Scenariusz dla nauczyciela

Autorka: Joanna Jarczyńska

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Imparare senza studiare - Nauczyć się, nie ucząc się

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, poziom A1

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) układa informacje w określonym porządku;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
9) prosi o radę i udziela rady;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
9) prosi o radę i udziela rady;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • rozumie i tworzy proste wypowiedzi pisemne i ustne dotyczące sposobów nauki języków obcych oraz własnych zainteresowań;

  • zna podstawowe słownictwo używane w tego typu tekstach oraz stosowne do nich struktury gramatyczne z podstawowego poziomu;

  • potrafi dopasować techniki nauki języków obcych do zainteresowań własnych oraz rówieśników. Potrafi samodzielnie sformułować prośbę o radę i udzielić ją.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne;

  • wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury gramatyczne i słownictwo;

  • rozumie przydatność języka nowożytnego do realizacji celów komunikacyjnych;

  • dokonuje samooceny umiejętności językowych.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe –powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście (techniki wspierające instytucjonalne formy nauki języków obcych, zainteresowania i sposób spędzania czasu wolnego przez nastolatków);

  • strategie kognitywne – tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego;

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów;

  • strategie metakognitywne – centralizowanie procesu uczenia;

  • strategie afektywne – podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów.

Metody i techniki nauczania:

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • eklektyzm;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • zintegrowane nauczanie językowo–przedmiotowe;

  • nauczanie zdalne i hybrydowe.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop/smartfon z dostępem do internetu/materiały piśmiennicze/głośniki.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

W fazie rozgrzewki językowej nauczyciel pyta uczniów, w jaki sposób uczą się języków obcych, a podane odpowiedzi tłumaczy na język włoski i zapisuje na tablicy. Następnie zachęca uczniów do zapoznania się z tekstem z sekcji Przeczytaj/posłuchaj i prosi o wyszukanie technik, które nie pojawiły się na tablicy lub zostały sformułowane w inny sposób. Nauczyciel może dopisać wyrażenia zidentyfikowane w ten sposób do poprzednio zapisanych zwrotów. Po wyjaśnieniu ewentualnych wątpliwości, uczniowie wykonują ćwiczenie do tekstu źródłowego.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel prosi o ustne przypomnienie odmiany czasowników regularnych koniugacji -are i zachęca uczniów do refleksji na temat ortograficznego zapisu czasowników kończących się na -care/gare oraz -ciare/giare, po czym omawia tabele koniugacyjne przedstawione w tekście właściwym. Następnie nauczyciel prosi uczniów o odpowiedź na pytanie, od jak dawna oni sami oraz wyznaczeni koledzy uczą się poszczególnych języków obcych. W kolejnym kroku nauczyciel zaprasza do zapoznania się z multimedium, dzięki któremu uczniowie ugruntują posiadaną wiedzę i zintegrują z nią nowe informacje. Po zapoznaniu się z prezentacją multimedialną uczniowie będą gotowi do wykonania poleceń 1‑4 oraz ćwiczeń 1‑3 z sekcji „sprawdź się”. Po wykonaniu tych ćwiczeń nauczyciel wraca z uczniami do czytanki ( forum internetowego), aby przypomnieć sposoby proszenia o rady, udzielania ich oraz dziękowania, po czym uczniowie przechodzą do wykonania ćwiczenia 4. Alternatywnie można najpierw poprosić uczniów o wykonanie ćwiczenia 4 i dopiero potem omówić sposoby udzielania i przyjmowania rad. W miarę możliwości czasowych nauczyciel może również poprosić uczniów, aby pracując w parach lub grupach trzyosobowych, nawzajem poprosili się o rady, udzielili ich oraz podziękowali za nie.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel przeprowadza z uczniami ćwiczenie podsumowujące 10. Alternatywnie można zadać to ćwiczenie jako pracę domową.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują ćwiczenia 5 – 9 przewidziane jako ugruntowanie zdobytej wiedzy gramatycznej (odmiana czasowników), ortograficznej (zapis dźwięków /k/, /g/, /ʧ/ i /ʤ/ oraz pragmatycznej: zadawanie pytań (w tym prośby o rady) oraz udzielanie odpowiedzi (w tym podziękowanie za otrzymane rady).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Nauczyciel może wykorzystać multimedium podczas zajęć poświęconych odmianie czasowników koniugacji -are lub udzielaniu rad.

Słownik i bibliografia