Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Adriana Grzelak‑Krzymianowska, Artur Gałkowski, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Contratto di lavoro - Umowa o pracę

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, klasa IV, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.

II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:

4) praca (np. popularne zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy, praca dorywcza, wybór zawodu);

II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:

2) określa główną myśl wypowiedzi;

3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;

4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);

5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;

III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):

1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;

2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;

3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);

4) znajduje w tekście określone informacje;

IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:

4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;

6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;

7) wyraża uczucia i emocje;

V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):

6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;

7) wyraża uczucia i emocje;

VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:

3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;

13) wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, zdziwienie, nadzieję, obawę);

VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:

13) wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, zdziwienie, nadzieję, obawę);

VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:

1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);

IX. Uczeń posiada:

1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;

2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.

X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).

XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).

XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.

XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń pozna najważniejsze elementy umowy o pracę.
Uczeń dowie się, czym różni się praktykant i stażysta; na czym polega charakter pracy przygotowującej do wykonywania danego zawodu/zajmowania stanowiska.

Cele motywacyjne:

Uczeń rozwija wrażliwość międzykulturową oraz kształtuje postawę ciekawości, szacunku i otwartości wobec innych kultur.
Uczeń aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się.
Uczeń rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne oraz kulturowe.
Uczeń wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury i słownictwo.
Uczeń zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych.
Uczeń pozyskuje świadomość znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach kultury cywilizacyjnej.

Strategie uczenia się:

Strategie kognitywne.
Strategie zapamiętywania.
Strategie przetwarzanie materiału językowego.
Strategie pozyskiwania wiedzy kulturowo‑językowej.
Strategie zadaniowe.

Metody i techniki nauczania:

konstruktywizm;
strategia domysłu językowego;
podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);
strategia pamięciowa (zapamiętywanie przez działanie – np. tworzenie zależności, powiązań);
kognitywizm (ćwiczenie stałych struktur);
zintegrowane nauczanie językowo‑przedmiotowe.

Formy pracy:

Praca pod kierunkiem nauczyciela.
Praca indywidualna.
Praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej).
Praca w parach (również partnersko z nauczycielem).

Środki dydaktyczne:

komputer/laptop z dostępem do Internetu, głośniki, tablica interaktywna;
słownik włosko‑polski, materiały piśmienne.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel pyta uczniów, co należy do danych osobowych: nome, cognome, indirizzo di residenza, numero di telefono, età itd.
Wszyscy zastanawiają się, w jakiego rodzaju dokumentach można spotkać tego rodzaju dane: dowody tożsamości, akty (np. małżeństwa), świadectwa (carta d’identità, passaporto, atto di matrimonio, certificato). Uczniowie mogą też wymienić umowy (contratti) lub naprowadzi na nie nauczyciel, prosząc uczniów o zapoznanie się z tekstem wprowadzającym.

Faza realizacyjna:

Uczniowie zapoznają się z tekstem Tirocinanti e apprendisti: quali sono le differenze? Poszukują odpowiedzi na pytanie w poleceniu: co różni praktykę stażową od zatrudnienia przygotowującego do wykonywania pracy na danym stanowisku. Zapoznają się z nieznanym słownictwem powiązanym z kręgiem leksykalnym il lavoro; lavorare.
Uczniowie wykonują ćwiczenie towarzyszące tekstowi Tirocinanti e apprendisti: quali sono le differenze?
Kwestia stażu objaśniana jest w tekście właściwym, ze wskazaniem powodów, dla których warto zrealizować jakiś rodzaj stażu przed właściwym zatrudnieniem. Uczniowie mogą wyrazić swoje odnośnie przedstawianych porad. Rozszerzane jest słownictwo powiązane z kręgiem tematycznym lekcji.
Przed przystąpieniem do zapoznania się z multimedium nauczyciel ustala z uczniami, z jakiego rodzaju umowami możemy mieć w życiu do czynienia: umowa kupna/sprzedaży, umowa ubezpieczenia, umowa na wykonanie jakiegoś zadania/zlecenia, umowa o pracę.
Uczniowie zapoznają się z ilustracją multimedialną. Prezentuje kolejno i pozwala zrozumieć elementy składające się na treść umowy o pracę. Przekazany zostaje podstawowy zakres informacji. Zwrócić należy uwagę na poszerzane i wprowadzane wcześniej słownictwo tematyczne, obecne konteksty użycia.
Uczniowie odnoszą się do polecenia i próbują własnymi słowami wyrazić, co znajduje się w kolejnych paragrafach umowy o pracę.
Wykonują ćwiczenia towarzyszące multimedium (logiczne powiązanie informacji i znaczeń przerabianej terminologii).

Faza podsumowująca:

Uczniowie wykonują serię ćwiczeń utrwalających i sprawdzających pozyskaną wiedzę (sekcja Sprawdź się): ćw. 1 – test wielokrotnego wyboru z odniesieniem do prawidłowego objaśnienia słownictwa z kręgu pracy; ćw. 2 – dobieranie w pary (opis określonych konceptów); ćw. 3 – użycie słownictwa w zdaniach; ćw. 4 – porządkowanie znaczeń w kategoriach (formy stażu); ćw. 5 – krzyżówka; ćw. 6 – przyporządkowanie osób w określonych funkcjach do opisów.
Jako wprowadzenie do pracy domowej można przypomnieć raz jeszcze podstawowe sformułowania dotyczące wykonywania stażu, zatrudniania, warunków pracy oraz treści umowy o pracę.

Praca domowa:

Jako pracę domową zaleca się ćwiczenia 7 i 8.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Treść włoskiej umowy o pracę można skonfrontować z nieskomplikowaną treścią umowy o pracę w języku polskim, zwracając uwagę na sformułowania nienależące do języka potocznego.

Słownik i bibliografia