Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Rozprawiamy się z rozprawką

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń wie:

  • co to jest rozprawka,

  • jakie są cechy tego gatunku i jego elementy składowe,

  • co to jest argument, teza, kontrargument.

b) Umiejętności

Uczeń potrafi:

  • napisać rozprawkę,

  • zająć stanowisko w dyskusji,

  • użyć poznanych na lekcji zwrotów w redagowanym przez siebie tekście.

2. Metoda i forma pracy

pogadanka, zabawa w sąd – gra dydaktyczna, elementy wykładu

3. Środki dydaktyczne

ksero przykładowych rozprawek z podręcznika metodycznego Marii Nagajowej, tablica i kreda lub kartony i flamastry

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel robi krótkie wprowadzenie:

Będziemy się dzisiaj uczyli, jak pisać rozprawki. Przyniosłam wam przykładowe prace i na początek chciałabym powiedzieć kilka słów o tym gatunku. Jest to pisemna, rozumowana forma wypowiedzi. Rozumowana – czyli stanowiąca zadanie o charakterze problemowym. Z tego względu ma podwójny stopień trudności: wykonawczy – polegający na rozwiązaniu zagadnienia dotyczącego sposobu językowego i kompozycyjnego ujęcia treści, oraz orientacyjny – polegający na rozwiązywaniu problemu postawionego w temacie. Pisanie rozprawek kształci samodzielność myślenia oraz niezależność w wypowiadaniu słów i ocen, rozwija umiejętności posługiwania się odmianą pisaną ojczystego języka. Cechy rozprawki to: budowa będąca odzwierciedleniem toku myślenia, szczególne nasilenie słownictwa abstrakcyjnego, terminów, słownictwa oddającego tok i porządek rozumowania, skomplikowana składnia, częste pojawianie się cytatów w funkcji argumentacyjnej.

b) Faza realizacyjna

  1. Odbędzie się tu sąd nad rozprawką. Zastanowimy się, czy jest potrzebna w szkole czy też może nie. Uczniowie zostają podzieleni. Połowa klasy ma bronić rozprawki, zaś druga połowa ma ją atakować. Uczniowie dostają pięć minut na zebranie argumentów. Potem rozpoczyna się rozprawa. Nauczyciel zapisuje na tablicy zarzuty i argumenty obronne.

Atak: rozprawka jest trudną formą, jest nudna – ciekawiej się pisze np. opowiadania, często w rozprawkach trzeba uzasadniać coś, w co się tak naprawdę nie wierzy itd. Obrona: pisanie rozprawek uczy samodzielnego myślenia, argumentowania, potem łatwiej jest dyskutować, pisząc rozprawkę wnikamy głęboko w różne problemy itd.

  1. Teraz przyjrzyjmy się rozprawce zaczerpniętej ze strony internetowej napisanej przez jednego z waszych kolegów. Waszym zadaniem będzie ją ocenić. Weźcie pod uwagę błędy językowe i trafność użytych argumentów.

c) Faza podsumowująca

Nauczyciel prosi jednego z uczniów o podsumowanie lekcji, ponowne przytoczenie najważniejszych argumentów przemawiających za pisaniem rozprawek i przeciw ich pisaniu.

5. Bibliografia

Maria Nagajowa, ABC metodyki języka polskiego, WSiP, Warszawa 1995.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

„To co naprawdę się liczy, to odnaleźć swoje powołanie.” Czy Nick Jarow ma rację? – Rozprawka. Prawdziwość tezy potwierdź na 2 postaciach (mogą być literackie).

Nick Jarow powiedział: „To co naprawdę się liczy, to odnaleźć swoje powołanie”. Uważam, że miał rację. Człowiek czułby się źle, wiedząc, że to co robi nie jest mu dane. Czasami to powołanie odnajdujemy późno, ale zawsze lepiej późno niż wcale. Prawdziwość tezy potwierdzę w poniższych argumentach.

Paulo Coehlo jest sławnym brazylijskim pisarzem. Jego książki tłumaczone są na wiele języków świata. Napisał takie bestsellery, jak „Alchemik” czy „Pielgrzym”. Jednak jego życie nie zawsze takie było. Jako nastolatek pragnął być pisarzem, ale jego rodzice uznali, że to fanaberie. Nikt nie żyje przecież z pisania, no może z wyjątkiem wielkich sław. Gdy się upierał, zamknęli go w szpitalu psychiatrycznym. Po wyjściu zajął się czymś innym. Jednak wiedział, że nie jest to jego powołanie. Około 40 roku życia wrócił do młodzieńczych pragnień i zaczął pisać. Mówi, że „odzyskał siebie”. Znalazł powołanie.

Należy zauważyć, że do takich osób należy również bohaterka książki Doroty Terakowskiej „Poczwarka”. Ewa pracuje w dobrze prosperującej firmie, ma przed sobą karierę. Oboje z mężem pragną mieć dziecko. Kiedy rodzi się córka, Marysia, okazuje się, że dziewczynka jest niepełnosprawna. Ma najcięższe stadium downa. Ojciec nalega, aby oddać dziecko do zakładu opieki społecznej. Jednak matka nie wyraża na to zgody. Zabiera ją do domu. Rzuca pracę, którą lubiła, i zaczyna opiekę nad córką. Na początku niechętnie, ale potem z coraz większą pasją. Pokazuje córce, czym jest świat, miłość. W opiece nad nią znajduje swoje powołanie.

Sądzę, że powyższe argumenty potwierdzają tezę. Ludzie ci żyli nieświadomi tego, jakie jest ich powołanie. Potem, kiedy je odnaleźli, było ono jedyną rzeczą, która się w życiu liczyła.

b)Zadanie domowe

Napisz rozprawkę na temat: Czy warto spisywać prace z Internetu?

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz dla VI klasy szkoły podstawowej. Jest to lekcja powtórzeniowa, utrwalająca cechy rozprawki i pozwalająca spojrzeć na nią z dystansu.

RTq8Resql40hq

Pobierz załącznik

Plik PDF o rozmiarze 84.24 KB w języku polskim
R115YHkfhKtEs

Pobierz załącznik

Plik DOC o rozmiarze 23.50 KB w języku polskim