Epoki w dziejach muzyki - klasycyzm
Sięgaj, gdzie wzrok nie sięga...
Styl klasyczny
Klasycyzm to okres w historii muzyki obejmujący lata ok. 1750‑1820, następującego po okresie baroku. Pojęcie to określa także styl, który w tym czasie ukształtował się, początkowo we Francji (zainicjowany reformą operową Glucka [czytaj: gluka] i działalnością francuskich kompozytorów), później zwłaszcza w Wiedniu, gdzie na przełomie XVIII i XIX w. mieszkali i tworzyli klasycy wiedeńscy: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeusz Mozart i Ludwig van Beethoven.
Charakterystyczne dla klasyków wiedeńskich dążenie do równowagi treści i formy jest odbiciem klasycznej estetyki. Prócz równowagi żądała ona logiki pomysłu, przejrzystości, zwięzłości wykończenia, jasnego określenia i rozgraniczenia gatunków.
Styl klasyczny był przygotowany w muzyce instrumentalnej przez szkołę mannheimską i szkołę starowiedeńską, w dziedzinie opery zaś (w której wybił się Mozart) przez ośrodki francuskie, włoskie, a później także niemieckie. W okresie klasycyzmu skrystalizował się ostatecznie funkcyjny system dur‑moll, nastąpiło rozwinięcie ściśle związanej z formą dzieła faktury instrumentalnej, zwłaszcza orkiestrowej (przez sprecyzowanie składu orkiestry symfonicznej). Nowe środki harmoniczne i fakturalne, a także zasada budowy okresowej i pracy tematycznej, doprowadziły do wykształcenia się głównej formy w klasycyźmie - allegra sonatowego, czyli formy sonatowej oraz cyklu sonatowego.
Nastąpił także bujny rozwój formy wariacyjnej, kultywowano również formę ronda. Wzrost znaczenia mieszczaństwa w XVIII w. spowodował zmianę sytuacji społecznej muzyka (często jeszcze łączącego funkcje wykonawcy i kompozytora), jego stopniowe uniezależnianie się od dworu i Kościoła. Stało się to możliwe dzięki udziałowi mieszczaństwa w uprawianiu i popieraniu muzyki oraz dzięki powstałym wówczas i istniejącym do dziś formom życia muzycznego (koncert publiczny, muzykowanie domowe, podróżne koncertowe wirtuozów, krytyka muzyczna).