Rozwijaj zdania. Grupa podmiotu i orzeczenia
Ilustracja przedstawiająca łagodne pagórki w odcieniach ceglastego różu. Pośród nich poruszają się uśmiechnięte ludziki w kształcie puzzli. Dwa z nich wiszą na sznurku przewieszonym przez całą szerokość grafiki, inne stoją lub leżą. Na kilku umieszczono napisy związane z gramatyką: „wołacz”, „dopełniacz”, „liczba mnoga”, „liczba pojedyncza”, „rodzaj męski”, „rodzaj żeński”.
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DYowkdE7g
Już wiesz
Pogrupuj wyrażenia z poprzedniego ćwiczenia na takie, które należą do świata fantazji i na takie, które należą do świata realnego. Zapisz swoją odpowiedź.
Rozwiń poniższe zdanie, uwzględniając pytania. Następnie zapisz ułożone przez siebie nowe zdanie rozwinięte.
Zdanie: Krasnoludek maszerował.
W jakim nastroju był krasnoludek?
Dokąd maszerował?
Którędy wędrował?
Dokąd wędrował?
Użyj rozsypanych wyrazów do uzupełnienia dwóch zdań pojedynczych. Rozpoznaj w nich podmioty i orzeczenia.
obraz, mikroskopów, Mikroskopy, razy, Naukowcy, używają, w laboratoriach
.............................. pracujący .............................. często .............................. dobrych ...............................
.............................. powiększają .............................. setki ...............................
Podziel zdania na dwie grupy: zdania pojedyncze nierozwinięte i zdania pojedyncze rozwinięte. Uzasadnij swoją decyzję.
Kaj pojechał za Królową Śniegu., Śnieżka przestraszyła się., Wróżka wyczarowała karocę., Kopciuszek zgubił pantofelek., Złotowłosa zasnęła w łóżeczku małego niedźwiadka., Rycerz wyruszył na poszukiwania pięknej księżniczki., Gerda znalazła Kaja., Jaskółka odfrunęła., O północy karoca zniknęła., Calineczka zasnęła na liściu lilii wodnej.
| Zdania pojedyncze nierozwinięte | |
|---|---|
| Zdania pojedyncze rozwinięte |




Z podanych poniżej zdań wypisz podmioty i orzeczenia.
Czarnowłosa dziewczynka otworzyła walizkę wypełnioną złotymi monetami.
Szalony naukowiec wynalazł maszynę do przenoszenia ludzi w czasie.
Rozwiń podane zdania, dopisując dowolne określenia odpowiadające na pytania.
(Jaki?) naukowiec czekał (od kiedy?) (na co?).
(Gdzie?) pokazano (jak?) (jaki?) wynalazek (czyj?).
Czerwony 1. wiatrak, 2. książkę, 3. jechał, 4. mielił, 5. czyta, 6. samochód 1. wiatrak, 2. książkę, 3. jechał, 4. mielił, 5. czyta, 6. samochód z nadmierną prędkością.
W wietrzną pogodę 1. wiatrak, 2. książkę, 3. jechał, 4. mielił, 5. czyta, 6. samochód 1. wiatrak, 2. książkę, 3. jechał, 4. mielił, 5. czyta, 6. samochód dużą ilość zboża.
Określ, jakich informacji brakuje w skróconych zdaniach z poprzedniego ćwiczenia.
Który z wynalazków przywołanych w powyższych ćwiczeniach uważasz za najważniejszy dla siebie i dla ludzkości?
Poszukaj w dostępnych źródłach trzech ciekawostek o innych ważnych wynalazkach. Ułóż o każdym z nich jedno zdanie rozwinięte. Zapisz je poniżej.

Z poniższego tekstu wypisz orzeczenia i podmioty.
Niedaleko królewskiego zamku w ciemnej pieczarze leżał samotnie straszny smok. Słońce oświetlało jego ogromną sylwetkę. Potwór mocno spał. Chrapanie słyszeli wszyscy mieszkańcy. Cała okolica żyła od miesiąca w panicznym strachu. Dzieciom śniły się koszmary. Kobiety głośno płakały. Mężczyźni czuli narastający gniew. Miarka się przebrała. Uzbrojeni po zęby chłopi stanęli półkolem przed wejściem do smoczej pieczary. Zapanowała cisza. Czekali w olbrzymim napięciu. Minęła godzina. Zdziwieni ludzie zajrzeli do pieczary. Smok ulotnił się jak kamfora...
Z poniższego tekstu wypisz grupy orzeczenia i podmiotu.
Niedaleko królewskiego zamku w ciemnej pieczarze leżał samotnie straszny, smok. Blade słońce oświetlało jego ogromną sylwetkę. Żarłoczny potwór smacznie spał. Przerażające chrapanie słyszeli wszyscy, przerażeni mieszkańcy królestwa. Cała okolica żyła od miesiąca w panicznym strachu Wszystkim dzieciom śniły się straszne koszmary. Kobiety płakały. Mężczyźni czuli narastający gniew. Miarka się przebrała. Uzbrojeni po zęby chłopi stanęli półkolem przed wejściem do smoczej pieczary Zapanowała niepokojąca cisza. Wszyscy mieszkańcy czekali w wielkim napięciu. Minęła godzina. Zdziwieni ludzie zajrzeli do pieczary. Zagrażający królestwu smok ulotnił się jak kamfora...
Sprawdź, czy umiesz!
Z zamieszczonych poniżej zdań wypisz grupy podmiotu i orzeczenia.
1. Tajemniczy dom na wsi krył wiele niespodzianek.
2. Za starą szafą znajdowała się mroźna kraina.
3. Rodzeństwo nie uwierzyło Łucji.
4. Groźni wysłannicy Białej Czarownicy aresztowali fauna.
5. Nad ranem kamienny stół pękł na dwie części.
6. Edmund wymknął się z domu Bobra.
7. Dzięki oddechowi Aslana posągi ożyły.
8. Między siłami Zła i Dobra rozgorzała straszliwa walka.
Rozwiń zdania pojedyncze nierozwinięte. Utwórz grupy podmiotu i orzeczenia.
Czarownica rzuciła.
Księżniczka pobiegła.
Smok człapał.
Krasnoludek spał.