Scenariusz
Temat
Jednostki wielkości danych
Etap edukacyjny
Drugi
Podstawa programowa
Klasy VII‑VIII
III. Posługiwanie się komputerem, urządzeniami cyfrowymi i sieciami komputerowymi. Uczeń:
3) poprawnie posługuje się terminologią związaną z informatyką i technologią.
Czas
45 minut
Cel ogólny
Opisywanie jednostek wielkości danych.
Cele szczegółowe
1. Rozróżnianie jednostek wielkości danych.
2. Opisywanie systemu binarnego.
Efekty uczenia
Uczeń:
- rozróżnia jednostki wielkości danych,
- opisuje system binarny.
Metody kształcenia
1. Niedokończone zdania.
2. Uczenie się przez obserwację.
Formy pracy
1. Praca indywidualna.
2. Praca z całą klasą.
Etapy lekcji
Wprowadzenie do lekcji
Uczniowie mieli za zadanie przypomnienie sobie pojęć bit i bajt. Metodą niedokończonych zdań porządkują informacje na ten temat.
Najmniejszą jednostką informacji stosowaną w informatyce jest _____ (bit).
Bit oznaczamy _____ (małą literą b).
Bit przechowuje dwie wartości: ____ (1 lub 0).
Obecnie jednak jako podstawową jednostkę informacji częściej stosuje się _____ (bajt).
Bajt oznaczamy _____ (wielką literą B).
Bajt odpowiada _____ (8 bitom).
Realizacja lekcji
Bit to najmniejsza ilość informacji przechowywana w komputerze.
Wielkość tą oznaczamy małą literą b. Bit przyjmuje jedną z dwóch wartości: 0 (zero) lub 1 (jeden). Wygodą stosowania takiej koncepcji jest fakt, że komputer może rozpoznać dwa stany napięciowe na swoich elementach:
- 0 - brak napięcia,
- 1 - wysokie napięcie (bliskie 5 V).
Obliczenia wykonywane przez komputer opierają się na binarnym systemie liczbowym.
[Ilustracja 1]
Komputer nie potrafi zaadresować poszczególnych bitów swojej pamięci operacyjnej. Najmniejszą adresowalną jednostką pamięci jest bajt (który składa się z bitów). Przyjmuje się, że bajt składa się z 8 bitów.
System binarny, zwany również dwójkowym, to pozycyjny system liczbowy, którego podstawą jest liczba 2. Do zapisu liczb potrzebne są tylko cyfry 0 i 1. Jest on powszechnie używany w elektronice cyfrowej.
[Tabela 1]
Wielokrotności bajtów:
W praktyce pojemności urządzeń i prędkości transferów oznacza się w jednostkach będących wielokrotnościami bajtów. I tak:
1 kilobajt [kB] = 2Indeks górny 1010 bajtów = 1024 bajty [B]
1 megabajt [MB] = 2Indeks górny 1010 kilobajtów = 1024 kilobajty [kB]
1 gigabajt [GB] = 2Indeks górny 1010 megabajtów = 1024 megabajty [MB]
1 terabajt [TB] = 2Indeks górny 1010 gigabajtów = 1024 gigabajty [GB]
1 petabajt [PB] = 2Indeks górny 1010 terabajtów [TB]
[Ilustracja interaktywna]
Jednostki wielkości danych.
Polecenie 1
Jaką ilość pamięci operacyjnej zawiera Twój komputer? Jakiej wielkości jest twardy dysk w tym komputerze?
Polecenie 2
Jaką wielkość mają foldery: Windows, Program Files oraz folder użytkownika na którym pracujesz? Który z nich zajmuje najwięcej miejsca?
Podsumowanie lekcji
Aby określić wielkości danych, które mogą się zmieścić na nośnikach danych lub w pamięci RAM, używamy się jednostek pojemności: bajtów, kilobajtów, megabajtów, gigabajtów, terabajtów. Pojemności pamięci są określane w systemie dwójkowym, a nie dziesiętnym. Podstawą systemu dwójkowego jest liczba 2.