Scenariusz dla nauczyciela

Autorka: Joanna Jarczyńska

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Al negozio di alimentari - W sklepie spożywczym

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, klasa I, wariant III.2.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
6) żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, lokale gastronomiczne);
7) zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary i ich cechy, sprzedawanie i kupowanie, środki płatnicze, wymiana i zwrot towaru, promocje, korzystanie z usług);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
5) układa informacje w określonym porządku;
6) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
12) wyraża prośbę oraz zgodę lub odmowę spełnienia prośby;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
12) wyraża prośbę oraz zgodę lub odmowę spełnienia prośby;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

  • Uczeń rozumie i tworzy proste wypowiedzi pisemne i ustne dotyczące zakupów spożywczych.

  • Uczeń zna podstawowe słownictwo używane podczas rozmowy na temat produktów spożywczych, główne jednostki wagi stosowane we Włoszech oraz ich skróty, a także stosowne do tego tematu leksykalnego struktury gramatyczne.

  • Uczeń aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się.

  • Uczeń zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne;

  • wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury gramatyczne i słownictwo;

  • rozumie przydatność języka nowożytnego do realizacji celów komunikacyjnych;

  • dokonuje samooceny umiejętności językowych.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe – powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście (zakupy spożywcze);

  • strategie kognitywne – tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego;

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów;

  • strategie metakognitywne – centralizowanie procesu uczenia;

  • strategie afektywne – podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów.

Metody i techniki nauczania:

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • eklektyzm;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • zintegrowane nauczanie językowo–przedmiotowe;

  • nauczanie zdalne i hybrydowe.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop/smartfon z dostępem do internetu;

  • materiały piśmiennicze;

  • głośniki.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

W fazie wprowadzającej nauczyciel prosi, aby uczniowie przypomnieli sobie w ciągu kilku minut jak najwięcej nazw typowych włoskich produktów spożywczych, napojów i potraw, które pamiętają z poprzedniego etapu nauki lub znają z innych źródeł (np. własne doświadczenia podczas wizyty w pizzerii lub we Włoszech). Praca może odbywać się w parach lub małych grupach. Po upływie tego czasu nauczyciel zapisuje odpowiedzi uczniów na tablicy i – w przypadku potraw – pyta, z jakich składników są one przygotowane. Następnie nauczyciel prosi uczniów o pierwsze odsłuchanie dialogu i odpowiedź na pytanie, czy jego bohaterowie znają się. Uczniowie powinni potrafić uzasadnić swoją odpowiedź (dopuszczalne jest sformułowanie uzasadnienia w języku polskim).

Faza realizacyjna:

W fazie realizacyjnej uczniowie odsłuchują dialog po raz drugi (jeśli zajdzie taka potrzeba, mogą odsłuchać go więcej razy) i wskazują, które z twierdzeń z ćwiczenia pierwszego są prawdziwe, a które fałszywe. Następnie uczniowie przechodzą do ćwiczenia drugiego, które starają się wykonać z pamięci. Przed omówieniem odpowiedzi mają możliwość ponownego odsłuchania dialogu w celu sprawdzenia, czy dobrze zapamiętali produkty i poprawienia swoich odpowiedzi. Dopiero w kolejnym kroku nauczyciel omawia z uczniami odpowiedzi oraz wyjaśnia nowe słownictwo. W tym celu można skorzystać z transkrypcji dialogów. W trakcie omawiania dialogów nauczyciel zwraca uwagę uczniów na użycie rodzajnika cząstkowego oraz na używane we Włoszech jednostki wagi. Po omówieniu tego zagadnienia, nauczyciel zaprasza uczniów do zapoznania się z ilustracją interaktywną oraz do wykonania ćwiczeń 1‑3 – utrwalających nowo poznane słownictwo – oraz polecenia 4, utrwalającego zdobytą wiedzę z zakresu skrótów jednostek wag i ilości, używanych w standardowych broszurach sklepowych. W kolejnym etapie lekcji uczniowie przechodzą do wykonania ćwiczeń komunikacyjnych z sekcji Sprawdź się (1‑2), mających na celu utrwalenie schematów, standardowych dialogów prowadzonych w trakcie dokonywania zakupów spożywczych. Kolejne ćwiczenie, trzecie, stanowi natomiast jednocześnie powtórkę leksykalną i przypomnienie form rodzajnika cząstkowego oraz przygotowuje uczniów do wykonania pozostałych ćwiczeń, mających na celu stopniowe utrwalenie form i użycia ww. rodzajnika.

Faza podsumowująca:

W miarę możliwości czasowych można wykonać ćwiczenia podsumowujące: ćwiczenie szóste (powtórzenie i utrwalenie jednostek wagi oraz liczebników), 7 - ćwiczenie globalne zamknięte. Ćwiczenia 8 i 9 – otwarte, można wykonać na zajęciach lub zadać jako pracę domową. W przypadku wykonywania ćwiczenia 8 w trakcie zajęć, wskazana jest praca w parach.

Praca domowa:

Praca domowa przewiduje ćwiczenia podsumowujące: 6, 7 i 8, o ile nie zostaną one przeprowadzone na zajęciach.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Nauczyciel może wykorzystać medium podczas wszelkich innych zajęć poświęconych żywności oraz liczebnikom.

Uczniowie odgrywają scenki rodzajowe na temat zakupów w sklepie spożywczym w oparciu o ulotki ukazane w multimedium.

Słownik i bibliografia