RcSIFcWrYXl9X1

Rzeźby, które zaistniały w przestrzeni - Niki de Saint Phalle

Ważne daty

29 października 1930 – narodziny Niki de Saint Phalle

1956 - nawiązanie współpracy z rzeźbiarzem Jeanem Tinguely

1960 – we Francji powstaje nurt Nowy realizm

1965 – powstanie pierwszej Nany – rzeźby kobiety o uproszczonej formie i wyolbrzymionych, okrągłych kształtach

1980 – rozpoczęcie prac przy Ogrodzie Tarota we Włoszech

1983 – przeprowadzka do Włoch; zamieszkanie we wnętrzu jednej ze swoich rzeźb w ogrodzie – Cesarzowej

21 maja 2002 – śmierć Niki de Saint Phalle

1

Scaneriusz lekcji dla nauczyciela.

ROX0HnlOcFbXr1
Scenariusz zajęć do pobrania.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.

I. Rozwijanie zdolności rozumienia przemian w dziejach sztuki w kontekście ich uwarunkowań kulturowych, środowiskowych, epok, kierunków, stylów i tendencji w sztuce. Uczeń:

I.10. formułuje samodzielne, logiczne wypowiedzi argumentacyjne na temat epok, kierunków, stylów i tendencji w sztuce oraz środowisk artystycznych.

I.1.h) sztuki 2 połowy XX wieku (socrealizm, informel, pop‑art, minimalart, hiperrealizm, land‑art, konceptualizm, neofiguracja, Nowy Realizm, opart, tendencja zerowa, modernizm i postmodernizm w architekturze, nurt organiczny i kinetyczny w rzeźbie oraz sztuka krytyczna i zaangażowana);

I.2. wymienia cechy sztuki poszczególnych epok, kierunków i tendencji;

I.3. rozumie konteksty kulturowe i uwarunkowania przemian w dziejach sztuki (w tym historyczne, religijne, filozoficzne);

I.4. prawidłowo sytuuje w czasie i w przestrzeni geograficznej poszczególne epoki, style, kierunki i tendencje w sztuce;

I.7. łączy najistotniejsze dzieła ze środowiskiem artystycznym, w którym powstały;

I.9. analizuje teksty pisarzy, filozofów, krytyków sztuki i artystów, interpretuje je i wskazuje wpływ tych wypowiedzi na charakter stylów, epok i tendencji w sztuce oraz na kształt dzieła;

II. Zapoznawanie z najwybitniejszymi dziełami w zakresie architektury i sztuk plastycznych. Uczeń:

II.1. wymienia i rozpoznaje najbardziej znane dzieła sztuki różnych epok, stylów oraz kierunków sztuk plastycznych;

II.9. identyfikuje najbardziej reprezentatywne i najsłynniejsze dzieła na podstawie charakterystycznych środków warsztatowych i formalnych oraz przyporządkowuje je właściwym autorom;

III. Zapoznawanie z dorobkiem najwybitniejszych twórców dzieł architektury i sztuk plastycznych. Uczeń:

III.1. wymienia najistotniejszych twórców dla danego stylu lub kierunku w sztuce;

III.2. zna najwybitniejsze dzieła z dorobku artystycznego wybitnych przedstawicieli poszczególnych epok, kierunków i tendencji w sztuce od starożytności po czasy współczesne, z uwzględnieniem artystów schyłku XX i początku XXI wieku;

III.6. porównuje dzieła różnych artystów tworzących w podobnym czasie;

IV. Kształcenie w zakresie rozumienia i stosowania terminów i pojęć związanych z dziełami sztuki, ich strukturą i formą, tematyką oraz techniką wykonania. Uczeń:

IV.2. zna terminologię związaną z opisem formy i treści dzieła malarskiego, rzeźbiarskiego i graficznego, w tym m.in. nazwy formuł ikonograficznych, słownictwo niezbędne do opisu kompozycji, kolorystyki, relacji przestrzennych i faktury dzieła;

IV.6. właściwie stosuje terminy dotyczące opisu treści i formy dzieł sztuk plastycznych.

Nauczysz się

rozpoznawać twórczość Niki de Saint Phalle

opisywać i analizować rzeźbę współczesną

wyjaśniać różnicę między rzeźbą współczesną a dawną

Biografia Niki de Saint Phalle

Artystka urodziła się w rodzinie francusko‑amerykańskiej. Część swojej młodości spędziła z rodzicami w Stanach Zjednoczonych, wychowywała się także u dziadków w USA i we Francji. Od siódmego roku życia uczęszczała do szkoły klasztornej w Nowym Yorku, jednak jej buntowniczy charakter sprawił, że często zmieniała szkoły. W domu rodzinnym panowała atmosfera przemocy, jako jedenastolatka Niki de Saint Phalle została zgwałcona przez swojego ojca.

W 1947 roku Niki de Saint Phalle rozpoczęła karierę modelki , a jej fotografie znalazły się na okładkach pism ze Stanów Zjednoczonych oraz Francji, m.in. Vogue, Life, Elle. W 1949 roku wyszła za mąż za Harry’ego Mathews i przeprowadziła się do Francji. Para miała dwoje dzieci. W tym czasie artystka rozpoczęła naukę w szkole aktorskiej. Konflikty rodzinne, doświadczenia z dzieciństwa oraz brak zrozumienia sprawiły, że w 1953 roku Niki de Saint Phalle podjęła leczenie w zakładzie psychiatrycznym.

Okres leczenia psychiatrycznego i jego skutki

W czasie pobytu w szpitalu, oprócz stosowanych wówczas elektrowstrząsów i środków psychotropowych, Niki de Saint Phalle miała możliwość skorzystania także z arteterapii (terapii poprzez sztukę). Jak twierdzi artystka, było to jedyne lekarstwo, które pomogło jej pokonać chorobę. Powstające w czasie pobytu w szpitalu naiwne obrazki pozwoliły jej na wydobycie i uporanie się z koszmarami z dzieciństwa.

W 1954 roku, po opuszczeniu szpitala, Niki de Saint Phalle zainteresowała się twórczością artystów nowoczesnych i współczesnych, m.in. prymitywisty Henriego Rousseau (1844‑1910), fowistę Henriego Matisse’a (1869‑1954), malarza i grafika Pabla Picasso (1881‑1973). Artystka odbyła także podróż do Hiszpanii, gdzie poznała twórczość Antoniego Gaudíego (1852‑1926). W 1956 roku Niki de Saint Phalle poznała Jean’a Tinguely, którego twórczość stała się inspiracją dla pierwszych prac artystki. W 1960 roku, po rozwodzie z mężem, Niki de Saint Phalle całkowicie poświęciła się twórczości artystycznej.

Twórczość Niki de Saint Phalle na przestrzeni lat

Wczesne prace artystki związane są z nurtem Nowego realizmuNowy realizmNowego realizmu. Był to kierunek w sztuce, który polegał na wykorzystaniu zużytych codziennych przedmiotów oraz odpadków. Przedmioty te artystka wykorzystywała do tworzenia białych, gipsowych rzeźb, które wypełnione były w środku kolorową farbą. Wydostawała się ona na zewnątrz po oddaniu strzału z broni. Strzelanie do pracy stało się formą wyzwolenia emocji, sprzeciw wobec polityki, rolom społecznym i władzy. Pomimo popularności, jaką przyniosły artystce wystawy, które umożliwiły odbiorcom „niszczenie” dzieł za pomocą broni, artystka zdała sobie sprawę z tego, że formuła ta przestała być dla niej terapią, a stała się nałogiem.

Pomysł, który dziś lubię jest następujący: w swoim czasie byłam strzelającą buntowniczką sztuki, teraz po długiej drodze w sztuce oddaję coś społeczeństwu z powrotem. Chciałabym dać ludziom radość. A gniew: no, tak, myślę, że dziś jest coś innego do zrobienia. Nie jestem przeciwniczką gniewu, on jest bardzo pomocny i niekiedy konieczny, ale sądzę, że dziś należy zrobić coś innego. W tym punkcie mojego osobistego rozwoju, w którym się obecnie znajduję, wdaje mi się, że sensowniej jest robić rzeczy, zbliżające ludzi do siebie

Źródło: Niki de Saint Phalle, cyt. za Urszula Usakowska‑Wolff, Sztuka bez kantów : okrągłe dzieła Niki de Saint Phalle, „Orońsko”, 2002, nr 1/2, s. 50

Odrzucając agresję i przemoc, która przez lata była jej udziałem, Niki de Saint Phalle zwróciła się ku tematowi, który cały czas był jej bliski – kobiecie i jej roli. Tym razem jednak nie była to ofiara ale bohaterka. Artystka, tworząc rzeźby kobiet (w latach 1965‑1973), nazwanych przez nią Nana (z francuskiego dziewczyna, dziewuszysko lub „kociak”), rzuciła wyzwanie ideałowi smukłej, eleganckiej, stojącej w cieniu męża kobiety, który dominował w latach 60. XX wieku. Niki de Saint Phalle zaczęła również używać popularnych w tamtym czasie tworzyw sztucznych i poliestrów, które jak się później okazało, zawierały toksyny niszczące płuca i ostrzela artystki. Nowy materiał umożliwił ekspozycję prac w otwartej przestrzeni oraz realizację dużych instalacji. W pracy tej pomagał artystce Jean Tinguely, od 1971 roku mąż artystki, który wykonywał metalowe stelaże rzeźb.

Cykl rzeźb pod nazwą Nana, z którymi przede wszystkim kojarzy się Niki de Saint Phalle, był wyzwaniem, rzuconym obowiązującym wówczas ideałom kobiecej piękności […]: smukłe, płaskie i blade żeńskie istoty […]. Pierwsza Nana była zainspirowana rysunkiem zaprzyjaźnionego z Niki amerykańskiego artysty Larry Riversa, […], na którym uwiecznił on swją ciężarną żonę Clarice.

Źródło: Urszula Usakowska‑Wolff, Sztuka bez kantów : okrągłe dzieła Niki de Saint Phalle, „Orońsko”, 2002, nr 1/2, s. 46.

Od lat siedemdziesiątych Niki de Saint Phalle rozpoczęła realizację rzeźb stworzonym przez siebie w Pescia Fiorentina w Toskanii, we Włoszech parku o nazwie Ogród Tarota. Praca nad tą realizacją tak zajmowała artystkę, że zdecydowała się zamieszkać w tworzonym przez siebie ogrodzie, projektując , nadzorując i wykonując poszczególne elementy założenia parkowego. Jej domem stała się jedna z rzeźb, o nazwie Cesarzowa. Budowa Ogrodu Tarota wymagała znacznych nakładów finansowych, dlatego artystka zaczęła realizować prace o charakterze komercyjnym – rzeźby do placów zabaw, ogrodów miejskich, instytucji. Ze względu na pogarszający się stan zdrowia w 1993 roku Niki de Saint Phalle przeniosła się do Kalifornii. Artystka zmarła w 2002 roku, po półrocznej hospitalizacji.

RdLd5cBPhFBze1
Ilustracja przedstawia portret Niki de Saint Phalle. Kobieta w średnim wieku ma namalowanego na twarz oraz na szyi kolorowego węża. W ręce trzyma rzeźbę węża. Za kobitą widoczne jest jasne, jednolite tło. Artystka jest francuską rzeźbiarką oraz malarką. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Portret Niki de Saint Phalle z namalowanym na twarzy wężem z rzeźbą węża w ręku, sofijon.pl, CC BY 3.0
RaGs4ATIweoND1
Ilustracja przedstawia pracę Thierry Ehrmannv „Portret Niki de Saint Phalle”. Dzieło z 2015 roku. Na fotografii widzimy kobietę w długich, ciemnych włosach. Bohaterka ma podkrążone oczy oraz wesoły wyraz twarzy. Z lewej strony portretu możemy dostrzec liczne rury. Autorem pracy jest francuski artysta i biznesmen.
Thierry Ehrmann, Portret Niki de Saint Phalle, 2015, flickr.com, CC BY 3.0
R1cJlIdf9MeFu1
Ilustracja przedstawia fotografię Niki de Saint Phalle i Jean Tinguely podczas strzelania do obrazu-reliefu artystki. Fotografia pochodzi z 1961 roku. Zdjęcie jest czarno-białe.
Niki de Saint Phalle i Jean Tinguely podczas strzelania do obrazu-reliefu artystki, 1961, Paryż, Francja, wikiart.org, CC BY 3.0
R1WSyIl3UTf8t1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Biała Bogini”. Dzieło pochodzi z 1963 roku. Na fotografii widzimy zniekształconą sylwetkę postaci. Nogi zakończone są w kolanach, ręce ułożone w nienaturalny sposób. Rzeźba jest w odcieniach brązu. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała
Niki de Saint Phalle, „Biała Bogini”, 1963, FOTOarisienneetsesphotos.eklablog.com, CC BY 3.0
RTsxYrM9a6qyN1
Ilustracja przedstawia fotografię Niki de Saint Phalle. Zdjęcie pochodzi z 1970 roku. Na fotografii znajduje się młoda kobiet w czarnym ubraniu. Na szyi ma zawieszony łańcuszek z krzyżem. Za kobietą znajdują się figury świętych. Fotografia jest czarno-biała. Artysta jest francuską rzeźbiarką oraz malarką. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Fotografia Niki de Saint Phalle, 1970, fot. Lothar Wolleh, CC BY-SA 3.0
RXeF1LdeotpGz1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Wybawca”. Dzieło powstało w latach 1991-1993. Możemy je znaleźć w Duisburgu w Niemczech. Na fotografii została przedstawiona fontanna. Na jej szczycie znajduje się kolorowa figura ogromnego ptaka z długimi i ostrymi pazurami. W tle widoczne są wysokie, oszkolone budynki. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Wybawca”, fontanna, 1991-1993, Duisburg, Niemcy, wikimedia.org, domena publiczna
R1HALlKOoSpgw1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle oraz Jeana Tinguely „Fontanna Strawińskiego”. Dzieło pochodzi z 1983 roku. Obecnie możemy je znaleźć w Paryżu we Francji. Na fotografii widzimy fontannę. Zamieszczone są na niej przedmioty o różnych kształtach m.in. usta, nuty. W tle widoczne są budynki. Na fontannie siedzi kilkoro ludzi.
Niki de Saint Phalle, Jean Tinguely, „Fontanna Strawińskiego”, 1983, Paryż, Francja, flickr.com, CC BY 3.0

Rzeźby zaistniałe w przestrzeni

Przestrzeń publiczna to obszar, w którym codziennie spotykamy się z innymi ludźmi. Mogą to być ulice, place, parki, ale też budynki, takie jak urzędy czy szkoły. Każda z tych przestrzeni została zaprojektowana w taki sposób, aby ułatwić wzajemną komunikację. Ważnym elementem tej przestrzeni jest jej uporządkowanie, wygląd i jakość elementów które ją tworzą. np. kwietników czy koszy na śmieci, czyli tzw. małej architektury.

Od starożytności w przestrzeni publicznej ustawiano pomniki, rzeźby plenerowe, których zadaniem było informowanie np. o ważnym wydarzeniu lub osobie. Miały też znaczenie symboliczne i odwoływały się do tradycji i kultury danej społeczności. Często pełniły one funkcję dekoracji.

Rzeźby w przestrzeni stały się znakiem rozpoznawczym Niki de Saint Phalle. Popularne w latach 60. XX wieku tworzywa sztuczne pozwoliły artystce na tworzenie rzeźb o dużych rozmiarach i niewielkiej wadze, odpornych na działanie warunków atmosferycznych. Możliwość ustawienia rzeźb w przestrzeni otworzyła nowy etap twórczości Niki de Saint Phalle. Tworzyła ona m.in. elementy małej architektury, rzeźby architektoniczne przeznaczone do interakcji z człowiekiem, rzeźby o funkcji dekoracyjnej. Szczególną popularnością cieszyły się figury Nany, z których największa miała 5 metrów wysokości. Wszystkie tworzone od połowy lat 60. XX wieku prace tej artystki charakteryzują się uproszczonym kształtem, wzorzystą dekoracją, intensywną kolorystyką oraz tematyką inspirowaną motywami zaczerpniętymi z kultury europejskiej.

R1Dus7T97ZDGh1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Ławka”. Dzieło zastosowania od 1989 roku. Na fotografii widzimy rzeźbę menedżera stojącego na ławce. Postać ubrana jest w kolorową, kraciastą marynarkę oraz żółte spodnie i czarne buty. Na głowie postaci umieszczony jest biały kapelusz. W ręce mężczyzna trzyma otwartą gazetę. Obok bohatera na ziemi siedzi zwierzę, wyglądem przypominające psa w biało-niebieskim kolorze W tle widoczny jest trawnik, drzewo oraz mury. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka.
Niki de Saint Phalle, „Ławka”, 1989, wikimedia.org, CC BY-SA 2.0
R1XvYNPTVUyKZ1
Ilustracja interaktywna przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Golem / Potwór”. Dzieło pochodzi z 1972 roku. Na fotografii widzimy rzeźbę w formie trzech zjeżdżalni. Jest to pusta w środku konstrukcja przypominająca grotę. Z przodu na szczycie wymodelowana jest zniekształcona twarz z okrągłymi oczami, szerokim nosem oraz otwartymi ustami. Jest ona czarno-biała. W tle są liczne drzewa. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała. Na ilustracji znajdują się aktywne punkty z dodatkowymi informacjami. 1.Zgodnie z żydowską legendą Golem to niema, bezmyślna istota ulepiona z gliny. Została ona ożywiona za pomocą zaklęć, aby bronić Żydów przed atakami ludzi, którzy chcą zrobić im krzywdę. Golem zaczął jednak atakować także Żydów i jego twórca pozbawił go życia. 2) Instalacja Niki de Saint Phalle powstała przy współpracy z francuską artystą Jeanem Tinguely w 1972 roku. Znajduje się ona na placu zabaw w Jerozolimie. Legendarny stwór nie budzi jednak strachu, ale jest towarzyszem zabawy. Artystka zachęca w ten sposób do innego spojrzenia na otaczającą rzeczywistość oraz do odrzucenia lęków i uprzedzeń. Dzięki sztuce stwór, który mógł wywoływać strach, został oswojony i wzbudza radość. 3)W instalacji Niki de Saint Phalle Golem to bezkształtna, pusta w środku konstrukcja przypominająca grotę. Z przodu na szczycie wymodelowana została zniekształcona twarz, z okrągłymi oczami, szerokim nosem i wydętymi, okrągłymi, otwartymi ustami, z których wystaje jeden, trójdzielny język, całkowicie obejmujący funkcję zjeżdżalni. Na głowie i korpusie Golema znajdują się wypustki przypominające kępki włosów lub odnóża. Na jego grzbiecie znajdują się schody, po których można wejść do środka głowy Golema. Do wnętrza rzeźby można przejść przez szeroki otwór znajdujący się poniżej głowy, między bocznymi ścianami korpusu. 4 Golem został pomalowany w trzech kolorach - ciało i głowa objęte biało-czarnymi, nieregularnymi, dużymi plamami barwnymi, przypominającymi umaszczenie zebry. Wszystkie oczu zostały opracowane w inny sposób, lewe jest białe z czarną obwódką i źrenicą, prawe z białym wnętrzem i czarną nieregularną, siedmioramienną gwiazdą pośrodku. Kolorem czerwonym zaakcentowane zostały usta i języki. 5. Duże gabaryty rzeźby oraz trwały materiał pozwala na wejście do jej środka, wspięcie się na grzbiet i zjechanie w dół. Jej forma jest bezpieczna i przyjazna dla dzieci. 6. Rzeźba pozostaje w relacji do przestrzeni, w której się znajdujesz - jej wysokość jest niższa od otaczających drzew, dzięki czemu Golem nie jest „potworem”, ale „mieszkańcem” placu zabaw. Zaprojektowana przez Niki de Saint Phalle zjeżdżalnia jest funkcjonalna, ma ciekawą, estetyczną aplikację. Nawiązuje ona do tradycji żydowskiej, dzięki czemu jej odbiorcy mogą lepiej poznać własną kulturę. Ustawiony został przodem do ulicy, może być zatem oglądany przez przechodniów i kierowców.
Niki de Saint Phalle, „Golem / Potwór”, 1972, plac zabaw, Jerozolima, Izrael, pixabay.com, CC0
R1Ln9rJKCuPEX1
Ilustracja interaktywna przedstawia rzeźbę Niki de Saint Phalle „Trzy Gracje”. Obecnie możemy je znaleźć w Nowym Jorku w Stanach Zjednoczonych. Na fotografii widzimy sylwetki trzech figur: białej, żółtej oraz czarnej. Figury mają zaokrąglone kształty. Każda z nich ma wyrzeźbiony kolorowy kostium. Postacie przedstawione w tanecznych pozach. W tle widoczny jest oszklony budynek. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała. Na ilustracji znajdują się aktywne punkty zawierające dodatkowe informacje. 1. Motyw trzech Gracji zaczerpnięty został z mitologii. Gracje to rzymskie boginie wdzięku, piękna i radości, które spędzały czas na zabawie, muzyce i tańcu. Zazwyczaj przedstawiane były jako trzy, zgrabne, młode, długowłose dziewczęta, ubrane w powabne stroje. Uznawane są za patronki sztuk pięknych. 2) Zaprojektowane przez Niki de Saint Phalle postacie o charakterystycznych, okrągłych kształtach oraz dekoracyjnym i skąpym stroju odbiegają wyglądem od kanonu piękna. Oferowane doskonale oddają cechy rzymskich boginek. Artystka dla stworzenia zestawu wykorzystanego jest stworzona przez siebie postacią Nany. Rzeźby zostały wykonane w technice mozaiki, ze szkliwionych fragmentów płytek ceramicznych. 3) Artystka dla wyrażenia tańca stworzyła dynamiczną kompozycję grupy postaci, zbudowana z trzech, podążających za sobą po kole postaci kobiecych. Każda z nich ukazana jest w pozycji stojącej, na jednej nodze, z uniesionymi rękoma. Odchylenie postaci od pionu podkreśliło dynamikę i lekkość figur. Radość podkreślać ma jaskrawa, wielobarwna kolorystyka i refleksy świateł dzięki łączonym kawałkom lustra i szkliwionej ceramiki. 4. Tworzone przez artystkę dzieła przedstawiają najczęściej kobiety o okrągłych kształtach, w tanecznych pozach, pełne energii i radości. W przypadku Trzech Gracji potęga kobiety zostały zaakcentowana również duże rozmiary rzeźb.
Niki de Saint Phalle, Rzeźba pt. „Trzy Gracje”, 1999, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, flickr.com, CC BY 3.0

Najpopularniejszą formą rzeźby w przestrzeni publicznej są pomniki. Mogą one mieć formę obelisku, kamienia pamiątkowego, monumentu, rzeźby lub grupy rzeźbiarskiej. Do początku XX w. pomniki figuralne wykonywane były jako popiersia, pełnopostaciowe lub figury konne, umieszczane na cokołach. Najczęściej stosowanym materiałem był kamień i metal. Styl rzeźb dostosowywano do tematu - upamiętniane postaci przedstawiano realistycznie, ale z pewnymi elementami idealizacji. Strój odpowiadał epoce, w której żył portretowany, a poza podkreślała jego dostojeństwo i powagę. W XX w. coraz częściej pojawiać zaczęły się pomniki o uproszczonej formie, pozbawione realizmu.

Jednym z przykładów poników wykonanych przez Niki de Saint Phalle są trzy rzeźby kobiece upamiętniające Księżniczkę Zofię Wittelsbach (1630‑1714), niespełnioną miłość Johana Wolfganga Goethego Charlotte Buff (1753‑1828) oraz jedną z pierwszych kobiet‑astronomów Caroline Herschel (1750‑1848). Artystka nadała im wygląd typowy dla tworzonych przez siebie Nan.

RePe7ZMJSu5741
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Nany”. Dzieło pochodzi z 1974 roku. Obecnie możemy je znaleźć w Hanowerze w Niemczech. Na fotografii widzimy trzy zniekształcone, kolorowe figury. Figury kształtem przypominają sylwetki postaci o dynamicznych ruchach. W tle widoczne są drzewa. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Nany”, 1974, Hanower, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 3.0

Ogród Tarota

Dziełem życia stał się jednak zaprojektowany przez Niki de Saint Phalle Ogród Tarota. Artystka tworząc park inspirowała się ogrodami manierystycznymi z XVI w. oraz twórczością katalońskiego artysty Antonio Gaudiego.

W ogrodzie znajdują się 22 rzeźby, których forma nawiązuje do wizerunków znajdujących się na kartach Tarota, używanych do praktyk medytacyjnych i wróżb. Przeniesione w przestrzeń ogrodu figury symbolizować mają siły rządzące ludzkim życiem oraz cechy osobowości.

Rv5H4A6CPZeLs1
Ilustracja interaktywna przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Ogród Tarota”. Fotografia została wykonana w 2013 roku. Przedstawione przez wejście główne do Ogrodu Tarota. Znajduje się w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy ścieżkę prowadzącą przez park. Widoczna jest niebieska twarz potwora z szeroko otwartymi ustami. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. Na ilustracji znajdują się aktywne punkty zawierające dodatkowe informacje. 1 Niki de Saint Phalle czerpała inspirację z twórczości Antonio Gaudí ego (1852–1926). Gaudí był katalońskim architektem i inżynierem. Jest najbardziej znanym dziełem jest budowany od 1882 roku kościół Sagrada Familia w Barcelonie. Gaudí łączył rzeźbę z architekturą, stosował miękkie, płynne linie, jasną i zróżnicowaną kolorystykę. Wykorzystywał również technikę mozaiki. 2) W latach 1900-1914 Gaudí projektował i realizował park Güell w Barcelonie. Jest to rodzaj ogrodu-miasta, w którym architektura została wkomponowana w zieloną przestrzeń. W parku wzniesiono pięć budynków, w jednym zamieszkał sam autor ogrodu. 3) Stosowana przez Gaudíego technika mozaiki, chętnie używana przez Niki de Saint Phalle, do tzw. Trencadís. Polega ona na stosowaniu potłuczonych, kolorowych kawałków płytek ceramicznych, rzadziej szkła..
Niki de Saint Phalle, „Ogród Tarota”, fot. 2013, Capalbio, Toskania, Włochy, wejście główne, wikimedia.org, CC BY 3.0
R14g4ribCy1P91
Ilustracja interaktywna przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Ogród Tarota”. Fotografia została wykonana w 2010 roku. Przedstawione przez wejście główne do Ogrodu Tarota. Znajduje się w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy zbliżenie na wejściu, które wygląda na zdziwioną, niebieską twarz potwora z szeroko otwartymi ustami. Dookoła obejmują są rzeźby o urozmaicanej kolorystyce oraz kształtach. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. Na ilustracji umieszczone są aktywne punkty z dodatkowymi informacjami. 1. Zaprojektowany przez artystkę park był inspirowany włoskimi ogrodami manierystycznymi. Ogrody takie powstały w XVI wieku, dostępne są we Włoszech i we Francji. Ich cechy charakterystyczne to fantazyjne rozplanowanie i funkcja zaskakująca widza, stosowanie bogatych dekoracji. Kompozycja ogrodu i jego głównych elementów nawiązujących do literatury i kultury. 2) Nieodzownym elementem ogrodów manierystycznych były groty, fontanny, sadzawki i urządzenia mechaniczne. Ich kształt miał wywoływać złudzenia optyczne, przypominać postacie ludzkie lub zwierzęce, a następnie imitować dzieło przyrody. Dekoracje używane w ogrodach wymagają wywoływać emocje - strach, podziw, radość. 3) Dostępne rzeźby Niki de Saint Phalle w Ogrodzie Tarota Znajdują się rzeźby Jeana Tinguely. Był on przedstawicielem sztuki kinetycznej . Tworzył ruchome, metalowe rzeźby i instalacje 4. Rzeźby w Ogrodzie Tarota nie naśladują przyrody. Intensywna, urozmaicona kolorystyka, prosta forma, przerysowanie detali sprawia, że są one dobrze widoczne. Dzięki temu rzeźby zamiast strachu wywoływały zainteresowane i budziły pozytywne emocje.
Niki de Saint Phalle, „Ogród Tarota”, fot. 2010, Capalbio, Toskania, Włochy, flickr.com, CC BY 2.0

Bardzo dekoracyjna, ekspresyjna estetyka Saint‑Phalle łączy rozmaite inspiracje – od sztuki naiwnej i prymitywnej, przez jarmarczny, po wpływy włoskiego manieryzmu, prac Gaudiego i bliskiej pop‑artowi stylistyki nowego realizmu. Giordano dei Tarocchi [Ogród Tarota] jest świadectwem pasji tworzenia silniejszej niż rozsądek, dziełem intuicji i emocji.

Źródło: Stach Szabłowski, Zamieszkać we wnętrzu rzeźby, „Architektura Murator”, 1998, nr 3, s. 75.

R1YFExTDhZ7Ew1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Ogród Tarota”. Znajduje się na w Toskanii we Włoszech. Fotografia została wykonana w 2011 roku. Przedstawiona została figura znajdująca się w ogrodzie. Wygląda na to, że jest to kolorowy ptak z długim i ostrym dziobem. W tle są liczne drzewa. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Ogród Tarota”, fot. 2011, Capalbio, Toskania, Włochy, flickr.com, CC BY-NC-SA 2.0

Ważnym elementem pracy nad tworzeniem ogrodu było włączenie w ten proces okolicznych mieszkańców. Po kilkunastu latach współpracy z Niki de Saint Phalle stali się oni nie tylko wykonawcami prac, ale także jego współtwórcami.

RVYBxMfEt7Sjk1
lustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle. Jest to budynek-rzeźba Cesarzowa. Fotografia została wykonana w 2010 roku. Budowlę możemy oglądać w Capalbio w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy kolorową rzeźbę przypominającą kobietę z dużymi piersiami. Twarz oraz głowa kobiety są w kolorze niebieskim. Na głowie bohaterka ma czerwoną koronę. Dookoła widoczny jest park. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, Budynek-rzeźba Cesarzowa, fot. 2010, Capalbio, Toskania, Włochy, flickr.com, CC BY 2.0

Oto spełniło się marzenie mojego życia: zamieszkać we wnętrzu rzeźby. Gdybym nie wyraziła moich marzeń w rzeźbach, któregoś dnia straciłabym nad nimi kontrolę i skończyła w szpitalu psychiatrycznym jako ofiara własnych wizji.

Źródło: Niki de Saint Phalle, cyt. za Stach Szabłowski, Zamieszkać we wnętrzu rzeźby, „Architektura Murator”, 1998, nr 3, s. 74.

R1HRKYlCu7mrf1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle. Jest to budynek-rzeźba Cesarzowa. Fotografia została wykonana w 2017 roku. Budowlę możemy udostępnić w Capalbio w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy wnętrze budowli. Ściany pokryte są mnóstwem małych elementów mozaiki. W budowli możemy dostrzec stół oraz krzesła, a także wiszącą lampę. Z lewej strony znajdują się dwie kobiety oglądają wnętrze. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka.
Niki de Saint Phalle, Budynek-rzeźba Cesarzowa (wnętrze), fot. 2017, Capalbio, Toskania, Włochy wikimedia.org, CC BY-SA 4.0
R1J6OfUxCUfVD1
Ilustracja interaktywna przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Nana”. Dzieło pochodzi z 1974 roku. Obecnie możemy je znaleźć w Hanowerze w Niemczech. Na fotografii widzimy dwie zniekształcone, kolorowe figury. Figury kształtem przypominają sylwetki postaci o dynamicznych ruchach. W tle widoczne są drzewa. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała. Na ilustracji są aktywne punkty z dodatkowymi informacjami. 1. W 1974 roku Niki de Saint Phalle wykonała trzy rzeźby Nany, które stanęły przy reprezentacyjnej alei Leibnitza w Hanowerze. Są to figury o dużych gabarytach, wykonane z tworzyw sztucznych. Nana o imieniu Sofie upamiętnia niemiecką księżniczkę Zofię Wittelsbach. Ustawiona na dużym prostokątnym cokole rzeźba przedstawia postać kobiecą, o uproszczonej formie. Rzeźba jest nieproporcjonalna i zdeformowana - korpus o wydatnym biuście i pośladkach jest szeroki i zbyt duży względem głów i kończyn. Kompozycja rzeźby sprawia, wyrażenie dynamicznej. Efekt ten uzyskano poprzez mocne odchylenie figury od pionu, uniesienie w górę rąk oraz wysoko uniesioną, zgiętą lewą nogę rzeźby. 2) cechą szczególną jest schematycznie zarysowana głowa, ręce i nogi pozbawione są realizmu. Rzeźba została pomalowana na kolor biały. Korpus pomalowany został w taki sposób, aby tworzyć wrażenia ubrania przylegającego do ciała na ramiączkach i z krótkimi nogawkami, . Poszczególne pola kostiumów wypełnione zostały kolorami połączeń, pomarańczowym, czerwonym, jasnofioletowym, jasnoróżowym i zielonym. Biust i pośladki zaakcentowane zostały motywami kolistymi i kwiatowymi. Farby są jaskrawe, połyskliwe. W momencie powstania rzeźby budziły skrajne emocje. Przeciwnicy zwracają uwagę na niestosowną formę, która odbiera powagę reprezentacyjną ulicy miasta. Zwolennicy dostrzegali pozytywne przesłanie rzeźb oraz ich walor estetyczny.
Niki de Saint Phalle, „Nana”, 1974, Hanower, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 3.0
classicmobile
Ćwiczenie 1
R1H3okAsfXb4B1
Podaj przykłady rzeźb Niki de Saint Phalle
Źródło: online-skills.
static
classicmobile
Ćwiczenie 2
RK564BUXzilxw1
Opisz jedną z rzeźb Niki de Saint Phalle
Źródło: online-skills.
static
classicmobile
Ćwiczenie 3
RIwZEIG5E8nRQ1
Odpowiedz na pytanie. Co stanowiło inspirację dla Niki de Saint Phalle?
Źródło: online-skills.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

R12cYShc8QkOJm901adb8599df19b5_00000000000031
Polecenie do zadania brzmi: Niki de Saint Phalle czerpała inspirację z wielu źródeł. Była to literatura, kultura czy twórczość innych artystów. Połącz w pary fotografie z ich inspiracją. Poniżej polecenia znajdują się cztery ilustracje. Pierwsza ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle. Jest to rzeźba pt. „Trzy Gracje”. Dzieło pochodzi z 1999 roku. Obecnie możemy je znaleźć w Nowym Jorku w Stanach Zjednoczonych. Na fotografii widzimy sylwetki trzech figur: białej, żółtej oraz czarnej. Figury mają zaokrąglone kształty. Każda z nich ma wyrzeźbiony kolorowy kostium. Postacie zostały przedstawione w tanecznych pozach. W tle widoczny jest oszklony budynek. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała. Druga ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle. Jest to budynek-rzeźba Cesarzowa. Fotografia została wykonana w 2017 roku. Budowlę możemy znaleźć w Capalbio w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy wnętrze budowli. Ściany pokryte są mnóstwem małym elementów mozaiki. W budowli możemy dostrzec ustawiony stół oraz krzesła, a także wiszącą lampę. Z lewej strony znajdują się dwie kobiety przyglądające się wnętrzu. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała. Trzecia ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle pt. „Ogród Tarota”. Fotografia została wykonana w 2010 roku. Przedstawione zostało wejście główne do Ogrodu Tarota. Znajduje się on w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy zbliżenie na wejście, które wyglądem przypomina zdziwioną, niebieską twarz potwora z szeroko otwartymi ustami. Dookoła umieszczone są rzeźby o urozmaiconej kolorystyce oraz kształtach. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała. Czwarta ilustracja pracę Niki de Saint Phalle pt. „Ogród Tarota”. Znajduje się on w Toskanii we Włoszech. Fotografia została wykonana w 2011 roku. Przedstawiona została figura znajdująca się w ogrodzie. Wyglądem przypomina ona kolorowego ptaka z długim i ostrym dziobem. W tle widoczne są liczne drzewa. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała. Poniżej ilustracji znajdują się cztery listy rozwijalne z odpowiedziami. W każdej z nich należy wybrać prawidłową odpowiedź. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest przycisk „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online skills, cc0.
classicmobile
Ćwiczenie 4
R1PA1C22FhHWu1
Uzupełnij luki w tekście. Od lat siedemdziesiątych Niki de Saint Phalle rozpoczęła realizację rzeźb stworzonych przez siebie we YU UZUPEŁNIJ parku o nazwie Ogród TU UZUPEŁNIJ. Praca nad tą realizacją tak zajmowała artystkę, że zdecydowała się zamieszkać w tworzonym przez siebie TU UZUPEŁNIJ , projektując, nadzorując i wykonując poszczególne elementy założenia parkowego. Jej domem stała się jedna z rzeźb o nazwie TU UZUPEŁNIJ

Uzupełnij tekst.

Od lat siedemdziesiątych Niki de Saint Phalle rozpoczęła realizację rzeźb stworzonym przez siebie we .................. parku o nazwie Ogród ............. Praca nad tą realizacją tak zajmowała artystkę, że zdecydowała się zamieszkać w tworzonym przez siebie ................ , projektując , nadzorując i wykonując poszczególne elementy założenia parkowego. Jej domem stała się jedna z rzeźb, o nazwie ...................

Źródło: online-skills.
static
classicmobile
Ćwiczenie 5
RsLjFGKnyeeDl1
Wybierz zdania prawdziwe. A - Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści przez swoją formę, którą jest kształt, kolor, gabaryty, materiały. B - Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści poprzez twoją wartość materiału. C - Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści poprzez twoją tematykę. D - Najsławniejszy dziełem Antoniego Gaudiego jest budowany od 1882 r. kościół Sagrada Familia.

Zaznacz wszystkie prawidłowe odpowiedzi prawda lub fałsz.

Prawda Fałsz
Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści poprzez swoją formę czyli kształt, kolor, gabaryty, materiały. □ □
Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści poprzez swoją wartość materialną. □ □
Sztuka w przestrzeni publicznej przekazuje treści poprzez swoją tematykę . □ □
Najsławniejszym dziełem Antoniego Gaudiego jest budowany od 1882 r. kościół Sagrada Familia. □ □
Źródło: online-skills.
static
classicmobile
Ćwiczenie 6
R1PEMJnqiihDZ1
Połącz dzieło z obszarem, w którym się znajduje. Fontanna Wybawca proponowane odpowiedzi:1 - Duisburg, Niemcy , 2 - Hanower, Niemcy , 3 - Paryż, Francja, 4 - Nowy Jork, Stany Zjednoczone ; Nany proponowane odpowiedzi:1 - Duisburg, Niemcy , 2 - Hanower, Niemcy , 3 - Paryż, Francja, 4 - Nowy Jork, Stany Zjednoczone ; Trzy Gracje, proponowane odpowiedzi:1 - Duisburg, Niemcy , 2 - Hanower, Niemcy , 3 - Paryż, Francja, 4 - Nowy Jork, Stany Zjednoczone ; Fontanna Strawińskiego, proponowane odpowiedzi:1 - Duisburg, Niemcy , 2 - Hanower, Niemcy , 3 - Paryż, Francja, 4 - Nowy Jork, Stany Zjednoczone ;

Połącz dzieła z miejscem, w którym się znajdują.

Hanower, Niemcy, Paryż, Francja, Duisburg, Niemcy, Nowy Jork, Stany Zjednoczone

Fontanna Strawińskiego  
Fontanna Wybawca  
Trzy Gracje  
Nany  
Źródło: online-skills.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

R1ZN8TKmb02O5m901adb8599df19b5_00000000000041
Ćwiczenie 7
Polecenie do zadania brzmi: Połącz dzieła z miejscem, w którym się znajdują. Poniżej znajdują się nazwy dzieł. Przy każdej z nazw umieszczona jest lista rozwijalna z odpowiedziami. W każdej z nich należy wybrać prawidłową odpowiedź. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest przycisk „Sprawdź” służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.

Połącz dzieła z miejscem, w którym się znajdują.

Hanower, Niemcy, Duisburg, Niemcy, Duisburg, Niemcy, Paryż, Francja, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, Paryż, Francja, Hanower, Niemcy

Fontanna Strawińskiego - ........................................................
Fontanna Wybawca - ........................................................
Trzy Gracje - ........................................................
Nany - ........................................................

Źródło: online skills, cc0.
classicmobile
Ćwiczenie 8
R1AQj4whxtwhF1
Opisz wybraną przez ciebie rzeźbę Niki de Saint Phalle.
Źródło: online-skills.
static
Polecenie 1

Dokonaj analizy porównawczej fragmentu Parku Güell oraz Ogrodu Tarota. Wskaż różnice i podobieństwa

RWgHNS31t7vVA1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle pt. „Ogrodu tarota”. Dzieło pochodzi z 1980 roku. Ogród znajduje się w Capalbio w Toskanii we Włoszech. Na fotografii został przedstawiony element ogrodu. W centralnym punkcie znajduje się kolorowa, mała fontanna, w której umieszczone są figury postaci. W tle widoczne są kolumny budowli składające się z wielu mozaikowych elementów.
Niki de Saint Phalle, Element „Ogrodu tarota”, 1980, Capalbio, Toskania, Włochy, notizie.comuni-italiani.it, CC BY 3.0
RGIsUpqIzUH9O1
Ilustracja przedstawia pracę Antonio Gaudi pt. „Park Güell”. Dzieło pochodzi z 1922 roku. Park znajduje się w Barcelonie w Hiszpanii. Na fotografii został przedstawiony fragment budowli znajdującej się w parku. Widoczne są liczne, kamienne kolumny oraz znajdujący się nad nimi taras.
Antonio Gaudi, fragment „Parku Güell”, 1922, Barcelona, Hiszpania, podrozepoeuropie.pl, CC BY 3.0
RYMLxev2gRkQd
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.
m901adb8599df19b5_0000000000003
m901adb8599df19b5_0000000000004
m901adb8599df19b5_0000000000213

Słownik pojęć

Nowy realizm
Nowy realizm

ruch artystyczny zapoczątkowany w 1960 roku we Francji, eksponujący otaczającą rzeczywistość dzięki wykorzystaniu m.in. przedmiotów kiczowatych, zużytych, codziennych oraz odpadków; kierunek ten korzystał z doświadczeń wcześniejszych nurtów m.in. action painting czy pop‑artu.

Sztuka kinetyczna
Sztuka kinetyczna

kierunek w sztuce współczesnej powstały w latach 30. XX wieku koncentrujący się na zagadnieniu ruchu. Rzeźby i instalacje tworzone w tym nurcie wprawiane są w ruch za pomocą ruchu powietrza, zmiany temperatury, wbudowanych mechanizmów, itp.

Słownik pojęć opracowano na podstawie:

Słownik terminologiczny sztuk pięknych, opr. zbiorowe pod red. Krystyny Kubalskiej‑Sulkiewicz, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003

m901adb8599df19b5_0000000000268

Galeria dzieł sztuki

RdLd5cBPhFBze1
Ilustracja przedstawia portret Niki de Saint Phalle. Kobieta w średnim wieku ma namalowanego na twarz oraz na szyi kolorowego węża. W ręce trzyma rzeźbę węża. Za kobitą widoczne jest jasne, jednolite tło. Artystka jest francuską rzeźbiarką oraz malarką. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Portret Niki de Saint Phalle z namalowanym na twarzy wężem z rzeźbą węża w ręku, sofijon.pl, CC BY 3.0
RaGs4ATIweoND1
Ilustracja przedstawia pracę Thierry Ehrmannv „Portret Niki de Saint Phalle”. Dzieło z 2015 roku. Na fotografii widzimy kobietę w długich, ciemnych włosach. Bohaterka ma podkrążone oczy oraz wesoły wyraz twarzy. Z lewej strony portretu możemy dostrzec liczne rury. Autorem pracy jest francuski artysta i biznesmen.
Thierry Ehrmann, Portret Niki de Saint Phalle, 2015, flickr.com, CC BY 3.0
R1cJlIdf9MeFu1
Ilustracja przedstawia fotografię Niki de Saint Phalle i Jean Tinguely podczas strzelania do obrazu-reliefu artystki. Fotografia pochodzi z 1961 roku. Zdjęcie jest czarno-białe.
Niki de Saint Phalle i Jean Tinguely podczas strzelania do obrazu-reliefu artystki, 1961, Paryż, Francja, wikiart.org, CC BY 3.0
R1WSyIl3UTf8t1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Biała Bogini”. Dzieło pochodzi z 1963 roku. Na fotografii widzimy zniekształconą sylwetkę postaci. Nogi zakończone są w kolanach, ręce ułożone w nienaturalny sposób. Rzeźba jest w odcieniach brązu. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała
Niki de Saint Phalle, „Biała Bogini”, 1963, FOTOarisienneetsesphotos.eklablog.com, CC BY 3.0
RTsxYrM9a6qyN1
Ilustracja przedstawia fotografię Niki de Saint Phalle. Zdjęcie pochodzi z 1970 roku. Na fotografii znajduje się młoda kobiet w czarnym ubraniu. Na szyi ma zawieszony łańcuszek z krzyżem. Za kobietą znajdują się figury świętych. Fotografia jest czarno-biała. Artysta jest francuską rzeźbiarką oraz malarką. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Fotografia Niki de Saint Phalle, 1970, fot. Lothar Wolleh, CC BY-SA 3.0
RXeF1LdeotpGz1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Wybawca”. Dzieło powstało w latach 1991-1993. Możemy je znaleźć w Duisburgu w Niemczech. Na fotografii została przedstawiona fontanna. Na jej szczycie znajduje się kolorowa figura ogromnego ptaka z długimi i ostrymi pazurami. W tle widoczne są wysokie, oszkolone budynki. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Wybawca”, fontanna, 1991-1993, Duisburg, Niemcy, wikimedia.org, domena publiczna
R1HALlKOoSpgw1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle oraz Jeana Tinguely „Fontanna Strawińskiego”. Dzieło pochodzi z 1983 roku. Obecnie możemy je znaleźć w Paryżu we Francji. Na fotografii widzimy fontannę. Zamieszczone są na niej przedmioty o różnych kształtach m.in. usta, nuty. W tle widoczne są budynki. Na fontannie siedzi kilkoro ludzi.
Niki de Saint Phalle, Jean Tinguely, „Fontanna Strawińskiego”, 1983, Paryż, Francja, flickr.com, CC BY 3.0
R1Dus7T97ZDGh1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Ławka”. Dzieło zastosowania od 1989 roku. Na fotografii widzimy rzeźbę menedżera stojącego na ławce. Postać ubrana jest w kolorową, kraciastą marynarkę oraz żółte spodnie i czarne buty. Na głowie postaci umieszczony jest biały kapelusz. W ręce mężczyzna trzyma otwartą gazetę. Obok bohatera na ziemi siedzi zwierzę, wyglądem przypominające psa w biało-niebieskim kolorze W tle widoczny jest trawnik, drzewo oraz mury. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka.
Niki de Saint Phalle, „Ławka”, 1989, wikimedia.org, CC BY-SA 2.0
RgmWYmfQHmcfr1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Golem / Potwór”. Dzieło pochodzi z 1972 roku. Na fotografii widzimy rzeźbę w formie trzech czerwonych zjeżdżalni. Jest to pusta w środku konstrukcja przypominająca grotę. Z przodu na szczycie wymodelowana jest zniekształcona twarz z okrągłymi oczami, szerokim nosem oraz otwartymi ustami. Jest ona czarno-biała. W tle widoczne są liczne drzewa. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Golem / Potwór”, 1972, plac zabaw, Jerozolima, Izrael, pixabay.com, CC0
R1L634jLTBZEq1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Niki de Saint Phalle „Trzy Gracje”. Dzieło pochodzi z 1999 roku. Obecnie możemy je znaleźć w Nowym Jorku w Stanach Zjednoczonych. Na fotografii widzimy sylwetki trzech figur: białej, żółtej oraz czarnej. Figury mają zaokrąglone kształty. Każda z nich ma wyrzeźbiony kolorowy kostium. Postacie zostały przedstawione w tanecznych pozach. W tle widoczny jest oszklony budynek. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, Rzeźba pt. „Trzy Gracje”, 1999, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, flickr.com, CC BY 3.0
RePe7ZMJSu5741
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Nany”. Dzieło pochodzi z 1974 roku. Obecnie możemy je znaleźć w Hanowerze w Niemczech. Na fotografii widzimy trzy zniekształcone, kolorowe figury. Figury kształtem przypominają sylwetki postaci o dynamicznych ruchach. W tle widoczne są drzewa. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Nany”, 1974, Hanower, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 3.0
R13z1dV4rB31l1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Ogród Tarota”. Fotografia została wykonana w 2013 roku. Przedstawione zostało wejście główne do Ogrodu Tarota. Znajduje się on w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy ścieżkę prowadzącą przez park. Na jej końcu przedstawione zostało wejście do ogrodu. Wejście wyglądem przypomina zdziwioną, niebieską twarz potwora z szeroko otwartymi ustami. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Ogród Tarota”, fot. 2013, Capalbio, Toskania, Włochy, wejście główne, wikimedia.org, CC BY 3.0
R1MS73mXckPUF1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Ogród Tarota”. Fotografia została wykonana w 2010 roku. Przedstawione zostało wejście główne do Ogrodu Tarota. Znajduje się on w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy zbliżenie na wejście, które wyglądem przypomina zdziwioną, niebieską twarz potwora z szeroko otwartymi ustami. Dookoła umieszczone są rzeźby o urozmaiconej kolorystyce oraz kształtach. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Ogród Tarota”, fot. 2010, Capalbio, Toskania, Włochy, flickr.com, CC BY 2.0
R1YFExTDhZ7Ew1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Ogród Tarota”. Znajduje się na w Toskanii we Włoszech. Fotografia została wykonana w 2011 roku. Przedstawiona została figura znajdująca się w ogrodzie. Wygląda na to, że jest to kolorowy ptak z długim i ostrym dziobem. W tle są liczne drzewa. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Ogród Tarota”, fot. 2011, Capalbio, Toskania, Włochy, flickr.com, CC BY-NC-SA 2.0
RVYBxMfEt7Sjk1
lustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle. Jest to budynek-rzeźba Cesarzowa. Fotografia została wykonana w 2010 roku. Budowlę możemy oglądać w Capalbio w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy kolorową rzeźbę przypominającą kobietę z dużymi piersiami. Twarz oraz głowa kobiety są w kolorze niebieskim. Na głowie bohaterka ma czerwoną koronę. Dookoła widoczny jest park. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, Budynek-rzeźba Cesarzowa, fot. 2010, Capalbio, Toskania, Włochy, flickr.com, CC BY 2.0
R1HRKYlCu7mrf1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle. Jest to budynek-rzeźba Cesarzowa. Fotografia została wykonana w 2017 roku. Budowlę możemy udostępnić w Capalbio w Toskanii we Włoszech. Na zdjęciu widzimy wnętrze budowli. Ściany pokryte są mnóstwem małych elementów mozaiki. W budowli możemy dostrzec stół oraz krzesła, a także wiszącą lampę. Z lewej strony znajdują się dwie kobiety oglądają wnętrze. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka.
Niki de Saint Phalle, Budynek-rzeźba Cesarzowa (wnętrze), fot. 2017, Capalbio, Toskania, Włochy wikimedia.org, CC BY-SA 4.0
RjG7KJtkO5tC3
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Nana”. Dzieło pochodzi z 1974 roku. Obecnie możemy je znaleźć w Hanowerze w Niemczech. Na fotografii widzimy dwie zniekształcone, kolorowe figury. Figury kształtem przypominają sylwetki postaci o dynamicznych ruchach. W tle widoczne są drzewa. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Nana”, 1974, Hanower, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 3.0
Rn4rtL5cnRA2g1
Ilustracja przedstawia pracę Niki de Saint Phalle „Nana”. Obecnie możemy je znaleźć w Karlsruhe w Niemczech. Na fotografii widzimy zniekształconą, kolorową figurę. Figura kształtem przypomina sylwetkę postaci o dynamicznych ruchach. W tle widoczna jest elewacja budynku. Autorką pracy jest francuska rzeźbiarka oraz malarka. W swoich pracach bardzo często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.
Niki de Saint Phalle, „Nana”, Karlsruhe, Niemcy, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
m901adb8599df19b5_0000000000278

Bibliografia

A. Rottenberg, Niki gromowładna, Wprost, 2003, nr 21, s. 117

B. Palewski, Historia ogrodów świata cz.3 - willa Pratolino, 15 grudzień 2011, http://architekturakrajobrazu.info/strefa‑studenta/niezbdne‑informacje/2428‑historia‑ogrodow‑wiata‑cz3‑willa‑pratolino (dostęp z dnia 31.03.2018)

E. I. Nowak, Zaczarowany ogród Niki de Saint Phalle, Orońsko2014, nr 4, s. 37‑40

S. Szabłowski, Zamieszkać we wnętrzu rzeźby, Architektura Murator, 1998, nr 3, s. 74‑75

U. Usakowska‑Wolff, Sztuka bez kantów: okrągłe dzieła Niki de Saint Phalle, Orońsko. 2002, nr 1/2, s. 38‑52

http://nikidesaintphalle.org/ (dostęp z dnia 31.03.2018)

http:web.archive.org/web/20100706160141/http:karaart.com/saint.phalle/life1.html (dostęp z dnia 31.03.2018)

https://en.wikipedia.org/wiki/Niki_de_Saint_Phalle (dostęp z dnia 31.03.2018)

https://en.wikipedia.org/wiki/Trencad%C3%ADs (dostęp z dnia 31.03.2018)