Scenariusz
Temat
Pole powierzchni ostrosłupa
Etap edukacyjny
Drugi
Podstawa programowa
XI. Geometria przestrzenna. Uczeń:
3) oblicza objętości i pola powierzchni ostrosłupów prawidłowych i takich, które nie są prawidłowe o poziomie trudności nie większym niż w przykładzie: Prostokąt ABCD jest podstawą ostrosłupa ABCDS, punkt M jest środkiem krawędzi AD, odcinek MS jest wysokością ostrosłupa. Dane są następujące długości krawędzi: AD = 10 cm, AS = 13 cm oraz AB = 20 cm.
Czas
45 minut
Cel ogólny
Używanie prostych, dobrze znanych obiektów matematycznych, interpretowanie pojęć matematycznych i operowanie obiektami matematycznymi.
Cele szczegółowe
1. Obliczanie pola powierzchni ostrosłupa.
2. Porozumiewanie się w języku angielskim, rozwijanie matematycznych i podstawowych kompetencji naukowo‑technicznych oraz informatycznych, kształtowanie umiejętności uczenia się.
Efekty uczenia
Uczeń:
- oblicza pole powierzchni ostrosłupa.
Metody kształcenia
1. Dyskusja.
2. Konkurs tematyczny.
Formy pracy
1. Praca indywidualna.
2. Praca grupowa.
Etapy lekcji
Wprowadzenie do lekcji
Uczniowie, korzystając z modeli ostrosłupów, przypominają rodzaje ostrosłupów i ich budowę.
Nauczyciel informuje uczniów, że na lekcji będą obliczać pole powierzchni ostrosłupa.
Realizacja lekcji
Polecenie
Uczniowie pracują samodzielnie, korzystając z komputerów. Ich zadaniem jest obserwacja sposobu otrzymywania siatki ostrosłupa.
[Geogebra aplet]
Dyskusja – jak mając siatkę ostrosłupa, obliczyć jego pole powierzchni.
Wniosek, jaki powinni wyciągnąć uczniowie:
- Całkowite pole powierzchni ostrosłupa, jest równe polu powierzchni siatki tego ostrosłupa.
Całkowite pole P powierzchni ostrosłupa jest równe:
gdzie:
PIndeks dolny pp - pole podstawy ostrosłupa,
PIndeks dolny bb - pole powierzchni bocznej ostrosłupa.
Uczniowie wykorzystują zdobyte informacje w zadaniach, które rozwiązują wspólnie.
Polecenie
Narysuj siatkę ostrosłupa prawidłowego czworokątnego, którego każda krawędź ma długość 6 cm. Zmierz długości potrzebnych odcinków i oblicz jego pole powierzchni. Obliczenia wykonaj z dokładnością do 0,5 cm.
Dyskusja – czy do obliczenia pola powierzchni ostrosłupa konieczny jest rysunek jego siatki? Czy można obliczyć to pole mając tylko model lub rysunek ostrosłupa?
Konkurs zadaniowy – uczniowie pracują w grupach 4 – 5 osobowych. Każda grupa rozwiązuje ten sam zestaw zadań przygotowanych przez nauczyciela. Nagrodą w konkursie jest uzyskanie oceny za poprawne rozwiązanie zadań.
Polecenie konkursowe
Narysuj siatkę ostrosłupa prawidłowego trójkątnego, wiedząc, że krawędź podstawy ma długość 5 cm, a wysokość ściany bocznej ma długość 7 cm.
Polecenie konkursowe
Oblicz pole powierzchni ostrosłupa prawidłowego sześciokątnego, którego krawędź podstawy ma długość 4 cm, a wysokość ściany bocznej ma długość 6 cm.
Polecenie konkursowe
Oblicz pole powierzchni czworościanu foremnego o boku długości .
Po wykonaniu zadań, najszybsza grupa prezentuje rozwiązania. Jeżeli grupa poprawnie wykonała zadania obowiązkowe i rozwiązała zadanie dodatkowe, otrzymuje ocenę celującą.
Polecenie dla chętnych
Kąt nachylenia ściany bocznej do podstawy ostrosłupa prawidłowego trójkątnego jest równy 45°. Oblicz pole powierzchni bocznej ostrosłupa wiedząc, że krawędź podstawy ma długość 4 cm.
Podsumowanie lekcji
Uczniowie wykonują dodatkowe ćwiczenia.
Następnie wspólnie podsumowują zajęcia, formułując wnioski do zapamiętania.
- Całkowite pole powierzchni ostrosłupa, jest równe polu powierzchni siatki tego ostrosłupa.
Całkowite pole P powierzchni ostrosłupa jest równe:
gdzie:
PIndeks dolny pp - pole podstawy ostrosłupa,
PIndeks dolny bb - pole powierzchni bocznej ostrosłupa.