Scenariusz lekcji

Imię i nazwisko autora: Anna Waszau

Przedmiot: Język obcy nowożytny – j. francuski

Temat zajęć: La protection des données (RGPD) est‑elle efficace ?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny: liceum/technikum, klasa IV, poziom A2+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);
12) nauka i technika (np. wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno‑komunikacyjnych);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • powtarza i rozszerza słownictwo związane z ochroną danych osobowych;

  • poszerza swoją wiedzę na temat klauzuli RODO;

  • powtarza i rozszerza wiedzę dot. struktur wyrażających hipotezę i warunek;

  • potrafi wskazać zasady bezpiecznego korzystania z internetu w zakresie ochrony danych osobowych;

  • potrafi formułować krótkie wypowiedzi pisemne – opis przypadku, krótki esej konkursowy;

  • potrafi przygotować krótką prezentację zasad korzystania z Internetu, używając przy tym struktur wyrażających hipotezę i warunek.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • rozwija swoją wrażliwość na ważne kwestie społeczne;

  • rozwija swoją świadomość w zakresie funkcjonowania europejskiego prawodawstwa;

  • rozwija umiejętność tworzenia krótkich tekstów pisemnych, gdzie opisuje historie prawdziwe bądź wymyślone;

  • rozwija umiejętność świadomego i bezpiecznego korzystania z internetu;

  • rozwija swoje umiejętności w zakresie wyrażania hipotezy bądź warunkowości.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe: słowa w kontekście, używanie obrazu i dźwięku;

  • strategie kognitywne: analizowanie informacji i wnioskowanie; ćwiczenia – jednokrotny/wielokrotny wybór, porządkowanie elementów, wstawianie słów w tekst, dobieranie właściwych słów, prawda – fałsz, uzupełnianie krzyżówek, łączenie elementów, katalogowanie, zadania otwarte.

  • strategie kompensacyjne: odgadywanie znaczenia słów pisanych i słuchanych;

  • strategie społeczne: współpraca z rówieśnikami, poznawanie historii innych osób i zdarzeń, rozwijanie empatii poprzez spoglądanie z perspektywy trudności innych osób.

Metody/techniki nauczania:

  • metoda podająca: praca z tekstem źródłowym, opis;

  • metoda praktyczna: ćwiczenia przedmiotowe;

  • metoda aktywizująca: burza mózgów;

  • metoda programowa: przy użyciu komputera, zadania interaktywne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna, praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputer, tablica interaktywna, tablety/smartfony.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel podaje cele i temat lekcji, a następnie zadaje pytanie, czy uczniowie pamiętają, kiedy ostatnio zgodzili się na przetwarzanie danych osobowych w jakiejkolwiek sytuacji, zwłaszcza w internecie. Czy korzystają z programów, aplikacji, które zbierają takie informacje itp.? Czy zwracają uwagę na to, jakie dane na ich temat są wykorzystywane przez różne firmy, organizacje, urzędy? Czy czasami rezygnują z jakichś usług właśnie ze względu na wymóg podania zbyt wielu danych wrażliwych?

Faza realizacyjna:

Nauczyciel przedstawia specyfikę tekstu źródłowego: jego tytuł i krótki wstęp przed tekstem właściwym. Nauczyciel prosi uczniów o samodzielne zapoznanie się z czytanką oraz rozwiązanie ćwiczeń do tekstu źródłowego.

W dalszej kolejności uczniowie, z pomocą nauczyciela, sprawdzają swój poziom zrozumienia tekstu. Nauczyciel może zapytać uczniów, czy dowiedzieli się czegoś więcej na temat RODO, czy do tej pory wiedzieli, na czym polega jego specyfika, czy mieli świadomość, jak wiele organizacji musi się podporządkować tej klauzuli etc.

Po tej części lekcji nauczyciel proponuje uczniom pracę z kącikiem gramatycznym (powtórka), którego tematykę stanowią struktury wyrażające warunek oraz hipotezę, wraz z zasadami ich stosowania. Nauczyciel może dodatkowo poprosić uczniów o zastanowienie się, kiedy i w jakich sytuacjach przydaje się umiejętność wyrażania hipotezy/warunku bądź kiedy ostatnio użyli/słyszeli podobne formuły. Po teoretycznej części wprowadzającej uczniowie przystępują do wykonania ćwiczeń sprawdzających nabytą wiedzę ze wskazanego zakresu.

W dalszej kolejności nauczyciel proponuje zadanie multimedialne – odsłuchanie krótkiego nagrania audio. Po wysłuchaniu materiału audio uczniowie realizują załączone do niego ćwiczenia, sprawdzające zrozumienie wysłuchanej treści. W ostatnim zadaniu z tej części uczniowie sami próbują wymyślić historię podobną do tych wysłuchanych w podcaście, przy czym mogą się inspirować znanymi sobie historiami. Nauczyciel może zapytać uczniów o to, jakie są ich własne doświadczenia związane z ochroną danych osobowych. Może zapytać np., czy mieli kiedyś podobny problem z wykorzystaniem ich danych, czy mieli kiedyś wątpliwości co do intencji używanych przez nich stron, platform, aplikacji, czy starają się unikać podawania takich danych w internecie, a może korzystają w pełni z możliwości oferowanych przez niektóre serwisy, wymagające, żeby użytkownik zgadzał się na wykorzystanie prywatnych informacji.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel sprawdza wiedzę nabytą przez uczniów, proponując wybrane przez siebie ćwiczenia z części Sprawdź się. Nauczyciel może zaadaptować zadania otwarte do wypowiedzi ustnej. Nauczyciel może również przeprowadzić dyskusję otwartą na temat plusów oraz minusów wprowadzenia różnych rozporządzeń (jak RODO) na skalę europejską, a także wynikających z nich ograniczeń i konsekwencji dla przedsiębiorców, dużych czy małych firm.

Praca domowa:

Ćwiczenie 7. lub 8. z katalogu ćwiczeń interaktywnych.

Materiały pomocnicze:

Można wykorzystać oficjalne materiały dot. RODO ze stron internetowych władz europejskich bądź rządowych.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Treść pliku audio może posłużyć najpierw jako przyczynek do dyskusji na temat ogólnej użyteczności takich programów (podcastów) w zakresie ważnych dyskusji społecznych. Ponadto plik audio może być również bazą do poszukiwań na temat innych istotnych rozporządzeń europejskich oraz ich efektów; może także być wstępem do pracy projektowej mającej na celu zaproponowanie innych rozwiązań na skalę krajową/europejską, które pozwoliłyby usprawnić bezpieczne funkcjonowanie w internecie, skierowanych np. do ludzi młodych bądź starszych.

Plik audio może zostać również wykorzystany w celu rozwijania struktur zawierających tryb rozkazujący (np. po wysłuchaniu podcastu uczeń ma za zadanie sformułować w trybie rozkazującym zakazy i nakazy, które wynikają z przedstawionych historii).

Słownik