E-materiały do kształcenia zawodowego

Planowanie zmianowania roślin uprawnych

ROL.04. Prowadzenie produkcji rolniczej – rolnik 601003

ROL.04. Prowadzenie produkcji rolniczej – technik rolnik 314207

ROL.04. Prowadzenie produkcji rolniczej – technik agrobiznesu 331402

bg‑lime

Schemat zmianowania roślin na glebach lekkich i zwięzłych

MAPA INTERAKTYWNA

3

Spis treści

  1. Płodozmian w systemie czteropolowym zaplanowany na glebie lekkiejPłodozmian w systemie czteropolowym zaplanowany na glebie lekkiej

  2. Płodozmian w systemie pięciopolowym zaplanowany na glebie zwięzłejPłodozmian w systemie pięciopolowym zaplanowany na glebie zwięzłej

Przy planowaniu płodozmianu ważny jest typ gleby, na jakim jest planowany – większość roślin uprawnych ma określone wymagania. Ważne jest również, jakie warunki glebowe uprawiane rośliny po sobie pozostawią.

W prawidłowo zaplanowanym płodozmianie rośliny pobierające dużo składników pokarmowych wymieniają się z roślinami o niskich wymaganiach, rośliny z głębokim systemem korzeniowym z roślinami płytko ukorzeniającymi się, rośliny pozostawiające dużo resztek pożniwnych z roślinami bez resztek pożniwnych, a rośliny strukturotwórcze z tymi, które niszczą strukturę gleby.

1
bg‑green

1. Płodozmian w systemie czteropolowym zaplanowany na glebie lekkiej

1
  1. Odczytaj z mapy, jakie rośliny zaplanowano w płodozmianie w kolejnych latach.

  2. Przeanalizuj, jakie następstwo roślin zachodzi w obrębie jednego pola.

  3. Za pomocą znaczników (kliknij w ikonkę pinezki z plusem w prawym dolnym rogu mapy) zaproponuj alternatywne płodozmiany.

R1epLlhJZyyOv1
Mapa interaktywna dotycząca czteropolówki. Grafika przedstawia tereny uprawne, które zostały podzielone na cztery pola.
W pierwszym roku (rok dwa tysiące dwudziesty trzeci) pole pierwsze należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się (na przykład pszenicą, jęczmieniem, ziemniakami), roślinami bez resztek pożniwnych (na przykład ziemniakami, lnem) lub roślinami niszczącymi strukturę gleby (na przykład kukurydzą, ziemniakami, burakami cukrowymi). Pole drugie należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach (na przykład lnem, gryką, żytem, owsem). Pole trzecie należy obsiać roślinami z głębokim systemem korzeniowym (na przykład burakami cukrowymi, rzepakiem, roślinami bobowatymi), roślinami strukturotwórczymi (na przykład roślinami bobowatymi) lub roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych (na przykład roślinami bobowatymi). Pole czwarte należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach.
W drugim roku (rok dwa tysiące dwudziesty czwarty) pole pierwsze należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach. Pole drugie należy obsiać roślinami z głębokim systemem korzeniowym, roślinami strukturotwórczymi lub roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych. Pole trzecie należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach. Pole czwarte należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się, roślinami bez resztek pożniwnych lub roślinami niszczącymi strukturę gleby.
W trzecim roku (rok dwa tysiące dwudziesty piąty) pole pierwsze należy obsiać roślinami z głębokim systemem korzeniowym, roślinami strukturotwórczymi lub roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych. Pole drugie należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach. Pole trzecie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się, roślinami bez resztek pożniwnych lub roślinami niszczącymi strukturę gleby. Pole czwarte należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach.
W czwartym roku (rok dwa tysiące dwudziesty szósty) pole pierwsze należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach. Pole drugie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się, roślinami bez resztek pożniwnych lub roślinami niszczącymi strukturę gleby. Pole trzecie należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach. Pole czwarte należy obsiać roślinami z głębokim systemem korzeniowym, roślinami strukturotwórczymi lub roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych.
Mapa Czteropolówka – płodozmian w systemie czteropolowym zaplanowany na glebie lekkiej
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RJDDhBTzLWf6K1
Rośliny – płodozmian w systemie czteropolowym zaplanowany na glebie lekkiej
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Mapa interaktywna dotycząca czteropolówki. Grafika przedstawia tereny uprawne, które zostały podzielone na cztery pola.

W pierwszym roku (rok dwa tysiące dwudziesty trzeci) pole pierwsze należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się (na przykład pszenicą, jęczmieniem, ziemniakami), roślinami bez resztek pożniwnych (na przykład ziemniakami, lnem) lub roślinami niszczącymi strukturę gleby (na przykład kukurydzą, ziemniakami, burakami cukrowymi).
Pole drugie należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach (na przykład lnem, gryką, żytem, owsem).
Pole trzecie należy obsiać roślinami z głębokim systemem korzeniowym (na przykład burakami cukrowymi, rzepakiem, roślinami bobowatymi), roślinami strukturotwórczymi (na przykład roślinami bobowatymi) lub roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych (na przykład roślinami bobowatymi).
Pole czwarte należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach.

W drugim roku (rok dwa tysiące dwudziesty czwarty) pole pierwsze należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach.
Pole drugie należy obsiać roślinami z głębokim systemem korzeniowym, roślinami strukturotwórczymi lub roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych. Pole trzecie należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach.
Pole czwarte należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się, roślinami bez resztek pożniwnych lub roślinami niszczącymi strukturę gleby.

W trzecim roku (rok dwa tysiące dwudziesty piąty) pole pierwsze należy obsiać roślinami z głębokim systemem korzeniowym, roślinami strukturotwórczymi lub roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych. Pole drugie należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach.
Pole trzecie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się, roślinami bez resztek pożniwnych lub roślinami niszczącymi strukturę gleby.
Pole czwarte należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach.

W czwartym roku (rok dwa tysiące dwudziesty szósty) pole pierwsze należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach. Pole drugie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się, roślinami bez resztek pożniwnych lub roślinami niszczącymi strukturę gleby.
Pole trzecie należy obsiać roślinami o niskich wymaganiach.
Pole czwarte należy obsiać roślinami z głębokim systemem korzeniowym, roślinami strukturotwórczymi lub roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych.

Pod mapą interaktywną znajduje się plansza z roślinami podzielonymi na różne kategorie.

Rośliny okopowe to: buraki cukrowe i ziemniaki.
Zboża ozime to: pszenica ozima, żyto ozime i jęczmień ozimy.
Zboża jare to: pszenica jara, owies jary, jęczmień jary, żyto jare oraz jęczmień ozimy.
Rośliny bobowate grubonasienne to: groch, łubin, wyka, soja, bobik.
Rośliny bobowate drobnonasienne to: koniczyna, seradela, lucerna i esparceta.
Rośliny przemysłowe to: rzepak, len i słonecznik.
Poplony i plony wtórne to: łubin, wyka, gorczyca i facelia.

Bazując na przytoczonych informacjach, wykonaj następujące polecenia:

R3rethCoTm8g9
Ćwiczenie 1
Wymień wszystkie rośliny, które mają niskie wymagania glebowe.
RBXD7c5QsM9eF
Ćwiczenie 2
Wskaż właściwe dokończenie zdania. Do roślin bobowatych grubonasiennych zaliczają się:
R1pEvGlWA2fSi

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2
bg‑green

2. Płodozmian w systemie pięciopolowym zaplanowany na glebie zwięzłej

1
  1. Odczytaj z mapy, jakie rośliny zaplanowano w płodozmianie w kolejnych latach.

  2. Przeanalizuj, jakie następstwo roślin zachodzi w obrębie jednego pola.

  3. Za pomocą znaczników (kliknij w ikonkę pinezki z plusem w prawym dolnym rogu mapy) zaproponuj alternatywne płodozmiany.

RZBDZPkET9Vkj1
Mapa interaktywna dotycząca pięciopolówki. Grafika przedstawia tereny uprawne, które zostały podzielone na pięć pól.
W pierwszym roku (rok dwa tysiące dwudziesty trzeci) pole pierwsze należy obsiać roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych (na przykład burakami cukrowymi, pszenicą jarą, pszenicą ozimą, kukurydzą, rzepakiem), roślinami z głębokim systemem korzeniowym (na przykład burakami cukrowymi, rzepakiem, roślinami bobowatymi) lub roślinami niszczącymi strukturę glebową (na przykład kukurydzą, ziemniakami, burakami cukrowymi). Pole drugie należy obsiać roślinami strukturotwórczymi (na przykład roślinami bobowatymi), roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych (na przykład roślinami bobowatymi) lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym (na przykład burakami cukrowymi, rzepakiem, roślinami bobowatymi). Pole trzecie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się (na przykład pszenicą, jęczmieniem, ziemniakami) lub roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych (na przykład burakami cukrowymi, pszenicą jarą, pszenicą ozimą, kukurydzą, rzepakiem). Pole czwarte należy obsiać roślinami strukturotwórczymi (na przykład roślinami bobowatymi), roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych (na przykład roślinami bobowatymi) lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym (na przykład burakami cukrowymi, rzepakiem, roślinami bobowatymi). Pole piąte należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się (na przykład pszenicą, jęczmieniem, ziemniakami).
W drugim roku (rok dwa tysiące dwudziesty czwarty) pole pierwsze należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym. Pole drugie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się lub roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych. Pole trzecie należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym. Pole czwarte należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się. Pole piąte należy obsiać roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych, roślinami z głębokim systemem korzeniowym lub roślinami niszczącymi strukturę glebową.
W trzecim roku (rok dwa tysiące dwudziesty piąty) pole pierwsze należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się lub roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych. Pole drugi należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym. Pole trzecie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się. Pole czwarte należy obsiać roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych, roślinami z głębokim systemem korzeniowym lub roślinami niszczącymi strukturę glebową. Pole piąte należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym.
W czwartym roku (rok dwa tysiące dwudziesty szósty) pole pierwsze należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym. Pole drugie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się. Pole trzecie należy obsiać roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych, roślinami z głębokim systemem korzeniowym lub roślinami niszczącymi strukturę glebową. Pole czwarte należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym. Pole piąte należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się lub roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych.
W piątym roku (rok dwa tysiące dwudziesty siódmy) pole pierwsze należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się. Pole drugie należy obsiać roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych, roślinami z głębokim systemem korzeniowym lub roślinami niszczącymi strukturę glebową. Pole trzecie należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym. Pole czwarte należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się lub roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych. Pole piąte należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym.
Mapa Pięciopolówka – płodozmian w systemie pięciopolowym zaplanowany na glebie zwięzłej
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R6zWSoAPv1pqA1
Rośliny – płodozmian w systemie pięciopolowym zaplanowany na glebie zwięzłej
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Mapa interaktywna dotycząca pięciopolówki. Grafika przedstawia tereny uprawne, które zostały podzielone na pięć pól.

W pierwszym roku (rok dwa tysiące dwudziesty trzeci) pole pierwsze należy obsiać roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych (na przykład burakami cukrowymi, pszenicą jarą, pszenicą ozimą, kukurydzą, rzepakiem), roślinami z głębokim systemem korzeniowym (na przykład burakami cukrowymi, rzepakiem, roślinami bobowatymi) lub roślinami niszczącymi strukturę glebową (na przykład kukurydzą, ziemniakami, burakami cukrowymi).
Pole drugie należy obsiać roślinami strukturotwórczymi (na przykład roślinami bobowatymi), roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych (na przykład roślinami bobowatymi) lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym (na przykład burakami cukrowymi, rzepakiem, roślinami bobowatymi).
Pole trzecie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się (na przykład pszenicą, jęczmieniem, ziemniakami) lub roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych (na przykład burakami cukrowymi, pszenicą jarą, pszenicą ozimą, kukurydzą, rzepakiem).
Pole czwarte należy obsiać roślinami strukturotwórczymi (na przykład roślinami bobowatymi), roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych (na przykład roślinami bobowatymi) lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym (na przykład burakami cukrowymi, rzepakiem, roślinami bobowatymi).
Pole piąte należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się (na przykład pszenicą, jęczmieniem, ziemniakami).

W drugim roku (rok dwa tysiące dwudziesty czwarty) pole pierwsze należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym.
Pole drugie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się lub roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych.
Pole trzecie należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym.
Pole czwarte należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się. Pole piąte należy obsiać roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych, roślinami z głębokim systemem korzeniowym lub roślinami niszczącymi strukturę glebową.

W trzecim roku (rok dwa tysiące dwudziesty piąty) pole pierwsze należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się lub roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych.
Pole drugie należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym.
Pole trzecie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się.
Pole czwarte należy obsiać roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych, roślinami z głębokim systemem korzeniowym lub roślinami niszczącymi strukturę glebową.
Pole piąte należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym.

W czwartym roku (rok dwa tysiące dwudziesty szósty) pole pierwsze należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym.
Pole drugie należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się.
Pole trzecie należy obsiać roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych, roślinami z głębokim systemem korzeniowym lub roślinami niszczącymi strukturę glebową.
Pole czwarte należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym.
Pole piąte należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się lub roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych.

W piątym roku (rok dwa tysiące dwudziesty siódmy) pole pierwsze należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się.
Pole drugie należy obsiać roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych, roślinami z głębokim systemem korzeniowym lub roślinami niszczącymi strukturę glebową. 
Pole trzecie należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym.
Pole czwarte należy obsiać roślinami płytko ukorzeniającymi się lub roślinami pobierającymi dużo składników pokarmowych.
Pole piąte należy obsiać roślinami strukturotwórczymi, roślinami pozostawiającymi dużo resztek pożniwnych lub roślinami z głębokim systemem korzeniowym.

Pod mapą interaktywną znajduje się plansza z roślinami podzielonymi na różne kategorie.

Rośliny okopowe to: buraki cukrowe i ziemniaki.
Zboża ozime to: pszenica ozima, żyto ozime i jęczmień ozimy.
Zboża jare to: pszenica jara, owies jary, jęczmień jary, żyto jare oraz jęczmień ozimy.
Rośliny bobowate grubonasienne to: groch, łubin, wyka, soja, bobik.
Rośliny bobowate drobnonasienne to: koniczyna, seradela, lucerna i esparceta.
Rośliny przemysłowe to: rzepak, len i słonecznik.
Poplony i plony wtórne to: łubin, wyka, gorczyca i facelia.

Bazując na przytoczonych informacjach, wykonaj następujące polecenia:

R1HARh4AtRhzw
Ćwiczenie 1
Wymień wszystkie rośliny, które mają głęboki system korzeniowy.
RwSbvuGJUKUnt
Ćwiczenie 2
Wskaż właściwe dokończenie zdania. Do roślin przemysłowych zaliczają się:
R1ZRA1B9edc6h

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane ćwiczenia