Sięgaj, gdzie wzrok nie sięga...

Powstanie big‑bandów

Po ekspansji jazzu z Nowego Orleanu na inne ośrodki w Stanach Zjednoczonych w drugiej połowie lat 20., dotychczasowy styl zaczął ulegać przemianom, a muzyka jazzowa pojawiała się coraz częściej w salach tanecznych. W tym czasie pojawiły się większe zespoły – jazzowe orkiestry. Jednym z najważniejszych zespołów była orkiestra Paula Whitemana [czytaj: pola łajtmana] – twórcy jazzu symfonicznego, zrzeszająca białych wykonawców. Whiteman angażował świetnych improwizatorów, takich jak kornecista Bix Beiderbecke [czytaj: biks bajdebeke], saksofonista Frankie Trumbauer [czytaj: fraki czrambałe], skrzypek Joe Venuti [czytaj: dżo] czy gitarzysta Eddie Lang [czytaj: edi], których solowe improwizacje pozostające w dialogu z resztą orkiestry stały się początkiem nowego stylu gry.

R122atD8pVmjS1

Ilustracja przedstawia Goodman ze swoim zespołem i piosenkarką Peggy Lee w filmie Stage Door Canteen w 1943 roku. Postaci z zespołu grają na instrumentach, są elegancko ubrani w garnitury, kobieta stoi i śpiewa, ubrana jest w jasną sukienkę. Przed zespołem znajdują się widzowie, którzy są tyłem odwróceni do kadru zdjęcia.

Wykształceni w latach 20. w orkiestrach jazzowych muzycy w kolejnej dekadzie zaczęli zakładać własne zespoły o bardzo szczególnej obsadzie złożonej z sekcji melodycznej: 3‑4 trąbki, 2‑3 puzony, 5 saksofonów (2 altowe, 2 tenorowe i barytonowy) oraz z sekcji rytmicznej (fortepian, gitara, kontrabas, perkusja). Tego typu grupy zaczęto określać mianem big‑bandów. Do najważniejszych liderów big‑bandów tego okresu należeli: Benny Goodmann, Glenn Miller, Chick Webb [czytaj: czik łeb], Count Basie, Cab Calloway [czytaj: kab kalołej], Duke Ellington.

Ten typ zespołu spowodował nowy rodzaj wykonawstwa. Jednym z elementów nowego nurtu stała się solowa improwizacja na tle riffów sekcji rytmicznej. Najważniejszą jednak cechą muzyki jazzowej od końca lat 20., która przetrwała aż do końca lat 40., była trudna do zdefiniowana płynność rytmiczna oparta na wyraźnie podkreślanym przez sekcję rytmiczną beacie [czytaj: bicie] i niezwykła zgodność i precyzyjność dużej obsady. Charakterystyczną rytmikę bazującą na triolach ósemkowych, z których pierwsza była przetrzymana, zaczęto określać nieco mglistym terminem swing, od którego swą nazwę wziął cały nurt jazzu w latach 30. i 40.

Tradycje regionalne

Orkiestry dęte mają swoje unikalne tradycje regionalne. Na przykład, w Niemczech popularne są Blaskapelle, które wykonują tradycyjną muzykę marszową i ludową. W Brazylii, z kolei, występują tzw. „bandas”, które wykonują energetyczną muzykę brazylijską, zwłaszcza w czasie karnawału. W Polsce zaś popularne są górnicze orkiestry dęte.