„Portret matki” w wieku 63 lat - to rysunek węglem na papierze, wykonany przez niemieckiego artystę Albrechta Dürera [czytaj: albrechta dura] w 1514 roku, znajduje się w Kupferstichkabinett  [czytaj: kupfaasztyśkabinet] w Berlinie. Ta jednofiguralna kompozycja jest statyczna, otwarta – kobieta zwrócona jest w prawo, kieruje wzrok poza ramy dzieła.

„Siedzący Édouard Manet [czytaj: edładr mane] trzymający kapelusz” to rysunek ołówkiem i czarną kredą na papierze Edgara Degasa z 1868 roku, znajdujący się w Metropolitan Museum of Art [czytaj: metropolitan mjusijem of art] w Nowym Jorku i będący studiumStudiumstudium do obrazu. Ta jednofiguralna kompozycja jest statyczna, zamknięta – mężczyzna zwrócony jest w prawo, kieruje wzrok poza ramy dzieła.

„Łodzie rybackie w Saintes‑Maries‑de‑la‑Mer” [czytaj: sonderami de ra mer] to rysunek wykonany piórem i tuszem na papierze przez Vincenta van Gogha [czytaj: wincenta wan goga] w 1888 roku. Rysunek znajduje się w Muzeum sztuki w Saint Louis, w Stanach Zjednoczonych. Kompozycja rysunku jest otwarta, dzieło jest fragmentem całości widoku. Dynamikę tego obrazu podkreślają różnorodne linie. Widoczne są zarówno pionowe linie, faliste kształty, jak i krótkie, nachylone trawy, które stanowią kontrast wobec fal i poziomej linii horyzontu.

FreskFreskFresk Giotta di Bondone [czytaj: dżiotta di bondone] pod tytułem „Pocałunek Judasza” powstał na początku XIV wieku i ukazuje scenę religijną. Dzieło dekoruje ścianę kaplicy Scrovegnich w Padwie we Włoszech. We fresku występuje szeroka gama barwSzeroka gama barwna szeroka gama barw, plamy kolorów obwiedzione są konturowąKonturkonturową linią. Kompozycja oparta na kształcie kwadratowego pola obrazowego jest dynamiczna, postacie ukazane są w ruchu, a dodatkowo dzieło dynamizują różne kierunki włóczni.

Obraz o tematyce religijnej „Chrzest Chrystusa”, wykonany temperą na desce, Piero della Francesca [czytaj: piero dela franczeska], około 1437‑1445 r., National Gallery [czytaj: naszynal galeri] w Londynie. Artysta użył szerokiej gamy barw oraz delikatnego modelunku światłocieniowegoModelunek światłocieniowymodelunku światłocieniowego. Kompozycja tego obrazu jest statyczna i wertykalna, podkreślona przez pionowy kształt pola obrazowego.

„Martwa natura” Francisco de Zurbarána [czytaj: fransisko de surbarana] z 1650 roku, wykonana jest techniką olejną. Jednoplanowa, statyczna kompozycja dzieła zwraca uwagę silnym modelunkiem światłocieniowym i kontrastemKontrastkontrastem oświetlonych przedmiotów oraz ciemnego tła. Dzieło znajduje się w Museo del Prado, [czytaj: museo del prado] w Madrycie w Hiszpanii.

„Koncert” to scena rodzajowa we wnętrzu namalowana przez Jana Vermeera [czytaj: jana wermera] techniką olejną na płótnie. Powstał w latach 1663–1666 i znajduje się w Isabella Stewart Gardner Museum [czytaj: isabela stiułart garden mjusijem]  Bostonie. W obrazie dominuje wąska,Wąska gama barwnawąska, ciepła gama barw oraz silny modelunek światłocieniowy. Źródło światła jest poza obrazem i znajduje się z lewej strony. Kompozycja jest statyczna, a pierwszy plan przysłania scenę w tle.

Obraz Marcello Bacciarellego, [czytaj: marczello baćiarelego] „Portret Stanisława Augusta Poniatowskiego w stroju koronacyjnym” to olej na płótnie (1768–1771) rok. Znajduje się w Zamku Królewskim w Warszawie. Przedstawia kompozycję jednofiguralną, jest portretem reprezentacyjnymPortret reprezentacyjnyportretem reprezentacyjnym. Statyczną postawę króla dynamizuje czerwony, pofałdowany płaszcz. Kolorystyka jest kontrastowa, zastosowana została szeroka gama barw.

„La Mare, efekt śniegu” [czytaj: la mar] z 1874‑1875 r. to obraz wykonany techniką olejnąTechnika olejnatechniką olejną przez Claude’a Moneta. [czytaj: kloda moneta] Kompozycja obrazu jest horyzontalna (posiada układ poziomy), otwarta, ponieważ jest fragmentem pejzażu, będącego większą całością. W dziele zastosowane są barwy lokalne (naturalne) dominują barwy zimne, chociaż zastosowana jest szeroka gama barw (zarówno ciepłe jak i zimne). Wyrazista, impastowa fakturaImpastimpastowa faktura, widoczne są ślady pędzla.

Obraz o tematyce historycznej Jana Matejki „Kościuszko pod Racławicami” to olej na płótnie z 1888 roku. Znajduje się w Muzeum Narodowym w Krakowie. Obraz namalowany jest szeroką gamą barw, jest kompozycją dynamiczną, otwartą, wielofiguralną.

„Ogród kwiatowy i bungalow, Bermuda”,  Winslowa Homera [czytaj: łinsloła homera] z 1899 roku to pejzaż wykonany akwareląAkwarelaakwarelą znajduje się w The Metropolitan Museum of Art [czytaj: metropolitan mjusijem of art] w Nowym Jorku. Obraz namalowany jest przy użyciu szerokiej gamy barw. Jest kompozycją otwartą, statyczną o horyzontalnym układzie.

Współczesny witrażWitrażwitraż znajdujący się w secesyjnej kamienicy przy ul. Piłsudskiego w Krakowie wykonany został w 1914 roku przez Krakowski Zakład Witrażów S. G. Żeleński, a zaprojektował go Zbigniew Pronaszko. Witraż cechuje się płaską plamą barwną o szerokiej gamie kolorystycznej. Poszczególne szkiełka obramowane są czarnym ołowianym konturem. Kompozycja jest symetryczna.

Jedną z technik artystycznych stosowanych w malarstwie jest kolażKolażkolaż. W pracy „Martwa natura: Dzień” z 1929 roku znajdującej się w National Gallery of Art [czytaj: naszynal galeri of art] w Waszyngtonie Georges Braque [czytaj: żorże brak] do olejnego obrazu dołączył wycięte napisy z gazet oraz dokleił w tle tapetę. Elementy martwej natury namalowane są płaską plamą, niektóre z nich otoczone zostały czarnym konturemKonturkonturem. Kompozycja jest dynamiczna, w dziele można zauważyć układy wertykalne, horyzontalne oraz diagonalne, a elementy martwej natury są niestabilne, niektóre z nich wydają się przewracać.

„Numer 34” to abstrakcyjny obraz z 1949 roku wykonany przez Jacksona Pollocka [czytaj: dżaksona poloka] techniką drippinguDrippingdrippingu.[czytaj: driping]  Nieprzedstawialne dzieło zaliczane jest do nurtu zwanego abstrakcyjnym ekspresjonizmemAbstrakcyjny ekspresjonizmabstrakcyjnym ekspresjonizmem, rezygnującym z przedstawień figuralnych na rzecz wyrażania emocji. Obraz znajduje się w Tate Modern [czytaj: tejt modern] w Londynie. Obraz jest kompozycja dynamiczną o silnym ładunku ekspresji, oddanej za pomocą poplątanych linii o nieregularnym kształcie oraz plam o szerokiej gamie barw.

Zamek w Będzinie z XIV wieku to średniowieczna budowla obronna otoczona grubymi murami, wzniesiona przez króla Kazimierza Wielkiego. Bryła budowli jest masywna, w grubych murach znajdują się małe, półkoliste okna. Budowla jest zwarta bryłą o ograniczonej murem kompozycji.

Ratusz w Poznaniu, to budowla reprezentacyjna, siedziba miejskich władz. Zbudowany został około 1300 roku, ale przebudowany w stylu renesansowym w okresie w połowie XVI wieku. Bryła budowli jest symetryczna, wielokondygnacyjna, dekorowana na rogach wieżyczkami oraz jedną wieżą z dzwonnicą.

Kościół Inwalidów w Paryżu we Francji to klasycystyczna budowla sakralna. Został wzniesiony na początku XVIII wieku przez Jules'a Hardouina‑Mansarta [czytaj: żulesa hardłoa mąsara] na polecenie króla Ludwika XIV. Fasada budowli jest symetryczna, dekorowana podwójnymi kolumnami, zwieńczona masywną wieżą krytą złoconą kopułą.

Pałac w Mosznej z XVIII wieku to zabytkowa rezydencja położona we wsi Moszna, w województwie opolskim. Budowla jest złożona z przystających do siebie brył geometrycznych – walców i prostopadłościanów. Uwagę zwracają małe okna i wysokie dachy oraz okrągłe wieże.

Wiszący most Erazma w Rotterdamie w Holandii to przykład architektury użytkowej. Powstał w 1996 roku i łączy brzegi rzeki Nieuwe Maas [czytaj: njue mas]. Wertykalizm mostu podkreśla pionowe ramię dźwigające liny.

Wieżowiec w Katowicach, zbudowany w latach 1968‑1970 to budowla mieszkalna. W chwili powstania był najwyższym drapaczem chmur w województwie katowickim i czwartym pod względem wielkości w Polsce. Forma tego obiektu oparta jest na prostym kształcie bryły prostopadłościanu, która ma wertykalneWertykalizmwertykalne rozmieszczenie z wieloma rzędami okien na każdej kondygnacjiKondygnacjakondygnacji.

„Hermes i mały Dionizos” to prawdopodobnie oryginał rzeźby autorstwa Praksytelesa z IV wieku p.n.e., reprezentacyjnej dla antycznej sztuki greckiej klasycznego. Dzieło zostało wykonane w marmurze, jest statyczne, wertykalne, posiada gładką fakturę. Znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Olimpii. Postać Hermesa ujęta została w postawie kontrapostuKontrapostkontrapostu.

„Grupa Laokoona (Laokoon i jego synowie)” to marmurowa, rzymska kopia pochodzącego z okresu hellenistycznej Grecji rzeźba, powstała na początku 40‑30 p.n.e. Znajdującą się w Muzeach Watykańskich grupę rzeźbiarską o tematyce mitologicznej cechuje dynamika, skomplikowane układy ciał, oparte na skosach.

TympanonTympanonTympanon bazyliki opactwa w Vézelay [czytaj: vezelej] w Burgundii we Francji jest wypełniony płaskorzeźbą architektoniczną. Pochodzi z  w XII wieku i reprezentuje sztukę romańską. Chrystus w towarzystwie postaci są wkomponowani w ramy architektoniczne półokrągłego łuku, kompozycja jest centralna, symetryczna, oparta na układzie hieratycznymHierartyzm - Hieratyczna kompozycjahieratycznym.

„Madonna z Krużlowej” to gotycka rzeźba kultowa o tematyce sakralnej, pochodząca z początku XV wieku. Przedstawia Matkę Boską z Dzieciątkiem. Kompozycja jest statyczna. Rzeźba została wykonana w drewnie, następnie polichromowanaPolichromiapolichromowana i złocona. Uwagę zwracają układy draperiiDraperiadraperii, tworzące załamania i fałdy. Madonna wygięta jest w kształcie litery S. Rzeźba znajduje się w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Donatello wykonał swoją słynną rzeźbę Dawida w 1440 roku. Ten wczesnorenesansowy pomnik jest pierwszym nowożytnym aktem w rzeźbie. Brązowy odlew stał się symbolem potęgi Republiki Florenckiej. Postać Dawida ukazana jest statycznie w pozycji kontrapostu, posiada gładką, połyskliwą fakturę. Rzeźba znajduje się w Muzeum Bargello we Florencji.

„Mieszczanie Calais” (1884–1889) to grupa rzeźbiarska - pomnik publiczny odlany w brązie Augusta Rodina,[czytaj: ogerst rodę] który upamiętnia bohaterstwo i ofiarowanie życia sześciu mieszczan podczas oblężenia miasta Calais [czytaj: kele] w trakcie wojny stuletniej w XIV wieku. Figury ukazane są w ruchu, posiadają zróżnicowane gesty, bogatą, niewykończoną i surową fakturę.

„Fontanna” Marcela Duchampa [czytaj: marsela diżąpa] to dzieło, które stało się ikoną sztuki XX wieku. Artysta wykorzystał gotowy, fabryczny produkt i opatrzył go napisem z nazwą producenta oraz datą - „R. Mutt 1917”, wyznaczając nowa drogę w sztuce, wpływając na wiele nowych kierunków, w których artyści będą wykorzystywać gotowe przedmioty (ready madeReady madeready made) [czytaj: redi mejd]. Na ilustracji znajduje się replikaReplika replika z 1964 roku, przechowywana w Tate Modern [czytaj: tejt modern] w Londynie. Kompozycja jest statyczna, symetryczna, a faktura gładka, połyskliwa.

Rzeźba kinetycznaKinetyczna sztukakinetyczna „Marszczona z czerwonym krążkiem”, wykonana z blachy, została stworzona przez Alexandra Caldera [czytaj: alexandera koldera] w roku 1973. Znajduje się na Schlossplatz [czytaj: szlosplatz] w Stuttgarcie w Niemczech. Abstrakcyjna praca wykorzystuje wiatr w celu poruszania się osadzonych na prętach elementów. Dzieło jest wieloelementowe, dynamiczne, wielokierunkowe (elementy poziome, pionowe, ukośne).

AsamblażAsamblażAsamblaż to dzieło trójwymiarowe, wykorzystujące znalezione, bezużyteczne przedmioty gotowe. „Ptasznik” Władysława Hasiora z 1983 roku to praca, w której artysta wykorzystał różne tkaniny, taczkę dziecięcą, okulary, futro, widły, lusterko, metalowe grabie, przód maski szermierczej. Kompozycja dzieła jest statyczna, wertykalna, wieloelementowa, wzbogacona licznymi przedmiotami.

Artysta zajmujący się ochroną środowiska, Christo (Christo Vladimirov Javacheff) [czytaj: kristo wladimir jawszet] i jego żona, Jeanne‑Claude Denat de Guillebon [czytaj: żane klode denat de guileborn] w 1991 roku stworzyli w przestrzeni publicznej instalacjęInstalacjainstalację „Parasole”, składającą się z 3100 parasoli, które rozmieścili na terenie Kalifornii i Japonii. Dzieło zaliczane jest do land artu (sztuki ziemi), nowego działania artystycznego opartego na wykorzystaniu środowiska naturalnego jako tła dzieła artystycznego. Ilustracja prezentuje instalację z Japonii. Kompozycja pracy jest wieloelementowa, rytmiczna, luźna.

„Strażnik II” z 1997 to rzeźba‑instalacja, którą stworzył Nam June Paik. [czytaj: nam dżun paik] Jednofiguralna rzeźba składa się z wielu elementów. Artysta wykorzystał aluminiową ramę w kształcie psa, w którą wkomponował telewizory, dołączył kamerę i głośniki oraz odtwarzacz wideo. Na ekranach  wyświetlane są animowane ikonografie społeczno‑polityczne. Artysta stworzył jednofiguralną, statyczną kompozycję o zwartym układzie, w której połączył rzeźbę z nowoczesnymi technikami audiowizualnymi.

„Przewrócenie świata do góry nogami”, to rzeźba Anisha Kapoora [czytaj: aniszi kapo] z 2010 roku, znajdująca się na terenie Muzeum Izraela. W wykonanej ze stali nierdzewnej instalacji odbija się otoczenie w odwróconym porządku – na górze ziemia, a na dole niebo. Zakrzywiony kształt sprawia, że odbicia są zniekształcone. Rzeźba koresponduje z otoczeniem, przejmuje otaczający świat i go deformuje. Kompozycja rzeźby jest symetryczna, jednofiguralna, jednoelementowa.

Miedzioryt Albrechta Dürera [czytaj: albrechta dura] „Gabinet Miedziorytów w Dreźnie” cechuje się delikatną kreską i modelunkiem światłocieniowym ze względu na zagęszczenie kreski. Tematem jest scena hagiograficznaHierartyzm - Hieratyczna kompozycjahagiograficzna. W grafice zauważyć można wykorzystanie perspektywy linearnej bocznej, której linie zbiegają się na prawej krawędzi dzieła.

Suchoryt Rembrandta [czytaj: rembranta] „Trzy krzyże” z 1653 roku to scena z Nowego Testamentu ukazująca ukrzyżowanego Jezusa oraz dwóch złoczyńców. Dramatyzm artysta uzyskał dzięki kontrastom światłocieniowym. Najciemniejsze partie grafiki zostały wykonane suchą igłąSucha igłasuchą igłą. Kompozycja jest dynamiczna, a dynamikę tę podkreślają diagonalne i wertykalne smugi światła oraz dwie idące postacie. Czerń po bokach pogłębia przestrzeń dzieła i wpływa na ekspresję, podkreślając dramatyzm wydarzenia.

Akwatinta cechuje się obecnością plamy, która dominuje nad kreską. Praca Francisca [czytaj: fransiska} Goi, pochodząca z cyklu grafik zatytułowanego Kaprysy (1797 - 1799 r.), ukazuje siedzącą na schodach kobietę. Kompozycja jest jednofiguralna, ukazuje postać we wnętrzu, ujętą w formie stożka. W pracy artysta operuje silnym kontrastem światłocieniowym. Twarz postaci oraz oświetlone partie ubrania są niezadrukowane.

MonotypiaMonotypiaMonotypia Edgara Degasa [czytaj: edgara dagesa] „Głowy mężczyzny i kobiety” pochodzi z roku 1880. Artysta w portrecie używa szerokiej, rozmazanej plamy, podkreślając ruch głowy kobiety. Kompozycja portretu jest otwarta - kobieta kieruje wzrok w lewą stronę, poza ramy obrazu.

„Walka Custerów” z 1903 roku Charlesa Mariona Russella [czytaj: czarlsa mariona rusela] to litografia barwna. Dzięki delikatnej kresce rysunku postacie stapiają się z tłem. Zróżnicowana gama barwnych plam także jest rozmyta, kolory są rozjaśnione. Kompozycja dzieła jest horyzontalna, wielofiguralna, dynamiczna, postacie tworzą grupę o zróżnicowanych pozach i układach.

Drzeworyt Władysława Skoczylasa z książki pt. „Legenda” z 1924 roku cechuje się wyrazistą linią, silnymi kontrastami światłocieniowymi. Temat nawiązuje do ludowej tradycji kultury zakopiańskiej oraz nawiązuje do motywów religijnych (Ukrzyżowanie w rzeźbionym przez mężczyznę krzyżu, kapliczka w tle). Kompozycja jest wieloplanowa, wielofiguralna, zamknięta i ograniczona od góry ulistnionym konarem drzewa.

„Kwiaty (niedziela B. Rano)” to grafika Endy Warhola [czytaj: endi łorhola] wykonana techniką sitodruku. Widać przesunięcia plamy barwnej kwiatów. Artysta zastosował szeroką gamę barw oraz kontrast kolorystyczny. Stworzył zamkniętą kompozycję z czterech elementów, tworzących rytmiczny układ.

Linoryt Johna P. Shawa [czytaj: dżon pi szoła] „Brooklyn Bridge” [czytaj: bruklin bridż] z 1983 roku znajduje się w Muzeum Brooklyn [czytaj: bruklin] w Nowym Jorku. Jest to abstrakcyjna praca amerykańskiego artysty przedstawiająca Most Brooklyński. Linoryt cechuje się płaską plamą czerni skontrastowana z bielą papieru. Kompozycja dzieła jest dynamiczna, została oparta na różnych kierunkach, wyznaczonych przez krawędzie czarnych plam..

Plakat propagandowy z okresu socrealizmu „Partia” z 1968 roku autorstwa Włodzimierza Zakrzewskiego. Autor zastosował motyw oparty na czerwieni – symbolu socrealizmu. Zminimalizował środki artystyczne do płaskiej plamy barwnej, światłocienia utworzonego z bieli i czerwieni oraz jednowyrazowego hasła. Dzięki temu praca zyskuje na komunikatywności i staje się sugestywna. Jednofiguralna kompozycja o statycznym i wertykalnym układzie, pozbawiona drugiego planu, aby wyeksponować mężczyznę.

Okładka płyty Johna Lennona „Menlove ave” [czytaj: dżon lenon, menlow awe] z 1986 roku, wykonana przez Andy Warhola w technice sitodruku. Artysta wykorzystał płaską plamę barwną w celu podkreślenia światłocienia, a także kontrast barw.

Wykonane w całości z aluminium, krzesło posiada zwarty układ z jedną noga wystającą poza bryłę siedziska. Zaskakującym elementem, stanowiącym środek ekspresji jest otwór w tylnej części siedziska.

Lampa ma symetryczną budowę, składa się z trzech kloszy o różnych średnicach.

Przeznaczony do niebanalnych wnętrz stołek o wieloelementowej strukturze pełni zarówno funkcję użytkową, jak i dekoracyjną.

Chałupa w Zalipiu w województwie małopolskim z XIX wieku ze zdobionymi malowidłami z motywami kwiatowymi ścianami. Dach kryty jest strzechą. Przed domem znajduje się studnia z żurawiem. Zewnętrzne ściany budynku bielone są wapnem. Bogato dekorowane jest także wnętrze, w którym poustawiane są ludowe sprzęty. Uwagę zwraca duży piec, na którym nie tylko się gotowało, ale także piekło się w nim chleb.

Rzeźba przedstawiająca parę odpoczywających żniwiarzy , której autorem jest Roman Śledź. Została wykonana w 1979 roku i znajduje się w Muzeum Etnograficznym w Krakowie. Postaci zostały wyrzeźbione z jednego kawałka drewna, cechują się deformacją i nieproporcjonalnością oraz uproszczeniami. Mężczyzna ukazany jest z kosą i dzbanem a kobieta z dwojakami w dłoniach. Mimo jednej podstawy łączącej rzeźby, praca jest rozczłonkowana – postacie są rozdzielone.

Performance Zbigniewa Warpechowskiego „Marsz” z 1984 roku wykonany w Stuttgarcie jest jednym z bardziej szokujących wystąpień artysty. Rozmowa z ptaszkiem, akt przemocy na własnej osobie oraz opuszczenie sali miały na celu wyrażenie sprzeciwu wobec niewoli i okresów totalitaryzmu.

Happening [czytaj: happening] Tadeusza Kantora z 1967 zatytułowany „List” odtworzyła w 2011 roku Goshka Macuga. Transparent z listem niosło ośmiu listonoszy. U artystki adresatem jest Galeria Zachęta, natomiast u Kantora była to Galeria Foksal. Kontekstem happeningu są wydarzenia związane z Galerią Zachęta w latach 90 XX wieku oraz w roku 2000, gdy po kilku prowokacyjnych wystawach zaczęły masowo napływać listy protestacyjne. Happening  [czytaj: happening] Goshki Macugi, to przypomnienie tych wydarzeń w kontekście wolności artysty, sprawia, że musi on zrezygnować z uprzedzeń.