Przysłówki, przyimki i spójniki – co pamiętamy o tych nieodmiennych częściach mowy?
Autor/autorka
Barbara Stanek
1. Etap edukacyjny i klasa
szkoła podstawowa - klasa VI
2. Przedmiot
język polski
3. Temat zajęć
Przysłówki, przyimki i spójniki – co pamiętamy o tych nieodmiennych częściach mowy?
4. Czas trwania zajęć
45 minut
5. Uzasadnienie wyboru tematu
Podany temat związany jest z realizacją podstawy programowej ( II.1.1; II.1.2; II.1.7; III.1.1) oraz kształtowaniem kompetencji kluczowych (K1, K4, K5, K6). Materiał na lekcję powtórzeniową o nieodmiennych częściach mowy znajduje się w podręczniku do klasy VI (Nowe słowa na start! Nowa Era). Na jedną jednostkę lekcyjną przeznaczono materiał dotyczący przysłówka, przyimka i spójnika; pozostałe nieodmienne części mowy przeznaczono na omówienie w kolejnym temacie. Powtórzenia są zasadne, ponieważ dzięki nim lepiej można opanować wiadomości i wykształcić w sobie umiejętność zastosowania tychże wiadomości w praktyce.
6. Uzasadnienie zastosowania technologii
Padlet: • uatrakcyjnia zapis przebiegu lekcji, • pozwala uniknąć chaosu, • uczniowie mogą wracać do materiałów i ćwiczeń w dowolnym czasie.
WordWall:
• umożliwia tworzenie zarówno ćwiczeń interaktywnych, jak i drukowanie ich, • przy użyciu takich szablonów, jak: Labirynt, Test, Teleturniej, Otwórz pudełko, Samolot zachęcają uczniów do kolejnych prób (w każdym z podanych szablonów), a dzięki takiemu powtarzaniu danego materiału sprzyjają efektywnemu opanowaniu go, • jest to atrakcyjny sposób przekazania wiedzy, • uczniowie sami dokonują oceny poprawności.
Genial.ly: • uatrakcyjnia lekcję, • skupia uwagę uczniów, • niesie element zabawy, a tym samym zwiększa motywację uczniów, • przenosi uczniów w wirtualny świat.
Canva: • zwiększa zaangażowanie i motywację uczniów, • uatrakcyjnia proces edukacyjny, • budzi zainteresowanie wśród uczniów.
Epodręczniki: • uatrakcyjniają lekcję,
• pozwalają na aktywny udział w zajęciach, • materiał zbudowany jest w ten sposób, że obok wiadomości znajdują się polecenia wykonania danego ćwiczenia, które nawiązuje do tychże wiadomości, dzięki czemu szybciej można przyswoić wykorzystany w ćwiczeniu materiał.
WordArt: • umożliwia łatwe tworzenie ciekawych dzieł w chmurze słów, • materiał przygotowany w ten sposób może wzbudzić ze strony uczniów zainteresowanie, • uatrakcyjnia lekcję, • dzięki logograficznej szacie ułatwia zapamiętywanie treści.
Jamboard: • nie jest skomplikowany (łatwe użytkowanie), • sprawdza się w pracy zespołowej, • spełnia funkcję tablicy, na której można w ciekawej formie przedstawić zapis swojej pracy, • budzi zaciekawienie i zaangażowanie ze strony uczniów.
Breakout roomy w Zoomie: • umożliwiają podzielenie uczestników spotkania na małe grupy i symultaniczną pracę zespołową w warunkach zdalnego nauczania, • spotkania takie budzą ciekawość i zaangażowanie ze strony uczniów.
Mentimeter: • umożliwia pozyskanie informacji zwrotnej upowszechnionej w czasie rzeczywistym, • zapewnia anonimowość respondentów, • archiwizuje pozyskane informacje w aplikacji, można je też pobrać, dzięki czemu jest to prosty sposób na porównywanie zmian w ocenach w czasie.
Powyższe aplikacje i platformy są dostępne na urządzeniach stacjonarnych i mobilnych oraz są nieodpłatne.
7. Cel ogólny zajęć
Umiejętność rozróżniania przysłówków, przyimków i spójników oraz rozumienie ich funkcji. Kształtowanie kompetencji kluczowych (K1, K4, K5).
8. Cele szczegółowe zajęć
Odróżnianie części mowy odmiennych od nieodmiennych.
Poprawne stopniowanie przysłówków.
Umiejętność szukania przypadka rzeczownika w wyrażeniu przyimkowym.
Uczestniczenie w rozmowie na zadany temat.
Wykorzystywanie wiedzy o języku w tworzonych wypowiedzeniach.
Selekcjonowanie zdobytych informacji.
9. Metody i formy pracy
Metody pracy: pogadanka, ćwiczenia z danym materiałem, metody aktywizujące z wykorzystaniem TIK.
Formy pracy: indywidualna, grupowa, zbiorowa.
10. Środki dydaktyczne
Chmury wyrazowe (WordArt), które znajdują się na Padlecie
Prezentacje multimedialne (Canva) https://www.canva.com/design/DAEOPUE38_0/vUp3yKpjE4negNsEE9_Xmw/view?utm_content=DAEOPUE38_0&utm_campaign=designshare&utm_medium=link&utm_source=publishsharelink, https://www.canva.com/design/DAEOPtjDn_w/9HZcYIgBglnTLDnYYW5D1g/view?utm_content=DAEOPtjDn_w&utm_campaign=designshare&utm_medium=link&utm_source=publishsharelink, https://www.canva.com/design/DAEOQPKyjCU/QBfefKIsGmYctZkS-5JUVA/view?utm_content=DAEOQPKyjCU&utm_campaign=designshare&utm_medium=link&utm_source=publishsharelink
Ćwiczenie (Genial.ly) https://view.genial.ly/5fb879d1e0cb2f0d1a8a350d/interactive-image-interactive-image
Ćwiczenie (WordWall) https://wordwall.net/pl/resource/7126030
Padlet z chronologicznym zapisem kolejnych elementów lekcji (plik PNG z zapisem graficznym padletu w materiałach pomocniczych)
(Mentimeter) https://www.menti.com/g82odjs3nd
Ćwiczenia (Epodręczniki) https://moje.epodreczniki.pl/dolacz/683686
11. Wymagania w zakresie technologii
Komputer/laptop, z dostępem do Internetu, smartfon.
12. Przebieg zajęć
Aktywność 1
Temat: Doświadczenie: Jakie to części mowy?
Czas trwania: 15 minut
Opis aktywności:
Nauczyciel po podaniu tematu lekcji i przedstawieniu celu ogólnego zajęć informuje uczniów, że z pokazanego obrazka wykonanego w aplikacji WordArt mają przepisać do trzech kolumn w tabelce części mowy należące do przysłówków, przyimków i spójników, które zostały napisane różnymi kolorami (co najmniej po 10 słów do każdej rubryki). Tabelkę należy zatytułować: Nieodmienne części mowy. Po wykonaniu ćwiczenia uczniowie odpowiadają na pytanie, do której rubryki przepisali poszczególne części mowy. Następnie nauczyciel pokazuje kolejny obrazek (również wykonany w aplikacji WordArt) ze słowami: przysłówek, przyimek, spójnik, które to słowa napisane są kolorami odpowiadającymi kolorom z poprzedniego rysunku. Kolejnym zadaniem uczniów będzie sformułowanie zdań z przepisanymi częściami mowy. W tym celu nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy; każda grupa ma napisać pięć zdań (pierwsza grupa z pięcioma przysłówkami, druga grupa z pięcioma przyimkami i trzecia grupa z pięcioma spójnikami). Polecenia zostaną przesłane uczniom w Genial.ly (https://view.genial.ly/5fb85963cf7e970d06527794/interactive-image-interactive-image). Uczniowie będą pracować w breakout roomach, w trzech zespołach, zapisując zdania na tablicy Jamboard, a wyniki swojej pracy liderzy poszczególnych zespołów przedstawią pozostałej części klasy.
Aktywność 2
Temat: Refleksja: Jaką funkcję pełnią poszczególne części mowy?
Czas trwania: 10 minut
Opis aktywności:
Nauczyciel pokazuje wyniki pracy trzech grup całej klasie i zadaje pytania uczniom, analizując sformułowane przez nich zdania:
Z jakimi wyrazami łączą się poszczególne części mowy?
Na jakie pytania odpowiadają te części mowy?
O czym informują? Na co wskazują?
Nauczyciel ukierunkowuje uczniów w odpowiedziach. Uczniowie piszą odpowiedzi w zeszycie.
Aktywność 3
Temat: Teoria: Co należy wiedzieć o przysłówku, przyimku i spójniku?
Czas trwania: 10 minut
Opis aktywności:
Uczniowie podają najważniejsze informacje związane z przysłówkiem, przyimkiem i spójnikiem, a podsumowaniem ich wypowiedzi będzie materiał przygotowany przez nauczyciela (prezentacja w Canvie) (https://www.canva.com/design/DAEOPUE38_0/vUp3yKpjE4negNsEE9_Xmw/view?utm_content=DAEOPUE38_0&utm_campaign=designshare&utm_medium=link&utm_source=publishsharelink). Uzupełnieniem wiadomości będzie cd. materiału przygotowanego przez nauczyciela - informacje nt. stopniowania przysłówków i dotyczące wyrażeń przyimkowych (https://www.canva.com/design/DAEOPtjDn_w/9HZcYIgBglnTLDnYYW5D1g/view?utm_content=DAEOPtjDn_w&utm_campaign=designshare&utm_medium=link&utm_source=publishsharelink, https://www.canva.com/design/DAEOQPKyjCU/QBfefKIsGmYctZkS-5JUVA/view?utm_content=DAEOQPKyjCU&utm_campaign=designshare&utm_medium=link&utm_source=publishsharelink).
Aktywność 4
Temat: Praktyka/ zastosowanie: Jak dużo wiemy o przysłówku, przyimku i spójniku?
Czas trwania: 10 minut
Opis aktywności:
Uczniowie mają możliwość sprawdzenia swojej wiedzy nt. przysłówka, przyimka i spójnika. Dwaj uczniowie (chętni/wybrani przez nauczyciela) odpowiadają na polecenia w dwóch różnych szablonach ćwiczeń interaktywnych (ale dotyczących tych samych poleceń) w aplikacji WordWall (https://wordwall.net/pl/resource/7126030) ; jeden uczeń w szablonie „Labirynt”, a drugi w szablonie „Teleturniej”.
Następnie nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy, których zadaniem będzie wykonanie ćwiczenia znajdującego się w aplikacji Genial.ly (https://view.genial.ly/5fb879d1e0cb2f0d1a8a350d/interactive-image-interactive-image). Po sprawdzeniu poprawności odpowiedzi zadaje zadanie domowe. Należy wykonać ćwiczenia w Epodręcznikach (https://moje.epodreczniki.pl/dolacz/683686 ).
13. Sposób ewaluacji zajęć
Ewaluacja za pomocą interaktywnej prezentacji w aplikacji Mentimeter. Uczniowie postępują zgodnie z instrukcją podaną przez nauczyciela:
Wejdź na stronę www.menti.com i wprowadź sześciocyfrowy kod, który jest generowany przez system. Następnie uczniowie mają wyrazić swoją opinię i zatwierdzić przyciskiem „Submit”.
Obszar ewaluacji:
Co podobało Ci się na dzisiejszej lekcji? (https://www.menti.com/g82odjs3nd)
14. Licencja
CC BY‑NC‑SA 4.0 - Uznanie autorstwa‑Użycie niekomercyjne‑Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe. Przejdź do opisu licencji
15. Wskazówki dla innych nauczycieli korzystających z tego scenariusza
Powyższy scenariusz można zastosować podczas lekcji on‑line lub w tradycyjnych warunkach. Przed lekcją należy sprawdzić, czy linki są aktywne i aktualne.
16. Materiały pomocnicze
17. Scenariusz dotyczy Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej
Tak
18. Forma prowadzenia zajęć