Scenariusz do cyklu lekcji języka polskiego dotyczących powieści Ireny Jurgielewiczowej Ten obcy dla klasy VI
Scenariusz do cyklu lekcji języka polskiego dla klasy VI
Uczeń:
zna autora książki „Ten obcy”,
wie, co to jest synonim,
potrafi wymienić bohaterów powieści,
zdefiniować pojęcie „powieść”.
Uczeń umie:
krótko opowiadać o wydarzeniach,
określić czas i miejsce wydarzeń,
pracować z tekstem,
poprawnie budować zdania,
samodzielnie sporządzać notatkę,
podawać synonimy do słowa „obcy”,
argumentować swoje wypowiedzi,
wypowiadać się na temat bohaterów,
pisać opowiadanie twórcze,
współpracować w grupie,
aktywizować do pracy kolegów.
Metoda i forma pracy
zajęcia praktyczne, praca w grupach
Środki dydaktyczne
kartoniki jako punkty dla grup lub puzzle, brystole, markery, pisaki, plansze z napisami do skojarzeń, karteczki z wyrazami,
Przebieg lekcji
Lekcja 1
Temat: Witamy na wyspie (lub inny zaproponowany przez uczniów).
Przywitanie uczniów przez nauczyciela:
Witam serdecznie tych, którzy przeczytali książkę.
Witam serdecznie tych, którzy zaprosili na dzisiejszą lekcję rodziców.
Witam serdecznie tych, którzy mają ochotę pobawić się z bohaterami książki.
Podzielenie uczniów na dwie grupy.
Praca w grupach
Kiedy i gdzie spotykamy się z bohaterami powieści?
Grupa I na podstawie odpowiedniego fragmentu tekstu określa czas akcji.
Grupa II – określa w ten sam sposób miejsce wydarzeń.
Zapisują na dużych kartkach wszystkie informacje.
CZAS – LIPIEC, LATO, WAKACJE
MIEJSCE – OLSZYNY, WYSPA, DOM ULI, PESTKI ITP.
Po przypięciu kartek do tablicy, uczniowie potwierdzają fragmentami tekstu podane informacje. Zapisują w zeszycie elementy świata przedstawionego.
W razie potrzeby nauczyciel pomaga.
Zaszyfrowani bohaterowie: praca w grupach.
Każda grupa otrzymuje po pięć zestawów skojarzeń:
NIEŚMIAŁOŚĆ, LIST, OJCIEC
MATKA, OWOC, PRZYJAŹŃ
DZIECKO, JULIUSZ, BOHATERSTWO
DOROSŁOŚĆ, OPIEKUN, KUZYN
SAMOTNOŚĆ, PODRÓŻ, TCZEW
Uczniowie podają imiona bohaterów:
ULA
PESTKA
JULEK
MARIAN
ZENEK
Uzasadniają, dlaczego podane słowa kojarzą im się z bohaterami, podają swoje propozycje. Zapisują skojarzenia w zeszytach.
Poszukajmy synonimów do słowa „obcy”.
nieproszony, niechciany, inny, przybysz.
Napiszcie w kilku zdaniach notatkę o związku tytułu z treścią powieści.
Uczniowie piszą, a następnie odczytują.
Drama:
Pokażcie za pomocą pantomimy poszczególnych bohaterów
Przedstawiają kolejno postacie powieści.
Lekcja 2
Temat: zaproponowany przez uczniów
Przywitanie
Podział na grupy (nowe grupy)
Ustawcie się w szeregu i odliczcie do 2. Jedynki siadają po prawej stronie, dwójki – po lewej.
Sprawdzenie pracy domowej
Nauczyciel zbiera przygotowane przez uczniów karteczki. Każda grupa dostaje po jednym punkcie za każdą odrobioną pracę domową. Grupa, która zbierze więcej, układa pierwszy element swoich puzzli.
To słowo kojarzy mi się...
Nauczyciel odczytuje kolejne słowa najpierw jednej, potem drugiej grupie.
Uczniowie odpowiadają, z czym kojarzy im się podane słowo, opowiadając w kilku zdaniach wydarzenie z nim związane.
Prawidłowa odpowiedź to kolejny element układanki dla grupy.
Lekcja 3, 4
Temat: I co było dalej? – czyli pożegnanie z bohaterami powieści „Ten Obcy”.
Przywitanie.
Sprawdzenie pracy domowej. Nadal praca w grupach.
Uczniowie z grupy, która przegrała czytają prace.
Krzyżówka: nauczyciel rozdaje grupom rozsypanki wyrazowe, z których mają ułożyć krzyżówkę. Litery hasła (TEN OBCY) zapisane są innym kolorem niż pozostałe. Nauczyciel pomaga w razie potrzeby.
Grupa 1 powinna ułożyć krzyżówkę z wyrazów: LIST, JULEK, PIENIĄDZE, POCIĄG, UBYSZ, CÓRKA, WYSPA.
Grupa 2 powinna ułożyć krzyżówkę z wyrazów: PESTKA, WUJEK, DUNAJ, DOKTOR, JABŁKA, TCZEW, PRZYJAŹŃ.
Objaśnienia:
Ułóżcie teraz objaśnienia do Waszych krzyżówek. Muszą wiązać się z treścią książki
Grupa 1: np. Ula otrzymała go od Zenka; cioteczny brat Mariana; potrzebował ich Obcy; odjechał nim Zenek; nazwisko ojca Pestki; Ula dla doktora Zalewskiego; tajne miejsce spotkań bohaterów.
Grupa 2: np. przyjaciółka Uli; krewny Zenka; pies znaleziony przez Ulę; zawód ojca Uli; owoce, które ukradł Zenek; tam mieszkał wujek Obcego; łączyła Ulę i Pestkę
Ciąg dalszy nastąpi...
Dopiszcie dalsze losy Zenka.
Nauczyciel podsumowuje prace na wszystkich lekcjach, ogłasza zwycięzców.
Uczniowie ze zwycięskiej grupy samodzielnie wymyślają zadanie do domu dla grupy przeciwnej.
Lekcja 1: Zapisz na małych karteczkach przynajmniej 10 wyrazów, które kojarzą Ci się z treścią książki.
Lekcja 2: Zwycięska drużyna zadaje przeciwnikom (losuje spośród przygotowanych przez nauczyciela zadanie domowe, np. 1. Opisz krótko (30 słów) najciekawszą, Twoim zdaniem, przygodę bohaterów. 2. Przeprowadź i zapisz wywiad z wybranym bohaterem powieści.
Uwagi
Klasa, w której przeprowadziłam ten cykl lekcji jest zespołem bardzo słabym. Trudno zmotywować uczniów do jakiejkolwiek pracy. Najlepiej sprawdzają się zabawy na poziomie klas młodszych.