Ruda wiewiórka skoczyła do dziupli, czyli o pisowni wyrazów z „ó” i „u”
Ruda wiewiórka skoczyła do dziupli, czyli o pisowni wyrazów z „ó” i „u”.
poznanie zasad pisowni wyrazów z „ó” i „u”
Umiejętności
kształtowanie umiejętności zastosowania w praktyce posiadanej wiedzy
doskonalenie umiejętności posługiwania się słownikiem ortograficznym i kształtowanie nawyku korzystania z niego
doskonalenie umiejętności kontrolowania pisanych tekstów
Metoda i forma pracy
metody praktyczne: praca w grupach, ćwiczenia ortograficzne
metody podające: wykład
Formy pracy: - zbiorowa
- grupowa
- indywidualna
Środki dydaktyczne
Kartki z ćwiczeniami, słowniki ortograficzne
Przebieg lekcji
Faza przygotowawcza
Przywitanie uczniów.
Sprawdzenie obecności.
Przedstawienie uczniom celów lekcji.
Zapisanie na tablicy tematu lekcji.
Faza realizacyjna
I Nauczyciel dzieli uczniów na dwie grupy. Rozdaje słowniki ortograficzne. Pierwsza grupa ma przeczytać informację o pisowni wyrazów z „u”. Druga grupa czyta informację o pisowni wyrazów z „ó”. Następnie każda z grup wybiera osobę, która na forum klasy przedstawi reguły rządzące pisownią wyrazów z „ó” i „u”.
II Nauczyciel zwraca uwagę na wyjątki od reguł. Podaje wyrazy, których pisownię należy zapamiętać.
Wyrazy z „ó”, np.: chór, król, krótki, wróżba, współczesny, ołówek, płótno, tchórz, szczegół, stróż, różnica, również, wiewiórka, różny, kłótnia, mózg, mrówka, różowy, włóczka.
Wyrazy z „u”, np.: futro, figura, złudzenie, punkt, pustka, kukułka, chmura, hurt, ilustracja, jutro, klucz, słuszny, ślub, tłumaczyć, reguła, dokument, mucha, natura.
III Uczniowie otrzymują kartki z dwoma ćwiczeniami.
Ćwiczenie 1
(źródło: zmodyfikowane ćwiczenie za: Nagajowa M., Słowa i świat. Zeszyt ćwiczeń dla klasy szóstej szkoły podstawowej, WSiP, Warszawa 1996).
Niżej zacytowano Zdania i uwagi Adama Mickiewicza. Możesz je wpisywać przyjaciołom do pamiętników albo jako dedykację. Ale żeby nie zrobić błędów, najpierw utrwal pisownię niektórych wyrazów.
Do nieba patrzysz w górę, a nie spojrzysz w siebie;
Nie znajdzie Boga, kto go szuka tylko w niebie.
Podkreśl wyrazy z „ó” i „u”.
Za co człowiek na bliźnich tak często uderza,
Jak na dzikie zwierzęta? Bo w sobie ma zwierza.
Zapisz rodzinę wyrazu uderzać.
Ćwiczenie 2
(źródło tekstu: Chabiuk J., Sposób na ortografię, WSiP, Warszawa 1997).
W podanym tekście podkreśl „ó” kolorem zielonym, natomiast „u” kolorem czerwonym.
„W miastach mieszka kuna domowa. Bardzo trudno odróżnić ją od kuny leśnej, zwanej tumakiem. Kuna leśna ma brunatne futerko, miejska jest jaśniejsza. Ma też jasnożółtą plamę na szyi. W polskich miastach jest dość dużo kun, ale trudno je spotkać, bo polują głównie nocą. Autor po ciągnącym się do późnej nocy dyżurze widywał je, gdy czekał na taksówkę”.
IV Nauczyciel podaje pięć wyrazów. Wyrazy: wiewiórka, szczegół, cieniutki, punkt, ósmy. Każdy z uczniów ma wymyślić po jednym zdaniu z każdym wyrazem.
Ćwiczenie 3
(źródło tekstu: Chabiuk J., Sposób na ortografię, WSiP, Warszawa 1997).
Uzupełnij poprawnie „u” lub „ó”.
Do domowej uprawy w doniczkach nadaje się wiele zi...ł. Taki domowy ogr...dek to nie tylko dekoracja naszej k...chni, ale r...wnież żr...dło witamin i zawsze świeżych przypraw. Zioła, świeże lub s...szone, opr...cz dostarczania r...żnych smak...w i zapach...w, ułatwiają trawienie. Niekt...re zioła odstraszają ...ciążliwe owady – np. mr...wki i m...chy nie l...bią zapach... r...ty.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i ocena działań uczniów.
Sporządzenie notatki z lekcji.
Podziękowanie uczniom za udział w lekcji.
Bibliografia
Chabiuk J., Sposób na ortografię, WSiP, Warszawa 1997.
Nagajowa M., Słowa i świat. Zeszyt ćwiczeń dla klasy szóstej szkoły podstawowej, WSiP, Warszawa 1996.
Załączniki
Zadanie domowe
Rozwiąż krzyżówkę. (załącznik)