Ważne daty
260 r. p.n.e. – podczas pierwszej wojny punickiej (między Rzymem a Kartaginą) Rzymianie rozbudowują flotę: z prawie nieistniejącej osiąga ona liczebność ponad stu okrętów w ciągu dwóch miesięcy.
146 r. p.n.e. – zakończenie trzeciej i ostatniej wojny punickiej, Rzym staje się największą potęgą w zachodniej części Morza Śródziemnego.
Scenariusz dla nauczyciela
I. W zakresie kompetencji językowych. Uczeń:
2. zna i rozpoznaje następujące zjawiska składniowe z zakresu gramatyki języka łacińskiego:
a) szyk zdania łacińskiego;
b) strukturę składniową zdania w stronie czynnej i biernej;
3. zna i rozpoznaje formy morfologiczne i strukturę składniową tłumaczonego tekstu;
4. identyfikuje, z wykorzystaniem posiadanej wiedzy na temat gramatyki łacińskiej, formy podstawowe słów występujących w tłumaczonym tekście.
rozpoznawać w tekście łacińskim przyimki (omawiane w tej lekcji i poznane wcześniej) i tłumaczyć wyrażenia przyimkowewyrażenia przyimkowe;
konstruować własne proste wypowiedzi z użyciem przyimków łacińskich;
wykonywać zadania związane ze zrozumieniem tekstu w języku łacińskim.
Powtórzenie
Film pt. Polypus
Dē pirātīs vel praedōnibus
Praedōnes magnopere populōs Maris NostrīMaris Nostrī vexābant, hominēs rapiēbant et in servītūtem vendēbant. Propter perīculum pīrātārum oppida Graeca saepe intrā terram, nōn iuxtā mare struēbāntur. Nec sōlum extrā imperium Rōmānum pīrātae grassābāntur, sed etiam in Italia.
Cum nonnullīs populīs praedōnēs foedera faciēbant et quasi regna sua apud eōs condēbant, ubi nihil timēbant. Ob eam causam ferē nēmō contrā pirātās pugnāre audēbat.
Zadania
Łacińskie tytuły tekstów, zwłaszcza nieliterackich, często bywają sformułowane z użyciem przyimka dē „o”, np. Dē agricultūra, De linguā Latīna.
Zaproponuj łacińskie tytuły dwóch tekstów, które dotyczyłyby morza. Oprócz przyimka dē użyj jeszcze dwóch innych dowolnie wybranych przyimków.
Oto zdjęcia dwóch miejscowości na greckiej wyspie Samotrace, widzianych z morza:
Na podstawie przeczytanego tekstu łacińskiego oceń, którą miejscowość założono w dawnych czasach, a którą współcześnie.
Słowniki
Słownik pojęć
dosł. „Nasze Morze”, nazwa nadawana przez Rzymian Morzu Śródziemnemu
połączenie przyimka i rzeczownika (lub zaimka), np. „do lasu”. „na drodze”, „ze mną”
Źródła:
Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Wiedza Powszechna, Warszawa 1978
www.encyklopedia.pwn.pl
Słownik łacińsko‑polski