BAZA WIEDZY GRY EDUKACYJNEJ

Co to jest SSH?

SSH (Secure Shell) to protokół sieciowy zapewniający bezpieczny dostęp i zarządzanie urządzeniami przez sieć. Pozwala na szyfrowanie danych, co umożliwia bezpieczne logowanie, transfer plików i wykonanie poleceń na zdalnych maszynach. SSH zastąpił mniej bezpieczne protokoły, takie jak Telnet, i oferuje zaawansowane funkcje, w tym uwierzytelnianie za pomocą kluczy kryptograficznych oraz tworzenie bezpiecznych tuneli dla przekazywania danych. 

Co to jest QoS?

QoS (Quality of Service) to termin używany w telekomunikacji i sieciach komputerowych do opisania priorytetowania określonych rodzajów danych w sieci. Głównym celem QoS jest zapewnienie lepszej jakości transmisji dla określonych rodzajów ruchu sieciowego. Jest to szczególnie ważne w przypadku aplikacji wymagających dużej przepustowości lub niskiego opóźnienia, takich jak strumieniowanie wideo, gry online czy VoIP (Voice over Internet Protocol). QoS pozwala administratorom sieci na zarządzanie przepustowością i opóźnieniami, aby zapewnić najlepszą możliwą jakość usług dla różnych typów ruchu sieciowego. Na przykład w sieci firmowej ruch związany z połączeniami głosowymi może mieć wyższy priorytet niż zwykły ruch internetowy, co zapewnia lepszą jakość rozmów telefonicznych. Implementacja QoS może być realizowana na różnych poziomach, w tym na routerach, przełącznikach oraz na poziomie oprogramowania systemów końcowych. Metody QoS obejmują takie techniki, jak kształtowanie ruchu (traffic shaping), kontrola przeciążenia, zarządzanie kolejkowaniem oraz priorytetowanie określonych typów pakietów danych.

Co to jest POST?

POST (Power‑On Self‑Test) to procedura diagnostyczna wykonywana przez komputer lub serwer telekomunikacyjny przy każdym uruchomieniu. Jest to pierwszy etap procesu bootowania, który sprawdza podstawowe komponenty sprzętowe urządzenia, aby upewnić się, że wszystkie niezbędne elementy działają poprawnie przed załadowaniem systemu operacyjnego. W trakcie POST system może sprawdzać pamięć RAM, procesory, karty graficzne, urządzenia wejściowe/wyjściowe oraz inne podstawowe komponenty systemu. Jeśli POST wykryje jakiś problem, urządzenie zwykle sygnalizuje to za pomocą serii dźwięków (kodów beep) lub wiadomości wyświetlanej na ekranie monitora. W zależności od wyniku POST komputer może kontynuować proces uruchamiania, zatrzymać się, aby pozwolić na rozwiązanie problemu, lub w niektórych przypadkach całkowicie zablokować uruchomienie systemu do czasu usunięcia usterki.

Na czym polegają ataki „zero‑dayˮ?

Ataki „zero‑dayˮ to groźne incydenty cybernetyczne wykorzystujące luki w oprogramowaniu, na które nie ma jeszcze dostępnych łatek ani środków obronnych. Te ataki są trudne do wykrycia i stanowią duże ryzyko dla organizacji, ponieważ atakujący mogą uzyskać dostęp do systemów, kraść dane lub wprowadzać malware, zanim zostaną podjęte odpowiednie środki obronne. Aby zminimalizować ryzyko ataków „zero‑dayˮ, organizacje muszą stosować najlepsze praktyki w zakresie bezpieczeństwa, monitorować sieci oraz regularnie aktualizować oprogramowanie i systemy. Przygotowanie na wypadek ataków „zero‑dayˮ jest kluczowe w dzisiejszym środowisku informatycznym.

Co to jest RAID?

RAID (Redundant Array of Independent Disks) to technologia stosowana w systemach przechowywania danych, która polega na łączeniu wielu dysków twardych w celu zwiększenia wydajności, niezawodności lub dostępnej przestrzeni. RAID umożliwia redundancję danych i poprawę wydajności poprzez równoczesne operacje odczytu i zapisu na wielu dyskach. Jest stosowany w serwerach, systemach przechowywania danych i innych środowiskach, aby zwiększyć bezpieczeństwo i wydajność przechowywanych danych. Istnieje wiele różnych poziomów RAID, każdy z własnymi cechami i zaletami.

Co to jest Telnet?

Telnet to protokół komunikacyjny używany do zdalnego dostępu i kontroli urządzeń lub komputerów przez sieć. Pozwala użytkownikom logować się na zdalne systemy, uruchamiać komendy i zarządzać nimi, jak gdyby byli bezpośrednio podłączeni do tych systemów. Protokół Telnet przesyła dane w postaci tekstu, co ułatwia zdalną administrację, ale nie zapewnia szyfrowania danych, co może stanowić ryzyko w niezaufanych sieciach. W takich przypadkach zaleca się stosowanie bardziej bezpiecznych protokołów, takich jak SSH. Telnet jest powszechnie używany w celu zdalnego logowania się na serwery, routery, przełączniki i inne urządzenia sieciowe.

Co to jest DHCP?

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) to sieciowy protokół komunikacyjny używany w sieciach IP (Internet Protocol), który automatyzuje proces przydzielania, zarządzania i zwalniania adresów IP urządzeniom w sieci. Kiedy urządzenie (np. komputer, drukarka, smartfon) łączy się z siecią, DHCP automatycznie przydziela mu unikalny adres IP, który umożliwia komunikację z innymi urządzeniami w sieci oraz dostęp do Internetu. Oprócz adresu IP, DHCP może dostarczać urządzeniom inne konfiguracje, takie jak adres bramy domyślnej, adresy serwerów DNS (Domain Name System) oraz inne ustawienia sieciowe. Dzięki DHCP administratorzy sieci mogą łatwiej zarządzać adresacją IP w dużych sieciach, gdyż eliminuje to konieczność ręcznego przypisywania adresów każdemu urządzeniu. DHCP zapewnia również unikalny adres IP każdemu urządzeniu w sieci i aktualizuje te adresy w miarę potrzeb, co pomaga w zapobieganiu konfliktom adresów IP.

Co to jest OSPF?

(Open Shortest Path First) jest protokołem dynamicznego routingu używanym wewnątrz pojedynczego systemu autonomicznego. Jest to protokół stanu łącza, co oznacza, że każde urządzenie (router) tworzy mapę całej topologii sieci i na tej podstawie oblicza najkrótszą ścieżkę do każdego węzła. OSPF jest szeroko stosowany w dużych sieciach korporacyjnych i ISP (Internet Service Providers) ze względu na jego skalowalność i wydajność.

Co to jest BGP?

BGP (Border Gateway Protocol) jest protokołem używanym do routingu między różnymi systemami autonomicznymi, co jest typowe na przykład w Internecie. Jest to protokół ścieżki wektorowej, który umożliwia routerom komunikację informacji o dostępności i dojściu do różnych sieci. BGP jest kluczowy dla działania Internetu, umożliwiając wymianę informacji routingowych między dużymi sieciami i dostawcami usług internetowych.

Co to jest RIP?

RIP (Routing Information Protocol) jest jednym z najstarszych protokołów dynamicznego routingu, używanym w mniejszych sieciach. Jest to protokół wektora odległości, który używa liczby skoków jako metryki do wyznaczania najlepszej ścieżki do danego węzła w sieci. Ze względu na swoje ograniczenia, takie jak maksymalna liczba skoków (15) i prostsza metryka, RIP jest mniej preferowany w bardziej złożonych i większych sieciach.

Co to jest SSL/TLS?

SSL i jego następca TLS (Secure Sockets Layer/Transport Layer Security) są to protokoły kryptograficzne zapewniające bezpieczną komunikację w sieci Internetowej. Używane są głównie do zabezpieczania przesyłania danych między serwerami internetowymi a przeglądarkami klientów, ale także do zabezpieczania innych form komunikacji, jak e‑mail czy przesyłanie plików. Mechanizmy te zapewniają poufność i integralność danych przesyłanych w sieci, a także autentykację strony serwera (a czasem również klienta).

Co to jest FTP?

FTP (File Transfer Protocol) jest standardowym protokołem sieciowym używanym do transferu plików między klientem a serwerem w sieci komputerowej. Pozwala na przesyłanie danych w obu kierunkach, umożliwiając użytkownikom przesyłanie i pobieranie plików z serwerów FTP. FTP może być używany w sposób nieszyfrowany (standardowy FTP) lub z szyfrowaniem (FTPS), które zapewnia większe bezpieczeństwo transmisji.

Co to jest SNMP?

SNMP (Simple Network Management Protocol) to protokół internetowy używany głównie do zbierania informacji o urządzeniach sieciowych oraz do zarządzania nimi. Umożliwia administratorom sieci monitorowanie wydajności sieci, wykrywanie i rozwiązywanie problemów z urządzeniami sieciowymi oraz planowanie rozbudowy sieci. Jest szeroko stosowany w zarządzaniu sieciami komputerowymi różnego typu, od małych lokalnych sieci po duże, rozproszone środowiska sieciowe.

Witaj w grze, w której wcielisz się w rolę technika teleinformatyka. Postanawiasz zatrudnić się w dużej firmie teleinformatycznej, gdzie staniesz przed szeregiem wyzwań. Na tym etapie przypomnisz sobie podstawową wiedzę z zakresu funkcjonowania serwerów komputerowych i telekomunikacyjnych. Powodzenia!

PROFIL: TECHNIK TELEINFORMATYK

Absolwent szkoły średniej, po uzyskaniu dyplomu technika teleinformatyka, postanawia zatrudnić się w dużej firmie teleinformatycznej, gdzie stanie przed szeregiem wyzwań.

POZIOM 1  SERWERY TELEKOMUNIKACYJNE

POZIOM 2 TERMINALE SIECIOWE

Witaj na poziomie związanym z terminalami sieciowymi. Pierwszy etap gry jest kluczowy dla przygotowania do pracy z terminalem sieciowym i zapoznania się z podstawowymi koncepcjami oraz narzędziami niezbędnymi w tej dziedzinie. Terminale sieciowe stanowią istotny element infrastruktury teleinformatycznej, a ich właściwe zrozumienie i obsługa są niezwykle ważne dla skutecznego zarządzania sieciami. Bierz się do pracy!