Pomnik konny Gattamelaty, autorstwa Donatella. Przedstawia włoskiego kondotiera, jadącego wierzchem konno, trzymającego uzdę.
Pomnik konny Gattamelaty, autorstwa Donatella. Przedstawia włoskiego kondotiera, jadącego wierzchem konno, trzymającego uzdę.
Rzeźba włoskiego quattrocenta
Ważne daty
1401 – konkurs na drzwi do Baptysterium we Florencji; początek Quattrocenta we Włoszech
1402‑1425 – powstanie drugich drzwi do Baptysterium San Giovanni we Florencji
1410‑1411 – powstanie rzeźby św. Jana Ewangelisty autorstwa Donatella
1425‑1450 – powstanie Drzwi Raju (Porta del Paradiso) Lorenzo Ghibertiego we wschodniej stronie Baptysterium San Giovanni we Florencji
1481‑1495 – powstanie Pomnika konnego Bartolomeo Colleoniego w Wenecji Andrea del Verrocchia
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela
RQ5hkn6YjVRuY1
W prostokątnym polu znajduje się strzałka skierowana w dół symbolizująca pobieranie pliku. Obok strzałki umieszczony jest napis „Pobierz załącznik”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
W prostokątnym polu znajduje się strzałka skierowana w dół symbolizująca pobieranie pliku. Obok strzałki umieszczony jest napis „Pobierz załącznik”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
II. Zapoznawanie z najwybitniejszymi dziełami w zakresie architektury i sztuk plastycznych. Uczeń:
II.1. wymienia i rozpoznaje najbardziej znane dzieła sztuki różnych epok, stylów oraz kierunków sztuk plastycznych;
II.10. określa funkcję dzieła i wskazuje jej wpływ na kształt dzieła;
II.11. rozpoznaje gatunek artystyczny, który dzieło reprezentuje;
II.13.b) w rzeźbie: bryły, kompozycji, faktury, relacji z otoczeniem,
II.16. rozpoznaje podstawowe motywy ikonograficzne, świętych chrześcijańskich, bogów greckich i alegorie wybranych pojęć na podstawie atrybutów;
II.18. formułuje samodzielne, logiczne wypowiedzi argumentacyjne na temat dzieł sztuki.
II.2. wskazuje twórców najbardziej reprezentatywnych dzieł;
II.7. rozróżnia podstawowe motywy ikonograficzne;
II.9. identyfikuje najbardziej reprezentatywne i najsłynniejsze dzieła na podstawie charakterystycznych środków warsztatowych i formalnych oraz przyporządkowuje je właściwym autorom;
III. Zapoznawanie z dorobkiem najwybitniejszych twórców dzieł architektury i sztuk plastycznych. Uczeń:
III.1. wymienia najistotniejszych twórców dla danego stylu lub kierunku w sztuce;
III.4. łączy wybrane dzieła z ich autorami na podstawie charakterystycznych środków formalnych;
III.6. porównuje dzieła różnych artystów tworzących w podobnym czasie;
IV. Kształcenie w zakresie rozumienia i stosowania terminów i pojęć związanych z dziełami sztuki, ich strukturą i formą, tematyką oraz techniką wykonania. Uczeń:
IV.1. definiuje terminy związane z opisem formy i struktury dzieła architektonicznego, w tym określenia dotyczące typów i elementów planów budowli, elementów konstrukcyjnych i dekoracyjnych (dekoracji fasady i wnętrza) oraz układu przestrzennego;
IV.2. zna terminologię związaną z opisem formy i treści dzieła malarskiego, rzeźbiarskiego i graficznego, w tym m.in. nazwy formuł ikonograficznych, słownictwo niezbędne do opisu kompozycji, kolorystyki, relacji przestrzennych i faktury dzieła;
IV.6. właściwie stosuje terminy dotyczące opisu treści i formy dzieł sztuk plastycznych;
V. Zapoznanie ze zbiorami najważniejszych muzeów i kolekcji dzieł sztuki na świecie i w Polsce, a także z funkcją mecenatu artystycznego oraz jego wpływem na kształt dzieła sztuki. Uczeń:
V.1. wymienia najważniejsze muzea i kolekcje sztuki w Polsce i na świecie, wskazuje miasta, w których się znajdują;
V.2. zna najistotniejszych fundatorów, mecenasów i marszandów, na których zlecenie powstawały wybitne dzieła sztuki;
V.3. łączy dzieło z muzeum lub miejscem (kościoły, pałace, galerie), w którym się ono znajduje;
V.4. łączy dzieło z fundatorem, mecenasem lub marszandem, dla którego powstało.
określać wpływ antyku na rzeźbę wczesnego renesansu;
określać podejmowane tematy przez rzeźbiarzy;
rozpoznawać postacie ukazane na obrazach;
analizować wskazane dzieła;
stosować właściwą terminologię podczas opisu dzieła.
Renesansowe drzwi – przełamanie gotyckich tradycji
W latach 1401‑1402 we Florencji rozpisano konkurs na drugie drzwi wschodniej strony Baptysterium. Przystąpili do niego najwięksi rzeźbiarze Toskanii, w tym Brunelleschi i Ghiberti. Zadaniem artystów było wykonanie reliefu ze sceną Ofiarowania Izaaka. Brunelleschi wykonał scenę dramatyczną, dopasowaną do powierzchni pola i bardziej akcentował ruch oraz poprawność anatomiczną. Wybrany przez komisję projekt Ghibertiego odznaczał się miękkością formy, rzeźbiarz przedstawił Izaaka jako młodzieńca w akcie. Gotowe drzwi składały się z 28 płaskorzeźb, w tym 20 ze scenami z życia Chrystusa i 8 z postaciami ewangelistów i ojców Kościoła.
Polecenie 1
Porównaj projekty Ofiarowania Izaaka Lorenza Ghibertiego i Filippa Brunelleschiego. Wskaż różnice w kompozycji i sposobie przedstawienia scen.
Porównaj projekty Ofiarowania Izaaka Lorenza Ghibertiego i Filippa Brunelleschiego. Wskaż różnice w kompozycji i sposobie przedstawienia scen.
Porównaj projekty Ofiarowania Izaaka Lorenza Ghibertiego i Filippa Brunelleschiego. Wskaż różnice w kompozycji i sposobie przedstawienia scen.
Porównaj projekty Ofiarowania Izaaka Lorenza Ghibertiego i Filippa Brunelleschiego. Wskaż różnice w kompozycji i sposobie przedstawienia scen.
R1ehFCrDIVRFS
Ilustracja interaktywnaprzedstawia dzieło Lorenzo Ghiberti, Drzwi (drugie) do Baptysterium San Giovanni przy kościele Santa Maria del Fiore, 1403-24, Florencja, Włochy. Ozdobna powierzchnia dzrzwi składa się z 28 płaskorzeźb przedstawiających sceny z zycia Chrystusa, jego uczniów i ojców kościoła. DOdatkowo na ilustracji umieszczono informację:
1. Projekty Ofiarowania Izaaka Lorenza Ghibertiego i Filippa Brunelleschiego.
Punkt 1: Projekty Ofiarowania Izaaka Lorenza Ghibertiego i Filippa Brunelleschiego.
Ilustracja interaktywnaprzedstawia dzieło Lorenzo Ghiberti, Drzwi (drugie) do Baptysterium San Giovanni przy kościele Santa Maria del Fiore, 1403-24, Florencja, Włochy. Ozdobna powierzchnia dzrzwi składa się z 28 płaskorzeźb przedstawiających sceny z zycia Chrystusa, jego uczniów i ojców kościoła. DOdatkowo na ilustracji umieszczono informację:
1. Projekty Ofiarowania Izaaka Lorenza Ghibertiego i Filippa Brunelleschiego.
Punkt 1: Projekty Ofiarowania Izaaka Lorenza Ghibertiego i Filippa Brunelleschiego.
1
1. Projekty Ofiarowania Izaaka Lorenza Ghibertiego i Filippa Brunelleschiego.
Lorenzo Ghiberti, Drzwi (drugie), Baptysterium San Giovanni przy kościele Santa Maria del Fiore, 1403-24, Florencja, Włochy, pinimg.com, CC BY 3.0
6,6
R50zr7dilKe3I1
Ilustracja przedstawia dzieło Lorenzo Ghiberti pt. „Ofiarowanie Izaaka”. Na fragmencie drzwi baptysterium florenckiego widzimy rzeźbę ze sceną ofiarowania Izaaka - nagiego mężczyzny klęczącego na posagu. Obok niego stoi starszy mężczyzna w szatach, w ręku trzyma nóż, którym celuje w stronę Izaaka. Dookoła mężczyzn znajdują się inne postacie oraz zwierzęta. Cała scena przedstawiona jest w brązowej ramie.
Lorenzo Ghiberti, projekt „Ofiarowania Izaaka” na drugie drzwi, Baptysterium San Giovanni przy kościele Santa Maria del Fiore, 1403-24, Florencja, Włochy, pinimg.com, CC BY 3.0
RAnDlFylLSxW21
Ilustracja przedstawia dzieło Filippo Brunelleschi pt. „Ofiarowanie Izaaka”. Na fragmencie drzwi baptysterium florenckiego widzimy rzeźbę ze sceną ofiarowania Izaaka - mężczyzny klęczącego na posagu. Obok niego stoi starszy mężczyzna w szatach. Jedną ręką chwyta szyję młodzieńca, natomiast w drugiej ręce trzyma nóż, który zbliża do gardła Izaaka. Nad mężczyznami znajduje się anioł, który łapie starszego mężczyznę za rękę, w której trzyma nóź. Poniżej postaci znajdują się zwierzęta oraz inne postacie. Cała scena przedstawiona jest w brązowej ramie.
Filippo Brunelleschi, projekt „Ofiarowania Izaaka” na drugie drzwi, Baptysterium San Giovanni przy kościele Santa Maria del Fiore, 1403-24, Florencja, Włochy, pinimg.com, CC BY 3.0
RBHG8PxaxKvN7
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.
Ghiberti otrzymał zamówienie na następnie kolejne drzwi do Baptysterium, które ukończył w 1452 roku, a zostały one nazwane przez Michała Anioła Rajskimi Wrotami (Porta del Paradiso). Drzwi składają się z 10 paneliPanelpaneli. Artysta zamieścił w każdym z paneli więcej niż jeden epizod, stosując nowatorskie rozwiązania perspektywicznePerspektywaperspektywiczne.
RyPQav7ybJMYW1
Ilustracja interaktywna przedstawia dzieło Lorenzo Ghiberti pt. „Wrota Raju” („Porta del Paradiso”). Na fotografii widzimy drzwi podzielone na dziesięć części. Każda z nich przedstawia scenę biblijną. Dookoła przedstawionych scen znajdują się także fragmenty biblijnych postaci, co stanowi zdobienia drzwi. Na ilustracji umieszczone są niebieskie pulsujące punkty. Po kliknięciu kursorem myszki w punkt wyświetlą się dodatkowe informacje.
Ilustracja interaktywna przedstawia dzieło Lorenzo Ghiberti pt. „Wrota Raju” („Porta del Paradiso”). Na fotografii widzimy drzwi podzielone na dziesięć części. Każda z nich przedstawia scenę biblijną. Dookoła przedstawionych scen znajdują się także fragmenty biblijnych postaci, co stanowi zdobienia drzwi. Na ilustracji umieszczone są niebieskie pulsujące punkty. Po kliknięciu kursorem myszki w punkt wyświetlą się dodatkowe informacje.
Lorenzo Ghiberti, „Wrota Raju” („Porta del Paradiso”), 1425-52 Baptysterium San Giovanni przy kościele Santa Maria del Fiore, Florencja, Włochy, wikimedia.org, CC BY 3.0
Powrót do antyku - dwa przedstawienia Dawida
Pierwszym wolnostojącym aktem nowożytnym w rzeźbie jest Dawid Donatella, brązowy odlew wykonany na zamówienie Kosmy Medyceusza, wykonany stosowaną już starożytnej Grecji i Rzymie oraz w średniowieczu techniką wosku traconego, polegającą na sporządzeniu prototypu z wosku, a następnie oklejenie go ognioodporną masą, wytopieniu wosku i zastąpienie go stopionym brązem. Rzeźba przedstawia drugiego króla Izraela, Dawida jako młodzieńca, wzorowana jest na rzeźbie antycznej. Biblijny bohater ukazany jest w hełmie, ozdobionym wawrzynem (symbol zwycięstwa). Rzeźbiarz nawiązał do antyku – zastosował kontrapostKontrapostkontrapost, skupił się na wdzięku i elegancji Dawida, zachował idealne proporcje ciała i harmonię.
Prezentacja przedstawia inspirację antykiem na podstawie rzeźby „Dawid” autorstwa Donatella. Po punktami interaktywnymi umieszczono następujące innformacje:
1. Dawid przyjmuje zwycięską pozę tuż po walce z Goliatem, jego noga znajduje się na obciętej głowie pokonanego Goliata.2. W prawej ręce trzyma miecz, którym obciął Goliatowi głowę.3. Lewą ręką bohater opiera się na biodrze, w dłoni trzyma kamień, którym zabił wroga.4. Dawid ma delikatne rysy twarzy i smukłą, chłopięcą sylwetkę o doskonałych proporcjach. Na jego twarzy rysuje się zaduma. 5. Na nogach ubrane ma sandały w rzymskim stylu.6. Głowę bohatera zdobi kapelusz z liśćmi wawrzynu.7. Podest, na którym stoi dekorowany jest wieńcem laurowym (symbol zwycięstwa).
Prezentacja przedstawia inspirację antykiem na podstawie rzeźby „Dawid” autorstwa Donatella. Po punktami interaktywnymi umieszczono następujące innformacje:
1. Dawid przyjmuje zwycięską pozę tuż po walce z Goliatem, jego noga znajduje się na obciętej głowie pokonanego Goliata.2. W prawej ręce trzyma miecz, którym obciął Goliatowi głowę.3. Lewą ręką bohater opiera się na biodrze, w dłoni trzyma kamień, którym zabił wroga.4. Dawid ma delikatne rysy twarzy i smukłą, chłopięcą sylwetkę o doskonałych proporcjach. Na jego twarzy rysuje się zaduma. 5. Na nogach ubrane ma sandały w rzymskim stylu.6. Głowę bohatera zdobi kapelusz z liśćmi wawrzynu.7. Podest, na którym stoi dekorowany jest wieńcem laurowym (symbol zwycięstwa).
Źródło: online-skills.
W późnym okresie quattrocenta uczeń Donatella, Andrea del Verrocchio wykonał brązowy odlew Dawida we florenckim Bargello. Jego rzeźba podobnie jak u Donatella ukazuje młodzieńca po walce z Goliatem. Dawid Verrocchia nie jest jednak aktem, ma na sobie rzymską tunikę. Młodzieniec stoi w kontrapościeKontrapostkontrapoście. Jego poza jest elegancka i pewna siebie. W prawej dłoni trzyma krótki miecz. Wzrok ma skierowany w bok, na twarzy rysuje się delikatny, zuchwały uśmiech.
RlravKQHwbKX5
Ilustracja interaktywna 1. W późnym okresie quattrocenta uczeń Donatella, Andrea del Verrocchio wykonał brązowy odlew Dawida we florenckim Bargello. Jego rzeźba podobnie jak u Donatella ukazuje młodzieńca po walce z Goliatem. Dawid Verrocchia nie jest jednak aktem, ma na sobie rzymską tunikę. Młodzieniec stoi w kontrapoście. Jego poza jest elegancka i pewna siebie. W prawej dłoni trzyma krótki miecz. Wzrok ma skierowany w bok, na twarzy rysuje się delikatny, zuchwały uśmiech.
Ilustracja interaktywna 1. W późnym okresie quattrocenta uczeń Donatella, Andrea del Verrocchio wykonał brązowy odlew Dawida we florenckim Bargello. Jego rzeźba podobnie jak u Donatella ukazuje młodzieńca po walce z Goliatem. Dawid Verrocchia nie jest jednak aktem, ma na sobie rzymską tunikę. Młodzieniec stoi w kontrapoście. Jego poza jest elegancka i pewna siebie. W prawej dłoni trzyma krótki miecz. Wzrok ma skierowany w bok, na twarzy rysuje się delikatny, zuchwały uśmiech.
1
1. W późnym okresie quattrocenta uczeń Donatella, Andrea del Verrocchio wykonał brązowy odlew Dawida we florenckim Bargello. Jego rzeźba podobnie jak u Donatella ukazuje młodzieńca po walce z Goliatem. Dawid Verrocchia nie jest jednak aktem, ma na sobie rzymską tunikę. Młodzieniec stoi w kontrapoście. Jego poza jest elegancka i pewna siebie. W prawej dłoni trzyma krótki miecz. Wzrok ma skierowany w bok, na twarzy rysuje się delikatny, zuchwały uśmiech.
Andrea del Verrocchio, „Dawid”, 1473–1475, Museo Nazionale del Bargello, Florencja, Włochy, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
Pomniki konne wczesnego renesansu
W renesansie popularnością cieszyły się pomniki konne, służące zapewnieniu nieśmiertelnej sławy ludzi walecznych, wsławionych heroicznymi czynami oraz życiem zgodnie z cnotami. Ten typ rzeźby obecny był także w dorobku Donatella i Verrocchia. Odlany w 1453 roku posąg kondotiera weneckiego, Erasmo da Narni, zw. Gattamelata to pierwszy pomnik konny od czasów antyku.
R19oU5KhZ9Uod
Ilustracja interaktywna przedstawia pomnik konny Gattamelaty, autorstwa Donatella. Przedstawia włoskiego kondotiera, jadącego wierzchem konno, trzymającego uzdę. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następującą informację:
1. W rzeźbie wyraźny jest wpływ rzymskiego pomnika Marka Aureliusza – bohater ubrany jest w starożytną zbroję, został ukazany jako wódz czuwający nad wojskami, który nie bierze bezpośrednio udziału w walce, jest spokojny i pewny siebie. Donatello ostatecznie zerwał z estetyką gotyku, jego dojrzałe prace cechuje swobodna kompozycja oparta na perspektywie. Doskonale oddany jest ruch postaci, jej stan psychiczny, mimika oraz ekspresja gestu. Jego ciało jest mocno usadowione w siodle, na twarzy rysuje się opanowanie i spokój, a wyprostowana postawa kondotiera podkreśla siłę charakteru dobrego wojownika.
Ilustracja interaktywna przedstawia pomnik konny Gattamelaty, autorstwa Donatella. Przedstawia włoskiego kondotiera, jadącego wierzchem konno, trzymającego uzdę. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następującą informację:
1. W rzeźbie wyraźny jest wpływ rzymskiego pomnika Marka Aureliusza – bohater ubrany jest w starożytną zbroję, został ukazany jako wódz czuwający nad wojskami, który nie bierze bezpośrednio udziału w walce, jest spokojny i pewny siebie. Donatello ostatecznie zerwał z estetyką gotyku, jego dojrzałe prace cechuje swobodna kompozycja oparta na perspektywie. Doskonale oddany jest ruch postaci, jej stan psychiczny, mimika oraz ekspresja gestu. Jego ciało jest mocno usadowione w siodle, na twarzy rysuje się opanowanie i spokój, a wyprostowana postawa kondotiera podkreśla siłę charakteru dobrego wojownika.
1
1. W rzeźbie wyraźny jest wpływ rzymskiego pomnika Marka Aureliusza – bohater ubrany jest w starożytną zbroję, został ukazany jako wódz czuwający nad wojskami, który nie bierze bezpośrednio udziału w walce, jest spokojny i pewny siebie. Donatello ostatecznie zerwał z estetyką gotyku, jego dojrzałe prace cechuje swobodna kompozycja oparta na perspektywie. Doskonale oddany jest ruch postaci, jej stan psychiczny, mimika oraz ekspresja gestu. Jego ciało jest mocno usadowione w siodle, na twarzy rysuje się opanowanie i spokój, a wyprostowana postawa kondotiera podkreśla siłę charakteru dobrego wojownika.
Donatello, „Pomnik konny Gattamelaty”, 1447-53, Piazza del Santo, Padwa, Włochy, pinimg.com, CC BY 3.0
Pomnik Bartolomeo Colleoniego (1400‑1475) autorstwa Verocchia powstał na życzenie weneckiego kondotiera. Rzeźbiarz wzorował się na pomniku Gatamellaty – podobieństwo widoczne jest w postawie konia. Jednak naprężona postawa jeźdźca wskazuje na dumę i pewność siebie. Verrocchio skupił się na emocjach – twarz Colleoniego wyraża napięcie.
(...) największy podziw budzi jednak postawa jeźdźca, zdającego się jechać na czele swych wojsk w śmiałej, wyzywającej pozie. (…) Nie od razu zdajemy sobie sprawę z doniosłości i prostoty dzieła Verocchia – z klarowności bryły, jaką reprezentuje grupa z każdej niemal strony, oraz skoncentrowanej energii, zdającej się ożywiać mężczyznę w zbroi i jego wierzchowca.
Źródło: E. Gombrich, O sztuce
R1LOe5plG4ukj
Ilustracja interaktywna przedstawia „Pomnik konny Bartolommea Colleoniego”, którego autorem jest Andrea del Verrocchio, w Padwie (Włochy). Dodatkowo na ilustracji umieszczono następującą informację: 1. Pomnik Bartolomeo Colleoniego (1400‑1475) autorstwa Verocchia powstał na życzenie weneckiego kondotiera. Rzeźbiarz wzorował się na pomniku Gatamellaty – podobieństwo widoczne jest w postawie konia. Jednak naprężona postawa jeźdźca wskazuje na dumę i pewność siebie. Verrocchio skupił się na emocjach – twarz Colleoniego wyraża napięcie.
Ilustracja interaktywna przedstawia „Pomnik konny Bartolommea Colleoniego”, którego autorem jest Andrea del Verrocchio, w Padwie (Włochy). Dodatkowo na ilustracji umieszczono następującą informację: 1. Pomnik Bartolomeo Colleoniego (1400‑1475) autorstwa Verocchia powstał na życzenie weneckiego kondotiera. Rzeźbiarz wzorował się na pomniku Gatamellaty – podobieństwo widoczne jest w postawie konia. Jednak naprężona postawa jeźdźca wskazuje na dumę i pewność siebie. Verrocchio skupił się na emocjach – twarz Colleoniego wyraża napięcie.
1
1. Pomnik Bartolomeo Colleoniego (1400‑1475) autorstwa Verocchia powstał na życzenie weneckiego kondotiera. Rzeźbiarz wzorował się na pomniku Gatamellaty – podobieństwo widoczne jest w postawie konia. Jednak naprężona postawa jeźdźca wskazuje na dumę i pewność siebie. Verrocchio skupił się na emocjach – twarz Colleoniego wyraża napięcie.
Andrea del Verrocchio, „Pomnik konny Bartolommea Colleoniego”, 1483-1488, Padwa, Włochy, wikimedia.org, domena publiczna
Polecenie 2
na podstawie wiadomości z tej lekcji i innych dostępnych źródeł, wymień główne cechy wspólne dzieł renesansowych i rzeźby antycznej.
na podstawie wiadomości z tej lekcji i innych dostępnych źródeł, wymień główne cechy wspólne dzieł renesansowych i rzeźby antycznej.
na podstawie wiadomości z tej lekcji i innych dostępnych źródeł, wymień główne cechy wspólne dzieł renesansowych i rzeźby antycznej.
Porównaj pomniki konne Donatella i Verocchia ze starożytnym posągiem Marka Aureliusza. Wypisz podobieństwa dzieł renesansowych do antycznej rzeźby.
4,4,4
R15UOPegoL8tk1
Ilustracja przedstawia rzeźbę nieznanego autora pt. „Pomnik konny Marka Aureliusza”. Mężczyzna ubrany w szaty. Jedną rękę wyciąga przed siebie, natomiast drugą ma zgiętą w łokciu i trzyma ją blisko ciała. Mężczyzna na koniu widoczny jest częściowo z boku. Posąg jest w kolorze brązowym. W tle pomniku widoczne są fragmenty budynku muzeum.
„Pomnik konny Marka Aureliusza”, 175 n.e., Wzgórza Kaptiolińskie, Rzym, Włochy, wikimedia.org, CC BY 3.0
R1U3xu4Z8px1E1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Donatella pt. „Pomnik konny Gattamelaty”. Mężczyzna ubrany w zbroję siedzi na koniu. W jednej ręce trzyma kij, natomiast drugą ręką chwyta uprząż konną. Postać za pasem ma włożony długi miecz. Mężczyzna na koniu widoczny jest z boku. Posąg jest w kolorze brązowym. W tle posągu znajdują się budynki oraz ulica, po której poruszają się samochody.
Donatello, „Pomnik konny Gattamelaty”, 1447-53, Piazza del Santo, Padwa, Włochy, pinimg.com, CC BY 3.0
R1SuNatY2aUwx1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Andrea del Verrocchio pt. „Pomnik konny Bartolommea Colleoniego”. Mężczyzna ubrany w zbroję siedzi na koniu. Na głowie ma hełm. W rękach trzyma uprząż konną. Zdjęcie pomnika zostało wykonane od dołu. Posąg jest w kolorze brązowym. W tle pomnika znajdują się liczne drzewa.
Andrea del Verrocchio, „Pomnik konny Bartolommea Colleoniego”, 1483-1488, Padwa, Włochy, wikimedia.org, domena publiczna
R1MmrCuV5dg84
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.
macec22713ec474fa_0000000000090
RyRjDoN8BkQMp
Ćwiczenie 1
Podaj nazwiska dwóch autorów, którzy przedstawili w swoich dziełach scenę Ofiara Izaaka.
Podaj nazwiska dwóch autorów, którzy przedstawili w swoich dziełach scenę Ofiara Izaaka.
Uzupełnij informacje o poniższych dziełach.
Nazwa sceny: ..........................
Autor dzieła nr 1: ................................
Autor dzieła nr 2: ........................................
RcwTkIitOGN8Z
Ćwiczenie 2
Wymień nazwiska dwóch postaci przedstawionych na słynnych pomnikach konnych epoki renesansu.
Wymień nazwiska dwóch postaci przedstawionych na słynnych pomnikach konnych epoki renesansu.
Rozpoznaj postacie z fragmentów rzeźb. (kliknij w punkt i napisz)
.................
.................
Re6JVYPXQMPP51
Ćwiczenie 3
Do podanych kolejno stwierdzeń dopasuj określenie „Prawda” lub „Fałsz”.
1. Wrota Raju wykonał Michał Anioł.
2. Metoda woski traconego polega na wykonaniu rzeźby z brązu i pokryciu jej woskiem, a następnie jego roztopienia.
3. Colleoni był kondotierem.
4. Pieszym aktem renesansowym w rzeźbie pełnoplastycznej jest Dawid Donatella.
Do podanych kolejno stwierdzeń dopasuj określenie „Prawda” lub „Fałsz”.
1. Wrota Raju wykonał Michał Anioł.
2. Metoda woski traconego polega na wykonaniu rzeźby z brązu i pokryciu jej woskiem, a następnie jego roztopienia.
3. Colleoni był kondotierem.
4. Pieszym aktem renesansowym w rzeźbie pełnoplastycznej jest Dawid Donatella.
Oznacz, które zdania są prawdziwe.
Prawda
Fałsz
Wrota Raju wykonał Michał Anioł.
□
□
Metoda woski traconego polega na wykonaniu rzeźby z brązu i pokryciu jej woskiem, a następnie jego roztopienia.
□
□
Colleoni był kondotierem.
□
□
Pieszym aktem renesansowym w rzeźbie pełnoplastycznej jest Dawid Donatella.
□
□
Źródło: online-skills.
RQFMSOBQSItfs1
Ćwiczenie 4
Polecenie do zadania brzmi: Uzupełnij informacje. Poniżej umieszczony jest fragment tekstu z czterema pustymi, szarymi polami, w które należy wpisać poprawne odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Polecenie do zadania brzmi: Uzupełnij informacje. Poniżej umieszczony jest fragment tekstu z czterema pustymi, szarymi polami, w które należy wpisać poprawne odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest klawisz „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Uzupełnij informacje.
W latach 1401-1402 we Florencji rozpisano konkurs na ............ drzwi wschodniej strony Baptysterium. Przystąpili do niego najwięksi rzeźbiarze Toskanii, w tym Brunelleschi i Ghiberti. Zadaniem artystów było wykonanie reliefu ze sceną Ofiarowania Izaaka. Wybrany przez komisję projekt ...................... odznaczał się miękkością formy, rzeźbiarz przedstawił ............ jako młodzieńca w akcie. Gotowe drzwi składały się z 28 płaskorzeźb, w tym 20 ze scenami z życia .................. i 8 z postaciami ewangelistów i ojców Kościoła.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
R1IyewQymOyWk
Ćwiczenie 5
Wymień co najmniej 3 postacie przedstawione na drzwiach "Wrota Raju" Lorenzo Ghibertiego.
Wymień co najmniej 3 postacie przedstawione na drzwiach "Wrota Raju" Lorenzo Ghibertiego.
Określ, kogo dotyczą wskazane sceny.
.................
.................
.................
R10Zgq3ltUYqT1
Ćwiczenie 6
Do definicji dobierz właściwy termin.
Definicje:
1. Zasada kompozycji, polegająca na ustawieniu postaci ludzkiej tak, aby ciężar ciała spoczywał na jednej nodze i na zrównoważeniu tej postawy lekkim wygięciem tułowia i ramienia w stronę odwrotną. Możliwe odpowiedzi: 1. Perspektywa 2. Kontrapost.
2.Sposób przedstawiania sytuacji przestrzennych na płaszczyźnie, wykorzystujący fakt, że dalszy z 2 równoległych odcinków widać pod mniejszym kątem. Możliwe odpowiedzi: 1. Perspektywa 2. Kontrapost.
Do definicji dobierz właściwy termin.
Definicje:
1. Zasada kompozycji, polegająca na ustawieniu postaci ludzkiej tak, aby ciężar ciała spoczywał na jednej nodze i na zrównoważeniu tej postawy lekkim wygięciem tułowia i ramienia w stronę odwrotną. Możliwe odpowiedzi: 1. Perspektywa 2. Kontrapost.
2.Sposób przedstawiania sytuacji przestrzennych na płaszczyźnie, wykorzystujący fakt, że dalszy z 2 równoległych odcinków widać pod mniejszym kątem. Możliwe odpowiedzi: 1. Perspektywa 2. Kontrapost.
Do definicji dopisz terminy.
.................... – zasada kompozycji, polegająca na ustawieniu postaci ludzkiej tak, aby ciężar ciała spoczywał na jednej nodze i na zrównoważeniu tej postawy lekkim wygięciem tułowia i ramienia w stronę odwrotną.
...................... – sposób przedstawiania sytuacji przestrzennych na płaszczyźnie, wykorzystujący fakt, że dalszy z 2 równoległych odcinków widać pod mniejszym kątem.
Źródło: online-skills.
RBv0XJTaDcluy
Ćwiczenie 7
Wskaż, które z wymienionych dzieł nie jest rzeźbą renesansową:
1. rzeźba Donatella pt. „Pomnik konny Gattamelaty”
2. rzeźba nieznanego autora pt. „Pomnik konny Marka Aureliusza”
3. rzeźba Andrei del Verrocchio pt. „Pomnik konny Bartolommea Colleoniego”
Wskaż, które z wymienionych dzieł nie jest rzeźbą renesansową:
1. rzeźba Donatella pt. „Pomnik konny Gattamelaty”
2. rzeźba nieznanego autora pt. „Pomnik konny Marka Aureliusza”
3. rzeźba Andrei del Verrocchio pt. „Pomnik konny Bartolommea Colleoniego”
Wskaz dzieło, które nie jest rzeźbą renesansową.
1
2
3
Polecenie 3
Kto jest autorem renesansowej rzeźby przedstawiającej św. Magdalenę?
Kto jest autorem renesansowej rzeźby przedstawiającej św. Magdalenę?
Kto jest autorem renesansowej rzeźby przedstawiającej św. Magdalenę?
Dokonaj analizy formalnej rzeźby Donatella przedstawiającej św. Magdalenę.
RkIw9ztMybbWJ1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Donatella pt. „Święta Maria Magdalena”. Rzeźba przedstawia kobietę w postrzępionej sukience do kolan. Dłonie ma złożone na wysokości klatki piersiowej. Posąg znajduje się pośrodku pomieszczenia. Dookoła widzimy szklane drzwi, natomiast za rzeźbą znajdują się schody.
Donatello, „Święta Maria Magdalena”, 1453-1455, Museo dell'Opera del Duomo, Florencja, Włochy, wikimedia.org, CC BY 2.5
REcQyq2JFD9aT
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.
Słownik pojęć
Kontrapost
Kontrapost
wł. contrapposto przeciwieństwo, kontrast], zasada kompozycji, polegająca na ustawieniu postaci ludzkiej tak, aby ciężar ciała spoczywał na jednej nodze i na zrównoważeniu tej postawy lekkim wygięciem tułowia i ramienia w stronę odwrotną.
Panel
Panel
płaski, prostokątny kawałek drewna lub innego materiału, z którego układa się większą powierzchnię.
Perspektywa
Perspektywa
sposób przedstawiania sytuacji przestrzennych na płaszczyźnie, wykorzystujący fakt, że dalszy z 2 równoległych odcinków widać pod mniejszym kątem.
Słownik pojęć został opracowany na podstawie:
encyklopedia.pwn.pl
Galeria dzieł sztuki
R50zr7dilKe3I1
Ilustracja przedstawia dzieło Lorenzo Ghiberti pt. „Ofiarowanie Izaaka”. Na fragmencie drzwi baptysterium florenckiego widzimy rzeźbę ze sceną ofiarowania Izaaka - nagiego mężczyzny klęczącego na posagu. Obok niego stoi starszy mężczyzna w szatach, w ręku trzyma nóż, którym celuje w stronę Izaaka. Dookoła mężczyzn znajdują się inne postacie oraz zwierzęta. Cała scena przedstawiona jest w brązowej ramie.
Lorenzo Ghiberti, projekt „Ofiarowania Izaaka” na drugie drzwi, Baptysterium San Giovanni przy kościele Santa Maria del Fiore, 1403-24, Florencja, Włochy, pinimg.com, CC BY 3.0
RAnDlFylLSxW21
Ilustracja przedstawia dzieło Filippo Brunelleschi pt. „Ofiarowanie Izaaka”. Na fragmencie drzwi baptysterium florenckiego widzimy rzeźbę ze sceną ofiarowania Izaaka - mężczyzny klęczącego na posagu. Obok niego stoi starszy mężczyzna w szatach. Jedną ręką chwyta szyję młodzieńca, natomiast w drugiej ręce trzyma nóż, który zbliża do gardła Izaaka. Nad mężczyznami znajduje się anioł, który łapie starszego mężczyznę za rękę, w której trzyma nóź. Poniżej postaci znajdują się zwierzęta oraz inne postacie. Cała scena przedstawiona jest w brązowej ramie.
Filippo Brunelleschi, projekt „Ofiarowania Izaaka” na drugie drzwi, Baptysterium San Giovanni przy kościele Santa Maria del Fiore, 1403-24, Florencja, Włochy, pinimg.com, CC BY 3.0
RGyy3U520wMTI1
Ilustracja przedstawia dzieło Lorenzo Ghiberti pt. „Drzwi (drugie)”. Są to duże, brązowe drzwi do baptysterium florenckiego przy kościele Santa Maria del Fiore. Drzwi podzielone są na dwadzieścia osiem paneli. Każdy z nich ilustruje scenę z życia Chrystusa, bądź przedstawia Ewangelistów. Wszystkie części otoczone są gotyckimi obramowaniami.
Lorenzo Ghiberti, Drzwi (drugie), Baptysterium San Giovanni przy kościele Santa Maria del Fiore, 1403-24, Florencja, Włochy, pinimg.com, CC BY 3.0
R1GNOBkHUrIM31
Ilustracja przedstawia rzeźbę Andrea del Verrocchio pt. „Dawid”. Młody mężczyzna ubrany w krótką sukienkę stoi na kolumnie, na której znajduje się także głowa starszego mężczyzny. Młodzieniec jedną ręką podpiera się za bok, natomiast w drugiej ręce trzyma sztylet. Postać ma dłuższe, kręcone włosy. Spogląda w bok. W tle znajdują się mury ścian muzeum oraz inna rzeźba.
Andrea del Verrocchio, „Dawid”, 1473–1475, Museo Nazionale del Bargello, Florencja, Włochy, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
R1U3xu4Z8px1E1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Donatella pt. „Pomnik konny Gattamelaty”. Mężczyzna ubrany w zbroję siedzi na koniu. W jednej ręce trzyma kij, natomiast drugą ręką chwyta uprząż konną. Postać za pasem ma włożony długi miecz. Mężczyzna na koniu widoczny jest z boku. Posąg jest w kolorze brązowym. W tle posągu znajdują się budynki oraz ulica, po której poruszają się samochody.
Donatello, „Pomnik konny Gattamelaty”, 1447-53, Piazza del Santo, Padwa, Włochy, pinimg.com, CC BY 3.0
R1SuNatY2aUwx1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Andrea del Verrocchio pt. „Pomnik konny Bartolommea Colleoniego”. Mężczyzna ubrany w zbroję siedzi na koniu. Na głowie ma hełm. W rękach trzyma uprząż konną. Zdjęcie pomnika zostało wykonane od dołu. Posąg jest w kolorze brązowym. W tle pomnika znajdują się liczne drzewa.
Andrea del Verrocchio, „Pomnik konny Bartolommea Colleoniego”, 1483-1488, Padwa, Włochy, wikimedia.org, domena publiczna
R15UOPegoL8tk1
Ilustracja przedstawia rzeźbę nieznanego autora pt. „Pomnik konny Marka Aureliusza”. Mężczyzna ubrany w szaty. Jedną rękę wyciąga przed siebie, natomiast drugą ma zgiętą w łokciu i trzyma ją blisko ciała. Mężczyzna na koniu widoczny jest częściowo z boku. Posąg jest w kolorze brązowym. W tle pomniku widoczne są fragmenty budynku muzeum.
„Pomnik konny Marka Aureliusza”, 175 n.e., Wzgórza Kaptiolińskie, Rzym, Włochy, wikimedia.org, CC BY 3.0
RkIw9ztMybbWJ1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Donatella pt. „Święta Maria Magdalena”. Rzeźba przedstawia kobietę w postrzępionej sukience do kolan. Dłonie ma złożone na wysokości klatki piersiowej. Posąg znajduje się pośrodku pomieszczenia. Dookoła widzimy szklane drzwi, natomiast za rzeźbą znajdują się schody.
Donatello, „Święta Maria Magdalena”, 1453-1455, Museo dell'Opera del Duomo, Florencja, Włochy, wikimedia.org, CC BY 2.5
macec22713ec474fa_0000000000218
Bibliografia
M. W. Ałpatow, Historia sztuki, t. 3, Warszawa 1968.
B. Fabiani, Gawędy o sztuce. Dzieła, twórcy, mecenasi, Warszawa 2012.
M. Levey, Wczesny renesans, Warszawa 1972.
K. Piwocki, Historia sztuki w zarysie, t. 2, Warszawa 1977.
Z. Waźbiński, Malarstwo Quattrocenta, Warszawa 1972.
