Scenariusz dla nauczyciela

Autorka: Elżbieta Tomasi‑Kapral

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Le famiglie italiane - Włoskie rodziny

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, konflikty i problemy);
14) życie społeczne (np. wydarzenia i zjawiska społeczne).
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • zna słownictwo związane z rodziną;

  • tworzy wypowiedzi z użyciem nowego słownictwa, np. opowiadając o swojej rodzinie;

  • nazywa i charakteryzuje podstawowe modele rodziny;

  • odpowiednio dobiera środki leksykalne i gramatyczne, tworząc poprawne wypowiedzi pisemne i ustne dotyczące prezentowanych podczas zajęć treści;

  • zna zasady użycia rodzajnika określonego przed zaimkiem dzierżawczym z rzeczownikiem określającym stopień pokrewieństwa.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • uczestniczy aktywnie w procesie uczenia się;

  • rozwija kompetencje językowe i dokonuje samooceny postępów w nauce;

  • wykorzystuje w realnych sytuacjach nabyte podczas zajęć umiejętności.

Strategie uczenia się:

  • strategie kognitywne - rozumienie i używanie słownictwa w naturalnych kontekstach;

  • strategie kompensacyjne - domysł językowy, odgadywanie znaczenia tekstu;

  • strategia kognitywna - analiza i ćwiczenie stałych struktur;

  • strategie pamięciowe - tworzenie skojarzeń myślowych, umiejscowienie nowych słów w kontekście, powtarzanie i utrwalanie poznanych struktur, wprowadzanie słów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego.

Metody i techniki nauczania:

  • metoda kognitywna;

  • nauczanie polisensoryczne;

  • podejście komunikacyjne.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach (lub małych grupach);

  • praca na forum klasy.

Środki dydaktyczne:

  • Komputer z dostępem do internetu, rzutnik lub tablica multimedialna, (lub odtwarzacz plików audio), materiały piśmiennicze.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Lekcja rozpoczyna się od przedstawienia tematu i podstawowych celów realizowanych podczas zajęć. Następnie nauczyciel, odwołując się do doświadczeń uczniów, pyta ich o to, jakie modele rodzin znają i czym się one charakteryzują. Nauczyciel powinien wypisać na tablicy po włosku wymieniane przez uczniów propozycje.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie czytają tekst pt. „Come è cambiata la famiglia italiana”, starając się zrozumieć (korzystając z załączonego słownika) nakreśloną sytuację i ogólny kontekst.

  2. Nauczyciel sprawdza stopień zrozumienia tekstu, prosząc uczniów o realizację w parach zadania znajdującego się pod tekstem, które następnie sprawdza na forum klasy.

  3. Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na występujące w tekście słownictwo związane z rodziną i rozszerza je np. o słownictwo zawarte w tabeli stanowiącej element tego materiału.

  4. Nauczyciel wyjaśnia uczniom zasady użycia rodzajnika określonego przed zaimkiem dzierżawczym z rzeczownikiem określającym stopień pokrewieństwa.

  5. W celu sprawdzenia stopnia opanowania nowego słownictwa i zagadnienia gramatycznego, nauczyciel prosi uczniów o wykonanie ćwiczenia 5 z sekcji Sprawdź się.

  6. Uczniowie przechodzą do pracy z multimedium, której celem jest utrwalenie nowego słownictwa. Uczniowie słuchają kolejno trzech nagrań, wykonując po każdym nagraniu polecenie do niego przypisane. (Nauczyciel może również skupić się na zajęciach na pracy z pierwszym nagraniem, a kolejne mogą stanowić pracę domową).

Faza podsumowująca:

W końcowej fazie lekcji nauczyciel prosi uczniów, aby pracując w parach, zrealizowali ćwiczenie 7 z sekcji Sprawdź się.

Praca domowa:

  • W ramach pracy domowej uczeń może zrealizować niewykorzystane podczas zajęć ćwiczenia z sekcji Sprawdź się lub też ćwiczenia do multimedium.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Multimedium może być wykorzystane do samodzielnej pracy ucznia w domu, np. w ramach powtórzenia materiału leksykalnego przez sprawdzianem lub w ramach samodzielnego ćwiczenia kompetencji rozumienia tekstu słuchanego.

  • Multimedium może być też wykorzystane podczas innej lekcji z zakresu tematycznego: rodzina/społeczeństwo w ramach poszerzenia słownictwa lub ćwiczenia kompetencji rozumienia tekstu słuchanego.

Słownik i bibliografia