Scenariusz lekcji

Imię i nazwisko autora:

Aleksandra Sidorkiewicz

Przedmiot:

Język francuski

Temat zajęć:

L’impact des technologies sur le quotidien

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny: liceum/technikum, klasa II, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
12) nauka i technika (np. ludzie nauki, odkrycia naukowe, wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno‑komunikacyjnych oraz szanse i zagrożenia z tym związane);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • utrwala negację ne… plus;

  • porównuje przeszłość i teraźniejszość, używając odpowiedniego czasu: l’imparfait/ le présent de l’indicatif;

  • porównuje wcześniejsze i obecne technologie;

  • opisuje, czego już się nie robi w dzisiejszych czasach.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności;

  • rozwija umiejętność tworzenia opisów;

  • rozwija umiejętność prezentacji siebie i innych osób.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe – grupowanie informacji w określone kategorie, użycie obrazu i dźwięku, powtarzanie nowych konstrukcji, skojarzenia, stosowanie nowych słów w znanym kontekście;

  • strategie kognitywne – ćwiczenie wymowy w celu efektywnego przekazu informacji, łączenie w pary, powtarzanie, utrwalanie materiału, organizacja wiedzy;

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia słów na podstawie znajomości języka ojczystego, użycie gestów, mimiki;

  • strategie afektywne – motywowanie do nauki poprzez wprowadzenie elementów kulturowych; tworzenie warunków do nabierania przez uczniów pewności siebie;

  • strategie społeczne – zadawanie pytań, współpraca podczas wykonywania zadań, umiejscowienie siebie wśród innych.

Metody/techniki nauczania:

  • metoda podająca: praca z tekstem źródłowym, opis;

  • metoda praktyczna: ćwiczenia przedmiotowe, studium przypadku;

  • metoda problemowa: metoda aktywizująca – burza mózgów;

  • metoda programowa: przy użyciu komputera, zadania interaktywne.

Formy zajęć:

  • praca w parach;

  • praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

  • komputer z dostępem do internetu i możliwością odtwarzania dźwięku;

  • przykładowe materiały: fotografie sprzętów, które wyszły już z użycia.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  • Czynności organizacyjne (powitanie uczniów, sprawdzenie stanu klasy). Nauczyciel wita uczniów po francusku.

  • Nauczyciel prezentuje uczniom fotografie wybranych sprzętów z przeszłości i pyta, czy znają ich nazwy, czy wiedzą, do czego służyły. Nauczyciel zapisuje propozycje uczniów na tablicy.

Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel zachęca uczniów do zapoznania się z planszą w kąciku leksykalnym. Uczniowie porównują zaprezentowane tam nazwy sprzętów ze słowami wymienionymi przez nich w poprzedniej części lekcji. Szukają analogii, znajdują polskie odpowiedniki.

  • Następnie uczniowie zapoznają się z treściami zawartymi w bloku tekstowym, po czym realizują w parach ćwicz. 1 - 3. Nauczyciel wraz z uczniami wspólnie sprawdzają poprawność wykonanego zadania.

  • Przed przejściem do części gramatycznej nauczyciel pyta uczniów, które z omówionych przed chwilą sprzętów widzieli na żywo, np. u swoich rodziców czy dziadków, i do czego były lub są one używane przez właścicieli. Tym samym wprowadza uczniów do użycia czasu przeszłego l'imparfait. Wybrani lub chętni uczniowie wypowiadają się na forum klasowym.

  • Nauczyciel omawia wraz z uczniami planszę gramatyczną z przypomnieniem użycia czasu przeszłego oraz podkreśla, że w opisywaniu przeszłości i teraźniejszości przydatne będą określenia czasu zawarte w kąciku leksykalnym.

  • Uczniowie wykonują samodzielnie ćwicz. 4. W celu przećwiczenia wymowy nauczyciel może prosić wybranych lub chętnych uczniów o odczytanie odpowiedzi na głos.

  • Nauczyciel przechodzi do omówienia zawartości kącika gramatycznego. Wykonuje wraz z uczniami przypisane do niego ćwiczenie.

  • W tym momencie zajęć nauczyciel może zachęcić uczniów do odgrywania scenek sytuacyjnych w parach. Pierwsza z osób gra rolę babci lub dziadka, wybiera jeden ze sprzętów omawianych w trakcie lekcji i opisuje jego użycie w przeszłości, używając poznanych określeń czasu i czasu przeszłego l'imparfait, np. À l'époque de ma jeunesse, on voyageait en voiture avec une carte routière étalée sur les genoux. Druga osoba gra rolę wnuczka/wnuczki i reaguje, używając przeczenia ne ... plus oraz odpowiednich określeń czasu, np. Aujourd'hui, on n'utilise plus de cartes routières en version papier, on préfère les cartes en ligne.

  • Uczniowie przechodzą do części multimedialnej i samodzielnie wykonują polecenia 1 - 3. Wypowiedzi z zad. 3 mogą następnie zostać wykorzystane do gry w „Co to jest” - Qu'est‑ce que c'est ? Wybrani lub chętni uczniowie czytają na głos przygotowane opisy, nie zdradzając nazwy opisywanego przedmiotu. Reszta klasy ma za zadanie rozwiązać zagadkę. Do tej aktywności mogą być przydatne fotografie opisywanych sprzętów, zaprezentowane w formie galerii na tablicy interaktywnej.

Faza podsumowująca:

  • Nauczyciel wprowadza uczniów do fazy ćwiczeń sprawdzających. Zadania 1 - 6 uczniowie wykonują w parach. Przed przystąpieniem do zad. 7 nauczyciel zachęca uczniów do wzięcia udziału w debacie za i przeciw tezie Les technologies n'ont qu'un impact positif sur notre quotidien. W tym celu uczniowie dzielą się na dwie grupy: pierwsza z nich opracowuje zalety rozwoju technologii w życiu codziennym, a druga - wady. Grupy określają czas trwania debaty, wyznaczają role rozmówcom oraz wybierają jedną osobę, która rozpocznie debatę. Jeśli klasa jest liczna, niektórzy uczniowie mogą pełnić role obserwatorów, którzy będą przyglądać się sposobowi prowadzenia debaty i popełnianym błędom. Można im powierzyć rolę jury ostatecznie decydującego o wyniku.

  • Po przeprowadzeniu krótkiej debaty uczniowie wykonują samodzielnie zad.7.

  • Na zakończenie zajęć nauczyciel podsumowuje, jakie kompetencje językowe uczniowie nabyli.

Praca domowa:

  • Zad. 8 z sekcji Sprawdź się.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Prezentacja multimedialna może posłużyć uczniowi podczas samodzielnej pracy w domu - zarówno podczas powtórzenia materiału, jak i w trakcie odrabiania pracy domowej. Pojawiające się w niej informacje mogą zostać wykorzystane przy omawianiu tematów kulturowych i społecznych. Zawarty w niej materiał gramatyczny może zostać wykorzystany do powtórzenia wiadomości o czasie l'imparfait oraz do wprowadzenia innych czasów przeszłych.

Słownik