RSrofg8EJZPqv1
Ilustracja przedstawia baner e‑materiału, na którym wyświetla się tytuł „Radość co dnia”.

Radość co dnia

Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o.

Wstęp

Czy wiecie, że 2 lutego obchodzimy Dzień Pozytywnego Myślenia? Wymyśliła go amerykańska psycholog Kirsten Harrell, która zajmuje się badaniem wpływu optymistycznego podejścia do życia na zdrowie i proces leczenia.

Optymiści żyją dłużej – taką mądrość słyszeliśmy zapewne niejednokrotnie. Czym zatem jest optymizm? Jest to skłonność do dostrzegania we wszystkim pozytywnych stron. Optymiści wierzą, że wydarzenia będą układać się pomyślnie, zgodnie z ich oczekiwaniami. Oczywiście czasem dostrzegają trudności, ale nie koncentrują się na nich, nie widzą ich jako zagrożeń, bo ufają, że są w stanie pokonać przeszkody. Optymiści lepiej radzą sobie w życiu, mniej się stresują, czują się szczęśliwi, są pogodni, często się uśmiechają. Lubią dzielić się z innymi radosnymi chwilami.

Na czym polega różnica między optymistycznym a pesymistycznym podejściem
do życia?
Wyobraźcie sobie następującą sytuację: znajomy nie odbiera od was telefonu. Optymista będzie przekonany, że znajomy po prostu jest zajęty i nie może teraz rozmawiać, ale z pewnością oddzwoni. Pesymista będzie interpretował tę sytuację zupełnie inaczej: zawiedziony i rozgoryczony pomyśli, że znajomy nie chce z nim rozmawiać, bo już go nie lubi. Zawładną nim zatem negatywne emocje, przede wszystkim smutek.

Czy optymizmu można się nauczyć? Z pewnością warto próbować, gdyż, jak widać, pozytywne myślenie bardzo pomaga w życiu. Nie przypadkiem na rynku wydawniczym bardzo popularne są dziś różnego rodzaju poradniki, typu Jak być szczęśliwym?

R11sT7mqYU2Zo1
Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o.
Nauczysz się

nazwiesz emocje wyrażone w tekście;

scharakteryzujesz postawy bohaterów wobec upływającego czasu;

dostrzeżesz zalety optymistycznej postawy wobec życia;

poznasz sposób wyrażania emocji.

1

Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia

  1. rozwija umiejętność słuchania i czytania utworów literackich;

  2. rozwija umiejętność wyrażania własnych opinii na temat wysłuchanych utworów;

  3. identyfikuje emocje wyrażone przez postacie mówiące w utworze;

  4. rozpoznaje środki stylistyczne i ich funkcje;

  5. charakteryzuje bohaterów utworów;

  6. tworzy katalog różnych określeń nazywających uczucia pozytywne i negatywne;

  7. znajduje w Internecie tekst o emocjach, np. piosenkę znanego sobie wykonawcy, prezentuje ją innym uczniom i interpretuje, nazywając emocje wyrażone w tekście.

RADOŚĆ CO DNIA – audiobook

Rozdziały:

  1. Optymiści żyją dłużej

  2. Nic dwa razy Wisława Szymborska

  3. Krzyś Czesław Miłosz

1
Notatka dla prowadzącego

Przed rozpoczęciem pracy z audiobookiem, możesz skorzystać z przygotowanego scenariusza lekcji, który pokazuje, jak włączyć materiały multimedialne w tok lekcji.

RAl1YnHFPUllH

Załącznik do pobrania - Scenariusz lekcji

Scenariusz lekcji
Plik PDF o rozmiarze 688.13 KB w języku polskim
Wskazówka

Uważnie wysłuchaj nagrania. Zwróć uwagę na zalety optymistycznej postawy wobec życia. Czy łatwo ją zachować?

R1O5zQfiVwhzp
Na ekranie pokazany jest panel sterowania z aktywnymi klawiszami do odtwarzania zawartości audiobooka. W części górnej części znajdują się trzy klawisze. Pierwszy od lewej „Widok” umożliwia przełączenie między odtwarzaczem dźwiękowym audiobooka oznaczonym jako „Odtwarzacz” na liście wyboru a podglądem treści audiobooka oznaczonym jako „Tekst”. Odtwarzacz dźwiękowy oznaczony jako „Odtwarzacz” przedstawia żółty pasek, na którym podczas odtwarzania pojawia się tekst. Widok „Tekst” prezentuje pełny tekst pojawiający się w nagraniu. Widok „Dynamiczny” stanowi połączenie widoku „Odtwarzacz” i „Tekst". Klawisz środkowy „Książka” umożliwia nawigację po treści audiobooka. Klawisz trzeci od lewej „Więcej” – zawiera informacje o programie. Poniżej oddzielony linią znajduje się panel sterowania odtwarzacza nagrania. Poniżej panelu sterowania znajduje się żółty pasek, na którym w trakcie odtwarzania pokazywany jest tekst nagrania.
j.polski_scen5_audiobook
Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Wersja tekstowa z wyróżnieniem pojęć

Radość co dnia

Rozdział 1 
Optymiści żyją dłużej

Nagranie zawiera wywiad z psychologiem na temat zalet optymistycznego podejścia do życia.

— Panie Profesorze, czy to prawda, że optymiściOptymizmoptymiści żyją dłużej?
— Tak pokazują badania naukowców z Uniwersytetu Harvarda. Analizowali oni dane na temat 70 tysięcy kobiet i te analizy wykazały, że ryzyko śmierci wśród najbardziej optymistycznych było o prawie 30% niższe w porównaniu z kobietami mniej pozytywnie nastawionymi do świata. Okazało się również, że optymiści są zdrowsi, mniej narażeni na choroby układu krążenia, nowotwory i depresję. Pesymistki częściej zapadają na różnego rodzaju infekcje i choroby układu oddechowego, cierpią również na nadciśnienie.
— Z czego to wynika?
— Optymiści zwykle prowadzą zdrowszy, aktywniejszy i bardziej higieniczny tryb życia niż pesymiści. PesymiściPesymizm Pesymiści słabiej radzą sobie ze stresem, więc sięgają po używki, takie jak papierosy, zajadają stres, co może prowadzić do otyłości.
— Optymistom żyje się przyjemniej?
— Na pewno pozytywne nastawienie poprawia jakość życia. Optymiści też przecież nie unikną w życiu stresu, ale trudne sytuacje widzą bardziej jako wyzwanie niż przeszkodę nie do pokonania. Dzięki nim będą się sprawdzać i doskonalić. Nawet gdy coś im się nie powiedzie, nadal będą myśleć o sobie dobrze. Niepowodzenia nie wpłyną na ich samoocenę.
— Zatem zdecydowanie lepiej być optymistą?
— Zdecydowanie tak. Na zakończenie przypomnijmy zdanie amerykańskiego pisarza Jamesa Brancha Cabella: Optymista twierdzi, że żyjemy w najlepszym z możliwych światów, a pesymista obawia się, że jest to prawda.

Rozdział 2 
Nic dwa razy – Wisława Szymborska

Nagranie zawiera recytację wiersza Wisławy Szymborskiej Nic dwa razy.

Nic dwa raz się nie zdarza
i nie zdarzy. Z tej przyczyny
zrodziliśmy się bez wprawy
i pomrzemy bez rutynyRutynarutyny.

Choćbyśmy uczniami byli
najtępszymi w szkole świata,
nie będziemy repetowaćRepetowaćrepetować
żadnej zimy ani lata.

Żaden dzień się nie powtórzy,
nie ma dwóch tych samych nocy,
dwóch tych samych pocałunków,
dwóch jednakich spojrzeń w oczy.

Wczoraj, kiedy twoje imię
ktoś wymówił przy mnie głośno,
tak mi było, jakby róża
przez otwarte wpadła okno.

Dziś, kiedy jesteśmy razem,
odwróciłam twarz ku ścianie.
Róża? Jak wygląda róża?
Czy to kwiat? A może kamień?

Czemu ty się, zła godzino,
z niepotrzebnym mieszasz lękiem?
Jesteś – a więc musisz minąć.
Miniesz – a więc to jest piękne.

Uśmiechnięci, współobjęci
spróbujemy szukać zgody,
choć różnimy się od siebie
jak dwie krople czystej wody.

Rozdział 3 
Krzyś Czesław Miłosz

Nagranie zawiera fragment książki Czesława Miłosza Piesek przydrożny. Poeta napisał ją na wieść o śmierci Christophera Milne’a uwiecznionego w książkach jego ojca Alana Alexandra Milne’aKubusiu PuchatkuChatce Puchatka.

Ja, Kubuś Puchatek, nagle muszę rozmyślać o sprawach za trudnych dla mego małego rozumku. Nigdy nie zastanawiałem się nad tym, co tam jest za naszym ogrodem, w którym zamieszkaliśmy ja, Prosiaczek, Królik, Kłapouchy z naszym przyjacielem Krzysiem. To znaczy my mieszkamy tutaj dalej i nic się nie zmieniło i właśnie zjadłem z baryłeczki miodu moje małe co nieco, tylko Krzyś odszedł na chwilę.

Sowa Przemądrzała mówi, że zaraz za naszym ogrodem zaczyna się Czas, a to jest taka studnia strasznie głęboka, w którą kiedy tylko ktoś wpadnie, leci i leci w dół, aż nie wiadomo, co się z nim potem dzieje. Martwiłem się trochę o Krzysia, żeby tam nie wpadł, ale wrócił i wtedy zapytałem go o tę studnię. „Puchatku – powiedział – byłem w niej i spadałem, i zmieniałem się spadając, nogi zrobiły mi się długie, byłem duży, nosiłem spodnie do ziemi i broda mi urosła, potem posiwiałem, zgarbiłem się, chodziłem o lasce i wreszcie umarłem. Pewnie to wszystko mi się tylko śniło, bo było jakieś nieprawdziwe. Zawsze dla mnie prawdziwy byłeś tylko ty, Puchatku, i nasze wspólne zabawy. Teraz już nigdzie nie odejdę, nawet gdyby zawołali mnie na podwieczorek”.

Polecenie 1

Jakie korzyści płyną z bycia optymistą? Jak dzielicie się radością z innymi? Stwórzcie własny poradnikPoradnikporadnik pozytywnego myślenia.

RNygiY8GdHYme
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Dlaczego, zdaniem Wisławy Szymborskiej, powinniśmy cieszyć się życiem? Co stoi na przeszkodzie, by być w życiu optymistą?

R1IPX1m8LBSFA
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Czy upływ czasu zawsze musi kojarzyć się ze smutkiem? Jak rozumiecie sformułowanie pogodny upływ czasu?

R4dHceqSs4Imo
(Uzupełnij).
m93f89c4a0b741ddd_1536832751790_0

Podsumowanie

Na pewno warto być optymistą i zarażać tą postawą innych. Choć doskonale zdajemy sobie sprawę, że życie człowieka rozpoczyna się w momencie narodzin i kończy śmiercią, a czas płynie nieubłaganie i przed przemijaniem nie można uciec, to powinniśmy cieszyć się każdą chwilą, czerpać z życia jak najwięcej i tą postawa zarażać innych. Gdy wszyscy się do siebie uśmiechają, od razu robi się przyjemniej! Optymizm ma też duże znaczenie dla naszego zdrowia, dzięki niemu rzadziej zapadamy na różne choroby, mamy lepsze samopoczucie i po prostu więcej ochoty do życia. Warto zapamiętać słowa Oskara Wilde'a: Gdy człowiek jest szczęśliwy, żyje w harmonii z samym sobą i swoim otoczeniem.

Praca domowa

Zadanie 1.

Napisz opowiadanie, którego bohaterami będą optymista i pesymista.

RN3ODtrBcls5T
(Uzupełnij).

Zadanie 2.

Znajdź w Internecie piosenkę wyrażającą pozytywne emocje. Zaprezentuj ją w klasie, nazwij wyrażone w niej uczucia.

R1ZTNKX1DovPw
(Uzupełnij).
m93f89c4a0b741ddd_1503905579466_0

Ćwiczenia

Wskazówka

W przypadku braku możliwości rozwiązania zadania z klawiatury lub trudności z odczytem przez czytnik ekranu skorzystaj z innej wersji zadania.

classicmobile
Ćwiczenie 1
RGSSA4oeQou9a
Na ekranie pokazane jest w ramce Ćwiczenie 1. zatytułowane „Optymizm i pesymizm”. Pod tytułem podane jest polecenie, które brzmi „Przyporządkuj podane pojęcia do odpowiedniej kategorii”. Poniżej znajdują się dwa kafelki podpisane kolejno: „Optymiści i Pesymiści”. Poniżej znajduje się dziesięć kafelków z cechami związanymi zarówno z optymistami, jak i pesymistami. Należy przyporządkować wskazane cechy do odpowiednich kategorii. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności wykonania zadania.
j.polski_scen5_cw1
Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
static
Inna wersja zadania
RrgphUtCsSWzb1
Ćwiczenie 2
Na ekranie wyświetla się inna wersja zadania pierwszego. Ćwiczenie ma tytuł: „Optymizm i pesymizm”. Polecenie ćwiczenia brzmi: „Przyporządkuj podane pojęcia do odpowiedniej kategorii". Poniżej znajduje się dziesięć pojęć cytatów. Pod każdym pojęciem zamieszczona jest rozwijana lista. Na rozwijanej liście należy zaznaczyć, czy dane pojęcie dotyczy pesymistów czy optymistów. W prawym dolnym rogu znajdują się klawisze „Zapisz odpowiedź” i „Sprawdź” umożliwiający sprawdzenie poprawności rozwiązania odpowiedzi.
Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 3
R1OUhvB9tIxUY
Na ekranie pokazane jest w ramce Ćwiczenie 2. zatytułowane „Czy upływający czas musi zakłócać radość życia?”. Pod tytułem podane jest polecenie, które brzmi: „Z czym upływ czasu kojarzy się Wisławie Szymborskiej? Połącz stwierdzenia dotyczące życia wyrażone w wierszu Szymborskiej z uzasadniającymi je cytatami”. Poniżej znajduje się osiem kafelków ułożonych w dwóch kolumnach. Po lewej stronie znajdują się cztery stwierdzenia, a po prawej stronie cztery cytaty z wiersza Wisławy Szymborskiej. Należy dopasować stwierdzenia do cytatów, przesuwając kafelki w górę lub w dół. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności wykonania zadania.
j.polski_scen5_cw2
Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
static
Inna wersja zadania
R12o0r1j5eaiU
Ćwiczenie 4
Na ekranie wyświetla się inna wersja zadania drugiego. Ćwiczenie ma tytuł: „Czy upływający czas musi zakłócać radość życia?”. Polecenie ćwiczenia brzmi: „Z czym upływ czasu kojarzy się Wisławie Szymborskiej? Połącz stwierdzenia dotyczące życia wyrażone w wierszu Szymborskiej z uzasadniającymi je cytatami”. Poniżej znajdują się cztery cytaty. Pod każdym pojęciem zamieszczona jest rozwijana lista. Na rozwijanej liście należy wybrać uzasadnienia do każdego cytatu. W prawym dolnym rogu znajdują się klawisze „Zapisz odpowiedź” i „Sprawdź” umożliwiający sprawdzenie poprawności rozwiązania odpowiedzi.
j.polski_scen5_cw2.1
Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 5
Rn0QZigsF7s8g1
Na ekranie pokazane jest w ramce Ćwiczenie 3. zatytułowane: „Człowiek wobec czasu”. Pod tytułem podane jest polecenie, które brzmi: „Przyporządkuj bohaterom tekstu rzeczowniki określające ich postawy wobec przemijania”. Poniżej znajduje się tabelki. Kolumny zawierają imiona bohaterów tekstu z Rozdziału 3., a wiersze cechy, które należy im przyporządkować, zaznaczając w odpowiednich polach w tabeli. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności wykonania zadania.
Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
static
Inna wersja zadania
R1Oolw5VK5yYr
Ćwiczenie 6
Na ekranie wyświetla się inna wersja zadania trzeciego. Ćwiczenie ma tytuł: „Człowiek wobec czasu”. Polecenie ćwiczenia brzmi: „Przyporządkuj bohaterom tekstu rzeczowniki określające ich postawy wobec przemijania”. Poniżej znajdują się imiona trzech bohaterów. Pod każdym imieniem zamieszczona jest rozwijana lista. Na rozwijanej liście należy wybrać postawę do każdego bohatera. W prawym dolnym rogu znajdują się klawisze „Zapisz odpowiedź” i „Sprawdź” umożliwiający sprawdzenie poprawności rozwiązania odpowiedzi.
j.polski_scen5_cw3.1
Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
classicmobile
Ćwiczenie 7
RYEJRpFxkZ4au1
Na ekranie pokazane jest w ramce Ćwiczenie 4. zatytułowane: „Człowiek wobec czasu 2”. Pod tytułem podane jest polecenie, które brzmi: „Ułóż doświadczenia Krzysia zdobyte w studni oraz odpowiadające im metaforyczne znaczenia we właściwej kolejności (najpierw pierwsze doświadczenie a pod nim jego znaczenie metaforyczne, następnie drugie doświadczenie itd.)”. Poniżej znajduje się sześć kafelków, które należy ułożyć w kolejności na podstawie tekstu z Rozdziału 3., przesuwając kafelki w górę bądź w dół. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności wykonania zadania.
Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
static
Inna wersja zadania
R1G6Dctk9P04v
Ćwiczenie 8
Wersja alternatywna ćwiczenia: Ułóż doświadczenia Krzysia zdobyte w studni oraz odpowiadajace im metaforyczne znaczenia we właściwej kolejności (najpierw pierwsze doświadczenie a pod nim jego znaczenie metaforyczne, następnie drugie doświadczenie itd). 1. 1. Starość, 2. Młodość, 3. Powrót do punktu wyjścia, 4. Dorosłość, 5. Spadanie, 6. Poddanie się upływowi czasu, 7. Wpadnięcie do studni
2. 1. Starość, 2. Młodość, 3. Powrót do punktu wyjścia, 4. Dorosłość, 5. Spadanie, 6. Poddanie się upływowi czasu, 7. Wpadnięcie do studni
3. 1. Starość, 2. Młodość, 3. Powrót do punktu wyjścia, 4. Dorosłość, 5. Spadanie, 6. Poddanie się upływowi czasu, 7. Wpadnięcie do studni
4. 1. Starość, 2. Młodość, 3. Powrót do punktu wyjścia, 4. Dorosłość, 5. Spadanie, 6. Poddanie się upływowi czasu, 7. Wpadnięcie do studni
5. 1. Starość, 2. Młodość, 3. Powrót do punktu wyjścia, 4. Dorosłość, 5. Spadanie, 6. Poddanie się upływowi czasu, 7. Wpadnięcie do studni
6. 1. Starość, 2. Młodość, 3. Powrót do punktu wyjścia, 4. Dorosłość, 5. Spadanie, 6. Poddanie się upływowi czasu, 7. Wpadnięcie do studni
7. 1. Starość, 2. Młodość, 3. Powrót do punktu wyjścia, 4. Dorosłość, 5. Spadanie, 6. Poddanie się upływowi czasu, 7. Wpadnięcie do studni
j.polski_scen5_cw4.1
Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
m93f89c4a0b741ddd_1502358147126_0

Słowniczek

Optymizm
Optymizm

(z łac. optimum – najlepiej); skłonność do dostrzegania jedynie dobrych stron wszystkich zjawisk, połączona z wiarą w pomyślny rozwój jakichś wydarzeń 

Pesymizm
Pesymizm

(łac. pessimus – najgorszy) – skłonność do dostrzegania jedynie złych stron wszystkich zjawisk, połączona z przekonaniem o niepomyślnym rozwoju jakichś wydarzeń

Poradnik
Poradnik

książka, czasopismo zawierające rady i informacje z jakiejś dziedziny

Pozytywne myślenie
Pozytywne myślenie

pozytywne nastawienie do życia i ludzi

Repetować
Repetować

pozostawać na drugi rok w tej samej klasie lub na tym samym roku studiów; inne znaczenie: przygotowywać broń do strzału, wprowadzając pocisk do komory nabojowej

Rutyna
Rutyna

biegłość w czymś nabyta przez długą praktykę; postępowanie lub wykonywanie jakichś czynności według utartych schematów

m93f89c4a0b741ddd_1522759004116_0

Powrót do e‑podręcznika

E‑podręcznik „Piąta strona świata”

http://www.epodreczniki.pl/reader/c/222087/v/latest/t/student-canon

112. Czas nas uczy pogody

http://www.epodreczniki.pl/reader/c/222087/v/latest/t/student-canon/m/j0000008RBB6v21