Scenariusz lekcji

Imię i nazwisko autora: Anna Rynduch 

Przedmiot: Język obcy nowożytny (j. francuski)

Temat zajęć: Qu’est‑ce qu’on bouffe ?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, szkoła ponadpodstawowa, klasa IV, poziom A2+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);
6) żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, lokale gastronomiczne);
9) kultura (np. twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
7) zaprasza i odpowiada na zaproszenie;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • utrwala wiadomości na temat rodzajników określonych, nieokreślonych i cząstkowych,

  • poszerza słownictwo dotyczące produktów żywnościowych,

  • poznaje najczęściej używane określenia potoczne oraz wyrażenia idiomatyczne związane z artykułami spożywczymi,

  • opisuje wybrane osoby z wykorzystaniem wyrażeń z języka potocznego.

Cele motywacyjne:

  • Zaznajomienie uczniów z niektórymi elementami języka potocznego.

  • Zachęcenie uczniów do wykorzystania poznanego zasobu słów i idiomów oraz do głębszego ich poznawania.

Strategie uczenia się:

  • Strategie pamięciowe: nowe słowa w znanym kontekście, grupowanie.

  • Strategie kognitywne: tworzenie różnych kombinacji zdań, łączenie w pary, grupowanie, prawda fałsz, transformacje.

  • Strategie kompensacyjne: odgadywanie znaczenia słów słuchanych i pisanych.

Metody/techniki nauczania:

  • aktywizujące: dedukcja, dyskusja, blended learning

  • podające: praca z tekstem źródłowym, opis, wyjaśnienie;

  • programowane: przy użyciu nowych technologii (prezentacja, ćwiczenia interaktywne, e‑podręcznik).

Formy zajęć:

praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne:

komputer, rzutnik, tablica, tablety/smartfony

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Connaissez‑vous des mots du français familier ? Lesquels ? Quels idiômes français liés à la nourriture connaissez‑vous ? Po wysłuchaniu wybranych uczniów, nauczyciel podaje temat i cele lekcji. W tym momencie zajęć może zaprezentować uczniom fragment nagrania języka potocznego lub filmu dostępnego w Internecie.

Faza realizacyjna:

Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym i na forum klasowym rozwiązują zaproponowane do niego ćwiczenia. Nauczyciel wyjaśnia nowe słowa, ćwiczy z uczniami ich wymowę, zachęca uczniów do znajdowania tłumaczeń na język polski.

Przed przejściem do części multimedialnej uczniowie omawiają wraz z nauczycielem plansze z części gramatycznej oraz przykłady użycia rodzajników. Uczniowie rozwiązują w parach ćwiczenie z części gramatycznej lekcji. Nauczyciel zachęca ich do omawiania zmian w znaczeniu zdań i wyrażeń w przypadku zastąpienia jednego rodzajnika innym.

Uczniowie przechodzą do pracy z mapą pojęć, zapoznają się z instrukcją obsługi i jej możliwościami. Nauczyciel zwraca uwagę na powiedzenia o podobnym znaczeniu  oraz zachęca uczniów, aby wśród podanych wyrażeń znaleźli te, które są podobne do wyrażeń polskich. W zależności od poziomu zaawansowania grupy nauczyciel może prosić uczniów o zastanowienie się nad pochodzeniem danego wrażenia i uzasadnienie go. Po zapoznaniu się z mapą pojęć uczniowie wykonują ćwiczenia 1 - 3. Nauczyciel prosi uczniów o zapisanie wypowiedzi z ćwicz. 3 na oddzielnych kartkach, po czym zbiera je. Wybrani lub chętni uczniowie odczytują wylosowane charakterystyki na forum klasowym, a reszta grupy ma za zadanie odgadnąć, kto jest ich autorem.

Faza podsumowująca:

Uczniowie przechodzą do części zadań interaktywnych Sprawdź się. Wykonują samodzielnie zad. 1 - 6. W celu przećwiczenia wymowy nauczyciel może prosić wybrane lub chętne osoby o przeczytanie rozwiązania zad. 5 na głos.

Wypowiedzi z zad. 6 mogą zostać wzbogacone przez uczniów o wizerunki graficzne (np. rysunki lub kolaże) oraz wykorzystane do stworzenia klasowej galerii czarnych charakterów.

Jeśli czas na to pozwoli nauczyciel może zachęcić uczniów do odgrywania scenek, w których jedna osoba jako aktor w filmie prezentuje swoją wypowiedź z użyciem wyrażeń z języka potocznego, a druga gra rolę lektora filmowego - tłumacza i przekazuje tę samą treść w standardowej odmianie języka francuskiego. Do zadania mogą zostać wykorzystane wypowiedzi z zad. 7 lub 8 albo z ćwicz. 3 z sekcji Multimedium.

Praca domowa:

  • Ćwiczenie 7. i 8. z bloku Sprawdź się.

Materiały pomocnicze:

nagrania audio lub video z wypowiedziami w języku potocznym

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Mapa pojęć może posłużyć do powtórzenia słownictwa związanego z jedzeniem oraz jako ciekawostka w zajęciach poświęconych kulturze Francji.

Słownik