1882 – rozpoczęcie budowy świątyni „Sagrada Família” Antonio Gaudiego w Barcelonie
1890‑1910 – ramowy okres secesji w sztuce europejskiej
1907 – śmierć Stanisława Wyspiańskiego
1910‑1918 – początki modernizmu na ziemiach polskich, okres zwany Młodą Polską
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela
R1JoO2uU4wy9q
Scenariusz zajęć do pobrania.
Scenariusz zajęć do pobrania.
I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:
1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;
2) rozróżnia cechy i rodzaje kompozycji w naturze oraz w sztukach plastycznych (odnajduje je w dziełach mistrzów, a także w tworach i zjawiskach przyrody); tworzy różnorodne układy kompozycyjne na płaszczyźnie i w przestrzeni (kompozycje otwarte i zamknięte, rytmiczne, symetryczne, statyczne i dynamiczne); ustala właściwe proporcje poszczególnych elementów kompozycyjnych, umiejętnie równoważy kompozycję, wykorzystując kształt i kontrast form;
II. Doskonalenie umiejętności plastycznych – ekspresja twórcza przejawiająca się w działaniach indywidualnych i zespołowych. Uczeń:
1) w zadaniach plastycznych interpretuje obserwowane przedmioty, motywy i zjawiska, stosując środki wyrazu zgodnie z własnym odczuciem; w wyższych klasach podejmuje również próby rysunkowego studium z natury;
6) stosuje różnorodne techniki plastyczne (proste techniki graficzne, rzeźbiarskie, malarskie, elementy obrazowania cyfrowego fotograficznego i z wykorzystaniem wybranych graficznych programów komputerowych);
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:
4) wymienia, rozpoznaje i charakteryzuje najważniejsze obiekty kultury wizualnej w Polsce, wskazuje ich twórców;
5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów;
6) rozumie i charakteryzuje na wybranych przykładach z różnych dziedzin pojęcie stylu w sztuce.
Nauczysz się
charakteryzować zagadnienia secesji w Polsce i w Europie;
rozpoznawać ważne kierunki w sztuce przełomu XIX i XX wieku;
identyfikować kluczowe postacie i motywy przedstawione w tekstach kultury.
Secesja
Niezwykle charakterystyczny i dekoracyjny styl w sztuce zwany secesją występował stosunkowo krótko, tylko około 20 lat, pomiędzy 1890 a 1910 rokiem. Królująca w sztuce secesji płynna, falująca, asymetryczna linia pojawiała się w dziełach malarskich, graficznych, w architekturze i przedmiotach wzornictwaWzornictwowzornictwa użytkowego (np. meblach, lampach, tapetach). Pojawiały się bogate ornamentyOrnamentornamenty, oparte na motywach roślinnych i zwierzęcych, często o znaczeniu symbolicznym.
Słowo „secesja” z łacińskiego oznacza „odłączenie”, co sugeruje, że ówcześni twórcy poszukiwali nowoczesnego, odrębnego od przeszłości, stylu. We Francji styl ten przyjął nazwę Art Nouveau (czytaj: art nuwo), co znaczy „nowa sztuka”. Nurt ten wywarł duży wpływ na sztuki użytkowe: dekoratorstwo, architekturę wnętrz, kowalstwo, meblarstwo, jubilerstwo czy nawet produkcję szkła artystycznego. Bardzo rozwinęła się też w tamtym okresie moda damska. Kobiety nosiły bogato zdobione suknie, broszki w kształcie owadów, wyszukane w kształcie kapelusze z elementami motywów kwiatów.
RHDQrFysTMStW1
Ilustracja interaktywna przedstawia Lampę Tiffany. Tiffany to amerykański artysta, tworzący głównie dzieła ze szkła i wyroby jubilerskie w stylu secesji. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Ikoną secesyjnego wzornictwa stały się wyroby Louisa Tiffany’ego, które wykonywane były ze szkła witrażowego. Artysta miał swoją pracownię w Nowym Jorku, skąd jego ręcznie kreowane wyroby wysyłane były na cały świat. Dzisiaj tak bardzo styl Tiffany’ego zakorzenił się w kulturze, że nawet niewykonane w warsztacie nowojorskiego artysty lampy nazywane są stylem Tiffany.
Ilustracja interaktywna przedstawia Lampę Tiffany. Tiffany to amerykański artysta, tworzący głównie dzieła ze szkła i wyroby jubilerskie w stylu secesji. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Ikoną secesyjnego wzornictwa stały się wyroby Louisa Tiffany’ego, które wykonywane były ze szkła witrażowego. Artysta miał swoją pracownię w Nowym Jorku, skąd jego ręcznie kreowane wyroby wysyłane były na cały świat. Dzisiaj tak bardzo styl Tiffany’ego zakorzenił się w kulturze, że nawet niewykonane w warsztacie nowojorskiego artysty lampy nazywane są stylem Tiffany.
Lampa Louisa Tiffany, online-skills, CC BY 3.0
Początkowo secesja pojawiała się w malarstwie i grafice, odznaczając się asymetryczną, wijącą się linią. Kontur obwodził płaskie plamy koloru.
R1AS2lnguieoq
Ilustracja interaktywna przedstawia dzieło Alfonsa Mucha pt. „Savonnerie de Bagnolet”. Artysta przedstawił profilem kobietę w długich rudych włosach. Po zaznaczeniu kursorem myszy grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Czech Alfons Mucha zaliczany jest do jednych z najbardziej fascynujących osobowości przełomu wieków XIX i XX. Artysta dążył do połączenia wszystkich dziedzin sztuki w jedno: zajmował się nie tylko rysunkiem, malarstwem i grafiką, ale także rzeźbą, biżuterią, architekturą wnętrz i sztuką użytkową. Jego wyjątkowe, charakterystyczne kompozycje dotarły do bardzo szerokiego grona odbiorców zapewniając artyście sławę i uznanie po dzień dzisiejszy. Projektował opakowania, kalendarze, okazjonalne druki, plakaty, ilustracje w czasopismach i książkach, które powielane były w milionach egzemplarzy. Jego prace przesycone są bogactwem ornamentów, wyrazistą, wykaligrafowaną linią. Ulubionym motywem Muchy były zachwycające kobiety z rozwianymi włosami i powłóczystymi sukniami, które dzisiaj są znakiem rozpoznawczym jego stylu. Dorobek artystyczny Alfonsa Muchy przez jakiś czas był synonimem secesji, a współcześnie stanowi źródło inspiracji dla kolejnych pokoleń artystów.
Ilustracja interaktywna przedstawia dzieło Alfonsa Mucha pt. „Savonnerie de Bagnolet”. Artysta przedstawił profilem kobietę w długich rudych włosach. Po zaznaczeniu kursorem myszy grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Czech Alfons Mucha zaliczany jest do jednych z najbardziej fascynujących osobowości przełomu wieków XIX i XX. Artysta dążył do połączenia wszystkich dziedzin sztuki w jedno: zajmował się nie tylko rysunkiem, malarstwem i grafiką, ale także rzeźbą, biżuterią, architekturą wnętrz i sztuką użytkową. Jego wyjątkowe, charakterystyczne kompozycje dotarły do bardzo szerokiego grona odbiorców zapewniając artyście sławę i uznanie po dzień dzisiejszy. Projektował opakowania, kalendarze, okazjonalne druki, plakaty, ilustracje w czasopismach i książkach, które powielane były w milionach egzemplarzy. Jego prace przesycone są bogactwem ornamentów, wyrazistą, wykaligrafowaną linią. Ulubionym motywem Muchy były zachwycające kobiety z rozwianymi włosami i powłóczystymi sukniami, które dzisiaj są znakiem rozpoznawczym jego stylu. Dorobek artystyczny Alfonsa Muchy przez jakiś czas był synonimem secesji, a współcześnie stanowi źródło inspiracji dla kolejnych pokoleń artystów.
Alfons Mucha, „Savonnerie de Bagnolet”, Prywatna kolekcja, wikimedia.org, domena publiczna
Stopniowo poszukiwania artystów przeniosły się na rzemiosło artystyczne oraz architekturę. Za najbardziej dojrzałe prace architektury secesyjnej uznaje się spektakularne budowle hiszpańskiego architekta Antonio Gaudiego.
Rv6VIFs2bkGUN1
Ilustracja interaktywna przedstawia Świątynię Pokutną Świętej Rodziny - La Sagrada Familia. Jest to secesyjny kościół w Barcelonie w Katalonii o statusie bazyliki mniejszej, uważany za główne osiągnięcie projektanta Antoniego Gaudíego. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Secesyjny kościół zaprojektowany przez Antonio Gaudiego jest zachwycającą, niesamowicie skomplikowaną budowlą. Jego konstrukcja miała sprawiać wrażenie jednego, wielkiego organizmu. Budowę rozpoczęto w 1882 roku i nie zdołano ukończyć do dzisiaj. Hiszpański architekt zmarł wpadając pod tramwaj, gdy ukończono dopiero jedną z fasad bazyliki.
Ilustracja interaktywna przedstawia Świątynię Pokutną Świętej Rodziny - La Sagrada Familia. Jest to secesyjny kościół w Barcelonie w Katalonii o statusie bazyliki mniejszej, uważany za główne osiągnięcie projektanta Antoniego Gaudíego. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Secesyjny kościół zaprojektowany przez Antonio Gaudiego jest zachwycającą, niesamowicie skomplikowaną budowlą. Jego konstrukcja miała sprawiać wrażenie jednego, wielkiego organizmu. Budowę rozpoczęto w 1882 roku i nie zdołano ukończyć do dzisiaj. Hiszpański architekt zmarł wpadając pod tramwaj, gdy ukończono dopiero jedną z fasad bazyliki.
La Sagrada Familia, Świątynia Pokutna Świętej Rodziny, 1882 (rozpoczęcie budowy), Barcelona, online-skills, CC BY 3.0
R17hCXZ1KqsNZ1
Ilustracja interaktywna przedstawia detal architektoniczny autorstwa Antonio Gaudi. Antoni Gaudi to hiszpański architekt i inżynier secesyjny słynący z wyjątkowych projektów, tercjarz franciszkański, Sługa Boży Kościoła katolickiego. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Żmudne prace nad dokończeniem projektu są bardzo pracochłonne, gdyż każdy detal jest wykonywany osobno i podobnie jak w naturze, niepowtarzalny.
Ilustracja interaktywna przedstawia detal architektoniczny autorstwa Antonio Gaudi. Antoni Gaudi to hiszpański architekt i inżynier secesyjny słynący z wyjątkowych projektów, tercjarz franciszkański, Sługa Boży Kościoła katolickiego. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Żmudne prace nad dokończeniem projektu są bardzo pracochłonne, gdyż każdy detal jest wykonywany osobno i podobnie jak w naturze, niepowtarzalny.
Antonio Gaudi, detal architektoniczny, online-skills, CC BY 3.0
Przesycone dekoracyjnymi detalamiDetaldetalami rzeźbiarskimi i unikające kątów prostych budynki zaskakują bogactwem występujących form. Ozdobność uzyskiwano dzięki ornamentom, zdobieniom, które projektowano, obserwując świat roślin i zwierząt. Według niektórych historyków sztuki to właśnie flora inspirowała secesyjnych artystów do stosowania wijącej się, nieregularnej, naturalnej linii, zdaniem innych – płynna forma i linia secesji wywoływała zainteresowanie motywami roślinnymi. Secesja zaliczana jest jako jeden z pierwszych nurtów modernistycznych – do kierunków, które poszukiwały odrębnego, ponadczasowego, niezależnego stylu przyszłości.
Polscy artyści, podobnie jak i zachodni, zrzeszali się, aby razem tworzyć nową sztukę. Największe zasługi przypisywane są Towarzystwu Artystów Polskich Sztuka. Należeli do niego tacy artyści jak Stanisław Wyspiański, Jacek Malczewski, Teodor Axentowicz czy Józef Mehoffer. Natchnienie dla artystów tego pokolenia stanowiła przyroda, przyglądano się barwnym, giętkim roślinom i zwierzętom, podziwiano ich niepowtarzalną, zachwycającą budowę. W secesyjne prace wplatano wizerunki ptaków (np:. łabędzie, pawie, sowy) oraz płazy i owady (np.: żaby, ważki).
Motywy roślinne
Secesyjne zainteresowanie motywami roślinnymi budziło się wraz z nowymi odkryciami nauk biologicznych. Możliwość dokładnego oglądania detali rośliny pod mikroskopem sprawiło, że dostrzeżono estetykę nie tylko kwiatu czy jego owocu, ale także nasion. Natchnienie dla twórców dekoracji stanowiła też bogata symbolika niektórych roślin. Najczęściej pojawiały się motywy kwiatu lilii, irysa, kasztanowca, róży, słonecznika, nasturcji lub maku. Artyści najchętniej stosowali w swoich pracach kompozycję pionową, inaczej mówiąc wertykalnąWertykalizmwertykalną – do tego założenia idealnie pozowały smukłe, wysokie łodygi słoneczników lub lilii. Czerpano bardzo wiele z dekoracyjnej sztuki japońskiej, szkicowano egzotyczne rośliny i przenoszono na grunt malarstwa, rzeźby, rzemiosła artystycznego. W Polsce hołdowano rodzinnym, występującym w naszym kraju odmianom kwiatów, rzadziej sięgano do egzotyki i fauny dalekowschodniej. Rewelacyjnym przykładem fascynacji naturą jest Zielnik Stanisława Wyspiańskiego, w którym artysta gromadził rysunkowe kopie roślin z jego najbliższego otoczenia. Zebrane motywy służyły jako inspiracja do wykonywania malarskich lub rzeźbiarskich zdobień.
R1hVGvFkUbqWZ1
Ilustracja przedstawia szkic roślin wraz z opisami. Opisy zrobione są własnoręcznie ołówkiem przez Stanisława Wyspiańskiego.
Stanisław Wyspiański, „Kwiaty” (tzw. Zielnik), 1896-1897, wyspianski.mnw.art.pl, CC BY 3.0
R8sl6GFnbhgKf1
Ilustracja interaktywna przedstawia karton do polichromii w kościele Franciszkanów w Krakowie pt. „Róże” autorstwa Stanisława Wyspiańskiego. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Dorobek artystyczny Stanisława Wyspiańskiego jest bardzo szeroki: zajmował się nie tylko sztukami wizualnymi, ale także literaturą, teatrem. Często wybierał jako materiał do szkicowania pastel, tworząc portrety przyjaciół, dzieci czy pejzaże. Malował za pomocą płaskich, pastelowych plam barwnych, obwiedzionych silnym, kaligraficznym konturem, co podkreśla linearność, płynność jego prac. Wykonał także wiele projektów witraży i wnętrz, np. do kościoła Mariackiego w Krakowie.
Ilustracja interaktywna przedstawia karton do polichromii w kościele Franciszkanów w Krakowie pt. „Róże” autorstwa Stanisława Wyspiańskiego. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Dorobek artystyczny Stanisława Wyspiańskiego jest bardzo szeroki: zajmował się nie tylko sztukami wizualnymi, ale także literaturą, teatrem. Często wybierał jako materiał do szkicowania pastel, tworząc portrety przyjaciół, dzieci czy pejzaże. Malował za pomocą płaskich, pastelowych plam barwnych, obwiedzionych silnym, kaligraficznym konturem, co podkreśla linearność, płynność jego prac. Wykonał także wiele projektów witraży i wnętrz, np. do kościoła Mariackiego w Krakowie.
Stanisław Wyspiański, Róże – karton do polichromii w kościele Franciszkanów w Krakowie, 1895, wikimedia.org, domena publiczna
Motywy zwierzęce w sztuce secesyjnej
Charakterystycznym elementem stylu secesyjnego jest linia – falista, esowata, kapryśna, asymetryczna. Artyści poszukiwali inspiracji nie tylko w świecie roślin, równie chętnie sięgali po motywy zwierzęce. Efekty ich poszukiwań twórczych pojawiły się we wszystkich dziedzinach sztuki – w malarstwie, grafice, rzeźbie, a nawet w architekturze oraz w formie przedmiotów codziennego użytku. Fasady budynków, witraże, meble, lampy, ceramika, a nawet biżuteria były zdobione ornamentami stylizowanymi na motyle, ważki, motyle, pawie, w których artyści widzieli walory barwne, zachwycały ich możliwości dekoracyjne zwierzęcych kształtów oraz ich symbolika. Walory dekoracyjne pawi wykorzystał James Whistler we wnętrzu zaprojektowanej przez siebie Pawiej Sali oraz Alexander Fisher w projekcie kinkietu.
R1LaOn1pNWFER
Ilustracja przedstawia zdjęcie pomieszczenia nazwanego „Pawia sala”, która jest pracą Jamesa Whistlera. Pomieszczenie jest obszerne i posiada bogato zdobione ściany ornamentami na bocznych ścianach oraz dużym wizerunkiem pawia widocznym na ścianie głównej. Malunek ścienny przedstawia dwa pawie brodzące po wodzie. Pawie są koloru biało-złotego i są przedstawione na czarnej ścianie. Pod malowidłem widoczny jest kominek oraz meblościanka, na której ustawione są talerze, oraz wazy.
James Whistler, „Pawia sala”, 1876-77, Freer Gallery of Art,Washington, consumentcocktail.com, CC BY 3.0
R1SRcs2d4zCDy
Ilustracja przedstawia fotografię kinkietu - ozdoby, w której można umieścić świece, bądź inne oświetlenie. Kinkiet ma kolor miedziany. W centrum widoczny jest niebieski paw, który dumnie prezentuje swój złoty ogon z niebiesko-zielonymi pawimi oczami. Paw stoi na czymś co kształtem przypomina maszkaron. Po obu stronach pawia widoczne są inskrypcje.
Alexander Fisher, „Kinkiet”, 1899, Victoria & Albert Museum, Londyn, wikimedia.org, CC BY 2.0
Szczególnie chętnie sięgano po motyw ważki, w którym widziano secesyjny ideał. Poza delikatnością owada i urokiem opalizowanych skrzydeł, ważka zwracała uwagę swoim krótkim życiem, w czym doszukiwano się symboliki ulotności życia. Często pojawiała się jako motyw w witrażowych lampach Louisa Tiffany’ego. Ważkę zamieścił na swoim obrazie Dziwny ogród także Józef Mehoffer
RYMc6BtklEWpO
Ilustracja przedstawia fotografię z widoczną repliką lampy Tiffanyego. Lampa ma kształt stożka w różnych odcieniach złotego, zielonego i niebieskiego. Góra lampy zawiera białe szkło oraz czarne okablowanie. Lampa jest ozdobiona zielonymi wizerunkami ważek, które lecą po niebieskim niebie.
Louis Tiffany, replika lampy artysty, wikimedia.org, CC BY-SA 2.5
RlGQxdAASunJM
Ilustracja przedstawia pracę Józefa Mehoffera pt. „Dziwny ogród”. Obraz ukazuje kobietę wraz z dwójką dzieci. Kobieta to ciemnowłosa, młoda osoba, prawdopodobnie matka dwójki dzieci. Ubrana jest w długą niebieską suknię, na głowie ma niebieski kapelusz. W oczy rzuca się złoty medalion zawieszony na jej szyi. Kobieta stoi pod drzewem i ręką sięga po jabłko. Obok kobiety widoczne jest nagie dziecko, które trzyma w dłoniach czerwone kwiaty. Za kobietą widoczna jest dziewczynka ubrana w białą sukienkę oraz czerwony kubraczek. W górnej części dzieła, obok kobiety z dziećmi przelatuje duża ważka.
Józef Mehoffer , „Dziwny ogród”, 1903, Muzeum Narodowe w Warszawie, wikimedia.org, domena publiczna
Architektura korzystała z motywów zwierzęcych w dekoracjach fasady. Zazwyczaj były to węże, jaszczurki, a nawet fantastyczne stwory. Na budynku Pawilonu Secesji w Wiedniu została zamieszczona jaszczurka, która swoim falisto‑podłużnym kształtem nawiązuje do cech stylu.
RmuFP4QsfvVdA
Ilustracja przedstawia detal widoczny na elewacji Pawilonu Secesji Wiedeńskiej. Detal przedstawia jaszczurkę, której autorem jest Josef Maria Olbrich. Jaszczurka jest koloru srebrnego i schodzi po ścianie. Obok jaszczurki widoczne są złote ornamenty.
Pawilon Secesji Wiedeńskiej, proj. Joseph Maria Olbrich, 1898-1899, Wiedeń, josephscissorhands.blogspot.com, CC BY 3.0
Zadania
R1EnIhUkICUqA
Ćwiczenie 1
W którym wieku zaczęły pojawiać się pierwsze budowle secesyjne? Możliwe odpowiedzi: 1. W XIX wieku, 2. W XX wieku, 3. W XXI wieku
W którym wieku zaczęły pojawiać się pierwsze budowle secesyjne? Możliwe odpowiedzi: 1. W XIX wieku, 2. W XX wieku, 3. W XXI wieku
W którym wieku zaczęły pojawiać się pierwsze budowle secesyjne?
W XIX wieku
W XX wieku
W XXI wieku
R1I1zbKxsvIXh
Ćwiczenie 2
Wymień poznane dzieła Alfonsa Muchy.
Wymień poznane dzieła Alfonsa Muchy.
RryD5bxCFol8Z
Ćwiczenie 3
Przyporządkuj definicje do podanych określeń. Ornament Możliwe odpowiedzi: 1. dążenie do podkreślania w kompozycji pracy linii pionowych, 2. sztuka projektowania przedmiotów codziennego użytku, 3. motyw zdobniczy Wzornictwo Możliwe odpowiedzi: 1. dążenie do podkreślania w kompozycji pracy linii pionowych, 2. sztuka projektowania przedmiotów codziennego użytku, 3. motyw zdobniczy Wertykalizm Możliwe odpowiedzi: 1. dążenie do podkreślania w kompozycji pracy linii pionowych, 2. sztuka projektowania przedmiotów codziennego użytku, 3. motyw zdobniczy
Przyporządkuj definicje do podanych określeń. Ornament Możliwe odpowiedzi: 1. dążenie do podkreślania w kompozycji pracy linii pionowych, 2. sztuka projektowania przedmiotów codziennego użytku, 3. motyw zdobniczy Wzornictwo Możliwe odpowiedzi: 1. dążenie do podkreślania w kompozycji pracy linii pionowych, 2. sztuka projektowania przedmiotów codziennego użytku, 3. motyw zdobniczy Wertykalizm Możliwe odpowiedzi: 1. dążenie do podkreślania w kompozycji pracy linii pionowych, 2. sztuka projektowania przedmiotów codziennego użytku, 3. motyw zdobniczy
Przyporządkuj definicje do podanych określeń.
motyw zdobniczy, dążenie do podkreślania w kompozycji pracy linii pionowych, sztuka projektowania przedmiotów codziennego użytku
Ornament
Wzornictwo
Wertykalizm
RcNqrwtTnEM2U
Ilustracja przedstawia lampę Tiffany’ego, którą przedstawia ważkę.
Ilustracja do ćwiczenia 6, online-skills, CC BY 3.0
R1K9vm3LTLe8C
Ćwiczenie 4
Wyjaśnij pojęcie: wertykalizm.
Wyjaśnij pojęcie: wertykalizm.
Przyjrzyj się powyżej przedstawionej fotografii. Jaki motyw pojawia się na lampie Tiffany’ego?
Motyw roślinny
Motyw symetrii
Motyw zwierzęcy
R1XiwkdppG2lj
Ilustracja przedstawia okładkę, na której znajdują się pomarańczowo-czerwone kwiaty z zielonymi łodygami i liśćmi. W górnej części okładki znajduje się zapis: ROMANTIC PASTORAL, ART NOUVEAU COLLECTION.
Ilustracja do ćwiczenia 7, online-skills, CC BY 3.0
R13Z6El9lhgiG
Ćwiczenie 5
Porównaj motyw symetrii z motywem roślinnym i wskaż podobieństwa oraz różnice.
Porównaj motyw symetrii z motywem roślinnym i wskaż podobieństwa oraz różnice.
Jakie określenia można przypisać powyższej grafice?
Asymetria
Linearność
Geometryzacja
Rg63pfTRdJNj6
Ćwiczenie 6
Wymień cechy twórczości secesyjnej.
Wymień cechy twórczości secesyjnej.
RitFvZuFJgteX
Ćwiczenie 7
Które z określeń nie pasuje do nurtu secesji? Możliwe odpowiedzi: 1. Art Nouveau, 2. Abstrakcjonizm, 3. Wczesny modernizm
Które z określeń nie pasuje do nurtu secesji? Możliwe odpowiedzi: 1. Art Nouveau, 2. Abstrakcjonizm, 3. Wczesny modernizm
Które z określeń nie pasuje do nurtu secesji?
Art Nouveau
Abstrakcjonizm
Wczesny modernizm
Polecenie 1
Zapoznałeś się z twórczością ważnych postaci nurtu secesji. Wśród Polaków bardzo ważne miejsce w historii wczesnego modernizmu zajmuje Stanisław Wyspiański, który wiele inspiracji czerpał z natury. Kopiując ołówkiem lub pastelami otaczające go rośliny, tworzył Zielnik, rodzaj szkicownika z motywami roślinnymi.
Podejmij próbę stworzenia własnego ornamentu z motywami ze świata przyrody dowolną techniką na kartce formatu A4 lub za pomocą programu miniPaint, bazując na zbiorach Wyspiańskiego i własnych obserwacjach natury.
R1WeXxTCzczJ71
Uruchom wyobraźnię i zaplanuj ilustrację do mitologicznej przygody Odyseusza, Syzyfa lub Achillesa. Opowiedz, który epizod z życia bohatera został przez Ciebie wybrany i jaką masz wizję plastyczną. Poproś kogoś z klasy o jej zrealizowanie.
Uruchom wyobraźnię i zaplanuj ilustrację do mitologicznej przygody Odyseusza, Syzyfa lub Achillesa. Opowiedz, który epizod z życia bohatera został przez Ciebie wybrany i jaką masz wizję plastyczną. Poproś kogoś z klasy o jej zrealizowanie.
Źródło: ViliusL, GNU GENERAL PUBLIC LICENSE Version 3, 29 June 2007 Copyright (C) 2007 Free Software Foundation, Inc. <http://fsf.org/> Everyone is permitted to copy and distribute verbatim copies of this license document, but changing it is not allowed..
m09af757292f447d8_0000000000211
Słownik pojęć
Detal
Detal
Drobny element pełniący funkcję architektoniczną lub dekoracyjną.
Ornament
Ornament
Motyw zdobniczy, szczególnie rozwijany w stylu secesji. Projektując go czerpano inspirację z przyrody: ze świata zwierząt i roślin.
Wertykalizm
Wertykalizm
Charakterystyczna zasada kompozycyjna dzieła sztuki polegająca na jego rozbudowaniu wzwyż lub na szczególnym podkreśleniu jego linii pionowych.
Wzornictwo
Wzornictwo
Dział przemysłu zajmujący się projektowaniem wzorów dla produkcji masowej, np. projektowaniem mebli, lamp, tapet, obiektów użytku codziennego.
Źródło:
https://encyklopedia.pwn.pl/
Galeria dzieł sztuki
RqueWcIaP92vA1
Ilustracja przedstawia profil kobiety w długich, rudych włosach. Na obrazie znajduje się napis SAVONNERIE DE BAGNOLET ALFRED SCHWEIZER.
Alfons Mucha, „Savonnerie de Bagnolet”, Prywatna kolekcja, wikimedia.org, domena publiczna
R1hVGvFkUbqWZ1
Ilustracja przedstawia szkic roślin wraz z opisami. Opisy zrobione są własnoręcznie ołówkiem przez Stanisława Wyspiańskiego.
Stanisław Wyspiański, „Kwiaty” (tzw. Zielnik), 1896-1897, wyspianski.mnw.art.pl, CC BY 3.0
R1NLw8QZDdenm1
Ilustracja przedstawia karton do polichromii w kościele Franciszkanów w Krakowie pt. „Róże” autorstwa Stanisława Wyspiańskiego. Dorobek artystyczny Stanisława Wyspiańskiego jest bardzo szeroki: zajmował się nie tylko sztukami wizualnymi, ale także literaturą, teatrem. Często wybierał jako materiał do szkicowania pastel, tworząc portrety przyjaciół, dzieci czy pejzaże. Malował za pomocą płaskich, pastelowych plam barwnych, obwiedzionych silnym, kaligraficznym konturem, co podkreśla linearność, płynność jego prac. Wykonał także wiele projektów witraży i wnętrz, np. do kościoła Mariackiego w Krakowie.
Stanisław Wyspiański, „Róże” – karton do polichromii w kościele Franciszkanów w Krakowie, 1895, Wikiemdia. CC BY 3.0
R1AP4j6yS2cIt1
Ilustracja przedstawia kobietę w kusej sukni. Ma ona długie, czerwone włosy. Jej poza sugeruje taniec, stoi na palcach, głowę ma odchyloną do tyłu.
Ilustracja przedstawia plakat w stylu secesyjnym, który w ozdobnej ramie ma zapisane ROMANTIC PASTORAL ART NOUVEAU COLLECTION. Poniżej ramy znajdują się rysunki kwiatów w barwach pomarańczowo-czerwonych
Plakat w stylu secesyjnym, online-skills, CC BY 3.0
R1LaOn1pNWFER
Ilustracja przedstawia zdjęcie pomieszczenia nazwanego „Pawia sala”, która jest pracą Jamesa Whistlera. Pomieszczenie jest obszerne i posiada bogato zdobione ściany ornamentami na bocznych ścianach oraz dużym wizerunkiem pawia widocznym na ścianie głównej. Malunek ścienny przedstawia dwa pawie brodzące po wodzie. Pawie są koloru biało-złotego i są przedstawione na czarnej ścianie. Pod malowidłem widoczny jest kominek oraz meblościanka, na której ustawione są talerze, oraz wazy.
James Whistler, „Pawia sala”, 1876-77, Freer Gallery of Art,Washington, consumentcocktail.com, CC BY 3.0
R1SRcs2d4zCDy
Ilustracja przedstawia fotografię kinkietu - ozdoby, w której można umieścić świece, bądź inne oświetlenie. Kinkiet ma kolor miedziany. W centrum widoczny jest niebieski paw, który dumnie prezentuje swój złoty ogon z niebiesko-zielonymi pawimi oczami. Paw stoi na czymś co kształtem przypomina maszkaron. Po obu stronach pawia widoczne są inskrypcje.
Alexander Fisher, „Kinkiet”, 1899, Victoria & Albert Museum, Londyn, wikimedia.org, CC BY 2.0
RYMc6BtklEWpO
Ilustracja przedstawia fotografię z widoczną repliką lampy Tiffanyego. Lampa ma kształt stożka w różnych odcieniach złotego, zielonego i niebieskiego. Góra lampy zawiera białe szkło oraz czarne okablowanie. Lampa jest ozdobiona zielonymi wizerunkami ważek, które lecą po niebieskim niebie.
Louis Tiffany, replika lampy artysty, wikimedia.org, CC BY-SA 2.5
RlGQxdAASunJM
Ilustracja przedstawia pracę Józefa Mehoffera pt. „Dziwny ogród”. Obraz ukazuje kobietę wraz z dwójką dzieci. Kobieta to ciemnowłosa, młoda osoba, prawdopodobnie matka dwójki dzieci. Ubrana jest w długą niebieską suknię, na głowie ma niebieski kapelusz. W oczy rzuca się złoty medalion zawieszony na jej szyi. Kobieta stoi pod drzewem i ręką sięga po jabłko. Obok kobiety widoczne jest nagie dziecko, które trzyma w dłoniach czerwone kwiaty. Za kobietą widoczna jest dziewczynka ubrana w białą sukienkę oraz czerwony kubraczek. W górnej części dzieła, obok kobiety z dziećmi przelatuje duża ważka.
Józef Mehoffer , „Dziwny ogród”, 1903, Muzeum Narodowe w Warszawie, wikimedia.org, domena publiczna
RmuFP4QsfvVdA
Ilustracja przedstawia detal widoczny na elewacji Pawilonu Secesji Wiedeńskiej. Detal przedstawia jaszczurkę, której autorem jest Josef Maria Olbrich. Jaszczurka jest koloru srebrnego i schodzi po ścianie. Obok jaszczurki widoczne są złote ornamenty.
Pawilon Secesji Wiedeńskiej, proj. Joseph Maria Olbrich, 1898-1899, Wiedeń, josephscissorhands.blogspot.com, CC BY 3.0
Bibliografia
Gabriele Fahr‑Becker, Secesja: album, Konemann, Konigswinter 2004.
Jan Tomkowski, Secesja, Instytut Badań Literackich PAN: Fundacja Akademia Humanistyczna, Warszawa 2008.
Karin Sagner, Secesja, Świat Książki, Warszawa 2007.
Stephan Tschudi Madsen, Art nouveau, Wydawnictwa Artystyczne i filmowe, Warszawa 1977.
