Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Marta Sterna, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Personaggi carismatici - Charyzmatyczne postacie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, szkoła ponadpodstawowa, klasa IV, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.

II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:

1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);

4) praca (np. popularne zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy, praca dorywcza, wybór zawodu);

9) kultura (np. twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);

14) życie społeczne (np. wydarzenia i zjawiska społeczne).

II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:

2) określa główną myśl wypowiedzi;

3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;

4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);

5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;

III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):

1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;

3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);

4) znajduje w tekście określone informacje;

IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;

3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;

4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;

5) opisuje upodobania;

V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;

3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;

4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;

5) opisuje upodobania;

VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:

5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;

VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:

5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;

VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:

1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);

IX. Uczeń posiada:

1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;

2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.

X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).

XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).

XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.

XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń nazywa i opisuje cechy postaci charyzmatycznych.
Uczeń stosuje formę czynną i bierną w języku włoskim.
Uczeń tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia.
Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego.

Strategie uczenia się:

Strategie kognitywne.
Strategie zapamiętywania.
Strategie przetwarzanie materiału językowego.
Strategie pozyskiwania wiedzy kulturowo‑językowej.
Strategie zadaniowe.

Metody i techniki nauczania:

Konstruktywizm
Kognitywizm
Konektywizm
Podejście holistyczne
Metoda kognitywna
Nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe
Teoria Inteligencji Wielorakich

Formy pracy:

praca indywidualna,
praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej),
praca w parach.

Środki dydaktyczne:

komputer/laptop z dostępem do internetu, głośniki, słownik włosko‑polski, materiały piśmiennicze.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel zaczyna lekcję, pytając uczniów, czy znane im jest greckie słowo charyzma i czy mogliby opisać, co ono oznacza. Po wyjaśnieniu pojęcia, można poprosić o przykłady osób, które dla uczniów są charyzmatyczne. Czy będzie to polityk, aktorka, naukowiec, kapłan?
Następnie uczniowie zapoznają się z tekstem „Come diventare una persona carismatica”, w którym opisane są cechy osób mających charyzmę. Objaśniane jest nieznane słownictwo.
Polecenie do tekstu sprawdza rozumienie tekstu.
W tekście właściwym przeanalizowana została strona czynna i bierna. Nauczyciel prosi, aby uczniowie wskazali formy bierne w tekście „Come diventare una persona carismatica”. Ćwiczone jest przekształcanie strony czynnej na stronę bierną i odwrotnie.

Faza realizacyjna:

W tej fazie uczniowie analizują katalog interaktywny z przykładowymi postaciami charyzmatycznymi.
Katalog może być rozszerzany o kolejne postaci wybierane przez uczniów.
Trzy polecenia do multimedium sprawdzają zrozumienie treści zawartych w katalogu.

Faza podsumowująca:

Pod koniec lekcji uczniowie mają możliwość sprawdzenia nabytej wiedzy i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.
W ćwiczeniu 1 można dodatkowo zaproponować wskazanie postaci pasujących do niewłaściwych odpowiedzi.
W ćwiczeniu 5 można dodatkowo poprosić o wyjaśnienie, dlaczego wskazane słowo nie pasuje do pozostałych.
W ćwiczeniu 6 można dodatkowo poprosić o zamianę zdań w formie biernej na formę czynną.
Ćwiczenia 7 i 8 mogą być wykonane pisemnie lub ustnie.
W ćwiczeniu 7 uczniowie mogą przedstawiać wybrane przez siebie postaci na forum klasy.
W kontekście ćwiczenia 8 może wywiązać się dyskusja na temat tego, jakie cechy zdaniem uczniów należą do charyzmatycznych.
Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.
Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

Jako pracę domową zaleca się ćwiczenia 3 i 4.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium bazowe powinno zostać wykorzystane w trakcie lekcji. Katalog interaktywny może być rozszerzany o kolejne postaci. Jeżeli czas pozwala można to zrobić podczas lekcji albo zaproponować uczniom jako pracę domową, np. do przygotowania w małych grupach.

Słownik i bibliografia