiązuje zasada „kto pierwszy, ten lepszy”;

• zespoły nie odpowiadają na przygotowane przez siebie pytania;

• grupa, która poprawnie odpowie na pytanie, otrzymuje 2 punkty;

• przejęcie pytania i udzielenie poprawnej odpowiedzi przez inny zespół – 1 punkt;

• limit czasu na udzielenie odpowiedzi: 1 minuta.

Uczniowie zostają podzieleni na grupy z zastrzeżeniem, że w jednej grupie nie mogą być osoby z tej samej pary. Rozpoczyna się gra i trwa aż do wyczerpania puli pytań lub ustalonego czasu. Wygrywa drużyna, która zdobędzie najwięcej punktów.

Galeria zdjęć „Elementy instalacji hydrauliki siłowej”

Praca indywidualna

Nauczyciel może zastosować metodę lekcji odwróconej i zalecić uczniom zapoznanie się z materiałami multimedialnymi przed zajęciami, tak aby podczas lekcji wykonywać zadania bez straty czasu na opanowywanie potrzebnej wiedzy.

Indywidualizacja pracy z uczniem, w tym z uczniem ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotne nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania/uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów, np.:

• osoby słabowidzące powinny mieć możliwość odsłuchania treści materiału podczas lekcji;

• uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem i animacją stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd.) w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji;

• podczas rozmowy należy pamiętać, aby nie zmuszać do wypowiedzi na forum klasy osób z trudnościami w komunikacji; mogą się one wykazać w pracy w grupach;

• przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• uczniowie z dysleksją, uczestnicząc w pracach nad leksykonem lub grą, powinni mieć możliwość wykonania zadań polegających np. na przygotowaniu zdjęć lub planszy do gry, a nie na pisaniu długich tekstów;

• uczniowie z zaburzeniami koncentracji powinni mieć pracę dzieloną na etapy, podobnie uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu;

• uczniowie, którzy szybciej opanują materiał, mogą podczas przygotowywania gry planszowej pełnić funkcję konsultantów i pomagać osobom z trudnościami np. w konstruowaniu pytań o wyższym poziomie trudności;

• jeśli zadaniem uczniów w pracy jest stworzenie pytań, a następnie wzajemne odpytywanie się, należy zwrócić uwagę na uczniów, którzy mają trudności z nawiązywaniem kontaktu z rówieśnikami i komunikacją; można wówczas takim osobom przedstawić inną formę zadania – utworzenie na platformie ZPE pięciu pytań jednokrotnego wyboru, na które pozostali uczniowie będą odpowiadać.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści