I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:
1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;
II. Doskonalenie umiejętności plastycznych – ekspresja twórcza przejawiająca się w działaniach indywidualnych i zespołowych. Uczeń:
4) projektuje graficzne formy użytkowe (zaproszenie, okładka, plakat); kształtuje przestrzenne formy dekoracyjne i scenograficzne – indywidualnie i w zespole; umiejętności te wykorzystuje w przygotowywaniu imprez i uroczystości szkolnych, np. powiązanych z kalendarzem różnego typu świąt;
5) podejmuje próby integracji sztuk tworząc zespołowo teatr plastyczny (animacja form plastycznych w przestrzeni plus światło i dźwięk ) oraz realizując inne rodzaje kreacji z pogranicza plastyki i pokrewnych dziedzin jak pantomima, taniec, film animowany;
6) stosuje różnorodne techniki plastyczne (proste techniki graficzne, rzeźbiarskie, malarskie, elementy obrazowania cyfrowego fotograficznego i z wykorzystaniem wybranych graficznych programów komputerowych);
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:
8) zna i stosuje zasady prezentacji i upowszechniania dzieł zgodnie z prawem i etyką.
rozróżniać scenografię teatralną od scenografii filmowej;
rozpoznawać i nazywać elementy architektury teatralnej (kurtyna, rampa, widownia, loża);
wymieniać elementy obsługi scenografii (sztankiet, sznurownia, nadscenie);
wyjaśniać, na czym polega praca scenografa;
wymieniać rodzaje pomieszczeń, znajdujących się poza kulisami teatru, a także określić ich przeznaczenie.
m3795f2c779477414_0000000000031
Scenografia
Czym jest scenografia?
Scenografia to plastyczna oprawa przestrzeni, w której odbywa się przedstawienie teatralne, filmowe, operowe. Obejmuje zabudowę wnętrza sceny, dekoracje teatralne, oświetlenie, kostiumy i rekwizytyRekwizytrekwizyty.
Scenografia jest integralną częścią każdego widowiska. Wyróżnić możemy np. scenografie do spektaklu teatralnego, filmu, koncertu, festiwaluFestiwalfestiwalu, uroczystości, a także reklam.
Scenografia teatralna
m3795f2c779477414_0000000000045
classicmobile
Ćwiczenie 1
RiWDrNHHKb5a71
static
Ćwiczenie 1
RGO9T4jjJhMX11
m3795f2c779477414_0000000000067
Obejrzyj interaktywne zdjęcie sali teatralnej i zapoznaj się z nazwami wybranych elementów architektury teatralnej.
R1N8JAFP5pFaz1
A tak wygląda scena z perspektywy aktora. Przyjrzyj się tym elementom, które są niewidoczne z widowni, a które mają znaczenie przy technicznej obsłudze scenografii.
R1GZw9R5gDArv1
Zapoznaj się ze zdjęciami zrobionymi podczas przedstawienia. Klikając w oznaczone punkty, poznasz nazwy lub opisy wybranych elementów scenografii teatralnej.
RkiOT0VWJvoeG1
Zapoznaj się ze zdjęciami zrobionymi podczas przedstawienia. Klikając w oznaczone punkty, poznasz nazwy lub opisy wybranych elementów scenografii teatralnej.
R8Xv4W0lGdlRO1
Zapoznaj się ze zdjęciem zrobionym podczas przedstawienia. Klikając w oznaczony punkt, poznasz rodzaj efektu zastosowanego w zamieszczonej poniżej scenografii teatralnej.
RZgfzXtFYdLWP1
Scenografie teatralne tworzą przestrzeń i tło dla akcji spektaklu teatralnego. Architektura sceniczna, kostiumy i rekwizyty umożliwiają widzom rozpoznanie epoki, kręgu kulturowego, pomagają dookreślić postać bohatera, wskazując np. jego charakter, status społeczny czy zawód.
m3795f2c779477414_0000000000081
classicmobile
Ćwiczenie 2
R1UoiS0gd30Bc1
static
Ćwiczenie 2
ROfBuFr1pQW6H1
m3795f2c779477414_0000000000082
m3795f2c779477414_0000000000089
Scenograf i scenografia
Osoba odpowiedzialna za zaprojektowanie i stworzenie oprawy dla danego rodzaju widowiska to scenograf. Jest nim plastyk, który posługuje się wieloma środkami i technikami, np. malarskimi, rzeźbiarskimi, multimedialnymi.
Zobacz, jak wygląda wizualizacjaWizualizacjawizualizacja sceny z tłem plastycznym do spektaklu Otello. Projekt, w formie przestrzennego modelu, wykonał w 1895 roku scenograf Marcel Jambon.
Rl4aZNY2VqwCe1
Zobacz, jak wygląda projekt sceny do spektaklu Przytulaki. Porównaj go ze zdjęciem dokumentującym przedstawienie.
m3795f2c779477414_0000000000098
R1ZYwALFJ51kB1
R2eEGabcMH8op1
m3795f2c779477414_0000000000112
Projekt scenografii, wykonany techniką komputerową, i zdjęcie z przedstawienia pokazują przestrzeń podobną do pokoju zabaw lub interaktywnej galerii sztuki współczesnej dla dzieci. Przytulne i kolorowe otoczenie zaprojektowano tak, by dzieci czuły się w nim bezpiecznie.
Przyjrzyj się projektom rekwizytów do spektaklu Przytulaki, wykonanym za pomocą narzędzi programu komputerowego.
Porównaj je z wykonanymi rekwizytami widocznymi na zdjęciu dokumentującym przedstawienie.
R1d8Eqb6nO6FX1
R1Pls79clXC0C1
R1Ku4LjA69rwV1
R3SIo5uKQsw7c1
m3795f2c779477414_0000000000121
classicmobile
Ćwiczenie 3
R3XWyUdBDuZEL1
static
Ćwiczenie 3
m3795f2c779477414_0000000000133
Scenografia teatralna
Za kulisamiKulisykulisami teatru znajdują się dodatkowe pomieszczenia, w których przechowuje się materiały potrzebne do przygotowania scenografii, wykonania charakteryzacji.
Zapoznaj się w z terminami perukarniaPerukarniaperukarnia i rekwizytorniaRekwizytorniarekwizytornia, a nastepnie rozwiąż ćwiczenie.
classicmobile
Ćwiczenie 4
R1Er4uQ5sdUK61
static
Ćwiczenie 4
Oglądając przedstawienia teatralne, zauważamy, że w jednych spektaklach scenografiaScenografiascenografia jest bardzo rozbudowana, złożona z wielu rekwizytów, dynamicznej oprawy świetlnej i bogatych kostiumów, a w innych minimalistyczna. Może się także zdarzyć, że koncepcja reżysera związana z wyobrażeniem scenografii obejmuje jedynie samych aktorów i oświetlenie.
m3795f2c779477414_0000000000147
classicmobile
Ćwiczenie 5
RYo9zA0Fjf9ob1
static
Ćwiczenie 5
RgoRxxTtsgqIp1
m3795f2c779477414_0000000000150
Znaczącymi elementami scenografii są rekwizyty, czyli przedmioty sceniczne, którymi aktor manipuluje w czasie gry. Obok pełnienia funkcji ilustracyjnej (jako element teatralnego wnętrza) są one w znaczący sposób związane z akcją sztuki.
Poniżej zamieszczono zdjęcie fotela będącego nie tylko elementem aranżacji teatralnego wnętrza, lecz także rekwizytem.
m3795f2c779477414_0000000000164
classicmobile
Ćwiczenie 6
R1McsX51BbzFC1
static
Ćwiczenie 6
R1Ht2sOuudaIR1
m3795f2c779477414_0000000000165
m3795f2c779477414_0000000000179
classicmobile
Ćwiczenie 7
RfKr8rJWwLj3V1
Odpowiedz na pytanie. Jaką rolę w grze aktorskiej odgrywają rekwizyty? Możliwe odpowiedzi: 1. utrudniają jego pracę, 2. pomagają w odegraniu roli, 3. nie mają wpływu na grę.
Odpowiedz na pytanie. Jaką rolę w grze aktorskiej odgrywają rekwizyty? Możliwe odpowiedzi: 1. utrudniają jego pracę, 2. pomagają w odegraniu roli, 3. nie mają wpływu na grę.
Zdecyduj co jest prawdą, a co fałszem. Rekwizyty teatralne mogą być autentycznymi przedmiotami lub atrapami, czyli ich imitacjami. Przyjrzyj się zdjęciu i odgadnij, czy przedstawione na nim jedzenie, będące teatralnym rekwizytem, jest autentyczne, czy też jest jego imitacją.
Prawda
Fałsz
Autentyczne jedzenie
□
□
Atrapa
□
□
Źródło: online skills.
static
Ćwiczenie 7
RsRkMSh01oeNv1
m3795f2c779477414_0000000000181
We współczesnych sztukach teatralnych duże znaczenie odgrywa symboliczna, umowna koncepcja elementów scenograficznych. Oznacza to, że rekwizyt nie musi być wierną imitacją przedmiotu – można zastosować symbol będący znakiem, przedmiotem, pojęciem zastępującym inne przedmioty lub pojęcia. Symboliczne użycie elementów scenografii wprowadza do spektaklu tajemnicę, niedopowiedzenia, wieloznaczności. Konieczność samodzielnego nadawania znaczeń uruchamia wyobraźnię widza.
m3795f2c779477414_0000000000224
Tworzenie interaktywne
Polecenie 1
Obejrzyj zdjęcie przedstawiające wnętrze zaaranżowane za pomocą umownych elementów scenograficznych. Jeden z uczniów, nie znając zamysłu scenografa, tak zinterpretował ich znaczenie:
Akcja spektaklu dzieje się w ogrodzie zoologicznym. Jesteśmy w ptaszarni. Opiekun sali opowiada, że na ekspozycji widzimy kilkanaście mew, że są to doskonali lotnicy, że w powietrzu potrafią szybować i wirować, a latając, pokonują długie dystanse. A te mewy nawet nie poruszają skrzydłami....
RyAELMLaGwbH81
Zastanów się, co jeszcze mogą symbolizować przedstawione na zdjęciu elementy scenografii. Pamiętaj, że każdy może mieć zupełnie inny pomysł. Opisz go kilkoma zdaniami.
RVk1VXXIP98HC
Polecenie 2
Zaprojektuj mapę nieba do scenografii teatralnej za pomocą narzędzi programu Mini Paint.
Możesz zainspirować się poniżej zamieszczonymi fotografiami.
R1bC5anjyPCSR1
RBKcgZe4OTH6e1
Ryz4REnngNw2o1
RCEJ5McRX3X6B1
Projekt mapy nieba:
R1WeXxTCzczJ71
Polecenie 3
Wymień materiały i narzędzia, za pomocą których wykonasz scenografię do spektaklu Gwiezdna podróż klasycznymi technikami plastycznymi.
R1EfnNkVvkgF3
Polecenie 4
Za pomocą narzędzi programu Mini Paint zaprojektuj plakat informujący o spektaklu Gwiezdna podróż.
R1WeXxTCzczJ71
Polecenie 5
Za pomocą narzędzi programu Mini Paint zaprojektuj zaproszenie na spektakl Gwiezdna podróż.
R1WeXxTCzczJ71
m3795f2c779477414_0000000000248
Słownik pojęć
Festiwal
Festiwal
impreza artystyczna, często cykliczna i połączona z konkursem, prezentująca utwory, wykonawców z różnych dziedzin sztuki.
Kulisy
Kulisy
część teatru za sceną, niewidoczna dla widzów.
Perukarnia
Perukarnia
warsztat, w którym wykonywane są peruki, czyli nakrycia głowy wykonane z włosów naturalnych lub sztucznych, z już ułożoną fryzurą.
Rekwizyt
Rekwizyt
przedmiot potrzebny w przedstawieniu teatralnym lub na planie filmowym, związany z akcją sztuki albo filmu.
Rekwizytornia
Rekwizytornia
pomieszczenie wykorzystywane do gromadzenia i przechowywania rekwizytów.
Scenografia
Scenografia
plastyczna oprawa przestrzeni, w której odbywa się przedstawienie teatralne, filmowe, operowe. Obejmuje zabudowę wnętrza sceny, dekoracje teatralne, oświetlenie, kostiumy i rekwizyty.