Temat

Zadania utrwalające

Etap edukacyjny

Drugi

Podstawa programowa

Klasy IV–VI

I. Rozumienie, analizowanie i rozwiązywanie problemów. Uczeń:

2) formułuje i zapisuje w postaci algorytmów polecenia składające się na:

a) rozwiązanie problemów z życia codziennego i z różnych przedmiotów.

Czas

45 minut

Cel ogólny

Utrwalenie wiadomości w zakresie tworzenia i analizowania algorytmów.

Cele szczegółowe

1. Utrwalenie umiejętności tworzenia algorytmów.

2. Utrwalenie umiejętności określenia kolejnych kroków rozwiązania prostego problemu.

Efekty uczenia

Uczeń:

- potrafi podać przepis na rozwiązanie prostego zapisując algorytm postępowania,

- potrafi analizować proste algorytmy i schematy blokowe.

Metody kształcenia

1. Dyskusja.

2. Odwrócona klasa.

Formy pracy

1. Praca własna ucznia.

2. Praca w grupie.

Etapy lekcji

Wprowadzenie do lekcji

Na początek spróbujcie rozwiązać zagadkę:

Wieśniak musi przewieźć przez rzekę wilka, kozę i kapustę. Łódka jednak jest tak mała, że może się w niej zmieścić tylko wieśniak i jedno z tych trojga. . Jeśli zostawi wilka z kozą, to wilk pożre kozę. Jeśli zostawi kozę z kapustą, to koza zje kapustę. Jak poradzi sobie wieśniak z transportem?.

Zapiszcie receptę na rozwiązanie tej zagadki.

Odpowiedź:

Należy zacząć od kozy. Wieśniak przewozi kozę, następnie wraca po wilka. Następnie przewozi wilka na drugą stronę rzeki. Stamtąd zabiera kozę z powrotem, zostawia ją na brzegu, z którego rozpoczynał przeprawę. Zabiera kapustę i przewozi ją przez rzekę. Na końcu wraca po kozę.

Realizacja lekcji

Polecenie 1

Wykonaj napisane polecenia:

1. Przyłóż ołówek do kartki.
2. Powtórz 4 razy:
2.1. Powtórz 4 razy:
2.1.1. Przesuń o 10 cm.
2.1.2. Obróć w prawo o 90 stopni.
2.2. Obróć w prawo o 90 stopni.

Czy napisany algorytm był precyzyjny? Jaki jest efekt końcowy wykonanego zadania?

Polecenie 2

Napisz algorytm na zamianę jednostek z $\frac{m}{s}$ na $\frac{km}{h}$ i odwrotnie.

Polecenie 3

Napisz algorytm wyznaczania ciężaru ciała w zależności od jego masy i planety na której się ciało znajduje.

Polecenie 4

Napisz algorytm na odkurzenie mieszkania. W algorytmie uwzględnij, że odkurzacz ma bardzo krótki przewód zasilający.

Polecenie 5

Narysuj schemat blokowy dla podanego przepisu gotowania jajka na twardo.

1. Włóż jajko do gotującej się wody.
2. Zanotuj czas początkowy tIndeks dolny 0₀.
3. Oczytaj czas aktualny t.
4. Oblicz Δt = t - tIndeks dolny 0₀.
5. Jeśli Δt < 3 min., to przejdź do kroku 3.
6. Wyjmij jajko z gotującej się wody.
7. Zakończ algorytm.

Zmodyfikuj polecenie aby w zależności od tego na co mamy ochotę ugotować jajko albo na twardo albo na miękko. Jajko na miękko gotuje się mniej niż 3 minuty.

Polecenie 6

Przeanalizuj poniższy algorytm i wypisz kolejne kroki, które są realizowane. Określ problem którego dotyczy wskazany algorytm

[Ilustracja 1]

Polecenie 7

Przeanalizuj rysunek interaktywny i zobacz jakie kroki wykonywane są w trakcie realizacji algorytmu poszukiwania największego wspólnego dzielnika.

[Grafika interaktywna]

Podsumowanie lekcji

Gdy mamy problem najlepiej stworzyć receptę na jego rozwiązanie. Receptą w naszym przypadku jest algorytm. Żeby poprawnie go napisać przeanalizujmy etapy jego powstawania i zapisu:

1) sformułowanie problemu,
2) określenie typu danych wejściowych,
3) określenie wyniku oraz sposobu jego prezentacji,
4) ustalenie metody wykonania zadania,
5) zapisanie algorytmu za pomocą wybranej metody,
6) Analiza poprawności rozwiązania,
7) Testowanie rozwiązania dla różnych danych.

Sposoby zapisu algorytmu:

1) lista kolejnych poleceń,
2) pseudojęzyk (pseudokod),
3) graficzna prezentacja za pomocą schematu blokowego,
4) zapis w danym języku programowania.

Tworzenie algorytmu zmusza nas do przeanalizowania wszystkich możliwych (a przynajmmniej znanych nam) przypadków. Dzięki wykorzystaniu podejścia algorytmicznego w wielu przypadkach można uniknąć niemiłych niespodzianek.