Scenariusz
Temat
Równoległobok i jego własności
Etap edukacyjny
drugi
Podstawa programowa
IX. Wielokąty, koła i okręgi. Uczeń:
4) rozpoznaje i nazywa: kwadrat, prostokąt, romb, równoległobok i trapez;
5) zna najważniejsze własności kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku i trapezu, rozpoznaje
figury osiowosymetryczne i wskazuje osie symetrii.
Czas
45 minut
Cel ogólny
Dobieranie modelu matematycznego do prostej sytuacji oraz budowanie go w różnych kontekstach.
Cele szczegółowe
1. Poznanie własności równoległoboku.
2. Obliczanie miar kątów i obwodu równoległoboku.
3. Porozumiewanie się w języku angielskim, rozwijanie matematycznych i podstawowych
kompetencji naukowo‑technicznych oraz informatycznych, kształtowanie umiejętności uczenia się.
Efekty uczenia
1. Rysuje równoległoboki.
2. Oblicza miary kątów w równoległoboku oraz obwód równoległoboku.
Metody kształcenia
1. Ćwiczenia praktyczne.
2. Analiza sytuacyjna.
Formy pracy
1. Praca indywidualna.
2. Praca z całą klasą.
Etapy lekcji
Wprowadzenie do lekcji
Nauczyciel informuje uczących się, że na zajęciach poznają własności równoległoboku i rombu.
Uczniowie przypominają definicję przekątnej oraz sposób obliczania obwodu wielokąta. Wśród
wielokątów wskazują równoległoboki i romby.
Przekątna, to odcinek łączący dwa wierzchołki wielokąta nieleżące na jednym boku tego wielokąta.
Obwód wielokąta, to suma długości wszystkich jego boków.
Równoległobok to czworokąt, który ma dwie pary boków równoległych.
[Ilustracja 1]
Romb, to równoległobok, który ma wszystkie boki równej długości.
Realizacja lekcji
Uczniowie rysują w zeszycie równoległobok FUKS według instrukcji podawanej przez nauczyciela. Następnie rysują jego przekątne.
[Ilustracja 2]
[Geogebra aplet]
Polecenie:
Uczniowie pracują indywidualnie, korzystając z komputerów. Ich zadaniem jest zaobserwowanie, jak zmieniają w zależności od zmiany długości boków równoległoboku:
- długości przekątnych,
- miary kątów, pod jakimi przecinają się przekątne.
Po wykonaniu polecenia odpowiadają na pytania:
Co możesz powiedzieć o długości przekątnych równoległoboku?
Czy może zdarzyć się tak, aby wszystkie boki równoległoboku były tej samej długości, a przekątne różnej?
Czy może zdarzyć się tak, aby kąt między przekątnymi był prosty i przekątne miały takie same długości? A różne?
Uczniowie powinni zauważyć, że:
- Przekątne równoległoboku, który nie jest prostokątem, są różnej długości.
- Jeśli przekątne równoległoboku mają równe długości, to równoległobok jest prostokątem.
- Przekątne równoległoboku dzielą się na połowy.
- Przekątne równoległoboku, który ma sąsiednie boki różnej długości, nie są prostopadłe.
- Przekątne równoległoboku, który ma sąsiednie boki równej długości, są prostopadłe. Taki równoległobok nazywamy rombem.
[Ilustracja 3]
Polecenie:
Uczniowie pracują w parach. Każda grupa otrzymuje model równoległoboku.
Uczniowie mają za zadanie zmierzyć wszystkie kąty wewnętrzne równoległoboku.
Po wykonaniu tego polecenia uczniowie powinni odpowiedzieć na pytania:
- Co możesz powiedzieć o kątach równoległoboku leżących naprzeciwko siebie?
- Ile wynosi suma wszystkich kątów wewnętrznych równoległoboku?
- Ile wynosi suma sąsiednich kątów przy jednym boku równoległoboku?
Uczniowie powinni sformułować następujące wnioski:
- Przeciwległe kąty mają równe miary.
- Suma miar wszystkich kątów równoległoboku wynosi 360°.
- Suma miar sąsiednich kątów wynosi 180 °.
Polecenie:
Uczniowie samodzielnie obliczają brakujące miary kątów w równoległoboku.
Wiadomo, że jeden z kątów równoległoboku ma miarę 50°.
Polecenie:
Uczniowie samodzielnie rysują równoległobok o bokach długości 5 cm i 3 cm oraz obliczają jego obwód.
Polecenie:
Uczniowie samodzielnie rysują romb o obwodzie 36 cm i kącie ostrym 30°.
Polecenie dla chętnych:
Poszukaj w internecie informacji jak skonstruować równoległobok, mając podane długości jego boków.
Podsumowanie lekcji
Uczniowie wykonują ćwiczenia podsumowujące.
Następnie wspólnie podsumowują zajęcia, formułując wnioski do zapamiętania:
- Równoległobok to czworokąt, który ma dwie pary boków równoległych. Równoległe boki
równoległoboku są równe.
- Obwód równoległoboku to suma długości wszystkich boków.
- Przeciwległe kąty równoległoboku mają równe miary. Suma miar sąsiednich kątów wynosi 180°. Suma wszystkich kątów w równoległoboku wynosi 360°.
- Przekątne równoległoboku (nie będącego prostokątem) są różnej długości i przecinają się w połowie.