Scenograf

Wprowadzenie

Dzieło filmowe, przedstawienie teatralne, sztuka operowa, czy dowolne dzieło sceniczne wymaga oprawy plastycznej. Wygląd sceny jest istotny dla odbioru dzieła, lecz zawód scenografa jest dość młody. Wcześniej dekoracją zajmowali się plastycy – architekci, rzeźbiarze, graficy, a przede wszystkim malarze. Dzisiejszy scenograf jest artystą wszechstronnym – łączy w sobie umiejętności właściwe wielu artystycznym dziedzinom i cechy rzemieślnika.

Kim_jest_i_czym_zajmuje_sie_scenograf

Kim jest i czym zajmuje się scenograf?

Scenograf zajmuje się projektowaniem i tworzeniem scenografii do filmów, telewizji i teatru, czyli fizycznego otoczenia, w którym podczas produkcji toczy się akcja. Scenograf bierze pod uwagę scenariuszScenariuszscenariusz sztuki teatralnej lub filmu, scenopisScenopisscenopis filmu, pomysły i szkice całego zespołu produkcyjnego, przekształca je w rzeczywiste konstrukcje, zawierające dekoracje, draperie, meble i rekwizyty, a czasem bierze udział także w opracowaniu wstępnym kostiumówKostiumkostiumów, których wykonaniem zajmuje się kostiumolog. Scenografowie współpracują zatem z reżyserami, producentami, projektantami kostiumów i innymi członkami ekipy.

Przygotowując dekoracje do filmu, inscenizacji teatralnej, zwłaszcza, gdy akcja toczy się w przeszłości lub w specyficznych warunkach, na przykład w kosmosie, scenograf musi zgromadzić odpowiednie materiały – ilustracje, fotografie, ryciny, obrazy z interesującego go okresu i miejsca, które potem pomogą mu w sporządzeniu szkiców. Do szczegółowych rysunków przystępuje dopiero po uzgodnieniu z reżyserem wizji plastycznej.

Scenograf bierze także udział w czynnościach przygotowawczych – zakupie materiałów, pracowni modelarskiej, stolarskiej, ślusarskiej, krawieckiej, dbając o każdy detal, by odpowiadał jego zamysłowi. Wybiera lokalizację plenerowego planu zdjęciowego. O postępach prac przygotowawczych oraz montażowych informuje reżysera, w porozumieniu z nim wprowadza zmiany. Z reżyserem światła ustala rodzaj i sposób oświetlenia scenografii. Możliwe jest także wykorzystanie scenografii komputerowej, wówczas scenograf współpracuje z technikiem, który ją wykonuje według otrzymanego projektu.

RZWzxms4Btue0

Szkic do projektu scenografii Romana Manna do filmu „Młodość Chopina” w reżyserii Aleksandra Forda przedstawia pokój. Na środku pokoju stoją dwa fotele i dwa stoliki. Za nimi na ścianie znajdują się dwa wysokie okna ze szprosami. Na każdym oknie jest długa zasłona. Po lewej stronie ilustracji, znajdują się cztery regały z książkami. Nad regałami wiszą cztery obrazy w okrągłych ramach. Między fotelem a regałem stoi duża waza na podwyższeniu. Po prawej stronie ilustracji znajduje się stolik z karafką i dwoma kieliszkami oraz kominek. Na półce nad kominkiem stoją świeczniki ze świeczkami, a nad nimi wisi duży obraz. Po lewej stronie kominka wiszą dwa prostokątne obrazy. Pod sufitem z prawej strony ilustracji znajdują się cztery obrazy w okrągłych ramach. Z sufitu zwisa duży żyrandol. Szkic wykonany jest czarnym narzędziem pisarskim na jasnym papierze.

RPNtUUuvkPnwm

Ilustracja przedstawia szkic projektu scenografii do spektaklu „Świat się zmienia czyli Polityka” autorstwa Krystyny Kamler. Szkic przedstawia pomieszczenie z meblami. Nad szkicem znajduje się notatka z informacją o tym, jakie elementy są narysowane. Zaczynając od lewej jest to: pianino + taboret kręcony, lustro, stolik otwierany + dwa krzesła, kanapa (środek), drzwi z szybą, toaletka z lustrami, stół + krzesło, szafki (komin), drzwi, ambona. Przed toaletką 2 krzesła i fotel. Szkic wykonany jest czarnym narzędziem pisarskim na jasnej kartce.

RlCJT5BwmeGcu

Ilustracja przedstawia szkic scenografii do spektaklu „Niedokonania” Jadwigi Mydlarskiej‑Kowal z 1992 roku. Szkic jest wykonany czarnym narzędziem pisarskim na białym tle. Znajduje się na nim kilka postaci. Z prawej strony nad postaciami są odręczne notatki. W prawym dolnym rogu znajduje się krótki napis, a z lewej strony pod szkicem jest napis „Gregor”.

R1O9XnNz8sc6a

Ilustracja przedstawia projekt postaci Gregora w spektaklu „Niedokonania” Jadwigi Mydlarskiej‑Kowal z 1992 roku. Szkic wykonany jest czarnym narzędziem pisarskim na białej kartce. Postać jest wygięta, a jej nogi są związane. W lewym górnym rogu znajdują się notatki. W prawym górnym rogu jest narysowane łóżko, w którym ktoś leży. Pod łóżkiem znajdują się notatki.

RllW9wqoeCcd3

Szkic koncepcyjny do realizacji spektaklu „Egmond” Davida Mameta składa się z sześciu szkiców na białej kartce. Szkic z lewej strony zrobiony jest w kolorystyce czarno‑niebieskiej. Z lewej strony są ściany z trzema drzwiami, a z prawej ściany z dwoma drzwiami. Przed pierwszymi drzwiami z prawej strony stoi postać. Na drugim planie znajdują się dwie postaci, które stoją na moście przy barierkach. Nad nimi jest wiele zaokrąglonych linii, które łączą lewą i prawą część szkicu. Tło jest niebiesko‑czarne. Pod szkicem znajdują się trzy linijki notatek. Drugi szkic jest narysowany w rzucie z góry. Na niebieskim tle stoją cztery osoby, każda w innym rzędzie. Obok szkicu znajdują się trzy linijki notatek. Nad szkicem jest napis "Edmond" D. MAMMET 1995 szkice koncepcyjne oraz cyfra jeden w kółku. Trzeci szkic przedstawia drogę i ściany wzdłuż niej. Na drugim planie znajduje się ukośna kratownica, która przecina drogę. Całość jest na niebieskim tle. Czwarty szkic jest przybliżeniem szkicu trzeciego. Piąty szkic jest jeszcze większym przybliżeniem szkicu trzeciego. Szósty szkic jest w kolorystyce czarnej. Z lewej strony znajduje się cztery prostokąty o różnych długościach i strzałka skierowana ukośnie w dół. Zaś z prawej strony są cztery prostokąty o różnych długościach i dwie strzałki. Górna skierowana po łuku w górę i dolna skierowana po łuku w dół. Zarówno nad, jak i po lewej stronie od szkicu znajdują się notatki.

Ru0s0IEj7N5Ly

Ilustracja przedstawia szkic koncepcyjny do realizacji spektaklu „Egmond” Davida Mameta. Składa się z 2 szkiców, większego po lewej stronie i mniejszego po prawej. Oba szkice wykonane są w kolorystyce niebiesko‑czarnej na białej kartce. Lewy szkic przedstawia postać stojącą między ścianami. Z lewej strony, za ścianą widnieje jeszcze jedna postać. Obok niej są 4 linijki notatek. W tle znajduje się most, na którym stoi postać opierająca się o barierki. Szkic z prawej strony jest narysowany w rzucie z góry, Na niebieskim tle stoją 4 postaci. Dodatkowo zaznaczone są ściany, po 3 z każdej strony. W tle znajduje się most. Nad szkicem jest napis: „Egmond 1995 szkic koncepcyjny”. Pod szkicem jest 5 linijek notatek.

R1bmxtvUXNkZR

Ilustracja przedstawia szkic koncepcyjny do realizacji spektaklu „Egmond” Davida Mameta. Składa się z 7 szkiców. Z lewej strony jest jeden duży, pod nim jeden mały, a z prawej pięć małych szkiców. Największy szkic przedstawia 2 postaci stojące na zaśmieconej podłodze. W tle znajdują się ściany budynków. Pod jedną ze ścian stoi postać. Szkic jest w kolorystyce czarno‑białej z kolorowymi elementami na postaciach i na śmieciach. Pod szkicem znajduje się 5 linijek notatek, a z prawej strony jedna. Mniejszy szkic z lewej strony przedstawia 4 wielokąty o czerwonej ramie. W środku każdego z nich jest narysowana czarna, ukośna kratownica. Nad wielokątami znajdują się 2 czarne lampy. Tło jest w kolorze niebieskim. Pierwszy szkic po prawej stronie przedstawia 2 postaci stojące przed 3 czarnymi ścianami. Na każdej ścianie jest biała strzałka skierowana ku górze. Podłoga jest w jasnoniebieskim kolorze, a tło w ciemnoniebieskim z czerwonymi i niebieskimi kropkami. Nad szkicem jest napis: „Egmond 1995 analiza- szkice koncepcyjne” i liczba 3 w kółku. Drugi szkic po prawej stronie jest bardzo podobny do poprzedniego. Różni je tylko to, że jest jedna postać. Ma ona rękę podniesioną do góry. Trzeci szkic po prawej stronie rozpoczyna się od cyfry 1. Na niebieskim tle narysowane są czarne pionowe kreski. oraz przerywany kwadrat z ukośnymi kreskami. Nad szkicem znajduje się napis: „ew. nachylenie ścian, ew. połączenie”. Czwarty szkic po prawej stronie rozpoczyna się od cyfry 2a. Na niebieskim tle narysowane są czarne ukośne linie. Piąty szkic po prawej stronie rozpoczyna się od cyfry 2b. Na niebieskim tle narysowane są ukośne, przecinające się czarne linie. Pod szkicem znajdują się 2 linijki notatek.

RB3xPq2KXbUNV

Ilustracja przedstawia szkic koncepcyjny do realizacji spektaklu „Egmond” Davida Mameta. Składa się on z 15 mniejszych szkiców. Na górze ilustracji są 3 szkice bardzo do siebie podobne. Pierwszy z nich przedstawia ściany, nad którymi jest most. Na środku mostu, przy barierkach stoją 2 postaci. Tło jest w różnych odcieniach niebieskiego, a pozostałe elementy narysowane są czarnym narzędziem pisarskim na białej kartce. Pod spodem są 3 linijki notatek. Drugi szkic przedstawia oddalenie widoku na most. Zmieniła się tylko ustawienie jednej z postaci. Stoi bardziej z lewej strony. Pod szkicem są 3 linijki notatek. Trzeci szkic przedstawia jeszcze większe oddalenie. Pod nim również znajdują się 3 linijki notatek. Natomiast nad nim jest napis „Egmond 1995 scenografia” i liczba 4 w kółku. Pod pierwszym szkicem znajdują się cztery kolejne ułożone po dwa w dwóch kolumnach i oznaczone numeracją w kółkach: 1, 1b, 2, 2b. Szkic z numerem 1 przedstawia czarną ramkę kwadratu na czerwonym tle w cienkie przerywane poziome linie. W środku znajduje się niebieski prostokąt z czarną ramką i strzałką podwójnie zakończoną. Prostokąt jest ułożony równolegle do białych linii. Od prostokąta prostopadle odchodzą 2 małe, białe strzałki, jedna w górę, druga w dół. Pod spodem znajduje się napis „widownia”. Szkic z numerem 1b przedstawia czarną ramkę kwadratu na czerwonym tle w cienkie przerywane ukośne linie. W środku znajduje się niebieski prostokąt z czarną ramką i strzałką podwójnie zakończoną. Prostokąt jest ułożony równolegle do białych linii. Od prostokąta prostopadle odchodzą 2 małe, białe strzałki, jedna w lewy górny róg, druga w prawy dolny róg. Pod spodem znajduje się napis „widownia”. Szkic z numerem 2 przedstawia czarną ramkę kwadratu na czerwonym tle w cienkie przerywane pionowe linie. W środku znajduje się niebieski prostokąt z czarną ramką i strzałką podwójnie zakończoną. Prostokąt jest ułożony równolegle do białych linii. Od prostokąta prostopadle odchodzą 2 małe, białe strzałki, jedna w lewo, druga w prawo. Pod spodem znajduje się napis „widownia”. Szkic z numerem 2b przedstawia czarną ramkę kwadratu na czerwonym tle w cienkie przerywane ukośne linie. W środku znajduje się niebieski prostokąt z czarną ramką i strzałką podwójnie zakończoną. Prostokąt jest ułożony równolegle do białych linii. Od prostokąta prostopadle odchodzą 2 małe, białe strzałki, jedna w lewo po skosie, druga w prawo po skosie. Pod spodem znajduje się napis „widownia”. Pod drugim szkicem znajdują się cztery kolejne szkice, ułożone jeden pod drugim i oznaczone numeracją: 1, 2, 3, 4. Przedstawiają 2 kwadraty, które są oddalone od siebie oraz długi, niebieski prostokąt. Kwadraty mają czarną ramkę i białe ukośne linie wewnątrz. Tło jest w kolorze czerwonym. Poszczególne szkice różni jedynie ułożenie niebieskiego prostokąta. Na szkicu z numerem 1 prostokąt znajduje się przy dolnej krawędzi kwadratów. Na szkicu numer 2 znajduje się w połowie wysokości kwadratów. Na szkicu nr 3 znajduje się przy górnej krawędzi kwadratów. Na szkicu nr 4 znajduje się nad kwadratami. Pod trzecim szkicem znajdują się cztery szkice ułożone po dwa w dwóch kolumnach i oznaczone: A, B, C, D. Szkic A składa się z dwóch pionowych prostokątów oddalonych od siebie. W połowie ich wysokości znajduje się poziomy, niebieski prostokąt. Pionowe figury mają czarną ramkę i białe, ukośne linie wewnątrz. Niebieski prostokąt ma czarną ramkę, a w środku znajduje się pozioma strzałka podwójnie zakończona. Tło jest czerwone. Szkic B składa się z jednego pionowego prostokąta, w którego połowie wysokości znajduje się poziomy, niebieski prostokąt. Pionowa figura ma czarną ramkę i białe, ukośne linie wewnątrz. Niebieski prostokąt ma czarną ramkę, a w środku znajduje się pozioma strzałka skierowana w prawo. Tło jest czerwone. Szkic C jest bardzo podobny do szkicu B. Różni je jedynie długość niebieskiego prostokąta. Na szkicu C jest on krótszy. Szkic D  składa się z jednego pionowego prostokąta i jednego poziomego. Pionowa figura znajduje się z lewej strony obrazka, ma czarną ramkę i białe, ukośne linie wewnątrz. Pozioma figura jest z prawej strony ilustracji, w połowie jego wysokości. Jest koloru niebieskiego z czarną ramką, a w środku znajduje się czarna, pozioma strzałka skierowana w lewo. Tło jest czerwone.

Jak_pracuje_scenograf

Jak pracuje scenograf?

Głównym celem scenografa jest opracowanie wszystkiego, co może być potrzebne do realizacji sztuki, filmu czy przedstawienia. Dlatego szczegółowo zapoznaje się ze scenariuszem, czasem czyta go nawet wielokrotnie, aby nic nie umknęło jego uwadze podczas sporządzania wykazu rekwizytówRekwizytrekwizytów, dekoracji, zaplanowania otoczenia i efektów specjalnych. Wiele razy również spotyka się z reżyserem i zespołem projektowym w celu omówienia szczegółów i interpretacji spektaklu, scen filmowych, analizuje opisy, didaskaliaDidaskaliadidaskalia, dialogi aktorów. Istotnym zadaniem jest zapewnienie odbiorcy odpowiedniej atmosfery otoczenia w celu właściwego odczytania dzieła - pory dnia, miejsca, pory roku i okresu historycznego.

Kolejnym zadaniem jest sporządzenie planów, rysunków oraz miniaturowych modeli scenografii. Wszystkie powinny być wykonane w odpowiedniej skali, ukazane z różnych ujęć kamery lub pozycji widza, a także uwzględniać detale zawarte w scenariuszuScenariuszscenariuszu. Te pomoce wizualne pomagają w upewnieniu się, że wszyscy zaangażowani w proces produkcji rozumieją się nawzajem.

Scenograf pracujący w teatrze lub planujący dekoracje sceny operowej nie zawsze może pozwolić sobie na swobodę, ponieważ ogranicza go wielkość sceny. Powinien mieć także na uwadze, że przedstawienie odbywa się przed publicznością na żywo i scenografia często musi być demontowana, zmieniana dla różnych aktów czy scen. Takich ograniczeń nie mają scenografowie filmowi.

Następnym etapem pracy scenografa jest sporządzenie kosztorysu i śledzenie budżetu. Może on także uczestniczyć w próbach i proponować kreatywne sugestie dotyczące ruchu i grupowania aktorów. Jego praca jest skończona w chwili rozpoczęcia spektaklu lub wykonania zdjęć do filmu. Do tego czasu może jeszcze dokonywać korekty i drobne zmiany.

W filmie profesor Paweł Dobrzycki przybliży kim jest scenograf. Dowiesz się jak tworzy się scenografię, czym jest przekaz dla widowni, akcja sceniczna a także storyboard oraz makieta. Jak_pracuje_scenograf_film

Wielkie_scenografie_filmowe

Wielkie scenografie filmowe

W historii kina, zwłaszcza współczesnego, scenograf ma ogromne możliwości ze względu na rozwój techniki i wykorzystanie technologii komputerowych.

Kino od II połowy XX wieku jest jednak coraz bardziej wymagające i „stawia wysoko poprzeczkę”, przenosząc akcję w czasy nie tylko historyczne, ale także tworząc świat fantastyczny. Wielcy twórcy scenografii potrafią sprostać wymaganiom reżysera i oczekiwaniom krytyków oraz widzów. Ich realizacje nagradzane są między innymi: czołową Nagrodą Akademii Filmowej, znaną powszechnie pod nazwą OscaryOscarOscary.

W 1954 roku powstał film oparty na powieści Juliusza Verne'a z 1870 roku 20 000 mil podmorskiej żeglugi, która od lat zachwycała czytelników. Richard Fleischer [czytaj: Riczard Flejszer] stanął przed trudnym wyzwaniem, polegającym na stworzeniu adaptacji, która zadowoliłaby wszystkich, którzy czytali powieść. Z pomocą scenografa, Emile’a Kuriego udało mu się to. Kolorowe rekwizytyRekwizytrekwizyty, kostiumy i piękne widoki odzwierciedlają urok powieści.

R1QGejAOy0PN9

Ilustracja przedstawia Nautilus, okręt podwodny z filmu Richarda Fleischera „20 000 mil podmorskiej żeglugi”. Okręt podwodny znajduje się w wodzie. Jest w kolorach szaro‑zielono‑brązowym. Z lewej strony okrętu są okrągłe lampy świecące na kolor żółty. Z tyłu okrętu znajduje się koło, a przód jest wydłużony. Górna część jest przeszklona.

R1YBcCkgL0kh2

Ilustracja przedstawia szkic do filmu Richarda Fleischera „20 000 mil podmorskiej żeglugi” autorstwa Emile Kurie. Przedstawia scenę walki 3 mężczyzn z ośmiornicą. Mężczyźni są po lewej stronie ilustracji. Stoją na statku, dwóch z nich trzyma bosak skierowany w stronę ośmiornicy. Z prawej strony ilustracji znajduje się wielka ośmiornica, której macki wystają ze wzburzonej wody. Szkic jest narysowany czarnym narzędziem pisarskim na białej kartce.

Z pewnością na uznanie jako wizjoner zasługuje George Lucas [czytaj: Dżordż Lukas] reżyser „Gwiezdnych wojen”, kultowego filmu science‑fiction [czytaj: sajens fikszyn] z 1977 roku. Nie dałoby jednak osiągnąć się autorskiej wizji bez pomocy scenografów: Johna Barry’ego [czytaj: Dżona Barego], Normana Reynoldsa [czytaj: Normana Rejnoldsa], Lesliego Dilleya [czytaj: Lezliego Dileja] i Rogera Christiana [czytaj: Rodżera Kristiana]. Film stworzył zupełnie nowy świat w odległej galaktyce. Stroje, miecze świetlne, miotacze i X‑wingiX‑wingX‑wingi [czytaj: eks wingi] to jedne z najsłynniejszych rekwizytów, jakie kiedykolwiek powstały.

RlPiNcBkeV90c

Ilustracja przedstawia Hotel Sidi Driss w Matmacie w Tunezji. Jest to rzeczywista lokalizacja akcji filmu „Gwiezdne Wojny” z 1977 roku. Na pierwszym planie, z lewej strony znajdują się 3 roboty w kolorze kremowym. 2 z nich są wysokie, a jeden niski. Na drugim planie, z prawej strony ilustracji znajduje się mężczyzna schodzący po schodach. Ma on blond włosy i ubrany jest w kremową bluzkę z długim rękawem i z czarnym pasem w talii, kremowe spodnie oraz kremowe buty. Przy schodach stoją niebieskie skrzynki, obok nich znajdują się kremowe rury i średniej wielkości przedmiot w kształcie koła. Jest on koloru piaskowego, a na środku znajdują się czarne elementy. Nad nim jest zielona roślinność. W tle ilustracji jest ściana budynku hotelowego w kolorze piaskowym. Na górze wykute są 2 otwory, a na dole znajdują się brązowe drzwi. Po lewej stronie ilustracji, za robotami, znajduje się zielona roślinność z żółtymi kwiatami oraz średniej wielkości zielona butla.

R1JFL7eGt28as

Ilustracja przedstawia szkic Sokoła Millenium i realizację scenografii do filmu „Gwiezdne Wojny” z 1977 roku, której autorem jest John Barry. Na górze ilustracji znajduje się szkic wykonany czarnym narzędziem pisarskim na białym tle. Jest to wnętrze Sokoła Millenium. Na szkicu znajduje się 5 postaci. Dolna ilustracja przedstawia realizację scenografii. Z prawej strony ilustracji znajduje się wieloosobowe miejsce do siedzenia w kształcie półkola oraz metalowy okrągły stół. W panelu nad miejscem do siedzenia jest wiele kolorowych, okrągłych lampek. Nad panelem, na ścianie, znajduje się wiele rur i oświetlenie białe oraz czerwone. Na środku ilustracji stoi średniej wielkości robot w jasnym kolorze. Z prawej strony ilustracji znajduje się duże, półokrągłe przejście.

R19EK2Muh8kRH

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Gwiezdne Wojny: część V - Imperium kontratakuje” z 1980 roku. Na obrazku są 4 postaci. Z lewej strony znajduje się postać w kolorze brązowym, która jest cała owłosiona. Obok niej stoi złoty robot, który ma świecące na żółto oczy. Na środku ilustracji jest postać kobiety o ciemnych włosach zaczesanych do tyłu. Ma ona na sobie jasne ubranie. Z prawej strony ilustracji znajduje się mężczyzna o krótkich włosach. Ma on na sobie czarne ubranie z białym fragmentem z przodu. W tle wnętrze statku kosmicznego: ściany i sufit z wieloma kolorowymi lampkami.

RTKFaNemgda2d

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Gwiezdne wojny: Skywalker. Odrodzenie” z 2019 roku. Jest to scena walki 2 osób w deszczu. Z lewej strony ilustracji stoi mężczyzna z dłuższymi, czarnymi włosami. Ma on na sobie czarne ubranie z peleryną. W prawej dłoni trzyma czerwony miecz świetlny, który skierowany jest ku górze. Z prawej strony ilustracji stoi kobieta z ciemnymi włosami zaczesanymi do tyłu. Ma ona na sobie jasne ubranie. Jej ręce są podniesione w górę, nad głową trzyma niebieski miecz świetlny. Postaci stoją na wzburzonej wodzie.

Spośród scenografii stworzonych do wszystkich filmów o superbohaterach wyróżnia się Batman Tima Burtona [czytaj: Tima Bartona] z 1989 roku. Scenograf Anton Furst i dekorator wnętrz Peter Young [czytaj: Piter Jang] zaprojektowali monolityczne budynki, gotyckie klatki schodowe i urzekające posągi-gargulceGargulecgargulce. Rezydencja Bruce'a Wayne'a [czytaj: Brusa Łejna], z zewnątrz której była słynna rezydencja Biltmore, pełna jest niezapomnianych szczegółów. Pojawia się inspirowany stylem Art DecoArt DecoArt Deco projekt mieszkania Vicki Vale [czytaj: Wiki Wejl], surowe linie biura Jokera [czyt. Dżokera] i Batcave [czyt. batkejf].

R1MTTcHP9HQzE

Ilustracja przedstawia koncepcję miasta do filmu „Batman” z 1989 roku, której autorem jest Anton Furst. Jest ona w kolorze czarno‑białym. Na ilustracji są wysokie budynki z oknami.

Rdu5HcK1U41U2

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Powrót Batmana” z 1992 roku. Na pierwszym planie, z prawej strony znajduje się postać odwrócona tyłem. Ma na sobie czarny, obcisły strój, a na głowę naciągnięty kaptur ze spiczastymi uszami. Po bokach, jak i w tle obrazka, znajdują się ciemne, wysokie budynki. W kilku oknach palą się światła. Na środku ilustracji, na ciemnym niebie przedstawiony jest jasny, okrągły znak świetlny, w którym jest czarny nietoperz z rozpostartymi skrzydłami.

R1FihSpV7mBt4

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Batman” z 1989 roku. Na ilustracji znajduje się czteropasmowa ulica w mieście z wysoką zabudową. Na jezdni jest dużo samochodów z zapalonymi światłami. Po bokach ulicy są chodniki, na których jest wiele osób. W oddali znajdują się znaki drogowe oraz sygnalizacje świetlne. Na ilustracji jest bardzo ciemno.

Wśród filmów z końca XX wieku warto docenić scenografię do Titanica z 1997 roku w reżyserii Jamesa Camerona [czytaj: Dżejmsa Kamerona]. Scenograf Peter Lamont wraz z zespołem wykorzystali archiwalne zdjęcia i plany, aby wiernie oddać wnętrze statku. Titanic jest dowodem na to, że projektowanie scenografii musi przejść długą drogę, by osiągnąć wizualny efekt.

RC2vESHiPtH0J

Ilustracja przedstawia prace wykonywane przy modelu Titanica w skali 1:20. Na ilustracji znajduje się wielki kadłub statku w kolorach jasnoczerwonym, czarnym i białym. Z prawej strony ilustracji stoi rusztowanie, na którym są deski leżące na dwóch poziomach. Na deskach, które są niżej jest postawionych wiele przedmiotów. Za rusztowaniem stoi mężczyzna o krótkich, czarnych włosach. Ma na sobie brązową koszulkę z krótkim rękawem, ciemne, długie spodnie i brązowe buty. Po lewej stronie obrazka i na środku stoją 2 wysokie drabiny w kolorze pomarańczowo‑srebrnym. Przed drabiną, która jest na środku ilustracji, stoi drewniany, kwadratowy stół. Są na nim różne przedmioty. Na górze statku znajduje się postać, która ma ciemne włosy. Ubrana jest w jasną bluzkę z krótkim rękawem i niebieskie ogrodniczki. Kadłub statku znajduje się w wysokim pomieszczeniu. Podłoga jest w kolorze szarym, leży na niej dużo przedmiotów. Sufit jest w kremowym kolorze z brązowymi belkami, które są ułożone wzdłuż i w poprzek. Z sufitu zwisają 3 duże lampy. 2 z nich są włączone. Za kadłubem statku znajduje się kremowa ściana.

RoD4nSYxOXk5V

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Titanic” z 1997 roku. Na ilustracji jest wielki statek w kolorach: czarnym, białym i ugier. Ilustracja przedstawia scenę wchodzenia ludzi na statek. Część osób już na nim jest, inne dopiero wchodzą, a część stoi w kolejce. Ludzie, którzy wchodzą na statek idą po białych mostkach z barierkami, które są na różnych poziomach. Mostki na wyższych poziomach są połączone z budynkami w kolorach żółto‑brązowym na szarej konstrukcji. Na górze statku są 4 wysokie kominy w kolorach żółto‑czarnym oraz małe białe łódki. Z prawej strony ilustracji znajduje się pomarańczowy budynek z zieloną bramą i 4 oknami. Nad oknami są białe litery „WHITE ST”.

R1y5FbpAMPwub

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Ttanic” z 1997 roku, na którym znajduje się dwójka głównych bohaterów Rose i Jack. Na pierwszym planie, na środku ilustracji znajduje się mężczyzna siedzący na ciemnym fotelu. Jest on odwrócony tyłem. Ma krótkie włosy, ubrany jest w białą bluzkę z długim rękawem. Obok fotelu, po lewej stronie, stoi mały okrągły, drewniany stolik na jednej nodze. Mężczyzna trzyma obie dłonie na stoliku, na którym leżą kartki. Za stolikiem stoi kobieta. Ma długie, brązowe, kręcone włosy. Założony ma jasny szlafrok, a na jej szyi znajduje się naszyjnik. Nie ma butów, stoi gołymi stopami na wzorzystym dywanie, który jest na całej podłodze. Na drugim planie znajduje się kanapa z trzema poduszkami oraz 4 fotele. Na jednym z nich stoi obraz. W tle znajdują się brązowe ściany, które są bogato zdobione złotymi elementami. Na ścianach wiszą 3 złote kinkiety. Każdy kinkiet składa się z 3 żarówek i małych abażurów.

Jednym z najwspanialszych wizualnie filmów dwudziestego pierwszego wieku jest Hotel Grand Budapeszt z roku 2014, wyreżyserowany przez Wesa Andersona [czytaj: Łesa Andersona]. Za pracę nad scenografią do filmu zostali uhonorowani przez Akademię Adam Stockhausen [czytaj: Adam Stokhauzen] i Anna Pinnock [czytaj: Anna Pinnok]. Niesamowite schody, windy i atrium budynku JugendstilJugendstilJugendstil scenografowie przekształcili we wnętrza tytułowego hotelu. W urządzeniu wnętrz oddali niemiecki styl artystyczny Jugendstil oraz elementy Art Deco, a atmosferę codzienności oddają charakteryzacje bohaterów, opracowane na podstawie fotografii z lat 20. i 30. Twórcy inspirowali się także architekturą Karlovych Var w Czechach i XIX‑wiecznym malarstwem romantycznym Davida Caspara Friedricha [czytaj: Dawida Kaspara Fridrisia]

RbzfcZkvdDADj

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Hotel Grand Budapeszt” z 2014 roku. W czerwonym pomieszczeniu znajdują się 4 osoby. Na pierwszym planie, na środku siedzi kobieta i mężczyzna. Kobieta ma czerwoną czapkę z czarnym futrem przy głowie. Na futrze czapki ma złoty element. Kobieta ma na sobie czerwone rękawiczki i czerwony płaszcz z czarnymi, futrzanymi mankietami i kołnierzem. Na płaszczu znajdują się jasne wzory geometryczne. Spod płaszcza wystaje żółta spódnica w pomarańczowe wzory. Kobieta ma pomalowane usta na czerwono. Obok niej siedzi mężczyzna z wąsem o blond włosach. Ma na sobie białą koszulę z czarnymi guzikami i czarną muchę, granatową marynarkę i szare spodnie. Na klapach od marynarki znajdują się 2 złote elementy. Kobieta trzyma obie dłonie na prawej ręce mężczyzny, a on trzyma prawą dłoń na swojej prawej nodze, zaś lewą dotyka prawej dłoni kobiety. Po lewej stronie stoi mężczyzna z wąsem, który trzyma prawą rękę na złotej dźwigni. Ma on granatowe spodnie z pionowym czerwonym paskiem, dwurzędową granatową marynarkę zapinaną pod szyję ze złotymi guzikami i granatową czapkę z 2 złotymi paskami i złotym elementem na środku. Jego lewa ręka schowana jest za plecami. Na drugim planie stoi trzeci mężczyzna, który jest ubrany cały na granatowo. Na głowie ma czapkę ze złotym napisem „LOBBY BOY”. W prawej dłoni trzyma brązową walizkę, a lewą dłoń trzyma na wysokości swojego brzucha.

R1DQHqhLCTA9A

Ilustracja przedstawia zdjęcie Hotelu Grand Budapeszt z lat 30., wykorzystane w filmie o tym samym tytule. Na pierwszym planie znajduje się hotel, który jest w odcieniach różu. Dach hotelu jest niebieski, a drzwi wejściowe są żółte. Po bokach hotelu są 2 wieżyczki. Hotel składa się z 7 poziomów. W tle znajdują się białe drzewa iglaste.

RE1u8r4FPXYBZ

Ilustracja przedstawia makietę Hotelu Grand Budapeszt z lat 30. Na pierwszym planie znajduje się dwóch mężczyzn., którzy stoją na czerwonym dywanie. Mężczyzna po lewej stronie ma dłuższe, ciemne włosy. Ubrany jest w fioletowy garnitur, jasnofioletową koszulę, czarny krawat i brązowe buty. Mężczyzna z prawej strony ma krótkie ciemne włosy, wąsy i brodę. Ubrany jest w granatowy garnitur, czarną koszulę, bordowy krawat i czarne, błyszczące buty. Obaj mężczyźni rękoma wskazują na makietę Hotelu Grand Budapeszt, która znajduje się za nimi. Jest ona w odcieniach różu z białymi oknami i ciemnym dachem. Stoi na konstrukcji z brązowo‑szarej cegły. Przed głównym budynkiem hotelu znajduje się mniejszy budynek z zielonym dachem. Stoi on na metalowej, ażurowej konstrukcji.

Również polscy scenografowie odnosili międzynarodowe sukcesy. Statuetką Oscara w tej dziedzinie został nagrodzony Allan Starski, który wykonał scenografię do amerykańskiego dramatu wojennego Lista Schindlera w reżyserii Stevena Spielberga [czytaj: Stiwena Spilberga] z 1993 roku. Ponadto scenograf otrzymał francuskiego Cezara za Pianistę oraz Orła, Złotą Żabę przyznawaną przez operatorów i gdyńskie Złote Lwy. Współpracował z Andrzejem Wajdą, Romanem Polańskim i Agnieszką Holland. O roli scenografii do filmu Spielberga artysta wypowiedział się w wywiadzie udzielonym Magdalenie Maksimiuk.

RlktB94V98CSt

Ilustracja przedstawia część scenografii Allana Starskiego do filmu „Lista Schindlera” w reżyserii Stevena Spielberga w 1993 roku. Na fotografii znajdują się dwie szaro‑brązowe konstrukcje. Konstrukcja po lewej stronie, stoi dalej i  jest zadaszona. Jest do niej przystawiona długa, brązowa rampa. Obie konstrukcje są umiejscowione na podmokłym, zielonym terenie. Za nimi znajdują się 2 rzędy brązowych pachołków oraz zielona roślinność.

Nagrodą Oscara za wykonanie dekoracji wnętrz do Listy Schindlera została nagrodzona także Ewa Braun, która w charakterze kostiumografa, dekoratora wnętrz, scenografa pracowała także przy realizacji do ponad 60 filmów. Wykonała prace odwołujące się do różnych epok, dekorowała salony mieszczańskie, dworskie wnętrza, a także wnętrza do filmów rozgrywających się w okresie międzywojennym i w czasach wojny. Współpracowała z Andrzejem Wajdą, Krzysztofem Zanussim, Agnieszką Holland, Wojciechem Jerzym Hasem. W 1987 roku otrzymała także nagrodę Brązowe Lwy Gdańskie w kategorii Najlepsza scenografia za Cudowne dziecko (1986).

R10U6Na9zcFws

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Lista Schindlera” z widoczną dekoracją Ewy Braun z 1993 roku. Na ilustracji znajduje się dwóch mężczyzn w pomieszczeniu. Mężczyzna po lewej stronie siedzi na krześle przy biurku. Ma on krótkie włosy zaczesane do tyłu i duże zakola. Jego okrycie wierzchnie jest z długim rękawem. Na nosie ma okrągłe okulary. Jego ręce są skrzyżowane, a dłonie ukryte pod ramionami. Przed nim na biurku stoi maszyna do pisania, a dalej lampka. Za nim znajduje się dwudrzwiowa szafa, a na niej leżą segregatory. Nad szafą jest okno. Drugi mężczyzna opiera się dłońmi o biurko. Ma krótkie włosy zaczesane do tyłu. Ubrany jest w marynarkę, białą koszulę i wzorzysty krawat. Na klapie marynarki ma przypięty okrągły znaczek i białą poszetkę w kieszonce. Za nim znajduje się skrzynia, okno oraz na ścianie wisi tablica z przyczepionymi kartkami. Z sufitu zwisa lampa. W rogu pomieszczenia stoi szafa. Obok niej jest okno, wysokie biurko i okrągłe krzesło. Nad biurkiem wisi tablica z przyczepionymi kartkami. Kolorystyka ilustracji jest biało‑czarna.

Scenograf_we_wspolczesnym_teatrze

Scenograf we współczesnym teatrze

Zawód scenografa, mimo że powstał niemal równocześnie z teatrem, nie od razu funkcjonował jako oddzielny - wcześniej oprawą architektoniczną i plastyczną sceny zajmowali się malarze, architekci czy graficy. Tych właśnie umiejętności wymaga się także od zawodowego scenografa. Plastyczność sceny teatralnej ogrywa istotną role w interpretacji sztuki, która może nawiązywać do koncepcji jej autora lub być interpretacją reżysera.

Współcześni scenografowie często posługują się oszczędnymi środkami wyrazu plastycznego, ograniczają dekoracje do minimum, korzystają z form geometrycznych.

R1DeE4jQi9Zrz

Fotografia przedstawia scenografię do sztuki Elektra. Na scenie znajdują się dwie harfy ustawione po obu jej stronach. W centralnej części wisi sfera, która przepuszcza światło z prawej strony. Scenografia utrzymana jest w ciemnych kolorach. Przy jednej z harf stoi młody mężczyzna, gra na instrumencie. Ubrany jest w długie czarne spodnie oraz szary t‑shirt. Kobieta stoi u dołu sfery i ją odsuwa.

24 czerwca 1995 Teatr Stary w Krakowie wystawił Dziady – dwanaście improwizacji według Mickiewicza ze scenografią Barbary Hanickiej, w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego. Współczesna scenografia jest autorską wizją reżysera, jednak uwagę zwraca charakteryzacja bohaterów dramatu.

„Scenografia Barbary Hanickiej nie jest nachalna, nie ma żadnego nadmiaru. Są za to piękne kostiumy i proste, „mówiące” obrazy (…).”

RVNDmvYzaHFjW

Ilustracja przedstawia fotografię Wojciecha Plewińskiego. Znajduje się na niej scena z „Dziadów - dwanaście improwizacji według Mickiewicza” w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego w dniu 24.06.1995 roku w Starym Teatrze w Krakowie. Na fotografii jest 7 mężczyzn. Na pierwszym planie stoi wysoka rama na małych kółkach. Przechodzi przez nią jeden z mężczyzn. Ma na sobie dwurzędowy żakiet z ozdobnymi naramiennikami, długie spodnie z kantem i buty. Jego prawa ręka jest uniesiona w górę. Za nim stoi dwóch mężczyzn. Postać z lewej strony stoi bokiem i trzyma ramę. Ma na sobie długą marynarkę z ozdobnymi naramiennikami i długie spodnie. Postać z prawej strony ma biały szal pod szyją i marynarkę z przypiętym orderem. Po lewej stronie ramy, bokiem stoi mężczyzna ubrany w ozdobny frak. Obie dłonie trzyma na ramie. Po prawej stronie ramy stoi dwóch mężczyzn ubranych w takie same ozdobne fraki. Jeden z nich opiera się o ramę, a drugi trzyma ręce w kieszeniach. W tle znajduje się ściana z dwoma otworami. W otworze z lewej strony stoi mężczyzna w długim, luźnym ubraniu. Fotografia jest w kolorystyce czarno‑białej.

„Niektóre moje skojarzenia związane z wizualną stroną przedstawienia podążały w przedziwnych kierunkach: na przykład postaci i gesty aniołów były niczym zdjęte z płócien Malczewskiego.”

RPn6NLMT2qYuw

Na czarno‑białym zdjęciu przedstawiono fragment przedstawienia "Dziady - dwanaście improwizacji według Mickiewicza" reżysera Jerzego Grzegorzewskiego. Na pierwszym planie znajdują się mężczyźni, oparci o czarny stół, którzy siłują się na ręce. Ubrani są w czarne marynarki oraz spodnie. Za nimi stoi kolejny mężczyzna, również ubrany w czarną marynarkę i spodnie, który trzyma na rękach anioła w białej szacie. Na tle, w oddali, klęczy kobieta ubrana w ciemne szaty, a niedaleko niej stoi kolejny mężczyzna ubrany na czarno. Zdjęcie było zrobione na scenie.

Scenograf_w_operze

Scenograf w operze

Głównym środkiem wyrazu w operze jest głos i muzyka. Jednak opera jest także rodzajem przedstawienia teatralnego, a więc istotną rolę pełni w niej charakteryzacja oraz dekoracja. Scena zatem jest częścią przedstawienia i strona wizualna w operze jest obok muzyki najsilniejszym środkiem artystycznego wyrazu.

Podobnie jak w filmie i teatrze, scenograf ściśle współpracuje z głównym reżyserem, kostiumografem, reżyserem światła. Opracowanie inscenizacyjnej koncepcji i zaprojektowanie scenografii do wybranego dzieła operowego, odpowiednie dobranie środków plastycznych współbrzmiących z muzyką, tekstem librettaLibrettolibretta i ich interpretacją, kreowanie autorską wizualizacją sceny, dobór właściwych dla spektaklu środków wyrazu to zadania, którym scenograf musi sprostać. O tym w rozmowie z Jackiem Kornakiem trafnie wypowiada się Małgorzata Szczęśniak, autorka operowych scenografii, znana przede wszystkim ze współpracy z reżyserem Krzysztofem Warlikowskim.

W 2016 roku podczas Jedenastych Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury za najlepszy spektakl został uznany spektakl operowy Benjamina Brittena [czytaj: Bendżamina Brittena] Dokręcanie śruby (The Turn of the Screw) [czytaj: De Tern of de Skru] , który otrzymał nagrodę za reżyserię i scenografię, wykonaną przez Martynę Kander. Istotną rolę w przygotowaniach scenografii było poznanie realiów wiktoriańskiej epoki, w której dzieje się akcja.

R105vgBXkcuPg

Ilustracja przedstawia kadr z opery „Dokręcanie śruby” Benjamina Brittena z 2016 roku. Na pierwszym planie znajdują się kobieta i chłopiec. Oboje siedzą na podłodze na szarych płytkach, kobieta z prawej, a chłopiec z lewej strony. Kobieta ma ciemne włosy upięte w kok, a przy twarzy wypuszczonych kilka loczków. Ma na sobie długą, czarną sukienkę z długim rękawem i dużym, białym kołnierzem. Jej ręce są opuszczone, trzyma w nich książkę. Chłopiec ma ciemne włosy, ubrany jest prawie cały na brązowo. Ma biały kołnierzyk, pod którym zawiązana jest czarna kokarda. Siedzi w siadzie skrzyżnym, przedramiona ma oparte o uda, a w dłoniach trzyma prostokątny przedmiot. Za nimi jest zabawkowy teatrzyk w stonowanych kolorach oraz 2 wysokie okna i dwie kolumny. W tle po prawej stronie znajduje się koń z kierownicą, pedałami i trzema kołami. Za koniem są otwarte wysokie drzwi. Stoi w nich młoda, ciemnowłosa kobieta w szarej długiej sukni i białym fartuszku. Na nogach ma brązowe buty. Za nią znajdują się wysokie schody.

R62fT5K7P8mwB

Fotografia autorstwa Nic Mineto przedstawia kadr z opery „Dokręcanie śruby” Benjamina Brittena w 2016 roku. Na pierwszym planie znajduje się brązowy stół, na którym leży kobieta. Ma ona ciemne włosy, ubrana jest tylko w szarą sukienkę bez rękawków. Lewą dłoń trzyma na krawędzi stołu, a gołe stopy zwisają poza stół. Za stołem stoi brązowe krzesło z jasnym obiciem. W tle jest czarna ściana i czarne schody, na których stoi kobieta tyłem do ściany. Ma ciemne włosy zaczesane do tyłu. Ma na sobie jasną bluzkę i kremowo‑brązowy żakiet w pionowe pasy oraz długą, brązową spódnice. Jej ręce są wyciągnięte w bok i dłonie dotykają ściany. Z prawej strony na ścianie znajduje się biały rysunek. Przedstawia on ludzika z kresek z długimi włosami.

Nowe_technologie_w_pracy_scenografa

Nowe technologie w pracy scenografa

Dzięki rozwojowi nowych technologii scenografowie mają dostęp do większej liczby narzędzi, mogą tworzyć oprawę sceniczną, które przeniosą widzów w czasie i historii, tworząc niezapomniane chwile.

Technologie dwudziestego pierwszego wieku umożliwiają korzystanie z wizualizacji. Dzięki automatyzacji i drukowi 3D plany mogą być konstruowane szybciej, zawierają więcej szczegółów i wciągają widza w scenerię i historię. Włączenie wideo i innych multimediów do spektakli w postaci tła wideo pozwala na wzbogacenie scenografii o efekty mgły, chmur lub deszczu, jak również tworzenie pokazu filmowego z klipami lub zdjęciami. Technika 3D służy także do projektowania prototypów projektów scenograficznych i rekwizytów.

Dodatkowo zastosowanie w scenografii światła LED i oświetlenia cyfrowego wpłynęły na wyeksponowanie efektów scenograficznych, a dzięki zastosowaniu różnych kolorów światła – na atrakcyjność scenografii, efekty oświetlenia dziennego, eksponowanie lub ukrywanie tła.

Automatyzacja za pomocą systemów kablowych, silników i oprogramowania sterującego umożliwia przesuwanie scenografii w czasie. Dzięki temu scenograf może zaplanować płynne przejście z jednej sceny do innej.

Zastosowanie technologii w scenografii usprawniło także tworzenie rekwizytów. Dzięki możliwościom 3D, zamiast tworzyć każdy rekwizyt osobno lub go szukać, scenograf może potrzebny przedmiot narysować go w programie i wydrukować.

Ogromnym nowatorstwem w tworzeniu przestrzeni scenograficznej ma mapowanieMapowaniemapowanie, wykorzystujące pamięć wirtualną. Zaskakujące efekty podczas projekcji daje przekształcenie dowolnego obiektu lub kształtu na planie jako multimedium, które można dostosować do niemal każdego rodzaju otoczenia. Niektórzy projektanci stosują je nawet do łączenia ruchów wykonawców, tworząc iluzję „żywej sceny”. Przełomem w technologii stały się hologramy, połączone z rzeczywistym obiektem, co wzmacnia efekt 3D.

RmK7Dglurm726

Fotografia przedstawia przykład zastosowania technologii mapowania w projekcji scenicznej bohatera i wprowadzeniu efektów specjalnych, „Dedal – Ikar” autorstwa Lemieux Pilon 4D Art. Na pierwszym planie znajduje się postać w brązowym ubraniu. Na nią nałożona jest biała siatka. Z lewej strony ilustracji znajduje się niski pieniek drzewa, nad którym jest biała siatka. Z prawej strony ilustracji również znajduje się pieniek drzewa, nad którym jest biała siatka. Pod tą siatką stoi także mężczyzna w ubraniu w odcieniach brązu. Jego ręce są podniesione na wysokości łokci. Mężczyźni są w wysokim, pustym pomieszczeniu. Tło tej fotografii jest ciemne.

Podsumowanie

Podsumowanie

Scenograf pełni ważną rolę w tworzeniu dzieła filmowego czy teatralnego. Jako autor całościowej koncepcji oprawy plastycznej jest traktowany na równi z innymi jego twórcami. Dekoracje, rekwizyty a nawet kostiumy są efektem jego pracy, która wymaga zaangażowania, poszukiwań i umiejętności syntezy wielu sztuk. Poznanie zawodu scenografa i sposobu jego pracy pozwoli zaplanować własną dekorację sceny na uroczystość szkolną, przedstawienia, a także tło do sesji fotograficznej.

Cwiczenia

Ćwiczenia

R1RbpAaq9ul2f3

Ćwiczenie 6

Wskaż scenografów pracujących przy Gwiezdnych Wojnach Georga Lucasa. Możliwe odpowiedzi: 1. John Barry, 2. Norman Reynolds, 3. Leslie Dilley, 4. Roger Christian, 5. Anton Furst, 6. Peter Young, 7. Bruce Wayne, 8. Adam Stockhausen. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.

3

Ćwiczenie 6

Uzupełnij informacje na temat poniższej fotografii.

RGflpDUVG0XG3

RydceKch7K9wl

Miasto, w którym znajduje się obiekt: Tu uzupełnij. Tytuł filmu, do którego scenografii wybrano obiekt: Tu uzupełnij. Imię i nazwisko scenografa do tego filmu: Tu uzupełnij. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.

Miasto, w którym znajduje się obiekt: Tu uzupełnij. Tytuł filmu, do którego scenografii wybrano obiekt: Tu uzupełnij. Imię i nazwisko scenografa do tego filmu: Tu uzupełnij. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.

Slownik

Słownik

• Hendrykowski M., Słownik terminów filmowych, Poznań 1994.

• Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. Krystyna Kubalska‑Sulkiewicz, Warszawa, 2003.

Notatki ucznia

Galeria

Galeria

RZWzxms4Btue0

Szkic do projektu scenografii Romana Manna do filmu „Młodość Chopina” w reżyserii Aleksandra Forda przedstawia pokój. Na środku pokoju stoją dwa fotele i dwa stoliki. Za nimi na ścianie znajdują się dwa wysokie okna ze szprosami. Na każdym oknie jest długa zasłona. Po lewej stronie ilustracji, znajdują się cztery regały z książkami. Nad regałami wiszą cztery obrazy w okrągłych ramach. Między fotelem a regałem stoi duża waza na podwyższeniu. Po prawej stronie ilustracji znajduje się stolik z karafką i dwoma kieliszkami oraz kominek. Na półce nad kominkiem stoją świeczniki ze świeczkami, a nad nimi wisi duży obraz. Po lewej stronie kominka wiszą dwa prostokątne obrazy. Pod sufitem z prawej strony ilustracji znajdują się cztery obrazy w okrągłych ramach. Z sufitu zwisa duży żyrandol. Szkic wykonany jest czarnym narzędziem pisarskim na jasnym papierze.

RPNtUUuvkPnwm

Ilustracja przedstawia szkic projektu scenografii do spektaklu „Świat się zmienia czyli Polityka” autorstwa Krystyny Kamler. Szkic przedstawia pomieszczenie z meblami. Nad szkicem znajduje się notatka z informacją o tym, jakie elementy są narysowane. Zaczynając od lewej jest to: pianino + taboret kręcony, lustro, stolik otwierany + dwa krzesła, kanapa (środek), drzwi z szybą, toaletka z lustrami, stół + krzesło, szafki (komin), drzwi, ambona. Przed toaletką 2 krzesła i fotel. Szkic wykonany jest czarnym narzędziem pisarskim na jasnej kartce.

RlCJT5BwmeGcu

Ilustracja przedstawia szkic scenografii do spektaklu „Niedokonania” Jadwigi Mydlarskiej‑Kowal z 1992 roku. Szkic jest wykonany czarnym narzędziem pisarskim na białym tle. Znajduje się na nim kilka postaci. Z prawej strony nad postaciami są odręczne notatki. W prawym dolnym rogu znajduje się krótki napis, a z lewej strony pod szkicem jest napis „Gregor”.

R1O9XnNz8sc6a

Ilustracja przedstawia projekt postaci Gregora w spektaklu „Niedokonania” Jadwigi Mydlarskiej‑Kowal z 1992 roku. Szkic wykonany jest czarnym narzędziem pisarskim na białej kartce. Postać jest wygięta, a jej nogi są związane. W lewym górnym rogu znajdują się notatki. W prawym górnym rogu jest narysowane łóżko, w którym ktoś leży. Pod łóżkiem znajdują się notatki.

RllW9wqoeCcd3

Szkic koncepcyjny do realizacji spektaklu „Egmond” Davida Mameta składa się z sześciu szkiców na białej kartce. Szkic z lewej strony zrobiony jest w kolorystyce czarno‑niebieskiej. Z lewej strony są ściany z trzema drzwiami, a z prawej ściany z dwoma drzwiami. Przed pierwszymi drzwiami z prawej strony stoi postać. Na drugim planie znajdują się dwie postaci, które stoją na moście przy barierkach. Nad nimi jest wiele zaokrąglonych linii, które łączą lewą i prawą część szkicu. Tło jest niebiesko‑czarne. Pod szkicem znajdują się trzy linijki notatek. Drugi szkic jest narysowany w rzucie z góry. Na niebieskim tle stoją cztery osoby, każda w innym rzędzie. Obok szkicu znajdują się trzy linijki notatek. Nad szkicem jest napis "Edmond" D. MAMMET 1995 szkice koncepcyjne oraz cyfra jeden w kółku. Trzeci szkic przedstawia drogę i ściany wzdłuż niej. Na drugim planie znajduje się ukośna kratownica, która przecina drogę. Całość jest na niebieskim tle. Czwarty szkic jest przybliżeniem szkicu trzeciego. Piąty szkic jest jeszcze większym przybliżeniem szkicu trzeciego. Szósty szkic jest w kolorystyce czarnej. Z lewej strony znajduje się cztery prostokąty o różnych długościach i strzałka skierowana ukośnie w dół. Zaś z prawej strony są cztery prostokąty o różnych długościach i dwie strzałki. Górna skierowana po łuku w górę i dolna skierowana po łuku w dół. Zarówno nad, jak i po lewej stronie od szkicu znajdują się notatki.

Ru0s0IEj7N5Ly

Ilustracja przedstawia szkic koncepcyjny do realizacji spektaklu „Egmond” Davida Mameta. Składa się z 2 szkiców, większego po lewej stronie i mniejszego po prawej. Oba szkice wykonane są w kolorystyce niebiesko‑czarnej na białej kartce. Lewy szkic przedstawia postać stojącą między ścianami. Z lewej strony, za ścianą widnieje jeszcze jedna postać. Obok niej są 4 linijki notatek. W tle znajduje się most, na którym stoi postać opierająca się o barierki. Szkic z prawej strony jest narysowany w rzucie z góry, Na niebieskim tle stoją 4 postaci. Dodatkowo zaznaczone są ściany, po 3 z każdej strony. W tle znajduje się most. Nad szkicem jest napis: „Egmond 1995 szkic koncepcyjny”. Pod szkicem jest 5 linijek notatek.

R1bmxtvUXNkZR

Ilustracja przedstawia szkic koncepcyjny do realizacji spektaklu „Egmond” Davida Mameta. Składa się z 7 szkiców. Z lewej strony jest jeden duży, pod nim jeden mały, a z prawej pięć małych szkiców. Największy szkic przedstawia 2 postaci stojące na zaśmieconej podłodze. W tle znajdują się ściany budynków. Pod jedną ze ścian stoi postać. Szkic jest w kolorystyce czarno‑białej z kolorowymi elementami na postaciach i na śmieciach. Pod szkicem znajduje się 5 linijek notatek, a z prawej strony jedna. Mniejszy szkic z lewej strony przedstawia 4 wielokąty o czerwonej ramie. W środku każdego z nich jest narysowana czarna, ukośna kratownica. Nad wielokątami znajdują się 2 czarne lampy. Tło jest w kolorze niebieskim. Pierwszy szkic po prawej stronie przedstawia 2 postaci stojące przed 3 czarnymi ścianami. Na każdej ścianie jest biała strzałka skierowana ku górze. Podłoga jest w jasnoniebieskim kolorze, a tło w ciemnoniebieskim z czerwonymi i niebieskimi kropkami. Nad szkicem jest napis: „Egmond 1995 analiza- szkice koncepcyjne” i liczba 3 w kółku. Drugi szkic po prawej stronie jest bardzo podobny do poprzedniego. Różni je tylko to, że jest jedna postać. Ma ona rękę podniesioną do góry. Trzeci szkic po prawej stronie rozpoczyna się od cyfry 1. Na niebieskim tle narysowane są czarne pionowe kreski. oraz przerywany kwadrat z ukośnymi kreskami. Nad szkicem znajduje się napis: „ew. nachylenie ścian, ew. połączenie”. Czwarty szkic po prawej stronie rozpoczyna się od cyfry 2a. Na niebieskim tle narysowane są czarne ukośne linie. Piąty szkic po prawej stronie rozpoczyna się od cyfry 2b. Na niebieskim tle narysowane są ukośne, przecinające się czarne linie. Pod szkicem znajdują się 2 linijki notatek.

RB3xPq2KXbUNV

Ilustracja przedstawia szkic koncepcyjny do realizacji spektaklu „Egmond” Davida Mameta. Składa się on z 15 mniejszych szkiców. Na górze ilustracji są 3 szkice bardzo do siebie podobne. Pierwszy z nich przedstawia ściany, nad którymi jest most. Na środku mostu, przy barierkach stoją 2 postaci. Tło jest w różnych odcieniach niebieskiego, a pozostałe elementy narysowane są czarnym narzędziem pisarskim na białej kartce. Pod spodem są 3 linijki notatek. Drugi szkic przedstawia oddalenie widoku na most. Zmieniła się tylko ustawienie jednej z postaci. Stoi bardziej z lewej strony. Pod szkicem są 3 linijki notatek. Trzeci szkic przedstawia jeszcze większe oddalenie. Pod nim również znajdują się 3 linijki notatek. Natomiast nad nim jest napis „Egmond 1995 scenografia” i liczba 4 w kółku. Pod pierwszym szkicem znajdują się cztery kolejne ułożone po dwa w dwóch kolumnach i oznaczone numeracją w kółkach: 1, 1b, 2, 2b. Szkic z numerem 1 przedstawia czarną ramkę kwadratu na czerwonym tle w cienkie przerywane poziome linie. W środku znajduje się niebieski prostokąt z czarną ramką i strzałką podwójnie zakończoną. Prostokąt jest ułożony równolegle do białych linii. Od prostokąta prostopadle odchodzą 2 małe, białe strzałki, jedna w górę, druga w dół. Pod spodem znajduje się napis „widownia”. Szkic z numerem 1b przedstawia czarną ramkę kwadratu na czerwonym tle w cienkie przerywane ukośne linie. W środku znajduje się niebieski prostokąt z czarną ramką i strzałką podwójnie zakończoną. Prostokąt jest ułożony równolegle do białych linii. Od prostokąta prostopadle odchodzą 2 małe, białe strzałki, jedna w lewy górny róg, druga w prawy dolny róg. Pod spodem znajduje się napis „widownia”. Szkic z numerem 2 przedstawia czarną ramkę kwadratu na czerwonym tle w cienkie przerywane pionowe linie. W środku znajduje się niebieski prostokąt z czarną ramką i strzałką podwójnie zakończoną. Prostokąt jest ułożony równolegle do białych linii. Od prostokąta prostopadle odchodzą 2 małe, białe strzałki, jedna w lewo, druga w prawo. Pod spodem znajduje się napis „widownia”. Szkic z numerem 2b przedstawia czarną ramkę kwadratu na czerwonym tle w cienkie przerywane ukośne linie. W środku znajduje się niebieski prostokąt z czarną ramką i strzałką podwójnie zakończoną. Prostokąt jest ułożony równolegle do białych linii. Od prostokąta prostopadle odchodzą 2 małe, białe strzałki, jedna w lewo po skosie, druga w prawo po skosie. Pod spodem znajduje się napis „widownia”. Pod drugim szkicem znajdują się cztery kolejne szkice, ułożone jeden pod drugim i oznaczone numeracją: 1, 2, 3, 4. Przedstawiają 2 kwadraty, które są oddalone od siebie oraz długi, niebieski prostokąt. Kwadraty mają czarną ramkę i białe ukośne linie wewnątrz. Tło jest w kolorze czerwonym. Poszczególne szkice różni jedynie ułożenie niebieskiego prostokąta. Na szkicu z numerem 1 prostokąt znajduje się przy dolnej krawędzi kwadratów. Na szkicu numer 2 znajduje się w połowie wysokości kwadratów. Na szkicu nr 3 znajduje się przy górnej krawędzi kwadratów. Na szkicu nr 4 znajduje się nad kwadratami. Pod trzecim szkicem znajdują się cztery szkice ułożone po dwa w dwóch kolumnach i oznaczone: A, B, C, D. Szkic A składa się z dwóch pionowych prostokątów oddalonych od siebie. W połowie ich wysokości znajduje się poziomy, niebieski prostokąt. Pionowe figury mają czarną ramkę i białe, ukośne linie wewnątrz. Niebieski prostokąt ma czarną ramkę, a w środku znajduje się pozioma strzałka podwójnie zakończona. Tło jest czerwone. Szkic B składa się z jednego pionowego prostokąta, w którego połowie wysokości znajduje się poziomy, niebieski prostokąt. Pionowa figura ma czarną ramkę i białe, ukośne linie wewnątrz. Niebieski prostokąt ma czarną ramkę, a w środku znajduje się pozioma strzałka skierowana w prawo. Tło jest czerwone. Szkic C jest bardzo podobny do szkicu B. Różni je jedynie długość niebieskiego prostokąta. Na szkicu C jest on krótszy. Szkic D  składa się z jednego pionowego prostokąta i jednego poziomego. Pionowa figura znajduje się z lewej strony obrazka, ma czarną ramkę i białe, ukośne linie wewnątrz. Pozioma figura jest z prawej strony ilustracji, w połowie jego wysokości. Jest koloru niebieskiego z czarną ramką, a w środku znajduje się czarna, pozioma strzałka skierowana w lewo. Tło jest czerwone.

R1QGejAOy0PN9

Ilustracja przedstawia Nautilus, okręt podwodny z filmu Richarda Fleischera „20 000 mil podmorskiej żeglugi”. Okręt podwodny znajduje się w wodzie. Jest w kolorach szaro‑zielono‑brązowym. Z lewej strony okrętu są okrągłe lampy świecące na kolor żółty. Z tyłu okrętu znajduje się koło, a przód jest wydłużony. Górna część jest przeszklona.

R1YBcCkgL0kh2

Ilustracja przedstawia szkic do filmu Richarda Fleischera „20 000 mil podmorskiej żeglugi” autorstwa Emile Kurie. Przedstawia scenę walki 3 mężczyzn z ośmiornicą. Mężczyźni są po lewej stronie ilustracji. Stoją na statku, dwóch z nich trzyma bosak skierowany w stronę ośmiornicy. Z prawej strony ilustracji znajduje się wielka ośmiornica, której macki wystają ze wzburzonej wody. Szkic jest narysowany czarnym narzędziem pisarskim na białej kartce.

RlPiNcBkeV90c

Ilustracja przedstawia Hotel Sidi Driss w Matmacie w Tunezji. Jest to rzeczywista lokalizacja akcji filmu „Gwiezdne Wojny” z 1977 roku. Na pierwszym planie, z lewej strony znajdują się 3 roboty w kolorze kremowym. 2 z nich są wysokie, a jeden niski. Na drugim planie, z prawej strony ilustracji znajduje się mężczyzna schodzący po schodach. Ma on blond włosy i ubrany jest w kremową bluzkę z długim rękawem i z czarnym pasem w talii, kremowe spodnie oraz kremowe buty. Przy schodach stoją niebieskie skrzynki, obok nich znajdują się kremowe rury i średniej wielkości przedmiot w kształcie koła. Jest on koloru piaskowego, a na środku znajdują się czarne elementy. Nad nim jest zielona roślinność. W tle ilustracji jest ściana budynku hotelowego w kolorze piaskowym. Na górze wykute są 2 otwory, a na dole znajdują się brązowe drzwi. Po lewej stronie ilustracji, za robotami, znajduje się zielona roślinność z żółtymi kwiatami oraz średniej wielkości zielona butla.

R1JFL7eGt28as

Ilustracja przedstawia szkic Sokoła Millenium i realizację scenografii do filmu „Gwiezdne Wojny” z 1977 roku, której autorem jest John Barry. Na górze ilustracji znajduje się szkic wykonany czarnym narzędziem pisarskim na białym tle. Jest to wnętrze Sokoła Millenium. Na szkicu znajduje się 5 postaci. Dolna ilustracja przedstawia realizację scenografii. Z prawej strony ilustracji znajduje się wieloosobowe miejsce do siedzenia w kształcie półkola oraz metalowy okrągły stół. W panelu nad miejscem do siedzenia jest wiele kolorowych, okrągłych lampek. Nad panelem, na ścianie, znajduje się wiele rur i oświetlenie białe oraz czerwone. Na środku ilustracji stoi średniej wielkości robot w jasnym kolorze. Z prawej strony ilustracji znajduje się duże, półokrągłe przejście.

R19EK2Muh8kRH

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Gwiezdne Wojny: część V - Imperium kontratakuje” z 1980 roku. Na obrazku są 4 postaci. Z lewej strony znajduje się postać w kolorze brązowym, która jest cała owłosiona. Obok niej stoi złoty robot, który ma świecące na żółto oczy. Na środku ilustracji jest postać kobiety o ciemnych włosach zaczesanych do tyłu. Ma ona na sobie jasne ubranie. Z prawej strony ilustracji znajduje się mężczyzna o krótkich włosach. Ma on na sobie czarne ubranie z białym fragmentem z przodu. W tle wnętrze statku kosmicznego: ściany i sufit z wieloma kolorowymi lampkami.

RTKFaNemgda2d

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Gwiezdne wojny: Skywalker. Odrodzenie” z 2019 roku. Jest to scena walki 2 osób w deszczu. Z lewej strony ilustracji stoi mężczyzna z dłuższymi, czarnymi włosami. Ma on na sobie czarne ubranie z peleryną. W prawej dłoni trzyma czerwony miecz świetlny, który skierowany jest ku górze. Z prawej strony ilustracji stoi kobieta z ciemnymi włosami zaczesanymi do tyłu. Ma ona na sobie jasne ubranie. Jej ręce są podniesione w górę, nad głową trzyma niebieski miecz świetlny. Postaci stoją na wzburzonej wodzie.

R1MTTcHP9HQzE

Ilustracja przedstawia koncepcję miasta do filmu „Batman” z 1989 roku, której autorem jest Anton Furst. Jest ona w kolorze czarno‑białym. Na ilustracji są wysokie budynki z oknami.

Rdu5HcK1U41U2

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Powrót Batmana” z 1992 roku. Na pierwszym planie, z prawej strony znajduje się postać odwrócona tyłem. Ma na sobie czarny, obcisły strój, a na głowę naciągnięty kaptur ze spiczastymi uszami. Po bokach, jak i w tle obrazka, znajdują się ciemne, wysokie budynki. W kilku oknach palą się światła. Na środku ilustracji, na ciemnym niebie przedstawiony jest jasny, okrągły znak świetlny, w którym jest czarny nietoperz z rozpostartymi skrzydłami.

R1FihSpV7mBt4

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Batman” z 1989 roku. Na ilustracji znajduje się czteropasmowa ulica w mieście z wysoką zabudową. Na jezdni jest dużo samochodów z zapalonymi światłami. Po bokach ulicy są chodniki, na których jest wiele osób. W oddali znajdują się znaki drogowe oraz sygnalizacje świetlne. Na ilustracji jest bardzo ciemno.

RC2vESHiPtH0J

Ilustracja przedstawia prace wykonywane przy modelu Titanica w skali 1:20. Na ilustracji znajduje się wielki kadłub statku w kolorach jasnoczerwonym, czarnym i białym. Z prawej strony ilustracji stoi rusztowanie, na którym są deski leżące na dwóch poziomach. Na deskach, które są niżej jest postawionych wiele przedmiotów. Za rusztowaniem stoi mężczyzna o krótkich, czarnych włosach. Ma na sobie brązową koszulkę z krótkim rękawem, ciemne, długie spodnie i brązowe buty. Po lewej stronie obrazka i na środku stoją 2 wysokie drabiny w kolorze pomarańczowo‑srebrnym. Przed drabiną, która jest na środku ilustracji, stoi drewniany, kwadratowy stół. Są na nim różne przedmioty. Na górze statku znajduje się postać, która ma ciemne włosy. Ubrana jest w jasną bluzkę z krótkim rękawem i niebieskie ogrodniczki. Kadłub statku znajduje się w wysokim pomieszczeniu. Podłoga jest w kolorze szarym, leży na niej dużo przedmiotów. Sufit jest w kremowym kolorze z brązowymi belkami, które są ułożone wzdłuż i w poprzek. Z sufitu zwisają 3 duże lampy. 2 z nich są włączone. Za kadłubem statku znajduje się kremowa ściana.

RoD4nSYxOXk5V

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Titanic” z 1997 roku. Na ilustracji jest wielki statek w kolorach: czarnym, białym i ugier. Ilustracja przedstawia scenę wchodzenia ludzi na statek. Część osób już na nim jest, inne dopiero wchodzą, a część stoi w kolejce. Ludzie, którzy wchodzą na statek idą po białych mostkach z barierkami, które są na różnych poziomach. Mostki na wyższych poziomach są połączone z budynkami w kolorach żółto‑brązowym na szarej konstrukcji. Na górze statku są 4 wysokie kominy w kolorach żółto‑czarnym oraz małe białe łódki. Z prawej strony ilustracji znajduje się pomarańczowy budynek z zieloną bramą i 4 oknami. Nad oknami są białe litery „WHITE ST”.

R1y5FbpAMPwub

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Ttanic” z 1997 roku, na którym znajduje się dwójka głównych bohaterów Rose i Jack. Na pierwszym planie, na środku ilustracji znajduje się mężczyzna siedzący na ciemnym fotelu. Jest on odwrócony tyłem. Ma krótkie włosy, ubrany jest w białą bluzkę z długim rękawem. Obok fotelu, po lewej stronie, stoi mały okrągły, drewniany stolik na jednej nodze. Mężczyzna trzyma obie dłonie na stoliku, na którym leżą kartki. Za stolikiem stoi kobieta. Ma długie, brązowe, kręcone włosy. Założony ma jasny szlafrok, a na jej szyi znajduje się naszyjnik. Nie ma butów, stoi gołymi stopami na wzorzystym dywanie, który jest na całej podłodze. Na drugim planie znajduje się kanapa z trzema poduszkami oraz 4 fotele. Na jednym z nich stoi obraz. W tle znajdują się brązowe ściany, które są bogato zdobione złotymi elementami. Na ścianach wiszą 3 złote kinkiety. Każdy kinkiet składa się z 3 żarówek i małych abażurów.

RbzfcZkvdDADj

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Hotel Grand Budapeszt” z 2014 roku. W czerwonym pomieszczeniu znajdują się 4 osoby. Na pierwszym planie, na środku siedzi kobieta i mężczyzna. Kobieta ma czerwoną czapkę z czarnym futrem przy głowie. Na futrze czapki ma złoty element. Kobieta ma na sobie czerwone rękawiczki i czerwony płaszcz z czarnymi, futrzanymi mankietami i kołnierzem. Na płaszczu znajdują się jasne wzory geometryczne. Spod płaszcza wystaje żółta spódnica w pomarańczowe wzory. Kobieta ma pomalowane usta na czerwono. Obok niej siedzi mężczyzna z wąsem o blond włosach. Ma na sobie białą koszulę z czarnymi guzikami i czarną muchę, granatową marynarkę i szare spodnie. Na klapach od marynarki znajdują się 2 złote elementy. Kobieta trzyma obie dłonie na prawej ręce mężczyzny, a on trzyma prawą dłoń na swojej prawej nodze, zaś lewą dotyka prawej dłoni kobiety. Po lewej stronie stoi mężczyzna z wąsem, który trzyma prawą rękę na złotej dźwigni. Ma on granatowe spodnie z pionowym czerwonym paskiem, dwurzędową granatową marynarkę zapinaną pod szyję ze złotymi guzikami i granatową czapkę z 2 złotymi paskami i złotym elementem na środku. Jego lewa ręka schowana jest za plecami. Na drugim planie stoi trzeci mężczyzna, który jest ubrany cały na granatowo. Na głowie ma czapkę ze złotym napisem „LOBBY BOY”. W prawej dłoni trzyma brązową walizkę, a lewą dłoń trzyma na wysokości swojego brzucha.

R1DQHqhLCTA9A

Ilustracja przedstawia zdjęcie Hotelu Grand Budapeszt z lat 30., wykorzystane w filmie o tym samym tytule. Na pierwszym planie znajduje się hotel, który jest w odcieniach różu. Dach hotelu jest niebieski, a drzwi wejściowe są żółte. Po bokach hotelu są 2 wieżyczki. Hotel składa się z 7 poziomów. W tle znajdują się białe drzewa iglaste.

RE1u8r4FPXYBZ

Ilustracja przedstawia makietę Hotelu Grand Budapeszt z lat 30. Na pierwszym planie znajduje się dwóch mężczyzn., którzy stoją na czerwonym dywanie. Mężczyzna po lewej stronie ma dłuższe, ciemne włosy. Ubrany jest w fioletowy garnitur, jasnofioletową koszulę, czarny krawat i brązowe buty. Mężczyzna z prawej strony ma krótkie ciemne włosy, wąsy i brodę. Ubrany jest w granatowy garnitur, czarną koszulę, bordowy krawat i czarne, błyszczące buty. Obaj mężczyźni rękoma wskazują na makietę Hotelu Grand Budapeszt, która znajduje się za nimi. Jest ona w odcieniach różu z białymi oknami i ciemnym dachem. Stoi na konstrukcji z brązowo‑szarej cegły. Przed głównym budynkiem hotelu znajduje się mniejszy budynek z zielonym dachem. Stoi on na metalowej, ażurowej konstrukcji.

RlktB94V98CSt

Ilustracja przedstawia część scenografii Allana Starskiego do filmu „Lista Schindlera” w reżyserii Stevena Spielberga w 1993 roku. Na fotografii znajdują się dwie szaro‑brązowe konstrukcje. Konstrukcja po lewej stronie, stoi dalej i  jest zadaszona. Jest do niej przystawiona długa, brązowa rampa. Obie konstrukcje są umiejscowione na podmokłym, zielonym terenie. Za nimi znajdują się 2 rzędy brązowych pachołków oraz zielona roślinność.

R10U6Na9zcFws

Ilustracja przedstawia kadr z filmu „Lista Schindlera” z widoczną dekoracją Ewy Braun z 1993 roku. Na ilustracji znajduje się dwóch mężczyzn w pomieszczeniu. Mężczyzna po lewej stronie siedzi na krześle przy biurku. Ma on krótkie włosy zaczesane do tyłu i duże zakola. Jego okrycie wierzchnie jest z długim rękawem. Na nosie ma okrągłe okulary. Jego ręce są skrzyżowane, a dłonie ukryte pod ramionami. Przed nim na biurku stoi maszyna do pisania, a dalej lampka. Za nim znajduje się dwudrzwiowa szafa, a na niej leżą segregatory. Nad szafą jest okno. Drugi mężczyzna opiera się dłońmi o biurko. Ma krótkie włosy zaczesane do tyłu. Ubrany jest w marynarkę, białą koszulę i wzorzysty krawat. Na klapie marynarki ma przypięty okrągły znaczek i białą poszetkę w kieszonce. Za nim znajduje się skrzynia, okno oraz na ścianie wisi tablica z przyczepionymi kartkami. Z sufitu zwisa lampa. W rogu pomieszczenia stoi szafa. Obok niej jest okno, wysokie biurko i okrągłe krzesło. Nad biurkiem wisi tablica z przyczepionymi kartkami. Kolorystyka ilustracji jest biało‑czarna.

R1DeE4jQi9Zrz

Fotografia przedstawia scenografię do sztuki Elektra. Na scenie znajdują się dwie harfy ustawione po obu jej stronach. W centralnej części wisi sfera, która przepuszcza światło z prawej strony. Scenografia utrzymana jest w ciemnych kolorach. Przy jednej z harf stoi młody mężczyzna, gra na instrumencie. Ubrany jest w długie czarne spodnie oraz szary t‑shirt. Kobieta stoi u dołu sfery i ją odsuwa.

RTszbbGhheBSE

Ilustracja przedstawia fotografię Wojciecha Plewińskiego. Znajduje się na niej scena z „Dziadów - dwanaście improwizacji według Mickiewicza” w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego w dniu 24.06.1995 roku w Starym Teatrze w Krakowie. Na fotografii jest 7 mężczyzn. Na pierwszym planie stoi wysoka rama na małych kółkach. Przechodzi przez nią jeden z mężczyzn. Ma na sobie dwurzędowy żakiet z ozdobnymi naramiennikami, długie spodnie z kantem i buty. Jego prawa ręka jest uniesiona w górę. Za nim stoi dwóch mężczyzn. Postać z lewej strony stoi bokiem i trzyma ramę. Ma na sobie długą marynarkę z ozdobnymi naramiennikami i długie spodnie. Postać z prawej strony ma biały szal pod szyją i marynarkę z przypiętym orderem. Po lewej stronie ramy, bokiem stoi mężczyzna ubrany w ozdobny frak. Obie dłonie trzyma na ramie. Po prawej stronie ramy stoi dwóch mężczyzn ubranych w takie same ozdobne fraki. Jeden z nich opiera się o ramę, a drugi trzyma ręce w kieszeniach. W tle znajduje się ściana z dwoma otworami. W otworze z lewej strony stoi mężczyzna w długim, luźnym ubraniu. Fotografia jest w kolorystyce czarno‑białej.

R105vgBXkcuPg

Ilustracja przedstawia kadr z opery „Dokręcanie śruby” Benjamina Brittena z 2016 roku. Na pierwszym planie znajdują się kobieta i chłopiec. Oboje siedzą na podłodze na szarych płytkach, kobieta z prawej, a chłopiec z lewej strony. Kobieta ma ciemne włosy upięte w kok, a przy twarzy wypuszczonych kilka loczków. Ma na sobie długą, czarną sukienkę z długim rękawem i dużym, białym kołnierzem. Jej ręce są opuszczone, trzyma w nich książkę. Chłopiec ma ciemne włosy, ubrany jest prawie cały na brązowo. Ma biały kołnierzyk, pod którym zawiązana jest czarna kokarda. Siedzi w siadzie skrzyżnym, przedramiona ma oparte o uda, a w dłoniach trzyma prostokątny przedmiot. Za nimi jest zabawkowy teatrzyk w stonowanych kolorach oraz 2 wysokie okna i dwie kolumny. W tle po prawej stronie znajduje się koń z kierownicą, pedałami i trzema kołami. Za koniem są otwarte wysokie drzwi. Stoi w nich młoda, ciemnowłosa kobieta w szarej długiej sukni i białym fartuszku. Na nogach ma brązowe buty. Za nią znajdują się wysokie schody.

R62fT5K7P8mwB

Fotografia autorstwa Nic Mineto przedstawia kadr z opery „Dokręcanie śruby” Benjamina Brittena w 2016 roku. Na pierwszym planie znajduje się brązowy stół, na którym leży kobieta. Ma ona ciemne włosy, ubrana jest tylko w szarą sukienkę bez rękawków. Lewą dłoń trzyma na krawędzi stołu, a gołe stopy zwisają poza stół. Za stołem stoi brązowe krzesło z jasnym obiciem. W tle jest czarna ściana i czarne schody, na których stoi kobieta tyłem do ściany. Ma ciemne włosy zaczesane do tyłu. Ma na sobie jasną bluzkę i kremowo‑brązowy żakiet w pionowe pasy oraz długą, brązową spódnice. Jej ręce są wyciągnięte w bok i dłonie dotykają ściany. Z prawej strony na ścianie znajduje się biały rysunek. Przedstawia on ludzika z kresek z długimi włosami.

R1ILeeqdufhEy

Ilustracja interaktywna przedstawia proces powstawania i kadry z filmu „John Wick: Rozdział 3 - Parabellum”. Składa się z 4 Ilustracji. Pierwsza to zrzut ekranu, który przedstawia program komputerowy ze szklanym budynkiem. W środku są schody i zarysy postaci. W tle znajduje się inny wysoki budynek z włączonymi światłami. Na zewnątrz jest ciemno. Druga ilustracja przedstawia ten sam szklany budynek, ale z innej strony. Na schodach oraz w głębi korytarza znajdują się postaci. W tle są wysokie budynki. W niektórych oknach budynków są zapalone światła. Na zewnątrz jest ciemno. Trzecia ilustracja przedstawia wnętrze szklanego budynku. Znajduje się w nim kilka postaci i jest stosunkowo ciemno. Czwarta ilustracja przedstawia inne pomieszczenie w szklanym budynku. Jest to korytarz, po którego dwóch stronach stoją gablotki z podświetlanymi czaszkami. Na końcu korytarza stoi postać w czarnych spodniach i kamizelce oraz białej koszuli. W tym pomieszczeniu również jest stosunkowo ciemno.

RmK7Dglurm726

Fotografia przedstawia przykład zastosowania technologii mapowania w projekcji scenicznej bohatera i wprowadzeniu efektów specjalnych, „Dedal – Ikar” autorstwa Lemieux Pilon 4D Art. Na pierwszym planie znajduje się postać w brązowym ubraniu. Na nią nałożona jest biała siatka. Z lewej strony ilustracji znajduje się niski pieniek drzewa, nad którym jest biała siatka. Z prawej strony ilustracji również znajduje się pieniek drzewa, nad którym jest biała siatka. Pod tą siatką stoi także mężczyzna w ubraniu w odcieniach brązu. Jego ręce są podniesione na wysokości łokci. Mężczyźni są w wysokim, pustym pomieszczeniu. Tło tej fotografii jest ciemne.

Bibliografia

• Hendrykowski M., Słownik terminów filmowych, Poznań 1994.

• Przestrzeń opery Polscy scenografowie XX i XXI wieku, strona MNK.

• Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. Krystyna Kubalska‑Sulkiewicz, Warszawa, 2003.

• Szmit‑Maud E., Iluzjonistyczne scenografie teatralne jako gatunek malarstwa dekoracyjnego, UMK.

• Strzelecki Z., Kierunki scenografii współczesnej, PWN, Warszawa 1970.

• KIPA - Wykaz praw i obowiązków grupy produkcyjnej, SCENOGRAF; http://kipa.pl/wp-content/uploads/2018/07/scenografia_01_scenograf-1.pdf [dostęp: 05.10.2021].

• Konsumpcja piękna i rekwizyty; http://ekrany.org.pl/historia_kina/konsumpcja-piekna-i-rekwizyty-personalne/?fbclid=IwAR3ERlVn5gywvj8t87YFnmfIk8Cj9iCRFQepYl1QPz8VH3fAsZgEr1fMRcU [dostęp: 05.10.2021].

• PROJEKT FILM: Rozmowy niekontrolowane; https://www.dwutygodnik.com/artykul/7404-projekt-film-rozmowy-niekontrolowane.html?fbclid=IwAR3b9iqmcohG7x7vqO58j-9Wc8aKyvYUAEvxixvLtQ41mElfQJn63LSzi7k [dostęp: 05.10.2021].

• Scenografia, charakteryzacja, kostiumy i aktorzy filmowi; https://edukacjamedialna.edu.pl/lekcje/scenografia-charakteryzacja-kostiumy-i-aktorzy/?fbclid=IwAR0xYaj_LXM11Lk3urSKBvQsDwWYt0mca3Jr_lZjKSldiIdLOiKVCILPRyk [dostęp: 05.10.2021].

• Scenografia polska; http://scenografiapolska.pl/ [dostęp: 05.10.2021].

• Spis nazwisk scenografów, w układzie alfabetycznym, projektujących dekoracje i kostiumy dla Starego Teatru od 1945 do 2014 roku; http://www.cyfrowemuzeum.stary.pl/osoby/scenografowie/5 [dostęp: 05.10.2021].

• Władcy przestrzeni – polscy scenografowie filmowi; https://culture.pl/pl/artykul/wladcy-przestrzeni-polscy-scenografowie-filmowi [dostęp: 05.10.2021].