Scenariusz lekcji

Imię i nazwisko autora: Jadwiga Listwan

Przedmiot: Język obcy nowożytny (język francuski)

Temat zajęć: Le superspouvoir du sommeil

Grupa docelowa: III etap edukacyjny: klasa IV liceum/technikum, poziom A2+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
11) zdrowie (np. tryb życia, samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
9) prosi o radę i udziela rady;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
9) prosi o radę i udziela rady;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności

  • kompetencje cyfrowe

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • poznaje przykłady złych nawyków wpływających na jakość i ilość snu,

  • doradza, w jaki sposób polepszyć jakość snu,

  • utrwala stopień wyższy przymiotników i przysłówków,

  • ocenia ilość i jakość swojego snu.

Cele motywacyjne:

Uczeń zaspokaja potrzebę ciekawości z zakresu wieloaspektowości snu i jego wpływu na zdrowie i jakość życia. Poznaje rodzaje chronotypów oraz ciekawostki dotyczące snu.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe: nowe słowa w znanym kontekście, używanie obrazu i dźwięku;

  • strategie kognitywne: łączenie w pary, prawda fałsz, jednokrotny wybór, dedukcja;

  • strategie kompensacyjne: odgadywanie znaczenia słów słuchanych i pisanych;

  • strategie społeczne: współpraca z rówieśnikami (w grupach).

Metody/techniki nauczania:

  • metoda podająca: praca z tekstem źródłowym, opis;

  • metoda aktywizująca: mapa pojęć;

  • metoda programowa: przy użyciu nowych technologii (prezentacja, ćwiczenia interaktywne, e‑podręcznik).

Formy zajęć:

praca całego zespołu klasowego, praca w parach, w mini grupach, praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

tablica interaktywna, komputer, laptop z dostępem do internetu, tablety/smartfony

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Przed lekcją: nauczyciel podaje uczniom strony internetowe i/lub artykuły dotyczące rodzajów chronotypów i prosi o zaznajomienie się z nimi (np. https://www.thebboost.fr/connaitre-son-chronotype/).
Nauczyciel pisze na tablicy słowo SOMMEIL i prosi o stworzenie mapy myśli wokół tego pojęcia. Jeśli uczniowie nie rozumieją tego słowa, to można zapisać też czasownik DORMIR. Po wysłuchaniu i zapisaniu na tablicy skojarzeń uczniów nauczyciel pyta, ile przeciętnie śpią w nocy. Uczniowie mają okazję porównać ilość swojego snu z innymi. Następnie nauczyciel wyjaśnia uczniom cele lekcji oraz podaje temat.

Faza realizacyjna:

Uczniowie czytają zamieszczony w sekcji Przeczytaj tekst źródłowy wraz z dołączonymi do niego kącikami: leksykalnym i gramatycznym, a następnie samodzielnie wykonują zaproponowane do niego ćwiczenia.
Następnie uczniowie pracują w grupach trzy lub czteroosobowych w celu stworzenia pytań do ankiety dotyczącej snu. Każda grupa zajmuje się innym aspektem snu narzuconym przez nauczyciela. Pytania powinny być ułożone w taki sposób, aby ankietowany mógł wybrać jedną odpowiedź, np. En moyenne, dors‑tu 5 h, 6 h, 7 h, 8 h ou plus ? Es‑tu le plus actif(-ve) le matin, l'après‑midi ou le soir ? Combien d’heures passes‑tu quotidiennement devant les écrans : moins d’une heure, plus d’une heure, 2‑3 heures ou plus ? À quelle heure te couches‑tu le weekend : à 22 h, à 23 h, à minuit, à 1 h du matin ou plus tard ?

Grupa 1: faktyczna ilość snu, a potrzeby; godziny odpoczynku nocnego, pobudki, ewentualne sjesty, etc.
Grupa 2: czynniki opóźniające odpoczynek nocny, np. telewizja, portale społecznościowe, ilość godzin przed ekranem, stres, szkoła, problemy zdrowotne, etc.
Grupa 3: sposoby na lepszy sen: sport, medytacja, spacery, wietrzenie pokoju, ciepła kąpiel, ograniczenie niebieskiego światła, etc.
Grupa 4: negatywne skutki braku snu (irytacja, zmęczenie, złość...) oraz problemy zdrowotne (bezsenność, cukrzyca, nadwaga...).
Grupa 5 (dodatkowo): godziny największej aktywności w ciągu dnia - chronotyp (delfin, niedźwiedź, wilk, lew). Warto przynieść uczniom materiały na temat rodzajów chronotypów lub podać strony internetowe dotyczące tego tematu.

W trakcie pracy nauczyciel nadzoruje poprawność ułożonych pytań. Następnie uczniowie zbierają informacje, zadając sobie wzajemnie pytania, i zapisują odpowiedzi. Po uzyskaniu wszystkich odpowiedzi uczniowie podsumowują wyniki. Warto, aby obliczyli procent badanych, którzy wybrali konkretną odpowiedź.
Wyniki są przedstawiane ustnie przed całą klasą lub pisemnie, w formie diagramu (jeśli mają taką umiejętność i możliwość).

Nauczyciel proponuje pracę z prezentacją multimedialną oraz zadania do multimedium.

Faza podsumowująca:

Na zakończenie, nauczyciel zadaje uczniom pytania podsumowujące:

Êtes‑vous content(e)s de la qualité de votre sommeil ? Pourquoi ?
Pensez‑vous être plus fatigué(e)s maintenant qu'avant ? Expliquez pourquoi.
Pensez‑vous avoir besoin de plus de sommeil ? Pourquoi ?
Vous arrive‑t-il de faire des erreurs à cause de la fatigue due aux dettes de sommeil ? Lesquelles ?
Seriez‑vous d’accord pour faire des siestes à l'école ? Pourquoi ?
Quelle mauvaise habitude voudriez‑vous éliminer de votre vie pour mieux dormir la nuit ?
Quelle est pour vous le secret d'une bonne nuit de sommeil ?

Praca domowa:

Ćw. 7 i 8 z e‑materiału.

Materiały pomocnicze:

Karteczki z tematem i aspektami snu, których dotyczyć ma ankieta uczniowska, strony internetowe i/lub artykuły dotyczące chronotypów, programy i/lub aplikacje do tworzenia diagramów.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium może być inspiracją do wprowadzenia lub powtórzenia stopnia najwyższego przymiotników i przysłówków. Można też rozszerzyć temat snów i ich interpretacji lub powtórzyć cechy charakteru i organizację/rutyny dnia codziennego.

Słownik