Scenariusz dla nauczyciela

Autorka: Milena Lange

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: La DAD: didattica a distanza - Zdalne nauczanie

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, szkoła średnia, klasa I, poziom A1

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
12) nauka i technika (np. wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno‑komunikacyjnych);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

  • Uczeń nazywa podstawowe urządzenia technologiczne;

  • Uczeń stosuje wyrażenia niezbędne do zrozumienia zasad użytkowania urządzeń technologicznych;

  • Uczeń tłumaczy zasady działania urządzeń technologicznyc;

  • Uczeń wyjaśnia, dlaczego nie korzysta się z niektórych urządzeń w danym miejscu;

  • Uczeń tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

  • Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia;

  • Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych, w różnych dziedzinach życia społecznego.

Strategie uczenia się:

  • Strategie kognitywne:

    • strategie zapamiętywania,

    • strategie przetwarzanie materiału językowego.

  • Strategie socjalne:

    • stawianie pytań,

    • wszystkie formy współpracy z innymi osobami na lekcji.

Metody i techniki nauczania:

  • Konstruktywizm;

  • Kognitywizm;

  • Konektywizm;

  • Podejście holistyczne;

  • Podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • Metoda kognitywna;

  • Nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • Teoria Inteligencji Wielorakich.

Formy pracy:

  • Praca indywidualna;

  • Praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej);

  • Praca w parach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do internetu, głośniki, słownik włosko‑polski, materiały piśmiennicze;

  • Do pokazania (jeśli to możliwe): mysz, klawiatura, słuchawki, mikrofon, kamera internetowa, drukarka lub ich zdjęcia;

  • Ewentualnie plansze z wybranymi ikonami (zapisz, pobierz, udostępnij, wydrukuj).

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel zaczyna lekcję, pytając uczniów, z jakich urządzeń elektronicznych korzystają, ucząc się zdalnie. Zapisuje na tablicy ich nazwy w języku włoskim. Następnie, pokazując poszczególne przedmioty, podaje dwie nazwy, z których jedna jest nazwą wskazywanego przedmiotu i prosi o wskazanie tej właściwej.

  2. Nauczyciel pyta, w jaki sposób uczniowie kontaktują się ze swoimi znajomymi. Zwraca uwagę na zapożyczenia takie jak e‑mail, chat, forum czy post.

  3. Następnie uczniowie wymieniają nazwy czynności towarzyszących obsłudze urządzeń. Próbują przypomnieć sobie symbole odpowiadające czynnościom: dopasowują czynności do symboli prezentowanych przez nauczyciela lub wskazują te, których używają przy użytkowaniu programów komputerowych.

  4. Uczniowie czytają Didattica a distanza na głos i z podziałem na role, a następnie jeszcze raz po cichu. W miejscu na notatki zapisują słowa związane z technologią. Polecenie do tekstu z części Przeczytaj/posłuchaj sprawdza znajomość nazw przedmiotów obecnych w tekście oraz rozumienie globalne tekstu.

  5. W tekście objaśniającym dialog Didattica a distanza wymienione zostały wybrane czasowniki, które pozwalają opisać czynności związane z obsługą urządzeń elektronicznych. Nauczyciel może poprosić uczniów, by podali własne przykłady z czasownikami accendere i spegnere.

Faza realizacyjna:

  1. W tej fazie uczniowie zapoznają się z katalogiem interaktywnym: oglądają poszczególne obiekty i odczytują oraz odsłuchują ich nazwy. Następnie odtwarzają nagrania, w których prezentowane są informacje o wykorzystaniu urządzeń i programów. Uczniowie mogą w dowolnej kolejności oglądać obiekty, odsłuchiwać nagrania oraz odczytywać prezentowane treści. Uczniowie zapoznają się z poszczególnymi sprzętami. Poznają wyrażenia pozwalające na opisywanie czynności związanych z urządzeniami. W celu ich utrwalenia można zaproponować ćwiczenie polegające na sformułowaniu wypowiedzi w czasie teraźniejszym o tym, jakie sprzęty użytkują uczniowie i ich bliscy. Jako ćwiczenie utrwalające można zaproponować sformułowanie wypowiedzi, które można by było wykorzystać do opisu funkcjonowania każdego obiektu.

  2. Polecenia do multimedium (katalogu) sprawdzają zrozumienie wybranych informacji, umiejętność dobrania odpowiedniego czasownika do urządzenia bądź wykonywanej czynności oraz znajomość pojęć odnoszących się do użytkowania nowych technologii. W poleceniu trzecim, które polega na znalezieniu niepasującego wyrazu, można dodatkowo poprosić uczniów o wyjaśnienie, dlaczego wskazany wyraz nie pasuje do pozostałych.

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają możliwość sprawdzenia nabytej wiedzy i umiejętności, wykonując zestaw dziewięciu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.

  2. W ćwiczeniu 7 uczniowie mogą odgrywać w parach lub małych grupach analogiczne role, w których jedna strona pyta, jak ma sobie poradzić z danym problemem, a druga podaje rozwiązanie. Uczniowie powinni zamieniać się rolami.

  3. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą także powtórzyć materiał samodzielnie.

  4. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Jako pracę domową można zaproponować ćwiczenia numer 1 i 7.

Materiały pomocnicze:

Pomocniczo można wykorzystać uproszone teksty i ćwiczenia z:

  • Cattunar J., 2013, Nuove tecnologie [w:] Attiva il lessico B1/B2 italiano per stranieri, Le Monnier, Milano (w wersji uproszczonej), s. 54‑57

  • La Scala S., 2012, Il mondo di Internet, [w:] Alla scoperta dell’Italia, Editore Ulrico Hoepli, Milano, s. 58‑60

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Multimedium (katalog) powinno zostać wykorzystane w trakcie lekcji. Uczniowie mogą najpierw obejrzeć poszczególne slajdy katalogu i zapoznać się ze znajdującymi się na nich informacjami. Następnie mogą wysłuchać zmieszczonych w katalogu nagrań i odpowiedzieć na pytania z poleceń do multimedium. Kolejnym krokiem może być weryfikacja odpowiedzi poprzez przeczytanie odpowiednich tekstów zawartych w katalogu.

  • Dodatkowo uczniowie mogą samodzielnie w domu wysłuchać nagrań oraz przeczytać zawarte w katalogu informacje w celu utrwalenia poznanych zwrotów i leksyki.

Słownik i bibliografia