Scenariusz lekcji

Imię i nazwisko autora: Anna Waszau

Przedmiot: Język obcy nowożytny (j. francuski)

Temat zajęć: Dans le monde des jeunes engagés et sensibles

Grupa docelowa: III etap edukacyjny: liceum/technikum, klasa IV, poziom A2+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
7) wyraża uczucia i emocje;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
13) wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, zdziwienie, nadzieję, obawę);
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • powtarza i poszerza swój zasób słownictwa w zakresie wyrażania uczuć i emocji;

  • poznaje historie młodych ludzi, którzy wyróżnili się swoimi działaniami na polu społecznym,

  • powtarza i rozwija swoją wiedzę w zakresie wyrażania uczuć i emocji poprzez struktury różnicujące użycie trybu subjonctif bądź bezokolicznika.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • pogłębia swoją wrażliwość na różne emocje i uczucia towarzyszące rozmaitym życiowym sytuacjom;

  • doskonali umiejętność opowiadania o uczuciach i emocjach swoich oraz innych osób;

  • kształtuje swoją świadomość w zakresie różnych inicjatyw podejmowanych przez swoich rówieśników, osoby należące do młodego pokolenia.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe: słuchanie, czytanie, słowa w kontekście;

  • strategie kognitywne: analizowanie informacji i wnioskowanie; ćwiczenia – jednokrotny i wielokrotny wybór, prawda‑fałsz, samodzielne uzupełnianie krzyżówek i tekstów, łączenie elementów (o różnych nośnikach: audio/pisemne/obrazy), wyszukiwanie odpowiednich struktur, katalogowanie, zadania otwarte;

  • strategie kompensacyjne: odgadywanie znaczenia słów pisanych i słuchanych, rozpoznawanie synonimów i definicji;

  • strategie społeczne: współpraca z rówieśnikami, rozwijanie umiejętności opowiadania o emocjach i uczuciach.

Metody/techniki nauczania:

  • metoda podająca: praca z tekstem źródłowym, opis;

  • metoda praktyczna: ćwiczenia przedmiotowe;

  • metoda problemowa: metoda aktywizująca - burza mózgów, współpraca w grupach (np. debata);

  • metoda programowa: przy użyciu komputera, zadania interaktywne.

Formy zajęć:

praca indywidualna, praca w parach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne:

komputer, tablety/smartfony, internet, tablica interaktywna

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

W TRAKCIE LEKCJI:

Nauczyciel podaje cele i temat lekcji, a następnie proponuje uczniom zabawę aktywizującą w formie burzy mózgów. W tym celu zadaje pytanie: Jakie inicjatywy podejmują dziś młodzi ludzie? Propozycje uczniów zapisuje na tablicy, następnie robi krótkie podsumowanie. Pyta uczniów o to, czy sami angażują się w różne inicjatywy społeczne oraz czy uważają, że jakichś inicjatyw brakuje i warto byłoby o nich pomyśleć. Następnie nauczyciel pokazuje za pomocą internetu oraz tablicy interaktywnej postaci wybranych działaczy społecznych bądź wybranych społecznych inicjatyw, które podejmowane są przez młode pokolenie.

Faza realizacyjna:

Po wspólnej refleksji w fazie wprowadzającej, nauczyciel przystępuje do fazy realizacyjnej: przedstawia specyfikę tekstu źródłowego, tj. jego tytuł i krótki wstęp przed tekstem właściwym. Nauczyciel prosi uczniów o samodzielne zapoznanie się z tekstem źródłowym oraz rozwiązanie ćwiczeń do niego nawiązujących.

W dalszej kolejności uczniowie, z pomocą nauczyciela, sprawdzają swój poziom zrozumienia tekstu. Nauczyciel może zapytać uczniów: czego dowiedzieliście się o inicjatywach podejmowanych przez osoby przedstawione w tekście? Czy ich działania były na małą czy dużą skalę? Z jakimi konsekwencjami mogły się one liczyć? Jakie uczucia mogły im towarzyszyć? Nauczyciel może również zaproponować uczniom samodzielne wyszukanie, np. za pomocą smartfonów, podobnych historii ludzi młodych i zaangażowanych, a następnie o przedstawienie ich pokrótce w j. francuskim.

Po tej części, nauczyciel proponuje uczniom krótki kącik leksykalny, przedstawiający słowa i wyrażenia przydatne do określania uczuć i emocji. Później przechodzi do omówienia kącika gramatycznego, przy okazji którego tłumaczy zastosowanie trybu łączącego subjonctif oraz bezokolicznika przy wyrażaniu uczuć i emocji. Następnie proponuje uczniom zadanie sprawdzające.

W dalszej kolejności nauczyciel proponuje zadanie multimedialne – przegląd katalogu interaktywnego. Po jego przejrzeniu uczniowie realizują ćwiczenia związane z multimedium, sprawdzające zrozumienie treści katalogu. Nauczyciel może również poprosić uczniów o zastanowienie się, który z wymienionych w katalogu postaci jest dla nich najbardziej inspirująca i poprosić chętnych o wyjaśnienie ich wyboru. Nauczyciel może zaadaptować ćwiczenie nr 3 z tej części do wersji ustnej i poprosić uczniów o zainscenizowanie podobnej sytuacji, jak ta opisana w poleceniu.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel sprawdza wiedzę nabytą przez uczniów, proponując wybrane przez siebie ćwiczenia z części Sprawdź się. Nauczyciel może zaadaptować zadania otwarte do wypowiedzi ustnej, w takim wypadku ćw. 8 może przybrać formę forum młodzieżowego (debaty), w czasie której wybrani uczniowie prezentują własne pomysły, podczas gdy inni mogą je oceniać i wskazać najciekawsze. W tej fazie może również poprosić jednego z uczniów, by określił, które elementy i treści lekcji były dla niego najbardziej interesujące, czy któraś z przedstawionych w lekcji historii zainspirowała go do działania, do podjęcia własnej inicjatywy czy zaangażowania się w jakąś, która go interesuje. Nauczyciel może również zapytać uczniów ogólnie, czy czują się zachęceni do działania i angażowania się w różne projekty na większą skalę.

Praca domowa:

Ćwiczenie 7. i/lub 8. z katalogu ćwiczeń interaktywnych. Można również poprosić uczniów o przygotowanie krótkiego wypowiedzi ustnej na temat wybranej przez nich postaci młodego pokolenia, która ich inspiruje.

Materiały pomocnicze:

Można użyć internetu oraz tablicy interaktywnej, by zaprezentować uczniom osoby, których historie opisane są w lekcji (w tekście źródłowym oraz formie multimedialnej).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Materiał zawarty w katalogu interaktywnym może posłużyć jako uzupełnienie tematu dotyczącego różnych aktualnych problemów społecznych i sposobów ich zwalczania. Może on również stanowić wstęp do debaty oksfordzkiej na temat chęci działania człowieka jako jednostki na rzecz innych ludzi, w dalszym bądź bliższym otoczeniu.

Słownik