Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Agnieszka Woch, Katarzyna Kowalik, Justyna Groblińska

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: 100 giorni alla maturità e altre tradizioni - 100 dni do matury i inne tradycje

Grupa docelowa: III klasa liceum, III etap edukacyjny, wariant III.2., poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)

Cele kształcenia – wymagania ogólne

II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:

3) edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się, przybory szkolne, oceny szkolne, życie szkoły, zajęcia pozalekcyjne);

9) kultura (np. twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);

II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:

1) reaguje na polecenia;

2) określa główną myśl wypowiedzi;

3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;

4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);

5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;

III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):

1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;

5) układa informacje w określonym porządku;

6) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.

IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

5) opisuje upodobania;

6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;

V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):

2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;

6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;

8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.

VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:

3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;

4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;

5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;

VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:

7) zaprasza i odpowiada na zaproszenie;

8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;

VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:

1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);

2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;

IX. Uczeń posiada:

1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;

2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.

X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).

XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).

XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.

XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń rozumie i tworzy proste pytania oraz wypowiedzi pisemne i ustne dotyczące zwyczajów związanych z ukończeniem różnych etapów edukacji.
Uczeń zna podstawowe słownictwo dotyczące zwyczajów związanych z ukończeniem poszczególnych etapów edukacji.
Uczeń aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się.
Uczeń zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się,
rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne,
wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury gramatyczne i słownictwo,
rozumie przydatność języka nowożytnego do realizacji celów komunikacyjnych,
dokonuje samooceny umiejętności językowych.

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe – powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście (techniki wspierające instytucjonalne formy nauki języków obcych, zainteresowania i sposób spędzania czasu wolnego przez nastolatków)
strategie kognitywne – tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego
strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów
strategie metakognitywne – centralizowanie procesu uczenia
strategie afektywne – podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów

Metody i techniki nauczania:

podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe)
eklektyzm
nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe
zintegrowane nauczanie językowo–przedmiotowe
nauczanie zdalne i hybrydowe

Formy pracy:

praca indywidualna
praca w parach

Środki dydaktyczne:

komputer/laptop/smartfon z dostępem do Internetu
materiały piśmiennicze
głośniki

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

W fazie wprowadzającej nauczyciel wyświetla uczniom zdjęcia osób świętujących z okazji ukończenia danego etapu edukacji oraz przed maturą. Pokazuje również zwyczaje typowo włoskie tj. wieniec laurowy nakładany magistrom, poświęcenie piór lub wróżenie z piasku na plaży, jaką otrzyma się ocenę na maturze. Pyta o znane uczniom zwyczaje polskie.
W celu pogłębienia tematu uczniowie zostają zaproszeni do przeczytania tekstu dotyczącego świętowania z okazji ukończenia różnych etapów edukacji i znalezienie odpowiedzi na pytanie zadane w poleceniu na belce.

Faza realizacyjna:

Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym i odpowiadają na pytania zawarte w poleceniu numer 1. Nauczyciel zwraca uwagę na słowa, które pojawiają się w tekście źródłowym, tj. maturando, laureando, laureato i pogłębia to zagadnienie przy pomocy tabeli umieszczonej pod tekstem źródłowym. Tej fazie lekcji odpowiadają ćwiczenia 1‑3 z sekcji Sprawdź się.
Następnie nauczyciel zaprasza uczniów do zapoznania się z ciekawostkami realioznawczymi zawartymi w mapie interaktywnej. Uczniowie samodzielnie eksplorują mapę, zwracając uwagę na różne rytuały, które mają zapewnić włoskim maturzystom szczęście na egzaminie, charakterystyczne dla różnych regionów kraju. Ich zrozumienie sprawdzają polecenia 1‑3 do mapy. Nauczyciel chodzi po klasie, pomaga uczniom i koryguje ich ewentualne błędy.

Faza podsumowująca:

W fazie podsumowującej uczniowie pracują w parach, wypisując różnice dotyczące włoskich i polskich zwyczajów. Nauczyciel najpierw włącza się w konwersacje uczniów, jeśli trzeba, koryguje ich błędy, a następnie pyta na forum o ich preferencje dotyczące świętowania 100 dni przed maturą.

Praca domowa:

W ramach pracy domowej uczniowie mogą wykonać wybrane ćwiczenia zorientowane na utrwalenie słownictwa (1‑5) lub rozumienie ze słuchu (numer 6) z sekcji Sprawdź się. Poleca się wykonanie ćwiczenia 5 i 6 oraz zadanie pisemnie ćwiczenia numer 8.

Materiały pomocnicze:

Oggi festeggiamo la mia laureaDa215htXLOggi festeggiamo la mia laurea

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Nauczyciel może wykorzystać medium podczas wszelkich innych zajęć poświęconych tradycjom związanym z życiem szkolnym. Uczniowie mogą przygotować na kolejne zajęcia spis polskich zwyczajów, mających przynieść szczęście na egzaminie i zastanowić się, czy są one ogólnopolskie czy też mogą się różnić w zależności od regionu.
Materiał może zostać wykorzystany do omawiania różnych zwyczajów i tradycji polskich i włoskich.

Słownik i bibliografia