Podróżujemy coraz częściej i zwiedzamy coraz więcej krajów. Jak dużo wiesz o krajach europejskich? Możesz sprawdzić swoją wiedzę na ten temat, grając w grę edukacyjną przygotowaną w niniejszym e‑materiale. Warto jednak przystąpić do niej po zapoznaniu się z innymi tematami dotyczącymi Europy.

RrhZghKv6X4ey
Europa, w porównaniu do innych, to niewielki kontynent. Turyści coraz chętniej odwiedzając państwa tego kontynentu wykorzystują samochodowy transport osobowy lub transport lotniczy.
Źródło: dostępny w internecie: pixabay.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
Aby zrozumieć poruszane w tym materiale zagadnienia, przypomnij sobie:
  • główne cechy środowiska przyrodniczego Europy (w tym ukształtowanie powierzchni);

  • podział polityczny Europy;

  • atrakcje turystyczne Europy.

Twoje cele
  • Utrwalisz podział polityczny Europy.

  • Poznasz podstawowe informacje na temat państw Europy.

1. Podział polityczny i regiony Europy

Na kontynencie europejskim leży 47 państw. W liczbie tej zawiera się również najmłodsze w Europie – Kosowo (powstałe w 2008 r.). Jest ono uznawane przez 93 kraje na świecie (w tym Polskę). Ponadto 3 z tych 47 państw leżą w Europie jedynie częściowo (większość ich obszaru znajduje się w granicach Azji) – są to: Rosja, Kazachstan i Turcja. Oprócz niepodległych jednostek do krajów europejskich należy także 7 terytoriów zależnychterytorium zależneterytoriów zależnych. Niektóre państwa Europy posiadają takie tereny poza Europą, np. Gujana Francuska podlegająca Francji leży w Ameryce Południowej, a Grenlandia należąca do Ameryki Północnej jest pod jurysdykcją Danii.

Terytoria zależne w Europie

Nazwa terytorium

Kraj, od którego jest zależne

Gibraltar

Wielka Brytania

Guernsey

Wielka Brytania

Jan Mayen

Norwegia

Jersey

Wielka Brytania

Svalbard

Norwegia

Wyspa Man

Wielka Brytania

Wyspy Owcze

Dania

1
Polecenie 1

Przeanalizuj poniższą mapę, starając się zapamiętać jak najwięcej informacji. Następnie wybierz kilka państw i postaraj się przypomnieć nazwy ich stolic, państw sąsiednich oraz charakterystyczne cechy położenia geograficznego, np. nazwę morza, nad którym się znajduje.

RKyDGvmQBpV7r
Podział Europy na państwa i terytoria zależne
Źródło: zpe.gov, licencja: CC BY-SA 3.0.
R5h5ms52Tyif6
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Polecenie 1

Korzystając z dostępnych źródeł wiedzy, wybierz kilka europejskich państw i sprawdź nazwy ich stolic, nazwy państw sąsiednich oraz charakterystyczne cechy ich położenia geograficznego, np. nad morzem (jakim?), zatoką (jaką?).

R1arwg2tFzGO1
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 2

Korzystając z map w atlasie geograficznym, na których przedstawiono ważniejsze rzeki i jeziora Europy, wyspy oraz półwyspy, uzupełnij tabelę, wstawiając w odpowiednie miejsce nazwę państwa, w którym znajduje się wymieniony obiekt.

R7TIUnTVeW7Ef
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Polecenie 2

Korzystając z dostępnych źródeł wiedzy, odszukaj informacje o ważniejszych rzekach i jeziorach Europy. Postaraj się podać nazwy państw, w których są one zlokalizowane. Podobne zadanie wykonaj analizując ważniejsze półwyspy i wyspy europejskie.

RGrKsgAqhnX3f
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Jeszcze w latach 80. XX w. mapa polityczna Europa wyglądała nieco inaczej:

  • istniały: RFN (Republika Federalna Niemiec) oraz NRD (Niemiecka Republika Demokratyczna), które od 1990 r. stanowią jedno państwo - Niemcy;

  • istniał ZSRR (Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, Związek Radziecki), który w 1991 r. rozpadł się na 15 państw, w tym 8 w Europie: Rosję, Litwę, Łotwę, Estonię, Białoruś, Ukrainę, Mołdawię i Kazachstan;

  • istniała Czechosłowacja, która w 1993 r. rozpadła się na Czechy i Słowację;

  • istniała Jugosławia, której rozpad był wieloetapowy; na jej dawnym obszarze funkcjonuje obecnie 7 państw: Słowenia, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Serbia, Czarnogóra, Kosowo i Macedonia Północna (do 2019 r. funkcjonująca pod nazwą: Macedonia).

Ponadto wspomnieć należy, że w 2014 r. nastąpiła bezprawna aneksja ukraińskiego Krymu przez Rosję, której Polska i wiele innych państw nie uznaje.

Niemcy - przed i po rozpadzie- galeria

Czechy i Słowacja - przed i po rozpadzie- galeria

Związek Radziecki - przed i po rozpadzie- galeria

Jugosławia - przed i po rozpadzie- galeria

Poszczególne państwa Europy należą do różnych regionów - najczęściej wyróżnia się pięć wielkich regionów Europy: Europa Północna, Europa Południowa, Europa Wschodnia, Europa Zachodnia oraz Europa Środkowa (Centralna).

RsRfKZIhHuDCi1
Pięć wielkich regionów Europy
Źródło: Gromar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

2. Państwa europejskie - podstawowe informacje

Warto znać podstawowe informacje na temat danego kraju w Europie, np. pełną nazwę, stolicę, flagę, język urzędowyjęzyk urzędowyjęzyk urzędowy czy walutę.

Pełne nazwy państw

Pełne nazwy państw są związane zwykle z ustrojemustrój państwaustrojem politycznym. Większość państw europejskich to republikirepublikarepubliki, dlatego w ich pełnych nazwach pojawia się właśnie to słowo, np. Republika Austrii, Republika Białorusi, Republika Włoska czy Republika Portugalska. Istnieją jednak pewne wyjątki: kiedy słowo „republika” jest pomijane (Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Irlandia, Rumunia, Ukraina i Węgry) oraz w przypadku kilku państw federacyjnychpaństwo federacyjnepaństw federacyjnych, kiedy fakt ten tej formy ustroju terytorialnego jest podkreślany (Republika Federalna Niemiec, Federacja Rosyjska, Konfederacja Szwajcarska). Pełna nazwa naszego kraju to Rzeczpospolita Polska (słowo „rzeczpospolita” jest odpowiednikiem słowa „republika”). Oprócz republik w Europie istnieje 12 monarchiimonarchiamonarchii, co również jest podkreślone w pełnych nazwach tych państw (Księstwo Andory, Księstwo Monako, Księstwo Liechtensteinu, Wielkie Księstwo Luksemburga, Królestwo Belgii, Królestwo Niderlandów, Królestwo Danii, Królestwo Norwegii, Królestwo Szwecji, Królestwo Hiszpanii, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej), za wyjątkiem Państwa Watykańskiego.

R1QZOE3z18Lkc
Podział państw europejskich ze względu na formę rządów
Źródło: Gromar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Stolice

Każde państwo ma swoją stolicę. Zostały one przedstawione na mapie na początku tego materiału. Niektóre państwa mają więcej niż jedną stolicę, co oznacza, że siedziby centralnych organów państwa zlokalizowane są w różnych miastach. Tak jest w przypadku Holandii. Konstytucyjną stolicą tego kraju jest Amsterdam. Tam znajduje się większość instytucji rządowych i to właśnie to miasto podaje się w różnych opracowaniach jako stolicę Holandii. Jednakże siedziba rządu, parlamentu i rodziny królewskiej znajduje się w Hadze. Z tego względu Haga nazywana jest stolicą administracyjną Holandii.

Flagi

Każde państwo ma swoją flagę. Jest to jego symbol i znak rozpoznawczy.

R7N1jP8pAaKbo1
Mapa polityczna Europy. Każdy kraj oznaczony jest innym kolorem, naniesiono nazwy państw. Na terytorium każdego z nich umieszczono punkt interaktywny. Po kliknięciu pojawia się dodatkowe okno, w którym przedstawiona jest flaga wybranego kraju. Przerywaną, czerwoną linią oznaczono umowną granicę Europy. Numer jeden – Rosja. Flaga składa się z trzech poziomych pasów, kolejno od góry: biały, niebieski, czerwony. Numer dwa – Kazachstan. Jasnoniebieska flaga. Po lewej stronie pionowy złoty ornament. Pośrodku symbol złotego Słońca, a pod nim złoty orzeł. Numer trzy – Finlandia. Na białym tle niebieski krzyż, jego lewe i pionowe ramiona są równe, prawe dwa razy dłuższe. Środek umieszczony po lewej stronie flagi. Numer cztery – Szwecja. Na niebieskim tle żółty krzyż, jego lewe i pionowe ramiona są równe, prawe dwa razy dłuższe. Środek umieszczony po lewej stronie flagi. Numer pięć – Norwegia. Na czerwonym tle biało-niebieski krzyż, jego lewe i pionowe ramiona są równe, prawe dwa razy dłuższe. Środek umieszczony po lewej stronie flagi. Numer sześć – Islandia. Na niebieskim tle biało-czerwony krzyż, jego lewe i pionowe ramiona są równe, prawe dwa razy dłuższe. Środek umieszczony po lewej stronie flagi. Numer siedem – Irlandia. Trzy pionowe pasy, kolejno od lewej: zielony, biały, pomarańczowy. Numer osiem – Wielka Brytania. Flaga składa się z nałożonych kilku symboli: Szkocji (biały krzyż przypominający literę X), Anglii (czerwony krzyż), Irlandii (czerwony krzyż, przypominający kształtem literę X). Symbole umieszczone na ciemnoniebieskim tle. Numer dziewięć – Portugalia. Dwa pasy w proporcjach dwa do trzech – po lewej zielony, po prawej czerwony. Pomiędzy pasami herb Portugalii. Numer dziesięć – Hiszpania. Flaga składająca się z trzech poziomych pasów w proporcjach jeden do dwóch do jednego – czerwonego, żółtego i czerwonego. Między czerwonymi pasami umieszczono na żółtym, po lewej stronie, herby między słupami, nad herbami korona. Numer jedenaście – Francja. Flaga składająca się z trzech pionowych pasów – granatowego, białego, czerwonego. Numer dwanaście – Włochy. Flaga składająca się z trzech pionowych pasów – zielonego, białego, czerwonego. Numer trzynaście – Szwajcaria. Flaga o kwadratowym kształcie. Czerwona, pośrodku biały krzyż o równych ramionach. Numer czternaście – Luksemburg. Flaga składająca się z trzech poziomych pasów – czerwonego, białego, błękitnego. Numer piętnaście – Belgia. Flaga składająca się z trzech pionowych pasów – czarnego, żółtego i czerwonego. Numer szesnaście – Holandia. Flaga składająca się z trzech poziomych pasów – czerwonego, białego i niebieskiego. Numer siedemnaście – Dania. Na czerwonym tle biały krzyż, jego lewe i pionowe ramiona są równe, prawe dwa razy dłuższe. Środek umieszczony po lewej stronie flagi. Numer osiemnaście – Niemcy. Flaga składająca się z trzech poziomych pasów – czarnego, czerwonego i żółtego. Numer dziewiętnaście – Polska. Flaga składająca się z dwóch poziomych pasów – białego i czerwonego. Numer dwadzieścia – Czechy. Flaga składająca się z dwóch poziomych pasów, białego i czerwonego. Po lewej stronie niebieski trójkąt, którego jeden z wierzchołków sięga do połowy długości flagi. Numer dwadzieścia jeden – Austria. Flaga składająca się z trzech poziomych pasów – czerwonego, białego i czerwonego. Numer dwadzieścia dwa – Słowenia. Flaga złożona z trzech poziomych pasów – białego, niebieskiego i czerwonego. Po lewej stronie, między białym a niebieskim pasem umieszczono słoweński herb przedstawiający góry, rzeki i gwiazdy. Numer dwadzieścia trzy – Chorwacja. Flaga złożona z trzech poziomych pasów – czerwonego, białego i niebieskiego. Na środku umieszczono herb Chorwacji w kształcie tarczy z biało-czerwoną szachownicą wraz z pięcioma mniejszymi tarczami powyżej z historycznymi herbami. Numer dwadzieścia cztery – Bośnia i Hercegowina. Flaga składająca się z żółtego prostokątnego trójkąta na niebieskim tle. Jeden z krótszych boków trójkąta umieszczony jest na górnej krawędzi flagi, najdłuższy bok trójkąta przebiega skośnie przez środek flagi, równolegle do niego rząd białych pięcioramiennych gwiazd. Numer dwadzieścia pięć – Czarnogóra. Flaga czerwonego koloru dookoła obwiedziona złotą ramką. Pośrodku złoty, dwugłowy orzeł w koronie trzymający berło i jabłko. Pośrodku orła znajduje się tarcza wraz z herbem przedstawiającym lwa. Numer dwadzieścia sześć – Albania. Czerwona flaga, na środku której znajduje się czarny dwugłowy orzeł. Numer dwadzieścia siedem – Grecja. Flaga składająca się z ułożonych na przemian pasów – pięciu niebieskich i czterech białych. W lewym górnym rogu na niebieskim tle biały równoramienny krzyż. Numer dwadzieścia osiem – Turcja. Czerwona flaga z białym półksiężycem i pięcioramienną gwiazdą. Numer dwadzieścia dziewięć – Bułgaria. Flaga złożona z trzech poziomych pasów – białego, zielonego i czerwonego. Numer trzydzieści – Macedonia Północna. Czerwona flaga pośrodku której umieszczono złote koło symbolizujące Słońce, a wokół niego osiem rozchodzących się na boki promieni. Numer trzydzieści jeden – Serbia. Flaga składająca się z trzech poziomych pasów – czerwonego, niebieskiego i białego. Po lewej stronie, herb złożony z dwugłowego białego orła, na nim tarcza z białym krzyżem, nad orłem korona. Numer trzydzieści dwa – Rumunia. Flaga składająca się z trzech pionowych pasów – niebieskiego, żółtego i czerwonego. Numer trzydzieści trzy – Węgry. Flaga składająca się z trzech poziomych pasów – czerwonego, białego i zielonego. Numer trzydzieści cztery – Słowacja. Flaga składająca się z trzech poziomych pasów – białego, niebieskiego i czerwonego. Po lewej stronie, na niebieskim pasie, herb kraju przedstawiający trójwzgórze, na którym umieszczono biały krzyż z dwiema belkami. Numer trzydzieści pięć – Mołdawia. Flaga złożona z trzech pionowych pasów – niebieskiego, żółtego i czerwonego. Pośrodku żółtego pasa herb kraju w postaci orła z tarczą z głową tura. Numer trzydzieści sześć – Ukraina. Flaga złożona z dwóch poziomych pasów – niebieskiego i żółtego. Numer trzydzieści siedem – Białoruś. Flaga złożona z dwóch poziomych pasów – czerwonego (zajmującego dwie trzecie powierzchni) i zielonego. Po lewej stronie pionowy czerwony ornament na białym tle. Numer trzydzieści osiem – Litwa. Flaga składająca się z trzech poziomych pasów – żółtego, zielonego i czerwonego. Numer trzydzieści dziewięć – Łotwa. Flaga składająca się z trzech poziomych pasów – dwóch karminowych i wąskim białym pasem między nimi. Numer czterdzieści – Estonia. Flaga składająca się z trzech poziomowych pasów – niebieskiego, czarnego i białego. Numer czterdzieści jeden – Kosowo. Na niebiskim tle flagi złota mapa konturowa Kosowa, a nad nią sześć pięcioramiennych białych gwiazd ułożonych w lekki łuk.
Mapa Europy z flagami państw
Źródło: dostępny w internecie: Gromar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Polecenie 3

Przeanalizuj wygląd flag państw Europy. Wymień podobieństwa, które zauważasz. Weź pod uwagę kształt, barwy, charakterystyczne elementy (np. krzyż nordycki).

R5h5ms52Tyif6
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 3

Korzystając z dostępnych źródeł informacji, przeanalizuj flagi państw Europy. Wymień łączące je podobieństwa. Weź pod uwagę cechy takie jak kształt i charakterystyczne elementy (np. krzyż nordycki).

R1RrwcmjAJ4M1
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Języki urzędowe

Chociaż w dzisiejszych czasach ludzie na całym świecie posługują się coraz większą liczbą języków, to każde państwo posiada swój język urzędowy. Język urzędowy danego państwa europejskiego jest zwykle zbieżny z jego nazwą, np. w Polsce obowiązuje język polski, w Hiszpanii - język hiszpański, w Norwegii - język norweski itd. W dziesięciu państwach europejskich ustanowiono więcej niż jeden język urzędowy. Rekordzistą w tym zakresie jest Szwajcaria, w której obowiązują aż cztery: niemiecki, francuski, włoski i retoromański (romansz).

R1U8VkLMyJUY9
Języki urzędowe państw europejskich
Źródło: Gromar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Waluty

Każde państwo posiada walutę (jednostkę monetarną), czyli nazwę obowiązującego pieniądza. Posiada także jednostki zdawkowe (najczęściej jedną setną). Dla przykładu w Polsce obowiązującą walutą jest złoty, a jednostką zdawkową - grosz. Do strefy euro w 2023 r. należało 20 państw Unii Europejskiej. Ponadto dwa państwa spoza UE używają tej waluty (Kosowo i Czarnogóra).

R1LnHp49tcRXw
Waluty państw europejskich
Źródło: Gromar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 4

Pracując w grupie, stwórzcie mapę myśli przedstawiającą najciekawsze waszym zdaniem atrakcje turystyczne wybranych państw europejskich. Skorzystajcie z wiedzy zdobytej podczas waszych podróży oraz z dodatkowych źródeł informacji geograficznej.

R15A4blmZWxKW
Mapa myśli do wykonania z największymi atrakcjami turystycznymi Europy.
Źródło: dostępny w internecie: Gromar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Pracując w grupie, stwórzcie mapę myśli przedstawiającą najciekawsze waszym zdaniem atrakcje turystyczne wybranych państw europejskich. Skorzystajcie z wiedzy zdobytej podczas waszych podróży oraz z dodatkowych źródeł informacji geograficznej.

RL1QNbFHkIVKS
Uzupełnij.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Gra edukacyjna

Polecenie 5

Zagraj w poniższą grę. Wykorzystaj wiadomości zdobyte na tej lekcji, na poprzednich lekcjach oraz własną wiedzę. Jeśli nie znałeś odpowiedzi na wszystkie pytania, spróbuj doczytać więcej na ten temat w innych źródłach informacji geograficznej.

Rwq3NUhuKbQ4g
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Gra edukacyjna304575Gratulacje!Sprawdź, które odpowiedzi są nieprawidłowe i spróbuj jeszcze raz.1
Test

Gra edukacyjna

Liczba pytań:
30
Limit czasu:
45 min
Twój ostatni wynik:
-
Polecenie 6

W powyższej grze wskazywałeś wybrane państwo na mapie. Teraz na zamieszczonych poniżej mapach dopasuj wymienione nazwy państw (niektóre występowały w grze) i stolic do odpowiedniego państwa.

RzlHbdnkLmAx0
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1AzpwBkdjjfW
Gromar sp. z o.o.
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 6
RaEzYVSNaiga4
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 7
R1U0mgHafOzMg
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 7

W powyższej grze wykazałeś się wiedzą o krajach europejskich, poniżej wymieniono państwa i języki urzędowe. Dopasuj do odpowiedniego kraju jeden z jego języków urzędowych.

R1JOyBfujhFfZ
element 1 lewy Możliwe odpowiedzi: 1. element 4 prawy, 2. element 5 prawy, 3. element 2 prawy, 4. element 3 prawy, 5. element 1 prawy element 2 lewy Możliwe odpowiedzi: 1. element 4 prawy, 2. element 5 prawy, 3. element 2 prawy, 4. element 3 prawy, 5. element 1 prawy element 3 lewy Możliwe odpowiedzi: 1. element 4 prawy, 2. element 5 prawy, 3. element 2 prawy, 4. element 3 prawy, 5. element 1 prawy element 4 lewy Możliwe odpowiedzi: 1. element 4 prawy, 2. element 5 prawy, 3. element 2 prawy, 4. element 3 prawy, 5. element 1 prawy element 5 lewy Możliwe odpowiedzi: 1. element 4 prawy, 2. element 5 prawy, 3. element 2 prawy, 4. element 3 prawy, 5. element 1 prawy
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Polecenie 8

Stwórz pytania (wraz z odpowiedziami) do gry, którą rozwiąże Twój kolega/Twoja koleżanka. Możesz zainspirować się pytaniami z niniejszej gry lub wykazać się większą kreatywnością. Skorzystaj z nowoczesnych technologii.

R5h5ms52Tyif6
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Praca domowa

Wykorzystując wiedzę zdobytą na tej lekcji oraz własną wiedzę na temat różnych państw europejskich, stwórz krzyżówkę składająca się z co najmniej 10 haseł. Poproś o jej rozwiązanie kolegę lub koleżankę z klasy.

R5h5ms52Tyif6
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Pokaż podpowiedź#15537cwhite

Podsumowanie

  • W Europie zlokalizowanych jest 47 państw oraz kilka terytoriów zależnych. Trzy z tych państw położone są tylko częściowo w Europie: Rosja, Kazachstan i Turcja. Najmłodszym państwem Europy jest Kosowo, które nie jest uznawane przez wszystkie państwa świata.

  • Obecna mapa polityczna Europy różni się od mapy z końca lat 80. XX w.: nastąpił rozpad Jugosławii, rozpad ZSRR, rozpad Czechosłowacji i zjednoczenie Niemiec.

  • Wyróżnia się najczęściej pięć regionów na mapie politycznej Europy: Europę Północną, Europę Południową, Europę Wschodnią, Europę Zachodnią i Europę Środkową (Centralną).

  • Do podstawowych informacji na temat państw zalicza się m.in. ich: pełne nazwy, stolice, języki urzędowe, waluty i flagi.

Słownik

terytorium zależne
terytorium zależne

jednostka terytorialna prawnie zależna od określonego niepodległego państwa, znajdująca się poza obszarem tego państwa

ustrój państwa
ustrój państwa

zapisany w konstytucji danego państwa sposób sprawowania władzy na jego terytorium

republika
republika

państwo, w którym stosuje się demokratyczne zasady rozdziału władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, ochronę wolności obywatelskich i możliwość kontrolowania władzy przez obywateli

monarchia
monarchia

państwo, w którym głową państwa jest król/królowa lub książę/księżna; jednak w większości tych państw spełniają oni tylko funkcje reprezentacyjne, a władza – podobnie jak w republikach – sprawowana jest w sposób demokratyczny

państwo federacyjne
państwo federacyjne

państwo składające się z mniejszych obszarów obdarzonych autonomią (np. krajów związkowych, kantonów czy stanów), ale posiadających wspólny (federalny) rząd

język urzędowy
język urzędowy

język właściwy przekazom związanym z działalnością instytucji administracyjnych, prawnych

Ćwiczenia

1
Ćwiczenie 1

Zaznacz państwa będące monarchiami.

R19Yy4hwAh9XK
Zaznacz państwa będące monarchiami. Możliwe odpowiedzi: 1. Norwegia, 2. Wielka Brytania, 3. Monako, 4. Portugalia, 5. Malta, 6. Bułgaria, 7. Estonia
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 2

Wskaż nazwy siedmiu państw, które powstały w Europie po rozpadzie Jugosławii.

R1SZAeg51JV1O
Możliwe odpowiedzi: 1. Słowenia, 2. Mołdawia, 3. Chorwacja, 4. Bośnia i Hercegowina, 5. Serbia, 6. Czarnogóra, 7. Macedonia Północna, 8. Kosowo, 9. Litwa, 10. Estonia, 11. Czechy, 12. Niemcy
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 3

Wyjaśnij własnymi słowami, czym jest terytorium zależne.

RG4Mmm8vsb7tO
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 4

Podane państwa przyporządkuj do odpowiednich kategorii.

R4afje4a0Lw2d
Podane państwa przyporządkuj do odpowiednich kategorii. Europa Północna Możliwe odpowiedzi: 1. Holandia, 2. Węgry, 3. Ukraina, 4. Islandia, 5. Polska, 6. Dania, 7. Chorwacja, 8. Włochy, 9. Wielka Brytania, 10. Portugalia, 11. Szwecja, 12. Rosja Europa Południowa Możliwe odpowiedzi: 1. Holandia, 2. Węgry, 3. Ukraina, 4. Islandia, 5. Polska, 6. Dania, 7. Chorwacja, 8. Włochy, 9. Wielka Brytania, 10. Portugalia, 11. Szwecja, 12. Rosja Europa Wschodnia Możliwe odpowiedzi: 1. Holandia, 2. Węgry, 3. Ukraina, 4. Islandia, 5. Polska, 6. Dania, 7. Chorwacja, 8. Włochy, 9. Wielka Brytania, 10. Portugalia, 11. Szwecja, 12. Rosja Europa Zachodnia Możliwe odpowiedzi: 1. Holandia, 2. Węgry, 3. Ukraina, 4. Islandia, 5. Polska, 6. Dania, 7. Chorwacja, 8. Włochy, 9. Wielka Brytania, 10. Portugalia, 11. Szwecja, 12. Rosja Europa Środkowa Możliwe odpowiedzi: 1. Holandia, 2. Węgry, 3. Ukraina, 4. Islandia, 5. Polska, 6. Dania, 7. Chorwacja, 8. Włochy, 9. Wielka Brytania, 10. Portugalia, 11. Szwecja, 12. Rosja
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
2
Ćwiczenie 5

Połącz w pary nazwy państw i ich flagi.

R1AFcRNECrdij1
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 5
RR3lEEHns6u5j
Połącz w pary nazwy państw i ich stolice. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4.
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
2
Ćwiczenie 6

Odgadnij nazwy sześciu państw oznaczonych na mapie poniżej literami od A do F. Uzupełnij tabelę, wybierając podane niżej wyrażenia.

R1PlRP1udvDzU1
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R11Zjv82YVnCY
Źródło: Gromar sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 6
ReF4Iun3UWKOB
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
31
Ćwiczenie 7

Polska położona jest w centralnej części Europy. Wymień dwie pozytywne konsekwencje gospodarcze, które wynikają z takiego położenia.

RQUUtqJ59hzCf
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
3
Ćwiczenie 8

Poniższy opis dotyczy pewnego państwa europejskiego. Wskaż z podanych jego nazwę.

„Utworzenie niepodległego państwa [...] było jednym z ostatnich akordów kształtowania politycznej mapy Bałkanów Zachodnich po rozpadzie Jugosławii. Proces tworzenia tego państwa doprowadził do wzrostu napięcia nie tylko w regionie, ale także na szerszym forum międzynarodowym. [...] Pozostaje państwem uzależnionym od wsparcia Unii Europejskiej i NATO, nieuznawanym przez wiele państw świata (co między innymi uniemożliwia akcesję do Organizacji Narodów Zjednoczonych), borykającym się z licznymi problemami wewnętrznymi, od ekonomicznych poprzez etniczne aż po polityczne. Brak stabilności państwa i niejasne perspektywy międzynarodowe sprawiają, że państwo to jeszcze przez długie lata pozostanie wyzwaniem dla Europy. Dodatkowo, wątpliwości związane z legitymizacją niepodległości [...] służą dziś państwom takim jak Rosja jako argument prawny w uzasadnieniu istnienia i wspierania takich tworów quasi‑państwowych jak Naddniestrze, Osetia Południowa i Abchazja.”

Indeks górny Źródło: Pacula P., (2012), [...] problemy teraźniejszości, wyzwania przyszłości, Bezpieczeństwo Narodowe (frag.). Indeks górny koniec

R1SfvsrO234j5
Możliwe odpowiedzi: 1. Kosowo, powstałe w 2008 roku., 2. San Marino, założone w 301 roku., 3. Słowacja, utworzona w 1993 roku., 4. Niemcy, zjednoczone w 1990 roku.
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Bibliografia

Makowski J. (red.), (2006), Geografia regionalna świata, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Włodarczyk J., (2013), Geografia Europy, Warszawa: Wydawnictwo Arti.

Notatnik

R1J6pk2JWn4qT
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.