Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik górnictwa podziemnego3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik górnictwa podziemnego

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie Technik górnictwa podziemnego. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji:

$\text{GIW}.09.$ Organizacja i prowadzenie eksploatacji podziemnej złóż wyodrębnionej w zawodzie Technik górnictwa podziemnego.

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celu kształcenia określonego dla kwalifikacji:

GIW.09. Organizacja i prowadzenie eksploatacji podziemnej złóż:

• wykonywania czynności związanych z organizacją i prowadzeniem robót górniczych;

• wykonywania czynności związanych z organizowaniem profilaktyki i usuwaniem zagrożeń w podziemnych zakładach górniczych.

Efekty kształcenia

GIW.09.3. Organizowanie i prowadzenie robót górniczych.

Uczeń:

4) planuje organizację pracy ściany,

6) charakteryzuje organizację robót górniczych,

9) sporządza karty oceny ryzyka dla stanowisk pracy.

GIW.09.4. Organizowanie profilaktyki i usuwanie zagrożeń w podziemnych zakładach górniczych.

Uczeń:

1) charakteryzuje zagrożenia naturalne i technologiczne w podziemnych zakładach górniczych,

3) charakteryzuje profilaktykę zagrożeń w podziemnych zakładach górniczych,

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDFHttqfU1Wprowadzenie
   Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne
   Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Materiał Film edukacyjny Ryzyko zawodowe w górnictwieD1GHuCCGHFilm edukacyjny Ryzyko zawodowe w górnictwie omawia wykonywanie czynności związanych z oceną ryzyka na stanowiskach pracy oraz prezentuje przyczyy występowania ryzyka zawodowego, omawia dokumentację związaną z bezpieczeństwem pracy pracowników. Zasób Infografika Rodzaje zagrożeń technologicznych w zakładzie górniczymDQSVuk2xOInfografika Rodzaje zagrożeń technologicznych w zakładzie górniczym omawia rodzaje zagrożeń technologicznych w zakładzie górniczym na schematach i rysunkach.Materiał Film instruktażowy - tutorial Prawidłowa obsługa i konserwacja przenośników taśmowych i zgrzebłowychDOaCR6VKPFilm instruktażowy - tutorial Prawidłowa obsługa i konserwacja przenośników taśmowych i zgrzebłowych charakteryzuje obsługę, metody konserwacji i naprawy przenośników tasmowych o zgrzebłowych oraz .

3. Obudowa dydaktyczna

   • Interaktywne materiały sprawdzająceDkcvKHDcYInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

   • Słownik pojęć dla e‑materiałuD1BaUcamRSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

   • Przewodnik dla nauczycielaDwdhnnUoiPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

   • Przewodnik dla uczącego sięD14pJakLEPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

   • Netografia i bibliografiaD1CmWNRNkNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

   • Instrukcja użytkowaniaDbTSugNlAInstrukcja użytkowania objaśnia działanie materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik górnictwa otworowego

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć związanych z zagrożeniami technologicznymi w zakładach górniczych.

Praca na lekcji zakłada aktywną postawę zarówno nauczyciela, jak i uczniów.

Ważnym założeniem jest praca nad jednym materiałem na różne sposoby i za pomocą różnych technik, mająca na celu jak najlepsze zapamiętanie informacji.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Film edukacyjny – Ryzyko zawodowe w górnictwie

Przed obejrzeniem filmu nauczyciel prezentuje uczniom na tablicy wirtualnej listę pytań do filmu. Mają one na celu zwrócenie uwagi na kluczowe zagadnienia i skupienie uwagi uczniów na prezentowanym materiale. W czasie trwania filmu uczniowie sporządzają notatki.

Pytania:

• Jakie są przyczyny występowania ryzyka zawodowego?

• Jaka jest dokumentacja związana z bezpieczeństwem pracy pracowników?

• Jak należy wypełniać taką dokumentację?

Po odtworzeniu filmu uczniowie odpowiadają na zadane pytania.

Film zostaje odtworzony ponownie. Tym razem nauczyciel zatrzymuje film co jakiś czas i omawia poszczególne zagadnienia dotyczące ryzyka zawodowego w górnictwie. Notuje on przyczyny ryzyka oraz rodzaje dokumentacji związanej z bezpieczeństwem pracowników.

Uczniowie dzielą się na grupy. Każda z grup na podstawie wcześniejszych notatek i wykładu nauczyciela charakteryzuje ryzyko zawodowe w górnictwie.

Infografika – Rodzaje zagrożeń technologicznych w zakładzie górniczym

• Podczas zajęć nauczyciel pokazuje uczniom na tablicy interaktywnej infografikę prezentującą rodzaje zagrożeń technologicznych w zakładzie górniczym; klika  liczby, aby zaprezentować każdy punkt. Uczniowie mają możliwość przeanalizowania punktów na schemacie i zapoznania się z podziałem zagrożeń technologicznych.

Pytania:

• Jakie są rodzaje zagrożeń technologicznych w zakładzie górniczym?

• Czym charakteryzuje się każde z zagrożeń technologicznych?

• Jak można się ustrzec przed tymi zagrożeniami?

Uczniowie dzielą się na grupy, każda z grup ma za zadanie przeanalizować infografikę i odpowiedzieć na pytania. Nauczyciel weryfikuje poprawność prezentowanych informacji oraz uzupełnia w razie potrzeby.

Film instruktażowy – tutorial Prawidłowa obsługa i konserwacja przenośników taśmowych i zgrzebłowych

Przed obejrzeniem filmu nauczyciel prezentuje uczniom na tablicy wirtualnej listę pytań do filmu. Mają one na celu zwrócenie uwagi na kluczowe zagadnienia i skupienie uwagi uczniów na prezentowanym materiale. W czasie trwania filmu uczniowie sporządzają notatki.

Pytania:

• Jak prawidłowo używać przenośników taśmowych i zgrzebłowych?

• Jakie są metody konserwacji tych przenośników?

• Jak przeprowadza się naprawę przenośników taśmowych i zgrzebłowych?

Po odtworzeniu filmu uczniowie odpowiadają na zadane pytania.

Film zostaje odtworzony ponownie. Tym razem nauczyciel zatrzymuje film co jakiś czas i omawia poszczególne zagadnienia dotyczące prawidłowej obsługi, konserwacji i naprawy przenośników taśmowych i zgrzebłowych. Zwraca uwagę na wszystkie zagadnienia i zapisuje najważniejsze z nich.

Uczniowie dzielą się na grupy. Każda z grup na podstawie wcześniejszych notatek i wykładu nauczyciela opisuje prawidłową obsługę, konserwację lub naprawę przenośników.

Interaktywne materiały sprawdzające

Materiały sprawdzające składają się z ćwiczeń różnych typów.

Uczniowie samodzielnie lub w parach (w zależności od typu i stopnia skomplikowania ćwiczenia) rozwiązują ćwiczenia. Mają przy tym możliwość poproszenia nauczyciela o pomoc w przypadku zaistnienia wątpliwości. Prawidłowe rozwiązanie może być zaprezentowane przez nauczyciela lub ucznia, na przykład na tablicy interaktywnej, po rozwiązaniu zadań przez wszystkich uczniów. Nauczyciel udziela komentarza do prezentowanego rozwiązania. W przypadku niewłaściwej odpowiedzi nauczyciel wyjaśnia, dlaczego jest ona nieprawidłowa, i udziela poprawnej odpowiedzi.

Słownik pojęć dla e‑materiału

Uczniowie zostają podzieleni na lekcji na 8 grup, z których każda otrzymuje od nauczyciela wydrukowane cztery hasła i cztery definicje. Hasła są oddzielone od definicji. Zadaniem każdej grupy jest przyporządkowanie hasła do odpowiadającej mu definicji w limicie czasu 5 minut. Ćwiczenie jest doskonałym uzupełnieniem pracy uczniów na lekcji i pozwala utrwalić zdobytą wiedzę.

Praca uczniów poza zajęciami

Praca poza zajęciami ma charakter zarówno grupowy, jak i indywidualny. Zadaniem uczniów jest dokonanie ponownej analizy e‑materiałów oraz rozwiązanie zadań i przygotowanie notatek przy użyciu zaproponowanych poniżej form pracy.

Nowe technologie pozwalają na wykorzystanie różnych źródeł informacji, dają możliwość pracy w grupach i praktycznego dzielenia się wiedzą – konsultacje między uczniami oraz tutoring rówieśniczy, kształtowanie kompetencji interpersonalnych i społecznych.

Zapewniają one dostęp do repozytoriów zawierających interaktywne testy, które pozwalają uczniom sprawdzić poziom swojej wiedzy i uzyskać szybką
i precyzyjną informację zwrotną, co stanowi doskonałą formę nauki. Umożliwiają też ćwiczenie umiejętności niezbędnych do rozwiązywania zadań testowych
i praktycznych na egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie.

Praca uczniów poza lekcją

Opierając się na e‑materiale, na wcześniejszych zajęciach nauczyciel zadaje uczniom zadania dotyczące dwóch materiałów multimedialnych z e‑materiału. Jedno zadanie wymaga samodzielnej pracy, drugie – pracy w utworzonych wcześniej zespołach.

Praca indywidualna

Zadaniem ucznia jest analiza wszystkich e‑materiałów.

• Uczeń pisemnie streszcza w punktach przyczyny ryzyka zawodowego.

• Uczeń ustnie opisuje infografikę.

• Uczeń, na podstawie filmu instruktażowego - tutorialu opisuje prawidłową obsługę, konserwację oraz naprawę przenośników taśmowych i zgrzebłowych.

• Na koniec zadaniem ucznia jest wykonanie ćwiczeń w interaktywnych materiałach sprawdzających. Dzięki temu samodzielnie pozna poziom przyswojenia wiedzy zawartej w e‑materiale.

Praca w grupach

• Uczniowie dzieleni są na grupy.

• Każda z grup losuje na lekcji przyczynę ryzyka zawodowego. Zadaniem uczniów jest zapoznanie się z każdym zasobem (filmem edukacyjnym, infografiką i filmem instruktażowym - tutorialem) oraz przygotowanie prezentacji wybranego czynnika pozostałym osobom z klasy podczas zajęć.

• Uczniowie mogą się podzielić wewnątrz grupy zadaniami, np. jedna osoba przygotowuje zrzuty ekranu, druga opisuje przyczynę, trzecia jak można się przed nią ustrzec.

• Poszczególne grupy przygotowują prezentację w formacie .ppt, którą później będą mogli podzielić się z pozostałymi grupami.

Indywidualna praca z uczniem

E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego.

Wszystkie multimedia (film edukacyjny, infografika, film instruktażowy - tutorial) przedstawiają informacje na temat zagrożeń technologicznych w zakładach górniczych.

Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość skontrolowania poziomu własnej wiedzy dzięki możliwości uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej.

E‑materiał ułatwia zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Ułatwia dostęp do informacji oraz likwiduje niektóre bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans.

E‑materiał może być wykorzystywany przez osoby z dysfunkcją wzroku lub słuchu, ponieważ jest dostosowany na poziomie $\text{WCAG} 2.1.$, poprzez zastosowanie opisów alternatywnych, ćwiczeń interaktywnych obsługiwanych przez czytniki ekranów
oraz audiodeskrypcję.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiału

W przypadku problemów z wyświetlaniem się multimediów w e materiale należy upewnić się, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Najczęstszą przyczyną spowolnienia internetu jest otwarcie zbyt wielu aplikacji lub zakładek w przeglądarce internetowej na urządzeniu. Wolne ładowanie się stron może być również wywołane słabym łączem internetowym; odczuwalne będzie to zwłaszcza w przypadkach prób otwarcia stron zawierających wizualizacje 3D. Słaba jakość połączenia może być też spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych, jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści