Scenariusz
Temat
Odejmowanie ułamków dziesiętnych
Etap edukacyjny
Drugi
Podstawa programowa
V. Działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych. Uczeń:
2) dodaje, odejmuje, mnoży i dzieli ułamki dziesiętne w pamięci (w przykładach najprostszych), pisemnie i za pomocą kalkulatora (w przykładach trudnych);
8) wykonuje działania na ułamkach dziesiętnych, używając własnych, poprawnych strategii lub za pomocą kalkulatora.
Czas
45 minut
Cel ogólny
Wykonywanie nieskomplikowanych obliczeń w pamięci lub w działaniach trudniejszych pisemnie oraz wykorzystanie tych umiejętności w sytuacjach praktycznych.
Cele szczegółowe
1) Pamięciowe odejmowanie ułamków dziesiętnych.
2) Pisemne odejmowanie ułamków dziesiętnych.
3) Porozumiewanie się w języku angielskim, rozwijanie matematycznych i podstawowych kompetencji naukowo‑technicznych oraz informatycznych, kształtowanie umiejętności uczenia się.
Efekty uczenia
Uczeń:
- wykonuje w pamięci nieskomplikowane odejmowanie ułamków dziesiętnych,
- odejmuje ułamki dziesiętne sposobem pisemnym.
Metody kształcenia
1) Dyskusja.
2) Analiza sytuacyjna.
Formy pracy
1) Praca grupowa.
2) Praca indywidualna.
Etapy lekcji
Wprowadzenie do lekcji
Uczniowie przypominają zasady i sposoby dodawania ułamków dziesiętnych .
Dyskusja, w jakich sytuacjach najczęściej spotykamy się z odejmowaniem ułamków dziesiętnych.
Nauczyciel podaje uczniom przykładowe ceny towarów przed i po obniżkach cen.
[Tabela 1]
Na podstawie tabelki uczniowie tworzą pytania i odpowiadają na nie.
Przykłady pytań:
- O ile złotych mniej kosztuje zeszyt po obniżce niż początkowo?
- O ile złotych obniżono cenę zeszytu?
- O ile złotych obniżono cenę długopisu?
Dyskusja – w jaki sposób odjąć dwa ułamki dziesiętne?
Realizacja lekcji
Uczniowie powinni wyciągnąć wniosek:
- Odejmując w pamięci dwa ułamki dziesiętne, odejmujemy całości od całości, a części ułamkowe od części ułamkowych, np.:
[Ilustracja 1]
Polecenie
Uczniowie obliczają w pamięci.
a) 4,758 - 2,452
b) 12,52 - 4,20
c) 14,6 - 5,2
d) 0,825 - 0, 520
Polecenie
Uczniowie zastanawiają się jak należy odejmować ułamki dziesiętne , w których liczba cyfr po przecinku nie jest taka sama i wykonują obliczenia.
a) 3,56 – 2,5
b) 5,2 – 3,15
c) 12,54 – 2,125
Uczniowie powinni wyciągnąć wniosek:
- Aby wykonać odejmowanie ułamków, w których jest różna liczba cyfr po przecinku, należy najpierw rozszerzyć bądź skrócić ułamki, tak aby liczba cyfr po przecinku była zgodna. Następnie wykonać odejmowanie.
Polecenie
Uczniowie pracują indywidualnie, korzystając z komputerów. Otwierają slideshow i obserwują, w jaki sposób odejmujemy pisemnie ułamki dziesiętne. Po skończonym ćwiczeniu, uczniowie przedstawiają wyniki swoich obserwacji.
[Slideshow]
Uczniowie powinni wyciągnąć następujące wnioski:
- Odejmowanie ułamków dziesiętnych sposobem pisemnym wykonujemy podobnie jak pisemne odejmowanie liczb naturalnych.
- Liczby należy zapisać tak, by przecinki w obu liczbach znalazły się jeden pod drugim.
- Odejmujemy całości od całości, części dziesiąte od części dziesiątych, części setne od setnych itd.
Polecenie
Uczniowie wykonują odejmowanie sposobem pisemnym.
a) 31,46 - 12,32
b) 16,80 - 9,74
c) 42,8 - 36,49
d) 19,4 - 6,728
e) 127,28 - 14,56
Uczniowie rozwiązują zadania z treścią. Wykonują pisemne odejmowanie i sprawdzają jego poprawność za pomocą dodawania.
Polecenie
1. Skrzynka razem z owocami waży 11,5 kg. Ile ważą owoce, jeśli pusta skrzynka waży 0,96 kg?
2. Kanał Elbląski ma 62,5 km długości, a Kanał Augustowski 80 km. O ile kilometrów Kanał Elbląski jest krótszy od Kanału Augustowskiego?
3. Rano w sklepie było 350,5 kg cukierków, a wieczorem 275,75 kg. Ile kilogramów cukierków sprzedano ?
Polecenie dla chętnych
Oblicz, pamiętając o kolejności wykonywania działań.
a) 325,32+ 25,32 – 201,25
b) 215,65 – 26,35 + 45,32
c) 215,65 – (23,35 + 45,32)
Podsumowanie lekcji
Uczniowie wykonują ćwiczenia utrwalające. Następnie wspólnie podsumowują zajęcia, formułując wnioski do zapamiętania :
- Odejmując w pamięci ułamki dziesiętne, odejmujemy całości od całości, części dziesiąte od części dziesiątych, części setne od części setnych itd.
- Odejmowanie ułamków dziesiętnych sposobem pisemnym wykonujemy podobnie jak pisemne odejmowanie liczb naturalnych.
- Liczby należy zapisać tak, by przecinki w obu liczbach znalazły się jeden pod drugim. Następnie odejmujemy całości od całości, części dziesiąte od dziesiątych, części setne od setnych itd.
- Jeśli w odjemnej i odjemniku, jest różna liczba cyfr po przecinku, to rozszerzamy bądź skracamy ułamki, tak aby liczba cyfr po przecinku była zgodna.
- Wynik odejmowania sprawdzamy za pomocą dodawania.