Rozpoznawanie materiałów stosowanych do wyrobów rękodzieła ludowego

INFOGRAFIKA

R3NMjZOZUoctt1

1. Metoda mikroskopowa {audio}

Dzięki dużemu powiększeniu przy pomocy mikroskopu można zobaczyć pojedyncze włókienka (zarówno w widoku podłużnym, jak i w przekroju poprzecznym). Powierzchnia oraz kształt przekroju poprzecznego włókna umożliwiają jego identyfikację. Obrazki prezentują przekroje poprzeczne włókien, a opisy pod spodem przedstawiają widoki wzdłużne włókien.

alt_{1. bawełna, 2. wełna, 3. jedwab naturalny, 4. len}

Kształt skręconej wstążeczki o skrętach w zmiennych kierunkach.
Kształt cylindryczny. Powierzchnia włókna pokryta łuskami.
Kształt wstążeczki o rzadkich skrętach.
Wzdłuż włókna widoczne węzły, kolanka, podłużne pęknięcia.

, 2. Zachowanie się włókien w próbie spalania i topnienia {audio}

Tabela pt. *Zachowanie się włókien w próbie spalania i topnienia*
Rodzaj włókna	Zachowanie włókna w płomieniu	Pozostałość po spaleniu	Zapach	Temperatura topnienia
bawełna	palą się szybko, jasnym płomieniem	lotny, szary popiół	zapach palonego papieru	nie topią się
włókna wiskozowe	palą się szybko, jasnym płomieniem	lotny, białoszary popiół	zapach palonego papieru	nie topią się
wełna, jedwab naturalny	smażą się i stapiają	czarna, krucha, bezkształtna masa	zapach palonych włosów	nie topią się
włókna PA i PE	palą się i topią, po wyjęciu z płomienia palą się nadal	zwęglona, twarda, ciemna, krucha kulka	brak	PE: 256^oC, PA: 254^oC

, 3. Sucha destylacja włókien {audio}

Obserwacja zmiany zabarwienia papierka lakmusowego zawieszonego nad ogrzewaną próbką tkaniny.

Zmiana koloru papierka lakmusowego:

kolor czerwony – włókna celulozowe naturalne i sztuczne;
papierek lakmusowy zabarwiony na czerwono
kolor niebieski – włókna białkowe naturalne i sztuczne i poliamidowe (w skrócie PA);
papierek lakmusowy zabarwiony na niebiesko
brak zmiany koloru – włókna szklane i azbestowe.
papierek lakmusowy nieodbarwiony

, 4. Rysunki podstawowych splotów tkanin, koronek i haftów {audio}alt

Splot płócienny
Splot skośny
Splot satynowy
Koronka filetowa
Haft richelieu
Haft płaski
Koronka szydełkowa
Haft krzyżykowy

, 5. Schematy odtwarzania splotów tkaniny, koronki i haftu {audio}alt

Odtwarzanie splotu płóciennego
Odtwarzanie splotu skośnego
Odtwarzanie splotu satynowego
Odtwarzanie koronki igłowej
Odtwarzanie koronki szydełkowej
Odtwarzanie haftu krzyżykowego
Odtwarzanie haftu płaskiego
Odtwarzanie haftu richelieu

, 6. Odplamianie wyrobów włókienniczych {audio}

Tabela pt. *Odplamianie wyrobów włókienniczych*
Rodzaj zaplamienia	Środki do usuwania zaplamienia	Czynności, które należy wykonać w celu usunięcia zaplamienia
Smoła, smary	masło gorąca woda z mydłem benzyna woda utleniona	Smołę zeskrobać, na plamę położyć masło i sprać gorącą wodą z mydłem. Zaplamione miejsca dotykać tamponem z gazy nasączonym benzyną. Żółte zaplamienia usunąć wodą utlenioną.
Stearyna, parafina	gorące żelazko benzyna	Stearynę zeskrobać, przykryć wilgotny wyrób bibułą i prasować gorącym żelazkiem, wymieniać bibułę, wytrzeć ślad po plamie benzyną.
Krew	chłodna woda słaby roztwór amoniaku woda utleniona	Świeże plamy sprać w chłodnej wodzie. Stare plamy sprać w wodzie z dodatkiem amoniaku. Pozostałe żółte plamy pocierać szmatką nasączoną wodą utlenioną.

, 7. Prasowanie {audio}

Tabela pt. *Zalecenia dotyczące prasowania różnych tkanin*
Rodzaj surowca	Ilość pary	Temperatura żelazka w °C	Dodatkowe wskazówki
bawełna	średnia	180-220	mocno dociskać
len	duża	215-230	długie odsysanie pary
wełna	duża	160-170	brak
poliester	bardzo mała	160-200	brak
jedwab	bardzo mała	140-165	unikać skroplin wody

, 8. Przechowywanie wyrobu {audio}Hafty i koronki zabezpiecza się przed działaniem promieni słonecznych, kurzem i wilgocią i należy przechowywać je w szafie, na półce wyłożonej czystą tkaniną. Wyroby delikatne dodatkowo należy nawinąć na wałek papierowy, prawą stroną do spodu. Tak przechowywane wyroby należy wietrzyć i sprawdzać.

1. Metoda mikroskopowa {audio}

alt_{1. bawełna, 2. wełna, 3. jedwab naturalny, 4. len}

Kształt skręconej wstążeczki o skrętach w zmiennych kierunkach.
Kształt cylindryczny. Powierzchnia włókna pokryta łuskami.
Kształt wstążeczki o rzadkich skrętach.
Wzdłuż włókna widoczne węzły, kolanka, podłużne pęknięcia.

, 2. Zachowanie się włókien w próbie spalania i topnienia {audio}

Tabela pt. *Zachowanie się włókien w próbie spalania i topnienia*
Rodzaj włókna	Zachowanie włókna w płomieniu	Pozostałość po spaleniu	Zapach	Temperatura topnienia
bawełna	palą się szybko, jasnym płomieniem	lotny, szary popiół	zapach palonego papieru	nie topią się
włókna wiskozowe	palą się szybko, jasnym płomieniem	lotny, białoszary popiół	zapach palonego papieru	nie topią się
wełna, jedwab naturalny	smażą się i stapiają	czarna, krucha, bezkształtna masa	zapach palonych włosów	nie topią się
włókna PA i PE	palą się i topią, po wyjęciu z płomienia palą się nadal	zwęglona, twarda, ciemna, krucha kulka	brak	PE: 256^oC, PA: 254^oC

, 3. Sucha destylacja włókien {audio}

Obserwacja zmiany zabarwienia papierka lakmusowego zawieszonego nad ogrzewaną próbką tkaniny.

Zmiana koloru papierka lakmusowego:

kolor czerwony – włókna celulozowe naturalne i sztuczne;
papierek lakmusowy zabarwiony na czerwono
kolor niebieski – włókna białkowe naturalne i sztuczne i poliamidowe (w skrócie PA);
papierek lakmusowy zabarwiony na niebiesko
brak zmiany koloru – włókna szklane i azbestowe.
papierek lakmusowy nieodbarwiony

, 4. Rysunki podstawowych splotów tkanin, koronek i haftów {audio}alt

Splot płócienny
Splot skośny
Splot satynowy
Koronka filetowa
Haft richelieu
Haft płaski
Koronka szydełkowa
Haft krzyżykowy

, 5. Schematy odtwarzania splotów tkaniny, koronki i haftu {audio}alt

Odtwarzanie splotu płóciennego
Odtwarzanie splotu skośnego
Odtwarzanie splotu satynowego
Odtwarzanie koronki igłowej
Odtwarzanie koronki szydełkowej
Odtwarzanie haftu krzyżykowego
Odtwarzanie haftu płaskiego
Odtwarzanie haftu richelieu

, 6. Odplamianie wyrobów włókienniczych {audio}

Tabela pt. *Odplamianie wyrobów włókienniczych*
Rodzaj zaplamienia	Środki do usuwania zaplamienia	Czynności, które należy wykonać w celu usunięcia zaplamienia
Smoła, smary	masło gorąca woda z mydłem benzyna woda utleniona	Smołę zeskrobać, na plamę położyć masło i sprać gorącą wodą z mydłem. Zaplamione miejsca dotykać tamponem z gazy nasączonym benzyną. Żółte zaplamienia usunąć wodą utlenioną.
Stearyna, parafina	gorące żelazko benzyna	Stearynę zeskrobać, przykryć wilgotny wyrób bibułą i prasować gorącym żelazkiem, wymieniać bibułę, wytrzeć ślad po plamie benzyną.
Krew	chłodna woda słaby roztwór amoniaku woda utleniona	Świeże plamy sprać w chłodnej wodzie. Stare plamy sprać w wodzie z dodatkiem amoniaku. Pozostałe żółte plamy pocierać szmatką nasączoną wodą utlenioną.

, 7. Prasowanie {audio}

Tabela pt. *Zalecenia dotyczące prasowania różnych tkanin*
Rodzaj surowca	Ilość pary	Temperatura żelazka w °C	Dodatkowe wskazówki
bawełna	średnia	180-220	mocno dociskać
len	duża	215-230	długie odsysanie pary
wełna	duża	160-170	brak
poliester	bardzo mała	160-200	brak
jedwab	bardzo mała	140-165	unikać skroplin wody

Rozpoznawanie materiałów stosowanych do wyrobów rękodzieła ludowego

Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powiązane ćwiczenia

4. Prasowanie rękodzieła ludowego
Wstaw w tekst
4. Prasowanie rękodzieła ludowego
R182Dyw2z5PFq1
Uzupełnij tekst. 1. unikaj skroplin wody, 2. Bawełna, 3. Wysoką temperaturę, 4. 215-230°C, 5. 160-200°C, 6. 60 – 100°C., 7. 40 - 60°C, 8. Wełna przy prasowaniu wymaga średniej ilości pary i mocnego docisku żelazka, z kolei len wymaga dużej ilości pary i temperatury prasowania 1. unikaj skroplin wody, 2. Bawełna, 3. Wysoką temperaturę, 4. 215-230°C, 5. 160-200°C, 6. 60 – 100°C., 7. 40 - 60°C, 8. Wełna. Przy prasowaniu jedwabiu stosuj bardzo małą ilość pary i 1. unikaj skroplin wody, 2. Bawełna, 3. Wysoką temperaturę, 4. 215-230°C, 5. 160-200°C, 6. 60 – 100°C., 7. 40 - 60°C, 8. Wełna. Dla wyrobów z włókien PE stosuj bardzo suchą parę i ustaw temperaturę żelazka na 1. unikaj skroplin wody, 2. Bawełna, 3. Wysoką temperaturę, 4. 215-230°C, 5. 160-200°C, 6. 60 – 100°C., 7. 40 - 60°C, 8. Wełna, aby prawidłowo wykonać prasowanie.
Uzupełnij tekst. 1. unikaj skroplin wody, 2. Bawełna, 3. Wysoką temperaturę, 4. 215-230°C, 5. 160-200°C, 6. 60 – 100°C., 7. 40 - 60°C, 8. Wełna przy prasowaniu wymaga średniej ilości pary i mocnego docisku żelazka, z kolei len wymaga dużej ilości pary i temperatury prasowania 1. unikaj skroplin wody, 2. Bawełna, 3. Wysoką temperaturę, 4. 215-230°C, 5. 160-200°C, 6. 60 – 100°C., 7. 40 - 60°C, 8. Wełna. Przy prasowaniu jedwabiu stosuj bardzo małą ilość pary i 1. unikaj skroplin wody, 2. Bawełna, 3. Wysoką temperaturę, 4. 215-230°C, 5. 160-200°C, 6. 60 – 100°C., 7. 40 - 60°C, 8. Wełna. Dla wyrobów z włókien PE stosuj bardzo suchą parę i ustaw temperaturę żelazka na 1. unikaj skroplin wody, 2. Bawełna, 3. Wysoką temperaturę, 4. 215-230°C, 5. 160-200°C, 6. 60 – 100°C., 7. 40 - 60°C, 8. Wełna, aby prawidłowo wykonać prasowanie.
8. Sposoby naprawy
Puzzle
8. Sposoby naprawy
Re5FnsioiCh933
Ułóż puzzle przedstawiające schemat sposobu naprawy tkaniny.
R7UUBWF0oLtRf2
Jakiej naprawy dotyczy poniższy tekst? Wskaż prawidłową odpowiedź.

Po wyrównaniu brzegów uszkodzenia i wprowadzeniu osnowy przystępujemy do wprowadzania nitki wątku. W kolejnych przeplotach jedna nitka wątku będzie przebiegała pod osnową, a kolejne trzy nad nią. W kolejnych rzędach pokrycie osnowowe powinno być przesunięte o jedno miejsce, tworząc na powierzchni tkaniny skośne prążki. Możliwe odpowiedzi: 1. Cerowanie artystyczne tkaniny o splocie satynowym., 2. Cerowanie artystyczne tkaniny o splocie skośnym,, 3. Cerowanie artystyczne tkaniny o splocie płóciennym.
9. Usuwanie plam z rękodzieła ludowego
Przenoszenie elementów do komórek tabeli
9. Usuwanie plam z rękodzieła ludowego
RChVZobWttgqp1
Uzupełnij tabelę kafelkami.
14. Naprawa wyrobów
Test
14. Naprawa wyrobów
Naprawa wyrobów rękodzielniczych12Brawo! Test został poprawnie rozwiązany. Bardzo dobrze opanowałeś materiał nauczania.To nie jest poprawna odpowiedź. Powtórz materiał dotyczący napraw i konserwacji wyrobów rękodzieła ludowego i spróbuj rozwiązać to zadanie jeszcze raz.

Test
Naprawa wyrobów rękodzielniczych

Sprawdź swoją wiedzę, rozwiązując test.

Liczba pytań:

6

Limit czasu:

12 min

Pozostało prób:

1/1

Twój ostatni wynik:

-

Naprawa wyrobów rękodzielniczych

Pytanie 1/6

Twój ostatni wynik -

Co to jest haft? Możliwe odpowiedzi: 1. Splot dziewiarski, 2. Koronkowe wykończenie serwetki, 3. Splot tkacki, 4. Zdobienie wyrobu włókienniczego za pomocą kolorowych nici i igły
W jakim przedziale temperatur można prasować tkaninę wykonaną z wełny? Możliwe odpowiedzi: 1. 180–220°C, 2. 160–170°C, 3. 30–60°C, 4. 170–200°C
Który z rysunków przedstawia przekrój poprzeczny włókien lnu?
Uzupełnij tekst odpowiednimi wyrażeniami. Podstawowe przybory do wykonania 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy uszkodzonych haftów i koronek to: nici, 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy, metalowy naparstek, dwie pary nożyczek - małe do ażurków, duże do cięcia materiałów, szydełka różnej grubości i 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy.
Uzupełnij tekst odpowiednimi wyrażeniami. Podstawowe przybory do wykonania 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy uszkodzonych haftów i koronek to: nici, 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy, metalowy naparstek, dwie pary nożyczek - małe do ażurków, duże do cięcia materiałów, szydełka różnej grubości i 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy.
Co to jest tkanina? Możliwe odpowiedzi: 1. Tkanina to forma zdobienia wyrobu poprzez naszywanie koralików, cekinów i innych elementów zdobniczych., 2. Tkanina to płaski wyrób włókienniczy utworzony z oczek., 3. Tkanina to liniowy wyrób włókienniczy., 4. Tkanina to płaski wyrób włókienniczy utworzony z dwóch prostopadłych względem siebie układów nitek.
Jaką czynność przedstawia rysunek?

Naprawa wyrobów rękodzielniczych12Brawo! Test został poprawnie rozwiązany. Bardzo dobrze opanowałeś materiał nauczania.To nie jest poprawna odpowiedź. Powtórz materiał dotyczący napraw i konserwacji wyrobów rękodzieła ludowego i spróbuj rozwiązać to zadanie jeszcze raz.

Test
Naprawa wyrobów rękodzielniczych

Sprawdź swoją wiedzę, rozwiązując test.

Liczba pytań:

6

Limit czasu:

12 min

Pozostało prób:

1/1

Twój ostatni wynik:

-

Naprawa wyrobów rękodzielniczych

Pytanie 1/6

Twój ostatni wynik -

Co to jest haft? Możliwe odpowiedzi: 1. Splot dziewiarski, 2. Koronkowe wykończenie serwetki, 3. Splot tkacki, 4. Zdobienie wyrobu włókienniczego za pomocą kolorowych nici i igły
W jakim przedziale temperatur można prasować tkaninę wykonaną z wełny? Możliwe odpowiedzi: 1. 180–220°C, 2. 160–170°C, 3. 30–60°C, 4. 170–200°C
Zaznacz prawidłową odpowiedź. Który z opisów przedstawia widok wzdłużny włókien lnu. Możliwe odpowiedzi: 1. Kształt skręconej wstążeczki o skrętach w zmiennych kierunkach., 2. Kształt cylindryczny. Powierzchnia włókna pokryta łuskami., 3. Kształt wstążeczki o rzadkich skrętach., 4. Wzdłuż włókien widoczne węzły, kolanka, podłużne pęknięcia.
Uzupełnij tekst odpowiednimi wyrażeniami. Podstawowe przybory do wykonania 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy uszkodzonych haftów i koronek to: nici, 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy, metalowy naparstek, dwie pary nożyczek - małe do ażurków, duże do cięcia materiałów, szydełka różnej grubości i 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy.
Uzupełnij tekst odpowiednimi wyrażeniami. Podstawowe przybory do wykonania 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy uszkodzonych haftów i koronek to: nici, 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy, metalowy naparstek, dwie pary nożyczek - małe do ażurków, duże do cięcia materiałów, szydełka różnej grubości i 1. igły dziewiarskie, 2. prasowania, 3. tamborek, 4. ramka tkacka, 5. ostre igły, 6. naprawy.
Co to jest tkanina? Możliwe odpowiedzi: 1. Tkanina to forma zdobienia wyrobu poprzez naszywanie koralików, cekinów i innych elementów zdobniczych., 2. Tkanina to płaski wyrób włókienniczy utworzony z oczek., 3. Tkanina to liniowy wyrób włókienniczy., 4. Tkanina to płaski wyrób włókienniczy utworzony z dwóch prostopadłych względem siebie układów nitek.
Zaznacz prawidłową odpowiedź. Czego dotyczy poniższy opis?

Na wstępie przeciągamy pinowo w równych odstępach osnowę, stosując ścieg przed igłą. Należy pamiętać, aby nie nacigać zbyt mocno nitek by zapobiec marszczeniu się tkaniny. Po wypełnieniu całej naprawianej przestrzeni nitkami osnowy, wprowadzamy poziomo wątek tak, aby jedna nitka osnowy przebiegała pod spodem wątku, a druga na wirzchu. Możliwe odpowiedzi: 1. Odtwarzania koronki igłowej, 2. Odtwarzania splotu płóciennego, 3. Odtwarzania haftu płaskiego, 4. Odtwarzania splotu skośnego

Sposoby naprawy i konserwacji wyrobów rękodzieła ludowego

Ocena zniszczenia wyrobu rękodzieła ludowego

Rozpoznawanie materiałów stosowanych do wyrobów rękodzieła ludowego

Powiązane ćwiczenia

Naprawa wyrobów rękodzielniczych

Naprawa wyrobów rękodzielniczych

Sposoby naprawy i konserwacji wyrobów rękodzieła ludowego

Ocena zniszczenia wyrobu rękodzieła ludowego

Dokonywanie napraw i konserwacji wyrobów rękodzieła ludowego

Rozpoznawanie materiałów stosowanych do wyrobów rękodzieła ludowego

Powiązane ćwiczenia

Naprawa wyrobów rękodzielniczych

Naprawa wyrobów rękodzielniczych