Rozmowa świętego Franciszka z ptakami
poznasz biografię świętego Franciszka;
poznasz najważniejsze treści nauki świętego Franciszka;
określisz sytuację liryczną wiersza „Przed kazaniem”;
rozpoznasz i zinterpretujesz środki stylistyczne wiersza;
poznasz związki frazeologiczne, wyrażenia i zwroty związane z ptakami i kazaniem.
Święty Franciszek z Asyżu żył w latach 1181‑1226. Pochodził z zamożnej rodziny, jednak postanowił wyrzec się bogactwa i ofiarować życie Bogu. Założył zakon franciszkanów. Jego misją było niesienie pomocy chorym i potrzebującym. Św. Franciszek, do całego dzieła Boskiego stworzenia, przyrody ożywionej i nieożywionej, zwracał się, używając słów bracia i siostry. Powołane przez siebie zgromadzenie zakonne nazwał w duchu pokory Zakonem Braci Mniejszych, co miało wyrażać pokorną i służebną postawę wobec świata.
Franciszek szczególną miłością darzył rośliny i zwierzęta. Najważniejsze wartości głoszone przez świętego Franciszka to miłość do innych, pokora, szacunek, wybaczenie, prawda i wiara.
Zapoznaj się z materiałem pt. „Jak rozmawiać ze zwierzętami? Jak zrozumieć człowiekaJak rozmawiać ze zwierzętami? Jak zrozumieć człowieka”
Obejrzyj film pt. „Podróż śladami świętego Franciszku z Asyżu”, a następnie wykonaj polecenia.
Film dostępny pod adresem /preview/resource/R24aHGTf3ChQt
Film o życiu świętego Franciszka.
Nauka świętego Franciszka opierała się na trzech zasadach: ubóstwa, miłości, radości. Wyjaśnij, na czym polegały te zasady i jak Franciszek je realizował.
Oceń, czy droga życiowa, którą wybrał święty Franciszek, była trudna. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Za co można podziwiać świętego Franciszka z Asyżu? Uzasadnij odpowiedź.
Przeczytaj wiersz „Przed kazaniem” Beaty Obertyńskiej, a następnie wykonaj ćwiczenia.
Przed kazaniemO ptasie, skrzydlate zebranie,
rodzeństwo me młodsze, ptaki!
Pokornie o posłuchanie,
ja, sługa wasz byle jaki,
pod drzewem stojąc, proszę…
Przebaczcie, że śmiem was tak trudzić,
siostry i bracia ptakowie,
was, co to zbożnej radości
tyle już macie na głowie……A żeście młodsi ode mnie
i dobrzy przytem, i prości,
niech dozna ubogie me słowo
braterskiej pobłażliwościpobłażliwości…
Ta myśl mi także otuchąotuchą,
że was nie wiela uczono…Siądź bliżej mnie, siostro wrono.
Źle słyszysz na jedno ucho.
Miejsce ci zrobi szczyglicha,
boś stara i kaleka…
Brat drozd niech sikor nie spycha,
a bracia gile, daleko
od zięb mocniejsi i tężsi,
pewnie im chętnie ustąpią
miejsca na tamtej gałęzi…Jest tu go dość dla każdego,
niemądrze więc trącać i pchać się…
Gromadźcie się ptaki, gromadźcie,
bo słowo me niebogate
waszego orędziaorędzia czeka…Orate fratresOrate fratres…
Proście, bym umiał, niegodny,
tej waszej ptasiej radości
wskazać, którędy do Boga
najbliżej i najprościej,
by miała w zachwyceniu,
słów mych ubogość przebrzydła,
w powietrzu, jak skowronek,
cztery tętniące skrzydła!…A z drzewa, nie tracąc słowa,
słucha i dech powściągapowściąga
sroka i kawka, i sowa,
dudek i makolągowa,
kosy, jarząbki i kanie,
gromada trznadli i pliszek,
jakie to dzisiaj kazanie
powie im święty Franciszek?Źródło: Przed kazaniem, [w:] Beata Obertyńska, Wiersze wybrane, Warszawa 1983.
Określ sytuację liryczną w wierszu „Przed kazaniem” Beaty Obertyńskiej.
Kazanie Franciszka zostanie wygłoszone w kościele na łonie natury.
Wiersz zbudowany jest z wersów ciągłych ze strof.
W utworze poetka zastosowała rymy przeplatane rymy parzyste.
Wypisz z wiersza trzy cytaty świadczące o tym, że święty Franciszek traktował ptaki jak braci.
Opisz, jak zachowują się ptaki siedzące na drzewie.
Przeczytaj fragment wiersza i odpowiedz na pytanie: O co prosi ptaki święty Franciszek?
„Proście, bym umiał, niegodny,
tej waszej ptasiej radości
wskazać, którędy do Boga
najbliżej i najprościej,
by miała w zachwyceniu,
słów mych ubogość przebrzydła,
w powietrzu, jak skowronek,
cztery tętniące skrzydła!”
Słownik
[czytaj: orate fratres] zwrot z języka łacińskiego, który oznacza „módlcie się bracia”
uroczyste przemówienie, apel
nadzieja wynikająca z wiary w to, że będzie lepiej, że coś się powiedzie
wyrozumiałość, tolerancja
powstrzymać się od jakiegoś działania
Notatki ucznia
Bibliografia
Obertyńska B., (1983), Wiersze wybrane, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.