Scenariusz lekcji

Imię i nazwisko autora:

Kinga Mądraszewska

Przedmiot:

Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (język francuski)

Temat zajęć:

Le tour du monde au XIXe siècle

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, szkoła ponadpodstawowa, klasa II, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
8) podróżowanie i turystyka (np. środki transportu i korzystanie z nich, orientacja w terenie, hotel, wycieczki, zwiedzanie);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
5) opisuje upodobania;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • nazywa i opisuje dawne środki transportu oraz ich charakterystyczne elementy;

  • buduje pytania przez inwersję oraz z wykorzystaniem struktury est‑ce que.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • chętnie sięga do źródeł historycznych, by opowiedzieć o rewolucji przemysłowej w XIX w.;

  • poznaje kulturę kraju, którego języka się uczy.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe: nowe słowa w znanym kontekście, tabele gramatyczne oraz leksykalne;

  • strategie kognitywne: wybór odpowiedniej opcji w zdaniu, wstawianie wyrażeń do tekstu, prawda – fałsz, łączenie tekstu z ilustracją, parowanie, grupowanie, kolorowanie tekstu, test wyboru, dopasowywanie;

  • strategie kompensacyjne: odgadywanie znaczenia wyrazów przy pomocy materiału ilustracyjnego.

Metody/techniki nauczania:

  • metody podające: praca z tekstem źródłowym (czytanka);

  • metody praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe;

  • metody programowe: przy użyciu komputera.

Formy zajęć:

praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne:

komputer, tablica interaktywne, tablety/smartfony

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej zdjęcia dawnych pojazdów (np. starego roweru lub automobilu). Prosi uczniów o ich nazwanie, aby podczas realizacyjnej fazy lekcji mieli poczucie, że już posiadają pewien zasób wiedzy niezbędnej do realizacji celów.

Faza realizacyjna:

Uczniowie czytają fiche de lecture dotyczącą powieści Jules’a Verne’a. Po samodzielnym wykonaniu przez uczniów ćwiczeń sprawdzających rozumienie tekstu nauczyciel pyta, czy czytali książkę w języku polskim albo czy widzieli ekranizację powieści. Uczestnicy lekcji, którym znana jest historia Phileasa Fogga, mają możliwość podzielenia się swoimi wrażeniami i zaprezentowania, co najlepiej zapamiętali z lektury lub seansu filmowego.

W dalszej kolejności nauczyciel zachęca uczniów do przypomnienia sobie sposobu zadawania pytań poprzez inwersję. Tę aktywność można połączyć z kącikiem leksykalnym, zadając uczniom pytania (np. Le paquebot est‑il un grand bateau ?).

Praca z multimedium odbywa się na forum klasy. Nauczyciel prosi uczniów, aby najpierw zapoznali się z treścią ćwiczeń. Następnie po kolei prezentuje slajdy prezentacji i odtwarza nagrania. Po każdym slajdzie może zadać kilka pytań skłaniających do rozmowy, np. czy uczniowie podróżowali kiedyś takim środkiem transportu, czy go kiedyś widzieli (np. podczas zwiedzania muzeów czy w filmach). Prosi też o opisanie poszczególnych środków transportu (duży, mały, wygodny, niewygodny, szybki, wolny etc.).

Po zapoznaniu się z prezentacją uczniowie wykonują ćwiczenia na zasadzie konkursu – wygrywa osoba, która jako pierwsza poprawnie rozwiąże wszystkie zadania.

Uczniowie pracują w parach. Pierwsza osoba z pary wybiera jeden środek transportu poznany na lekcji, ale nie zdradza drugiej osobie, co to jest. Druga osoba może zadać pięć pytań, które pomogą jej odgadnąć, o jakim środku transportu myśli kolega/koleżanka. Muszą to być pytania, na które można odpowiedzieć tak lub nie. Pytania powinny być zadawane za pomocą inwersji lub est‑ce que. Po odgadnięciu nazwy środka transportu osoby w parze zamieniają się rolami.

Faza podsumowująca:

Wybrani lub chętni uczniowie podchodzą do tablicy i wykonują ćwiczenia z bloku Sprawdź się. Reszta klasy kontroluje poprawność ich wykonania. Na tym etapie uczniowie mogą naradzać się i próbować udzielać sobie wyjaśnień w języku francuskim (np. La montgolfière n’est pas un moyen de transport routier. C’est un moyen de transport aérien).

Praca domowa:

  • Ćwiczenia 7. i 8. z bloku Sprawdź się. Ćwiczenie 8. może zostać wykonane jako miniplakat lub broszura z wydrukowanymi z internetu zdjęciami lub wykonanymi przez ucznia ilustracjami.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Prezentacja multimedialna może zostać wykorzystana podczas lekcji o współczesnych środkach transportu, by przedyskutować różnice pomiędzy dawnymi i obecnymi sposobami przemieszczania się.

Słownik